1. Ntia tifwani Yezu kahana kwe milongoki miandi, mpe nti basa? (Tala tifwani ha tinima tia ntete.)

YEZU watatamana mu bâ na mabanza ma mbote mu bungu dia tisalu tiandi tia samuna ha mutoto, mpe weri nandi, ntiana yandi, milongoki miandi miatatamana mu bâ na mabanza ma mbote mu tisalu tia samuna. (Za 4:35, 36) Yezu bu keri na milongoki miandi, luhemo lweri nawu lwa sala tisalu tia samuna. (Like 10:1, 5-11, 17) Kâ, bu bakanga Yezu mpe bu bamuhonda, milongoki miayizi hombesa nsatu’awu ya samuna. (Za 16:32) Ha manima ma mvumbukulu’andi kwe ba fwa, Yezu wabatindisa mu tûla mabanza mawu mu tisalu tia samuna. Mpe Yezu bu kamana naka ku mazulu, milongoki miandi miasamuna na luhemo lwalwansoni, mpe mbeni zawu zatâ ti: ‘Ti taleno bu lumeni fulusa Yerusaleme mu ndongosolo’eno.’​—Bis. 5:28.

2. Bwe Yehova kasakumunina tisalu tia samuna?

² Yezu watwarisa tisalu tia sala Mikristo mio mu mbandu ya ntete, mpe Yehova wababakisa; buna bantu babingi bayizi tambula nsangu zi beri kwe samuni. Mu tifwani, mu Pentekote 33 M.B., bantu kampe 3 000 babatusu. (Bis. 2:41) Mpe lutangu lwa milongoki lwatatamana mu kula mu mpila ya nzitukulu. (Bis. 6:7) Kâ Yezu wabikula ti, bantu ba nkatika babingi baketi tambula nsangu za mbote mu bilumbu bia mansukina.​—Za 14:12; Bis. 1:8.

3-4. Mu bungu dia nti tisalu tia samuna tilendi bêla mpasi mu teritware zakaka, mpe nti tutaluzula mu timoko ti?

³ Beto bansoni mbo tusarilaka ngolo mu bâ na mabanza ma mbote mu tisalu tia samuna. Ku teritware zakaka, ka wena musamu  wa mpasi ko mu samuna. Mu bungu dia nti? Mu bungu ti bantu babingi bazoloko mu longoka Bibila, mpe bakaka mbo babakêlesaka tii Mbangi ya Yehova yimosi yibâ na ntangu mu longoka nawu! Kâ mu teritware zakaka, bisamuni mbo bimonaka ti tisalu tia samuna mpasi tiena mu bungu ti bantu ka bavulu’â bâka ku nzo zawu ko, mpe bô babâka ku nzo zawu, ka bazoloko’â ko mu wâ nsangu za mbote.

⁴ Tala ti mu teritware yi bêlaka tisalu tia samuna mpasi tiena, mabanza me mu timoko ti malendi ku bakisa. Mbo tumona bwe bantu bakaka basa mu samuna kwe bantu babingi. Mpe mbo tutaluzula mu bungu dia nti tufweti tatamana mu bâ na mabanza ma mbote mu ntangu bantu yi batambulaka nsangu zeto peleko kâni.

5. Ntia misamu mia mpasi Mbangi za Yehova babwabanaka na mio?

⁵ Mbangi za Yehova zazingi zimonaka ti musamu wa mpasi wena mu baka bantu ku nzo zawu. Bisamuni biakaka mbo bibêlaka mu teritware ze immeubles zi batomo kengerelaka peleko mu mbuka zi balembo vulu kotaka. Mu lendi bâ bantu bakêlaka ha mwelo, mpe balembo kotesaka bantu ba balembolo tikisa kwe mfumu nzo. Kwe bisamuni biakaka, ka wena musamu wa mpasi ko mu samuna mu nzo na nzo, kâ ka babakaka bantu babingi ko ku nzo zawu. Bakaka mbo basamunaka ku mahata peleko mu teritware ze mala zi lembo bâka bantu babingi. Bisamuni bilendi diata bitini bia bila mu kwe tala kwa muntu wumosi, kampe wulembolo ku nzo’andi. Tala ti mu teritware za mpila yo tusamuninaka, ka tufweti’â tabika ko mu samuna. Ngano nti tulendi sa mu telamana misamu mia mpila yo na mu bâ na tisalu tia samuna tibutaka mbutu?

6. Mu bwe tisalu tia samuna tie ntiana tisalu tia loba mbizi?

⁶ Yezu wafwanakasa tisalu tia samuna na tisalu tia loba mbizi. (Mak. 1:17) Ntangu zakaka bilobi bia mbizi mbo bisalaka bilumbu biabingi, kâ ka bata baka mbizi ko. Ka babikaka ko; mbo basobaka mpila za sarila. Mbo basobaka ntangu, mbuka, peleko mpila za lobela. Tulendi sa mpe nsobolo za mpila yo mu tisalu tieto tia samuna. Tataluzuleno mwa misamu mi tulendi sarila.

7. Ntia ndandu tulendi baka tala ti tusamuni mu ntangu za swaswana?

⁷ Yêla mu kwenda kwe bantu mu ntangu za swaswana. Mbo tuzonza na bantu babingi tala ti tusamuni mu ntangu yi balendi bâ ku nzo zawu. Mu mpila ni mpila bantu ku nzo zawu kwa bakâlaka! Mpangi zazingi zimonaka ti bubote bwena mu samuna mu après-midi peleko mu nkokela mu bungu ti mbo babwanaka bantu babingi mu nzo zazingi. Mu ntangu yo, bantu bavwiri nzo balendi bâ mu tidzunu peleko ba kubama mu sa timoko. Lendi sarila mpe mabanza ma sarila mukuluntu wu batêle nkumbu David. Têle ti bu kamana samunaka mu teritware, yandi na mpangi yakaka mbo bavutu kâlaka mu kwe tala bantu ba balembolo bwana ku nzo zawu. Vutulu tâ ti: “Mbo niyitukuku mu bantu ba tubwanaka bu tuvutu kâlaka mu teritware.” *

8. Bwe tulendi sarila mabanza me mu Ekleziaste 11:6 mu tisalu tieto tia samuna?

⁸ Ka tufweti’â tabika ko. Verse ya mutu-diambu musamu ni wo yita tu longesa. (Tanga Ekleziaste 11:6.) Davide, wu tutokolo zonzela, ka bika ko. Ku nzo yimosi, wayizi monana na munkwa nzo wu keri lembo bwanaka tûka mbala zazingi. Bakala dio timoko tia Bibila tia  kazolo, mpe watâ ti: “Tûka mvula 8 zi nibêlaka kû, ka ndieka’eti bwabana na Mbangi ya Yehova ko ku nzo’ani.” David têle ti: “Nayizi mona ti, bu tubwanaka bantu ku nzo zawu, mbo bavulu tambulaka nsangu zi tusamunaka.”

9. Ngano Mbangi za Yehova zakaka bwe zisaka mu samuna kwe bantu babâka mpasi mu baka?

⁹ Yêla mu samuna mu mbuka za swaswana. Mu sa bimoko na bantu bê mpasi mu baka ku nzo zawu, bisamuni biakaka biasoba mbuka za samunina. Mu tifwani, bu tusamunaka mu nzila na ha prezentware, mpila zo mbo zibakisaka mu samuna kwe bantu babâka mu immeubles zi balembo haninaka nzila mu kota bu tusaka nzo na nzo. Buna, Mbangi za Yehova mbo zikwizi bâka na lenda dia zonza na bantu babâka mu immeubles zo. Buna, bisamuni biabingi bimonaka ti bantu mbo bazoloko mu zonza peleko mbo batambulaka mikanda ku jardins publics, ku mazandu na mu mbuka zakaka zi batêlaka nkari. Floiran, we munkengi wa tizunga ku Bolivie, têle ti: “Mbo tukwendaka ku mazandu na mu mbuka zi vulu sarilaka bantu tûka 13h00 tii 15h00, mu ntangu bitê bia nkari bilembo bâka na bisalu biabingi. Mbo tuvulu bâka na bimoko bia bibote, mpe ntangu zakaka mbo tubatikaka ndongokolo za Bibila.”

10. Ntia mpila lendi sarila mu samuna kwe bantu?

¹⁰ Yêla mu sarila mpila za swaswana. Banza’eti: Yêlele mu monana na muntu mbala zazingi. Yêlele mu kwe mu tala mu ntangu za swaswana, kâ kuta kwe mu bwana ko. Ngano mpila zakaka ze kô mu baka muntu wa mpila yo? Katarína, têle ti: “Mbo nitsonekaka mikanda kwe bantu ba nilembo bwanaka ku nzo zawu, mu nitsonekenaka misamu mi naketi ba  têla bu taketi monana.” Ntia ndongosolo tuta baka mu tifwani tio? Sarila mpila za swaswana mu tisalu tia samuna ngatu wamonana na bantu babansoni ba mu teritware’aku.

11. Mu bungu dia nti bantu bakaka balembo tambulaka nsangu zeto?

¹¹ Bantu bakaka ka batambulaka nsangu zeto ko. Mbo babanzaka ti ka bena na nsatu Nzambi ko peleko ka bena na nsatu Bibila ko. Ka bakwikilaka mu Nzambi ko mu bungu ti mpasi zazingi bamonaka ha mutoto. Mbo bakalaka Bibila mu bungu ti mbo bamonaka ti mfumu za mabundu zitâka ti Bibila batumamanaka, misamu miawu mia mbi basarilaka. Bakaka Bisalu biawu, makanda mawu peleko misamu mia bawu beni babelokelaka lwaka, mpe ka bamonaka ko bwe Bibila dilendi ba bakisila. Bwe tulendi lundila nsayi’eto mu ntangu bantu ba tusamuninaka yi bamonaka ti nsangu zeto ka zena salu ko?

12. Bwe Bisi-Filipe 2:4 yilendi tu bakisila mu tisalu tieto tia samuna?

¹² Songela ti bantu ba kipaka. Bantu babingi balembo tambulaka nsangu za mbote ha mbatukulu, bakwizi za tambulaka ha manima bu bakwizi monaka ti nguria kipa tubakipaka. (Tanga Bisi-Filipe 2:4.) Mu tifwani, David wu tuzonzele ku mbatukulu, têle ti: “Tala ti muntu wukuntêlele ti ka zololo’â ko mu tu wirikila, mbo tutoko bikaka Bibila peleko mikanda mieto, mpe mbo nitâka: ‘We nani nazaba mu bungu dia nti ta banzila bo.’” Bantu mbo babakulaka bu tubakipaka. Balendi zimbakana misamu mi tutêle, kâ mbo babambukila mpila yi tubabongele. Ni bu sa ti mfumu nzo ka tu bikiri’â ko tazonza, tulendi songela ti yandi tuta kipa mu bifu bieto na mu nsayi’eto.

13. Bwe tulendi sa mu delakasa nsangu zeto na nsatu za bantu ba tubwabanaka na bo?

¹³ Mbo tusongelaka ti bantu ba tukipaka bu tudelakasaka nsangu zeto na nsatu za munkwa nzo. Mu tifwani, ngano bima tuta mona bita songela ti mu nzo yo bala babâka mo? Bibuti bilendi zolo malongi ma Bibila mazonzelaka mpila yi bafweti kurisila bala, peleko misamu miakaka mizonzelaka nsayi ya kanda. Ngano mbo tuta mona ti mwelo mu vungula zazingi bakangilaka wo? Buna tulendi zonzela misamu mitariri miangu mpe misaka ti bantu babâ na bunkuta mu nza. Munkwa nzo lendi kwizi bâ na nsayi mu zaba ti miangu mbo miwa. Mu musamu ni musamu, yêla mu bakisa bantu bata ku wirikila mu mona ti malongi ma Bibila malendi ba bakisa. Katarína, wu tutokolo zonzela, têle ti: “Mbo nita bambukila bwe matieleka matomo tomesena luzingu lwani.” Ha manima, Katarína wabatika mu  zonza na lukwikulu lwalwansoni, bantu ba kazonzaka na bo mbo bamonaka mpe lukwikulu lo.

14. Mu nzonzolo ya Bingana 27:17, bwe mpangi zisamunaka tintwari zilendi tibakisila?

¹⁴ Dinga lubakusu lwa bantu bakaka. Mu mbandu ya ntete, Paulo walongesa Timote mpila zandi za samunina na za longesela, mpe wamutindisa mu sarila mpila zango mu bakisa bampwana’andi. (1 Kor. 4:17) Ntiana Timote, tulendi longoka mu tifwani tia mpangi za timvuka tieto zisamunaka tûka ntama. (Tanga Bingana 27:17.) Tataleno tifwani tia mpangi Shawn. Mupasuri-nzila weri ku hata. Bantu babingi ku hata dio beri zoloko mabundu mawu. Bwe kasa mu tatamana mu bâ na nsayi? Têle ti: “Bu ndieri bâka na lenda, mbo ndieri salaka na mpangi yakaka. Mbo tweri sarilaka ntangu yi tweri kwendaka mu tisalu tia nzo na nzo mu tibakisa mu tomesa mpila zeto za samunina. Mu tifwani, mbo tweri zonzelaka misamu mieri tâka mfumu nzo na mpila yi tweri haninaka mvutu. Mpe mbo tweri zonzelaka mpila yakaka yi taketi hanina mvutu tala ti tuvutulu bwabana na musamu wa mpila yo.”

15. Mu bungu dia nti lusambulu lwe nguria salu mu tisalu tia samuna?

¹⁵ Sambila Yehova ngatu kakubakisa. Lombaka lubakusu kwe Yehova ntangu zazansoni zi samunaka. Tala ti lubakusu lwa mpeve santu kâni, na kani muntu ka waketi’â lenda mu sa tima ko. (Mik. 127:1; Like 11:13) Bu lombaka lubakusu lwa Yehova, tomo zonzelaka mabanza me naku. Mu tifwani, mu lomba kakutwarisa kwe muntu we na nsatu ya mu zaba mpe bâ wa kubama mu wirikila. Buna, fweti sarilaka ngolo mu samuna kwe bantu babansoni ba bwabana na bo.

16. Mu bungu dia nti ndongokolo ya beto beni ye mfunu mu tisalu tieto tia samuna?

¹⁶ Kubika ntangu yi saka ndongokolo ya nge beni. Zu dia Nzambi ditêle: ‘Zaba taluzula nge beni luzolo lwa Nzambi ni lwe.’ (Rom. 12:2, NWT) Bu tulongokaka, mbo tukwizi zabaka Nzambi bubote-bubote. Buna bu tukwizi zonzela misamu mitariri Nzambi kwe bantu bakaka, mbo bamona ti misamu mi tuta tâ mia tutomo kwikilaka. Katarína, wu tutokolo zonzela, têle ti: “Ntangu fioti yiyôkele, nayizi bakula ti wufwanakane nayika timinu tiani ngolo mu ndongosolo zakaka za nguri za Bibila. Buna, na bunsungu bwabwansoni, nayizi tomo longoka misamu emi: Mvangi we kô, wa matieleka Bibila Zu dia Nzambi diena, mpe Nzambi organizasio ye nandi yimumonekesaka lumbu ti.” Katarína têle ti ndongokolo ya yandi beni yayika timinu tiandi ngolo, mpe yavutu kurisa nsayi’andi mu tisalu tia samuna.

17. Mu bungu dia nti Yezu katatamana mu bâ na mabanza ma mbote mu tisalu tiandi tia samuna?

¹⁷ Yezu watatamana mu bâ na mabanza ma mbote mpe watatamana mu samuna ni bu sa ti bantu bakaka ka beri’â tambulaka nsangu zandi ko. Mu bungu dia nti? Nsatu yeri na bantu ya zaba matieleka Yezu ya keri bakulaka, mpe weri nandi kabakisa bantu babîngi mu tambula nsangu za Timfumu. Wazaba mpe ti bantu beri lembo toko tambulaka nsangu zandi bakaka mbo baketi kwizi za tambula. Tataleno misamu miatula mu kanda diandi. Mu mvula zitatu na ndambu zi kayôkesa mu tisalu tia samuna, na kani muntu wumosi mu mpangi zandi ka wayizi’â bâ mulongoki ko. (Za 7:5) Kâ, ha manima ma mvumbukulu’andi, bayizi bâ Bakristo.​—Bis. 1:14.

18. Mu bungu dia nti tufweti tatamana mu samuna?

 ¹⁸ Ka tuzebi’â ko ka nani kwizi bâ tisari tia Yehova. Bantu bakaka ntangu yayingi babongaka mu longoka matieleka. Bô balembo zoloko mu wirikila nsangu zeto, bu bakwizi monaka ndiatulu’eto ya mbote na fuki tieto, balendi kwizi kembela Nzambi.​—1 Pi. 2:12.

19. Nti 1 Bisi-Korente 3:6, 7 yitulongesaka mu tisalu tieto tia samuna?

¹⁹ Bu tukunaka na bu tumwangaka mamba, tufweti zabaka ti ni Nzambi kurisaka. (Tanga 1 Bisi-Korente 3:6, 7.) Mpangi ya ku Éthiopie yi batêle nkumbu Getahun, têle ti: “Tûka mvula yôka 20, me kaka kwa ndieri Mbangi ya Yehova mu teritware’ani. Kâ bwawu bu bisamuni 14 bie kû. Bisamuni 13 biabatusu, mu kati mukento’ani na bala bani batatu. Vula-vula bantu 32 babâka ku lukutakanu.” Getahun nsayi ye nandi mu bungu ti watatamana mu samuna tûka ntangu yi keri kêlaka na luvivululu lwalwansoni ti Yehova kabenda bantu bê na bunsungu mu organizasio’andi!​—Za 6:44.

20. Mu ntia mpila twe ntiana bivukisi?

²⁰ Kwe Yehova luzingu lwa bantu babansoni ntalu lwena. Mbo katuhanaka bweso bwa sala tintwari na Mwana’andi, mu kutakasa bantu ba nsi zazansoni ntete nsuka ya nza yi yatula. (Hag. 2:7) Tisalu tieto tia samuna, tulendi tia fwanakasa na tisalu tia vukisa bantu. Twena ntiana bantu bê mu ekipe yihanaka lubakusu kwe bantu bahatamanaka mu mabulu ma mine. Ni bu sa ti ka bantu babansoni’â ko babakaka bantu ba bavukisa, babansoni mu ekipe tisalu tia ntalu basalaka. Tisalu tia samuna mpe ni bo tiena. Ka tuzebi’â ko bantu bakwa bavuka mu nza yi ya Satana. Kâ Yehova lendi sarila muntu ni muntu mu beto mu ba bakisa. Andreas, bâka ku Bolivie, têle ti: “Mbo nimonaka ti ngolo za bantu babansoni zisalaka mu ntangu muntu wulongokaka Bibila mpe wubatusuku.” Buna tatatamana mu bâ na mabanza ma mpila yo mu tisalu tieto tia samuna. Tamana sila bo, Yehova mbo katusakumuna mpe tisalu tieto tia samuna mbo tibâ titeko tia nsayi.