1-2. Ngano Mbangi zakaka ntia misamu batelamanaka?

NTUMWA Paulo watindisa Timote na Bakristo babansoni, mu lungisa tisalu tiawu tia samuna mu mpila ya yibote. (2 Tim. 4:5) Beto bansoni mbo tusarilaka malongi ma Paulo mpe mbo tusarilaka ngolo zeto mu tisalu tia Nzambi. Kâ ntangu zakaka musamu wa mpasi wubâka. Mpangi zeto zazingi zibâka na bunkuta mu sala tisalu tia samuna. (2 Tim. 4:2) Mu tifwani, banzeno’eti mpangi zeto zibêlaka ku nsi zi balembo tomo haninaka nzila mu tisalu tieto peleko zi bayiminaka tio. Mbo basamunaka ni bu sa ti balendi ba kotesa ku boloko!

² Kanda dia Yehova difweti telamana misamu miamingi milendi ba nôkesa. Mu tifwani, babingi bayôkesaka ntangu yayingi mu tisalu mu baka kwa bima bia mfunu mu bungu dia kanda diawu. Mbo bazoloko mu sala kwakwingi mu tisalu tia samuna, kâ ka babâka na ngolo zazingi ko ku nsuka ya lumingu. Bakaka ka bena na lenda diadingi ko, mu bungu ti bimbevo bie nawu peleko ba nuna bena, kampe bakaka bakota nzo. Bakaka mbo bavulu banzaka ti ka bena salu ko kwe Yehova. Mary, * mpangi ya yikento yibâka ku Moyen-Orient têle ti: “Mfweti sarilaka ngolo zazingi mu zabirila mbanzulu zani, bu nibâka na bunôkena bukumanisaka ngolo. Ha manima mbo nitisembaka mu bungu ti ntangu na ngolo zifwanakane mu tisalu tia samuna.”

3. Nti tutaluzula mu timoko ti?

³ Mu musamu ni musamu, Yehova lendi tu hana ngolo ze neto nsatu mu tatamana mu mu sarila buna bu tulendela. Ntete tatala bwe Yehova kalendi tu bakisila, tataluzuleno bwe kayikila Paulo na Timote ngolo mu sala tisalu tiawu ntono mpasi.

4. Ntia misamu mia mpasi Paulo katelamana?

⁴ Paulo misamu mia mpasi miamingi katelamana. Ngolo zeri nandi nsatu nsungula mu ntangu yi bamutwa, yi bamuwinda matari mpe yi bamutûla ku boloko. (2 Kor. 11:23-25) Paulo watâ ti ntangu zakaka mbo keri nwanaka na mbanzulu za mbi. (Rom. 7:18, 19, 24) Wabâ mpe na timbevo tieri ntiana ‘lusende mu nitu’ mpe watomo zolo ti Nzambi kamukatula lo.​—2 Kor. 12:7, 8.

5. Ntia misamu Paulo kayirika ntono misamu mia mpasi mi kabwabana na mio?

⁵ Yehova wahana ngolo kwe Paulo mu tatamana mu sala tisalu tiandi tia samuna, ntono misamu mia mpasi mi keri bwabanaka na mio. Paulo misamu miamingi kayirika. Mu tifwani, mu ntangu yi bamutula ku boloko​—mu nzo yimosi ku Rome​—wanwanina nsangu za mbote ha matu ma mfumu za mabundu, kampe na ha matu ma na bantu ba guvernema. (Bis. 28:17; Flp. 4:21,22) Wasamuna mpe kwe mbulumbulu zazingi zeri kêlaka mfumu ya Bisi-Rome na kwe bantu beri kwizi mu talaka. (Bis. 28:30, 31; Flp. 1:13) Mu ntangu yo kwa mpe, Nzambi watsonekesa Paulo mikanda mi bakilaka Bakristo ba matieleka ndandu lumbu ti. Tifwani tia Paulo tiayika ngolo timvuka tia Rome, tiababakisa mu bâ na ‘butindi mu kwe samuni, [. . .] ba ka bamone lwaka.’ (Flp. 1:14) Ni bu sa ti ntangu zakaka Paulo keri’â lendaka ko mu yirika misamu mi keri wayaka, mbo keri tûlaka mabanza mandi mu mio mi kaketi lenda, mpe miasa ti nsangu za mbote zenda ku matu.​—Flp. 1:12.

6. Tintwari na 2 Bisi-Korente 12:9, 10, nti biabakisa Paulo mu sala tisalu tiandi tia samuna?

⁶ Paulo mbo keri bakulaka ti misamu miamiansoni mi keri yirikaka mu tisalu tia Yehova, mu ngolo za Nzambi keri mia yirikilaka, ka mu ngolo za yandi beni’â ko. Wabakula ti ngolo za Nzambi mbo zeri salaka mu mpila ya lunga mu bunôkena bwandi. (Tanga 2 Bisi-Korente 12:9, 10.) Mu nzila ya mpeve santu, Yehova wahana Paulo ngolo mu sala tisalu tiandi buna bufwanakane​—ntono nkwamusu, boloko na misamu miakaka mia mpasi mi keri telamanaka.

7. Ntia misamu mia mpasi Timote kafweti telamana mu sala tisalu tiandi?

⁷ Timote, ntwenia yeri bakisaka Paulo, wafweti mpe sikirila ngolo za Nzambi mu sala tisalu tiandi. Timote mbo keri kwe turisi Paulo  mu nzietolo zazingi mu tisalu tia timisionere. Mpe, Paulo wamutambika mu nzietolo zakaka mu kwe tala bimvuka na mu tindisa bio. (1 Kor. 4:17) Kampe Timote mbo keri banzaka ti ka fwanakana ko mu sala bisalu bio. Kampe ni mu bungu dia musamu wo Paulo kamutêla ti: ‘Kani muntu kakunioniandi mu bungu dia buntwenia bwaku.’ (1 Tim. 4:12) Mu ntangu yo, Timote mpe lusende lweri nandi mu nitu​—bimbevo biabingi. (1 Tim. 5:23) Kâ, Timote wazaba ti mpeve santu ya Yehova mbo yaketi mu hana ngolo zeri nandi nsatu mu samuna nsangu za mbote na mu sarila mpangi zandi.​—2 Tim. 1:7.

8. Ngano Yehova bwe kayikilaka kanda diandi ngolo lumbu ti?

⁸ Lumbu ti, Yehova mbo kahanaka kwe kanda diandi “ngolo ziyôkele” ngatu diatatamana mu sala tisalu tiandi na kwikama kwakwansoni. (2 Kor. 4:7) Tazonzeleno misamu miyà mi sarilaka Yehova mu tu yika ngolo na mu tu bakisa mu tatamana mu bâ ba kwikama kwe Yandi: lusambulu, Bibila, timvuka tia Bakristo na tisalu tieto tia samuna.

9. Bwe lusambulu lutubakisilaka?

⁹ Ngolo mu nzila ya lusambulu. Tintwari na Bisi-Efeze 6:18, Paulo watutindisa mu sambilaka Nzambi ‘ntangu zazansoni.’ Ha manima, Nzambi mbo katuyika ngolo. Jonnie, bâka ku Bolivie, wabaka lubakusu lo, mu ntangu yi kabwabana na misamu miamingi mia mpasi. Mukento’andi, tata’andi na nguri’andi bayizi bêla timbevo tia ngolo ha timosi. Wayizi bâ musamu wa mpasi kwe Jonnie mu ba kipa ba batatu. Nguri’andi yafwa, mpe ntangu yayingi yafwanakana ngatu mukento’andi na tata’andi bawasa. Mu bungu dia ntangu yo, Jonnie têle: “Bu ndieri na maniongo mamingi, lusambulu lwakumbakisa, mbo ndieri tâka kwe Yehova misamu mi ndieri monaka ku mutima.” Yehova wahana Jonnie ngolo zeri nandi nsatu mu korela. Ronald, we mukuluntu ku Bolivie, wawâ ti nguri’andi kansere yeri nandi. Ha manima ma ngonda mosi, nguri’andi yayizi fwa. Nti biamubakisa mu korela musamu wo? Têle ti: “Lusambulu kwe Yehova lwakumbakisa mu zibula mutima’ani na mu tâ mabanza mani. Nzebi ti me katomo bakulaka yôka muntu ni muntu mpe yôka me beni.” Ntangu zakaka mbo tumonaka ti ka tulenda ko mu korela misamu mie neto, peleko ka tuzabaka ko bwe tutâ mu lusambulu. Kâ, Yehova tu lombele tamusambila ni bu sa ti musamu wa mpasi wena mu mu têla mabanza meto peleko ka bwe tuta mona ku mutima.​—Rom. 8:26, 27.

10. Ntiana bu batêle wo mu Bahebre 4:12, mu bungu dia nti ntangulu ya Bibila na dimbitila kwe nguria mfunu?

¹⁰ Ngolo mu nzila ya Bibila. Paulo watanga Matsonoko mu baka ngolo na lutindusu; beto mpe tufweti silaka bo. (Rom. 15:4) Bu tutangaka Zu dia Nzambi mpe bu tudimbitilaka dio, Yehova lendi sarila mpeve santu’andi mu tu bakisa mu tomo bakula bwe Matsonoko malendi tu bakisila mu musamu we neto. (Tanga Bahebre 4:12.) Ronald, wu tutokolo zonzela, têle ti: “Nsayi ye nani bu nayizi sarila ngolo mu tangaka Bibila mpimpa zazansoni. Mbo nitomo dimbitilaka mu bifu bia Yehova na mu luzolo lwandi mu bisari biandi. Mbo wukumbakisaka mu vutu baka ngolo.”

11. Bwe Bibila diayikila ngolo mpangi ya yikento ya mufwiri?

¹¹ Bu tubwabanaka na misamu, tifu tia dimbitilaka mu Zu dia Nzambi mbo titubakisaka mu bâ na mabanza ma mbote. Tataleno bwe mufwiri wumosi wa mukento wabakila ndandu mu Bibila. Mpangi ya mukuluntu yamutêla  ti mbo kaketi baka malongi maketi mu bakisa mu buku dia Yobe. Bu kabatika mu tanga dio, wayizi banza ti Yobe mabanza ma mbi meri nandi. Mu mabanza mandi watâ ti: “Yobe! Bika mu bâ na mabanza ma mbi ma mpila yo!” Kâ wayizi bakula ti mbanzulu zimosi beri na Yobe. Musamu wo wamubakisa mu tomesa mabanza mandi, mpe wamuyika ngolo mu telamana mpasi za mu natina lufwa lwa bakala diandi.

12. Bwe Yehova kasarilaka mpangi zeto mu tu yika ngolo?

¹² Ngolo mu nzila ya timvuka tia Bakristo. Yehova mbo kayikaka mpe Bakristo ngolo mu nzila ya bisari biandi. Paulo watsoneka ti, mbo keri zoloko mu ‘hanasana butindi’ na bampangi. (Rom. 1:11, 12) Mary, wu tutokolo zonzela mbo kazoloko mu bâ tintwari na bampangi. Têle ti: “Yehova wasarila mpangi zani zalembo zaba misamu miani. Batâ misamu mitindisaka peleko batambika mikanda, mpe mio ni misamu mieri nani nsatu. Musamu wo wakumbakisa mu zibula mutima’ani kwe mpangi zakaka za zikento zabwabana na misamu mimosi na meno, mpe nalongoka mu bifwani biawu. Ntangu zazansoni bakuluntu mbo basaka ti namona ti ntalu ndiena mu timvuka.”

13. Bwe tulendi kwe titindisi ku tukutakanu twa timvuka?

¹³ Mosi ya mbuka zi tulendi kwe titindisi ni ku tukutakanu twa timvuka. Bu kwendaka ku tukutakanu, lendi yêla mu yika bampwana’aku ngolo bu batêla ti bawu zololo mpe bu bavuturila matondo mu mio mi bayirikaka. Mu tifwani, ntete lukutakanu lwabatika, Peter we mukuluntu watâ kwe mpangi yimosi ya yikento ye na bakala dilembolo Mbangi: “Nkatika lutindusu lwena mu ku mona kû. Ntangu zazansoni mbo kwizaka na bala baku ba 6, ba kubama mu bungu dia lukutakanu na mu hana mvutu.” Meso mandi mafuluka mu mansangaza ma nsayi mpe watâ: “Misamu mi têle ni mio mbele dingaka mu wâ lumbu ti.”

14. Ngano tisalu tia samuna bwe titubakisilaka?

¹⁴ Ngolo mu nzila ya tisalu tia samuna. Bu tuzonzelaka matieleka ma Bibila kwe bantu bakaka, mbo tumonaka bubote, ni bu sa ti bantu mbo batambulaka mu wâ peleko kâni. (Bin. 11:25) Mpangi ya yikento ye na nkumbu Stacy wamona ka bwe tisalu tia samuna tilendi yikila ngolo. Mu ntangu yi bakatula muntu wa kanda diandi mu timvuka, wayizi bâ mu tiari mpe mbo keri vulu tiyulaka: ‘Ngano nti kwa ndembolo sa mu mu bakisa?’ Keri’â vutu lendaka ko mu banza mu musamu wakaka. Nti biamubakisa mu telamana musamu wo wa mpasi? Tisalu tia samuna! Bu keri samunaka, mbo keri tûlaka mabanza mandi mu bantu ba mu teritware’andi beri dingaka lubakusu. Têle ti: “Mu ntangu yo, Yehova wakungana mulongoki wa Bibila weri sarilaka misamu mi keri longokaka. Musamu wo wakuntindisa. Tima tiatomo kumbakisa ni tisalu tia samuna.”

15. Ntia malongi ta baka mu misamu mi têle Mary?

¹⁵ Mu bungu dia misamu mie nawu, bantu bakaka balendi mona ti, ka balendi’â basala kwakwingi ko mu tisalu tia samuna. Tala ti ni bo monaka, bambuka ti Yehova mbo kayangalalaka tala ti siri miamiansoni mi lenda. Tavutueno taluzula tifwani tia Mary. Bu kayenda mu timvuka ti beri zonzaka zu dia nzenza, mbo keri monaka ti ka bâ nguria salu ko. Têle ti: “Ntangu zakaka mvutu kwa ndieri hanaka, verse ya Bibila kwa ndieri tangaka peleko trakte kwa ndieri hanaka ku tisalu tia samuna.” Bu keri tifwanakasaka na bantu beri tomo zonzaka zu dio, mbo keri monaka ti batomo mu yôka. Kâ, wayizi delakasa mabanza  mandi. Wayizi bakula ti, Yehova lendi mu sarila ntono misamu mi kalembo lendaka mu yirika. Têle ti: “Matieleka mavukisaka, ka mena nkaka ko mpe malendi sobesa luzingu lwa bantu.”

16. Nti bilendi bakisa bô bakota nzo mu bâ na ngolo?

¹⁶ Yehova mbo kamonaka, mpe mbo kazoloko nsatu’eto ya samuna, ni bu sa ti takota nzo. Lendi tu hana bweso bwa samuna kwe bantu batukipaka peleko kwe badoktere. Tamana fwanakasa tisalu ti tuta sala bwawu bu na ti tweri salaka mu ntama, tulendi kwizi nôka. Kâ, tala ti tubakuri bwe Yehova kata tu bakisila lumbu ti, mbo tubâ na ngolo ze neto nsatu za telamana musamu ni musamu wa mpasi, na nsayi yayansoni.

17. Tintwari na Ekleziaste 11:6, mu bungu dia nti tufweti tatamana mu tisalu tieto ni bu sa ti ka tuta mona ndandu ko ho nkatika bendo?

¹⁷ Ka tuzebi’â ko ka ntia mbutu za matieleka zi tukunaka zilendi mena. (Tanga Ekleziaste 11:6.) Mu tifwani, Barbara, mpangi ya yikento ye na mvula yôka 80, mbo kasamunaka mu nzila ya telefone peleko mbo kavulu tsonekaka mikanda. Mu mukanda wumosi wu katsoneka, watûla Nzo ya Zangama ya Mukengi ya 1^er mars 2014, ye na mutu diambu “Ce que Dieu a fait pour vous.” Na kondo kwa zaba, watambika mukanda kwe bantu bole ba kwelana balembo sala Mbangi za Yehova. Ntangu zazansoni mbo beri vulu tangaka zurnale yo. Yandi wabakala wamona ti, ntiana kwa Yehova Yandi beni weri mu zonzelaka. Ha manima ma mvula 27, bantu bo ba kwelana babatika mu vutu kwendaka ku tukutakanu mpe bayizi vutu bâ Mbangi za Yehova. Banza’eti lutindusu na ngolo za baka Barbara, bu kamona ndandu za mbote zanata mukanda wu katsoneka!

18. Nti tulendi sa mu baka ngolo za Nzambi?

¹⁸ Yehova mbo katuhanaka bweso bwabwingi bwa baka ngolo zandi. Bu tusarilaka bima bi kakubika​—ntiana lusambulu, Bibila, timvuka tia Bakristo na tisalu tia samuna​—mbo tusongelaka ti lukwikulu lwe neto mu lenda dia Yehova na nsatu’andi ya tu bakisa. Bika ntangu zazansoni tasikirilaka Tata’eto dia ku mazulu, zololo “mu songela ngolo zandi mu bungu dia bantu bê na mutima wa lunga mu Yandi.”​—2 Nta. 16:9.