1. Bwe muntu wumonaka mu ntangu yi bakatulaka muntu wa kanda diandi mu timvuka?

NGANO muntu wumosi wu zololo bakatula mu timvuka? Wulendi bâ musamu wa mpasi! Mpangi ya yikento ye na nkumbu Hilda, têle ti: “Mu ntangu bakala diani diafwa ha manima ma mvula 41 za makwela, nayizi mona ti wo ni musamu wa nkatika wa mpasi wakunturila. * Kâ mu ntangu mwana’ani wa bakala wakatuka mu timvuka, mpe wasa yambirika mukento’andi na bala bandi weri musamu wa nkatika wa mpasi kwe meno.”

2-3. Tintwari na Mikunga 78:40, 41, bwe Yehova kamonaka mu ntangu bisari biandi bibikaka mu mu sarila?

² Banza’eti ka bwe Yehova kamona ku mutima mu ntangu mbazi zandi zakaka zabika mu mu sarila! (Yude 6) Mpe banza’eti ka ntia mpila tiari tieri nandi mu ntangu bala ba Israele ba keri zoloko beri kwama mu kolamanaka. (Tanga Mikunga 78:40, 41.) Bâ na lukwikulu ti Tata’eto dia luzolo die ku mazulu mbo kafwemaka mpe mu ntangu muntu wu zololo wulembo vutu mu sarilaka. Mbo kabakulaka mpasi zi monaka. Na tiari tiatiansoni mbo kakuhana lutindusu na lubakusu lwe naku nsatu.

³ Mu timoko ti mbo tuzonzela mio mi tulendi yirika mu baka lubakusu lwa Yehova mu ntangu muntu wu tuzololo wubikaka mu mu sarila. Mbo tutaluzula mpe bwe tulendi bakisila bantu bakaka mu timvuka babwabanaka na musamu wa mpila yo. Ntete-ntete tataluzuleno ka bwe tulendi sila keba mu telamana mbanzulu za mbi.

4. Ngano bibuti biabingi bwe bimonaka mu ntangu mwana’awu wubikaka mu sarila Yehova?

⁴ Mwana wu batomono zolo bu wubikaka mu sarila Yehova, vula-vula bibuti mbo bibanzaka ti tima tiakaka bafweti sa mu bakisa  mwana’awu mu tatamana mu sarila Yehova. Bu bamana katula mwana’andi mu timvuka, mpangi ya yibakala ye na nkumbu Luke têle ti: “Nayizi tisemba. Mu bungu dia musamu wo nayizi batika mu lotoko ndozi za mbi. Ntangu zakaka mbo ndieri dilaka mpe mpasi ndieri monaka ku mutima.” Mpangi ya yikento ye na nkumbu Elizabeth wabwabana na musamu wo, têle ti: “Ngano ntia musamu wa mbi kwa nayirikiri wufweti lembo yirikaka mama? Nayizi banza ka nayirika mio mifwanakane ko mu longesa mwana’ani wa bakala mu zolo Yehova.”

5. Ngano fote ya nani yena tala ti muntu wubikiri mu sarila Yehova?

⁵ Tufweti babambukaka ti Yehova wahana timpwanza tia sola kwe muna muntu. Wuzololo tâ ti tulendi sola mu mu tumamana peleko kâni. Bala bakaka, balembolo na bibuti bie bifwani bia mbote bayizi bonga nzengolo ya sarila Yehova mpe ya tatamana mu bâ ba kwikama kwe Yandi. Kâ bô bakaka bê na bibuti biasarila ngolo mu ba yindula mu nzila ya mitieno mia Bibila, mbo bakwizi tekaka Nzambi manima bu bakulaka. Buna, muna muntu mu beto fweti bonga nzengolo ya sarila Yehova. (Yos. 24:15) Beno bibuti bimonaka mpasi ku mutima ka lubanzakandi ti fote’eno yena tala ti mwana wubikiri mu sarila Yehova!

6. Ngano bwe ntwenia yilendi mona ku mutima mu ntangu tibuti tiandi tibikaka mu sarila Nzambi?

⁶ Ntangu zakaka, tibuti tilendi bika mu sarila Yehova, mpe tilendi yambirika kanda. (Mik. 27:10) Wulendi bâ musamu wa mpasi kwe bala bamonaka ti tibuti tiawu tifwani tia mbote tiena mu landa. Esther, we na tata di bakatula mu timvuka têle ti: “Mbo ndieri vulu dilaka mu bungu ti nayizi bakula ti ka matieleka ko kwa kabika. Yandi beni wabonga nzengolo ya lembo vutu sarila Yehova. Tata’ani yandi nzololo, buna bu bayizi mu katula mu timvuka mbo ndieri vulu bâka mu maniongo mu bungu dia yandi. Mpe nayizi bâ na timbevo tia lwaka lwalwingi.”

7. Ngano Yehova ntia mabanza mabâka nandi mu bungu dia ntwenia ye na tibuti ti bakaturi mu timvuka?

⁷ Bantwenia, tala ti mosi wa bibuti bieno bakaturi mu timvuka, ntiana beno, mpasi tuta mona ku mitima! Lulendi bâ na lukwikulu ti Yehova mpe mpasi zeno za katomono zaba. Beno kazololo mpe nsayi ye nandi bu lutatamanaka mu mu sarila na kwikama kwakwansoni. Beto mpe mpangi zeno za mu timvuka, nsayi yibâka neto. Bambukakeno ti ka yena fote’eno ko mu nzengolo ya bonga bibuti bieno. Ntiana bu tutokolo wa tâka, Yehova wahana timpwanza tia sola kwe muna muntu. Mpe muna muntu watihana kwe Yehova mpe wa batusu fweti nata ‘dema dia yandi beni.’​—Nga. 6:5.

8. Ngano bantu ba kwikama ba mu kanda nti balendi sa bu bata kwe kêle muntu wu bazololo wakâla kwe Yehova? (Tala kaku tie na mutu-diambu “ Kâla kwe Yehova.”)

⁸ Mu ntangu muntu wubikaka mu sarila Yehova, ka wena musamu wa mbi ko mu bâ na tivuvu ti lumbu tie kô, mbo kavutu karila mu sarila Yehova. Ngano nti lendi sa mu ntangu yi ta kwe kêle? Sa miamiansoni mi lenda mu tatamana mu bâ na timinu tia ngolo. Bu sila bo, mbo songela tifwani tia tibote kwe bantu bakaka ba mu kanda kampe na kwe muntu wu bakaturi mu timvuka. Mbo kwizi bâ mpe na nsatu ya telamana maniongo maku. Buna, nti lendi sa mu tatamana mu bâ na timinu tia ngolo?

9. Bwe lendi sa mu tatamana mu bâ na timinu tia ngolo? (Tala kaku tie na mutu-diambu “ Verse zitindisaka tala ti muntu wu zololo wubikiri mu sarila Yehova.”)

⁹ Bâ na programe ya mbote ya misamu mia timpeve. Musamu wa nkatika wa mfunu wena mu tatamana mu yika timinu tiaku ngolo na tia bantu bakaka ba mu kanda diaku. Bwe lendi wa sila? Yehova mbo kakuhana ngolo tala ti tatamane mu tangaka Bibila na mu dimbitilaka dio mpe tala ti tatamane mu kwendaka ku tukutakanu. Joanna, we na tata mpe na yaya dia dikento di bakatula mu timvuka têle ti: “Mbo nibâka mu tidzunu bu nitangaka misamu mia bantu ba bazonzelaka mu Bibila ntiana Abigayile, Estere, Yobe, Yozefe na Yezu. Bifwani biawu mbo bikuntindisaka mpe mbo bikumbakisaka mu bâ na mabanza ma delakana malembekaka mutima’ani. Mikunga mieto miakaka mpe (chansons originales) mbo mikuntidisaka.”

10. Bwe verse za Mikunga 32:6-8 zitubakisilaka mu korela mpasi zi tumonaka ku mutima?

¹⁰ Zonzela maniongo maku kwe Yehova. Bu monaka mpasi ku mutima, kubikakandi mu sambila. Tatamana mu lomba lubakusu kwe Nzambi’eto ya luzolo ngatu wabâ na mabanza mamosi na Yandi, ‘kakuhana lenda dia bakula mpe kakulongesa nzila yi fweti landa.’ (Tanga Mikunga 32:6-8.) Wa matieleka, wulendi bâ musamu wa nguria wa mpasi mu tâ kwe Yehova ka bwe ta mona. Kâ Yehova mpasi zaku za ku mutima za katomo bakulaka. Nge katomono zolo mpe zololo ti wamuziburila mutima’aku.​—Ndu. 34:6; Mik. 62:7, 8.

11. Tintwari na Bahebre 12:11, mu bungu dia nti tufweti bêla na lukwikulu mu nsembolo ya luzolo ya Yehova? (Tala mpe kaku tie na mutu-diambu “ Tifu tia katula muntu mu timvuka mbo tisongelaka luzolo lwa Yehova mu bungu dia beto.”)

¹¹ Singasaka nzengolo zi bongaka bakuluntu. Nzengolo ya katula muntu mu timvuka kwe Yehova  yatûka. Nsembolo ya luzolo yi kahanaka ni mu bungu dia mbote ya beto bansoni na ya wô siri masumu. (Tanga Bahebre 12:11.) Bantu bakaka mu timvuka balendi tâ ti nzengolo yi bongele bakuluntu mu katula muntu mu timvuka ka yena ya mbote ko, kâ bambukaka ti, bantu bô ka bavulu’â zonzelaka misamu mia mbi miyirikiri muntu wu bakaturi mu timvuka ko. Ka tuzebi’â misamu miamiansoni ko. Bâ na lukwikulu ti bakuluntu babêle mu komite ya nsembolo ngolo basariri mu landa mitieno mia Bibila mpe mfundisi zena ha tibuka tia Yehova.​—2 Nta. 19:6.

12. Ntia ndandu bantu bakaka babaka mu bungu ti basingasa nzengolo ya Yehova yitariri nsembolo?

¹² Bu singasa nzengolo yi bongele bakuluntu mu katula muntu wu zololo mu timvuka lendi bakisa muntu wo mu kâla kwe Yehova. Elizabeth wu tutokolo zonzelaka têle ti: “Musamu wa nkatika wa mpasi weri mu lembo vutu bâ tintwari na mwana’eto wa bakala wa kula. Ha manima bu kakâla kwe Yehova watâ ti wafwanakana bamukatula mu timvuka. Wavutu tâ ti malongi ma mbote mamingi kalongoka. Nayizi longoka ti nsembolo ya Yehova ntangu zazansoni ya buderede kwa yibâka.” Bakala diandi, Mark, têle ti: “Ntangu bu yayôka mwana’eto wayizi kuntêla ti, tala ti kâla kakâla ni mu bungu ti na kani fioti ka tweri’â saka tintwari nandi ko. Nsayi yayingi ye nani mu bungu ti Yehova watubakisa mu mu tumamana.”

13. Ngano nti bilendi ku bakisa mu telamana mpasi zaku za ku mutima?

¹³ Zonzela misamu miaku kwe ndiku zilendi ku bakula. Yôkesaka ntangu na Bakristo ba yêla balendi ku bakisa mu tatamana mu bâ na mabanza ma mbote. (Bin. 12:25; 17:17) Joanna, wu tutokolo zonzelaka têle ti: “Ku mutima’ani mbo ndieri monaka ti meno kaka ndiena. Kâ, bu nazonza kwe ndiku zi nikwikilaka, musamu wo wakumbakisa.” Kâ, nti lendi sa tala ti bantu bakaka mu timvuka batêle misamu milendi ku mwisa mpasi?

14. Mu bungu dia nti tufweti tatamana ‘mu tikorela na mu tilemvokelaka beto na beto?’

¹⁴ Songela luvivululu kwe mpangi zaku. Bantu babansoni ka bazonzela mu mpila ya mbote ko. (Zaki 3:2) Beto bansoni masumu me neto, buna kuyitukuandi tala ti bantu bakaka ka bazebi’â ko ka bwe bakutêla peleko bakutêlele misamu mi kumwisa mpasi. Bambukilaka malongi ma Paulo matâka ti: “Tatamaneno mu tikorela beno na beno mpe mu tilemvokelaka beno na beno, tala ti muntu we na musamu na mpwana’andi.” (Kol. 3:13, NWT) Mpangi mosi ya yikento ye na muntu wa mu kanda wu bakatula mu timvuka têle ti: “Yehova wakumbakisa mu lemvokela mpangi zakumfwemesa mu bungu ti yêla zeri yêlaka mu kuntindisa.” Ngano timvuka nti tilendi sa mu bakisa bantu ba kwikama bê mu kanda dia muntu wu bakaturi mu timvuka?

15. Nti tulendi sa mu bakisa kanda dia muntu wu bakaturi mu timvuka ka ntama ko?

¹⁵ Na nsayi yayansoni bwanaka bantu ba kwikama bê mu kanda dia muntu wu bakaturi mu timvuka. Mpangi ya yikento ye na nkumbu  Miriam bunkuta bweri nandi mu kwenda ku tukutakanu bu bamana katula mpangi’andi ya bakala mu timvuka. Têle ti: “Bunkuta bweri nani mu misamu mia keti tâ bantu. Kâ ndiku za mbote zeri kô zeri mu tiari tintwari na meno kani babâ mu nkesi mu bungu tia mpangi’ani. Tala ti bawu kâni, mbo naketi bâ mu tiari meno kaka.” Mpangi yakaka ya yikento yitêle ti: “Bu bamana katula mwana’eto wa bakala mu timvuka, ndiku zeto zayizi tu tindisa. Bakaka batutêla ti ka beri’â zabaka ko ka ntia musamu batâ. Badila tintwari na meno peleko bakutsonekena mukanda. Diangana miamiansoni mi bayirika miatomo kumbakisa!”

16. Bwe tulendi tatamana mu bakisa kanda dia muntu wu bakaturi mu timvuka?

¹⁶ Tatamana mu bakisa kanda dia kwikama dia muntu wu bakaturi mu timvuka. Bwawu bu nsatu yayingi ye nawu ya luzolo na ya lutindusu. (Ebr. 10:24, 25) Ntangu zakaka kanda dia muntu wu bakaturi mu timvuka dilendi mona ti mpangi za mu timvuka ka zita vutu ba zonzesa ko, ntiana kwa bawu mpe bakaturi mu timvuka. Ka lubikandi ti musamu wo watula! Tufweti sîkaka mpe tufweti tindisaka ntwenia ze na bibuti biabika mu sarila Yehova. Maria, we na bakala di bakatula mu timvuka mpe diasa yambirika kanda têle ti: “Ndiku zani zakaka zayiza ku nzo’eto, zatulambila tima tia dia, mpe zatubakisa mu sa nsambululu ya kanda. Mpasi zi ndieri monaka, bawu mpe za beri monaka. Badila tintwari na meno. Mbo beri kunwaninaka mu ntangu bantu yi beri tâka misamu mia mbi mu bungu dia meno. Diangana batomo kuntindisa!”​—Rom. 12:13, 15.

17. Bwe bakuluntu balendi sa mu tindisa bantu bê mu tiari?

¹⁷ Bakuluntu, sarileno bweso bwabwansoni bulendi moneka mu tindisa kanda dia kwikama dia muntu wu bakaturi mu timvuka. Dema die neno dia bakisa bantu ba kwikama bê na bantu ba bazololo babika mu sarila Yehova. (1 Tes. 5:14) Dingakeno mu ba tindisa ntete lukutakanu lwabatika na ha manima ma lukutakanu. Yendakeno lwabatalaka, mpe sambilakeno nawu tintwari. Samunakeno nawu peleko batikisakeno ku nsambululu’eno ya kanda. Bakuluntu bafweti kipaka bantu bê mu tiari mpe bafweti  ba songela tiari tia mutima na luzolo.​—1 Tes. 2:7, 8.

18. Tintwari na 2 Piere 3:9, nti Nzambi kazololo mu bungu dia bô babika mu mu sarila?

¹⁸ Yehova “ka zololo’â ko ti na kani mosi kafuka, kâ zololo ti babansoni basoba mabanza.” (Tanga 2 Piere 3:9, NWT.) Ni bu sa ti muntu masumu ma manene kayirikiri luzingu lwandi ntalu kwa lwena ha meso ma Nzambi. Bambukaka ti Yehova wahana luzingu lwa Mwana’andi wu kazololo mu nkûlulu mu bungu dia beto. Na tiari tia mutima, Yehova mbo kabakisaka bô babika mu mu sarila mu kâla kwe Yandi. Tivuvu tie nandi ti mbo bakâla kwe Yandi ntiana bu tulendi wa mona mu tifwani tia hana Yezu tia mwana wawumuka. (Like 15:11-32) Bantu babingi babika matieleka bakâla kwe Tata’awu dia luzolo die ku mazulu. Mpe timvuka tiababwana na nsayi yayansoni. Elizabeth, wu tutokolo zonzelaka, wabâ na nsayi ya mpila yo mu ntangu mwana’andi wakârila mu sarila Yehova. Têle ti: “Nsayi yibâka neto mu bantu batubakisa mu tatamana mu bâ na tivuvu.”

19. Mu bungu dia nti tufweti tatamana mu bâ na lukwikulu mu Yehova?

¹⁹ Ntangu zazansoni, tulendi bâ na lukwikulu mu Yehova. Ntangu zazansoni malongi mandi bakisa kwa matubakisaka. Tata dikabaka diena, die na tiari tia mutima mpe die na luzolo mu bungu dia bô bamuzololo mpe bamusambilaka. Bâ na lukwikulu ti Yehova ka ku yambirika ko mu ntangu ya mpasi. (Ebr. 13:5, 6) Mark wu tutokolo zonzela têle ti: “Kani kabwe Yehova ka tu yambirika ko. ka bâka mala na beto ko mu ntangu yi tubâka mu mpasi.” Yehova mbo katatamana mu ku hana ngolo ziyôkele. (2 Kor. 4:7) Wa matieleka, lendi tatamana mu bâ wa kwikama mpe na tivuvu ni bu sa ti muntu wu zololo wubikiri mu sarila Yehova.