Yenda he misamu

Yenda he misamu mia mikufi

TIMOKO TIA NDONGOKOLO 18

“Dioka ntinu tii ku nsuka”

“Dioka ntinu tii ku nsuka”

“Ntinu za ndiokele tii ku nsuka.”​—2TI. 4:7NWT.

MUKUNGA 129 Tatatamaneno mu korela

BUKUFI BWA TIMOKO *

1. Nti tufweti sa beto bansoni?

NGANO luzololo lwa dioka ntinu zi luzebi ti mpasi zena, nsungula tala ti timbevo tie neno peleko ba fwatika lwena? Kampe kâni. Kâ, ntumwa Paulo watâ ti Bakristo ba matieleka ntinu bata dioka. (Ebr. 12:1) Mpe beto bansoni, ntwenia peleko tibunda, wô we na ngolo na wô lembolo na zo, tufweti korela tii ku nsuka tala ti tuzololo tabaka musendo wu tu hana Yehova.​—Mat. 24:13.

2. Mu bungu dia nti Paulo kabâ na lenda dia hana malongi me mu 2 Timote 4:7, 8?

2 Paulo wabâ na timpwanza tia zonzela bo, mu bungu ti walenda mu “dioka tii ku nsuka.” (Tanga 2 Timote 4:7, 8.) Kâ, ntia tinsamu tia dioka Paulo keri zonzelaka?

TINSAMU TIA DIOKA NI NTI?

3. Ngano Paulo ntia tinsamu tia dioka kazonzela?

3 Ntangu zakaka Paulo mbo keri zonzelaka bima bi beri sarilaka mu nsaka zeri saka Bagreke ba ntama, mu hana malongi ma mfunu. (1Kor 9:25-27; 2Ti. 2:5) Mbala zazingi, Paulo wafwanakasa luzingu lwa Mukristo na tinsamu tia dioka. (1Kor 9:24; Nga. 2:2; Fip. 2:16) Muntu mbo wubatikaka mu “dioka” mu ntangu yi katihanaka kwe Yehova mpe yi kabatusuku. (1Pi. 3:21) Mbo kamanisaka titini tia dioka mu ntangu Yehova yi kamuhanaka musendo wa luzingu lwa mankululu.​—Mat. 25:31-34, 46; 2Ti. 4:8.

4. Nti tutaluzuleno mu timoko ti?

4 Ntia misamu midelakanaka na dioka ntinu mu malu na luzingu lwa Mukristo? Misamu miamingi midelakanaka. Tataluzuleno misamu mitatu. Musamu wa ntete, tufweti landa nzila yifwanakane; wa nzole, tufweti bâ na mabanza ma kwikama mu hâna ha sukisina titini tia dioka; mpe wa tatu, tufweti korela mpasi bu tuta kwe dioke.

LANDA NZILA YIFWANAKANE

Beto bansoni tufweti landa nzila ya luzingu ya Bakristo (Tala paragrafe 5-7) *

5. Ntia nzila tufweti landa, mpe mu bungu dia nti?

5 Ngatu babaka musendo, bantu bô basaka tinsamu tia dioka bafweti landa nzila yi babakubikiri. Mpila mosi mpe, tala ti tuzololo tabaka musendo wa luzingu lwa mankululu, tufweti diokela mu nzila ya Bakristo ba matieleka peleko nzila ya luzingu. (Bis. 20:24; 1 Pi. 2:21) Kâ, Satana na bô balandaka tifwani tiandi ka bazololo’â ko talanda nzila ya luzingu ya Bakristo ba matieleka; bazololo tatatamana mu “kwe dioke nawu.” (1 Pi. 4:4NWT) Mbo baseheselaka mbelo’eto mpe mbo batâka ti mbelo’awu ni yo yiyôkele bubote mpe ku timpwanza yinataka. Kâ misamu mi batâka mia bungungu kwa miena.​—2 Pi. 2:19.

6. Tifwani tia Brian nti tita ku longesa?

6 Bô badiokaka na bô bê mu lutumu lwa nza ya Satana mbo bakwizi bakulaka ti nzila yi basolele ka yibanataka ku timpwanza ko; ku bungamba yibanataka. (Rom. 6:16) Tataluzuleno tifwani tia Brian. Bibuti biandi biamutindisa mu landa nzila ya Bakristo ba matieleka. Kâ bu kayizi bâ ntwenia, watiyula tala ti nzila yo mbo yaketi mu tâ nsayi. Brian wabonga nzengolo ya dioka na bô beri diatilaka mu mitieno mia Satana. Brian watâ ti: “Ka ndieri’â bakulaka ko ti timpwanza ti ndieri dingaka mbo tiaketi ku nata mu bâ ngamba yisarilaka mbi. Ha manima, bima bia ngolo biabingi ndieri nwaka na malavu ma ngolo mpe bunsuza ndieri sarilaka. Mvula zalanda, ni nabatika malembe malembe mu nwa bima bia nguria ngolo mpe nayizi bâ ngamba ya bima bio. . . . Nayizi batika mu teka bima bia ngolo mu simbirila mbelo’ani.” Kâ ha manima, Brian wabonga nzengolo ya diatila mu mitieno mia Yehova. Brian wasoba nzila mpe wabatusu mu 2001. Bwawu bu nkatika nsayi ye nandi bu kata landa nzila ya Bakristo ba matileka. *

7. Tintwari na Matie 7:13, 14, nzila zole zi batusiriri ku matu meto ni ze?

7 Musamu wa mfunu wena mu sola mu landa nzila ya sungama! Satana zololo ti beto bansoni tabika mu dioka mu nzila ya mfinka ‘yinataka ku luzingu’ mpe tadiokela mu nzila ya sârila yi landaka bantu babingi ba nza yi. Nzila yo bantu babingi balandaka yo mpe ka yena mpasi ko mu landa. Kâ ‘ku [mfukulu] yinataka.’ (Tanga Matie 7:13, 14.) Ngatu tatatamana mu nzila ya sungama mpe talembo wubakana kwe bô balembo landaka mitieno mia Yehova, tufweti sikirilaka Yehova mpe tufweti mu wirikilaka.

TATAMANA MU BÂ WA KWIKAMA MPE SA KEBA MU MAKUBA

Tufweti tatamana mu bâ ba kwikama, mpe ka tufweti’â tasa ko ti bakaka batâ makuba (Tala paragrafe 8-12) *

8. Tala ti muntu wuta dioka wubwiri, nti kasa?

8 Muntu wudiokaka mbo kakwikaka meso mandi ku matu ngatu kalembo tâ kuba. Kâ, bantu bakaka ba kata dioka na bo, na kondo kwa waya, balendi mu botasa mpe têle kuba peleko kulu kwandi kulendi kwe kota mu bulu. Tala ti bwiri, mbo katelama mpe mbo katatamana mu dioka. Ntete ntete, ka tûlaka mabanza mandi ko mu tima timubwisiri, kâ mbo katûlaka mabanza mandi mu hâna ha sukisini titini tia dioka na mu musendo wu kabaka.

9. Tala ti tutêle kuba, nti tufweti sa?

9 Bu tuta kwe dioke, tulendi tâ makuba mbala zazingi mu nzonzolo’eto na mu misamu mi tuyirikaka. Bantu ba tuta kwe dioke na bo balendi yirika misamu mitumwisa mpasi. Ka tufweti’â tayituku ko tala ti misamu mio mituriri. Beto bansoni bantu ba masumu twena, mpe beto bansoni mu nzila yimosi ya mfinka ya luzingu kwa tuta diokela. Ntiangu, ntangu zakaka tubotasanaka beto na beto. Paulo wazaba ti ntangu zakaka mbo tubâka na misamu na bampwana’eto. (Kol. 3:13) Kani tatûla kwa mabanza meto mu tima titubwisiri, tufweti tûla mabanza mu musendo wu tubaka. Tala ti tutêle kuba, tasola mu telama mpe tatatamana mu dioka. Tala ti tufwiri nkesi mpe tulundiri diki mpe tukariri mu tatamana mu sarila Yehova, ka tutula hâna ha sukisini titini tia dioka ko, mpe ka tubaka musendo ko. Buna, tulendi kwizi sa nkaka kwe mpangi zeto zita sarila ngolo mu dioka mu nzila ya mfinka ya luzingu.

10. Bwe tulendi sa ngatu bakaka ka batândi makuba?

10 Mpila yakaka yi tulendi sa ngatu bakaka ka batândi makuba ni mu ba hana nzila bayirika misamu buna bu bazololo, kani tadingaka kwa bayirika misamu buna bu tuzololo. (Rom. 14:13, 19-21; 1Kor 8:9, 13) Mu mpila yo, ka twena ntiana bantu bo basaka tinsamu tia dioka mu nza yi ko. Muna muntu mbo kasarilaka ngolo mu bâ ha tibuka tia ntete ngatu kabaka musendo wa yandi kaka. Bantu bô badiokaka mbo batoko banzilaka kwa ndandu ya bawu beni. Ntiangu bayêlaka mu nunguna bampwana’awu bu badiokaka ngatu babâ ku matu. Kâ, beto ka tusarilaka bo ko kwe bampwana’eto. (Nga. 5:26; 6:4) Kani dieto ni mu bakisa bantu babingi batula hâna ha sukisini titini tia dioka tintwari na beto, mpe tabaka musendo wa luzingu. Ntiangu tusarilaka ngolo mu landa malongi ma Paulo matûka kwe Nzambi matâka ti: ‘Muna muntu, ka dingandi kwa bubote bwa yandi kaka; kâ mpe, na bwa bantu bakaka.’​—Flp. 2:4.

11. Wô saka tinsamu tia dioka mu nti katûlaka mabanza mandi, mpe mu bungu dia nti?

11 Bô badiokaka mbo batalaka nzila ye ku matu mawu, mpe mbo batûlaka mabanza mawu mu hâna ha sukisini titini tia dioka. Ni bu sa ti ka balendi’â bamona hâna ha sukisini titini tia dioka mu meso mawu ko, balendi mona titini tiango na musendo wu babaka mu mabanza mawu. Mbo batatamanaka mu dioka bu bakwe banzi kwa musendo.

12. Ngano nti Yehova katuhana na nsayi yayansoni?

12 Mu ntinu zi tuta dioka, Yehova wahana na nsayi yayansoni kwe kanda diandi vuvu tia luzingu lwa mankululu ku mazulu peleko ha mutoto ku Paradi kwe bô basukisa titini tia dioka. Bibila mbo dizonzelaka musendo wo, ngatu tabanza ntia luzingu lwa nzitukulu tubaka. Bu tukwe tatamane mu bâ na mabanza mu makani ma tusiriri Yehova, mbo tutatamana mu korela.

TATAMANA MU DIOKA NTONO MPASI

Ntono mpasi ze na muna muntu, tufweti tatamana mu dioka ntinu za luzingu (Tala paragrafe 13-20) *

13. Mu ntia tima tuyôkele bantu badiokaka mu tinsamu tia dioka?

13 Bantu beri diokaka mu tinsamu tia dioka tia Bagreke mbo beri waka ngolo, mpasi mpe zeri baturilaka; misamu mio bafweti mia telamana. Kâ babansoni mbo beri sikirilaka mpila yi beri kubamanaka na ngolo za bawu beni mpe. Beto mpe ntiana bantu bo twena mu bungu ti mpila ye kô yi batukubikila mu dioka ku tuta dioka. Kâ beto tuyôkele mu tima timosi. Tulendi bakila ngolo kwe Yehova we Nkwa-ngolo-zazansoni. Yehova tukanisini ti tala ti tumusikiriri, mbo katukubika kâ mpe, mbo katuyika ngolo!​—1 Pi. 5:10.

14. Bwe 2 Bisi-Korente 12:9, 10 yita tu bakisila mu telamana mpasi?

14 Paulo mpasi zazingi zeri nandi. Wa matieleka bantu mbo beri mu fingaka mpe mbo beri mu kwamisaka; kâ ntangu zakaka mpe, Paulo mbo keri monaka ti ka siri’â na ngolo ko, mpe wafwanakana katelamana tima ti keri tâka ‘lusende mu nitu.’ (2 Kor 12:7) Kâ, kani kasikamana mu mpasi zo ngatu kabika mu sarila Yehova, Paulo mbo keri monaka ti bweri bweso kwe yandi mu sikirilaka Yehova. (Tanga 2 Bisi-Korente 12:9, 10.) Mu bungu ti Paulo mabanza ni mo meri nandi, Yehova mbo keri mu bakisaka mu mpasi zandi zazansoni.

15. Tala ti tulendi tifwani tia Paulo, nti tukwizi mona?

15 Beto mpe kampe mbo batufingaka mpe mbo batukwamisaka mu bungu dia timinu tieto. Kampe ka twena mpe na tikolela tia mbote ko peleko mu bunokena twena. Kâ tamana landa tifwani tia Paulo, mbo tudinga tamona luzolo lwa Yehova mu musamu ni musamu wa mpasi.

16. Ni bu sa ti tifuma tie naku, nti lendi sa?

16 Ngano wakota nzo, peleko ka wena na lenda dia kwe yende ko? Ngano meso maku ka matomo’â monaka ko? Tala ti ni bo, ngano lendi dioka tintwari na bantu batiri bantwenia mpe bê na tikolela tia mbote? Mbo lenda! Bantu babingi ba nuna na bantu bê na bifuma bata diokela mu nzila ya luzingu. Ka balendi’â badiokela mu ngolo za bawu beni ko. Kâ Yehova mbo kabahanaka ngolo mu landaka programe ya tukutakanu mu telefone peleko mu video; mpe milongoki bakubikaka mu bungu ti kwe badoktere na kwe bantu ba makanda mawu basamunaka.

17. Bwe Yehova kamonaka ku mutima mu bungu dia bantu balembolo na tikolela tia mbote?

17 Ni bu sa ti ka wena na lenda ko dia sa bima biabiansoni bi zololo mu sa mu bungu dia Yehova, kuniongakandi mpe kubanzandi ti kulendi’â wadioka mu nzila ya luzingu ko. Yehova nge kazoloko mu timinu tie naku na mu mpila yi vivirilaka. Bwawu bu lubakusu lwandi lwalwingi lwe naku nsatu, mpe kakuyambirika ko. (Mik. 9:10) Buna, mbo katomo pusana kwe nge. Mpangi yimosi ya yikento yilembolo na tikolela tia mbote yitêle ti: “Mu bungu ti tikolela tiani beba kwa tibebaka ntangu zazansoni, mbo nimonaka ti musamu wa mpasi wubâka mu zonzela bantu Zu dia Nzambi. Kâ nzebi ti mwa ngolo zi nisarilaka, mutima wa Yehova zitâka nsayi, mpe nsayi yayingi yi bâka nani.” Bu bâka mu bunokena, bambukaka ti ka wena nge kaka ko. Banza tifwani tia sisa Paulo, mpe bambuka misamu mi katâ mitindisaka: ‘Ni mu bungu dio nikwe bê na nsayi mu bunokena [. . .]. Bu nibâka mu bunokena, ni buna nibâka na ngolo.’​—2 Kor 12:10.

18. Bantu bakaka ntia musamu wa mpasi batelamanaka?

18 Bantu bakaka bata diokela mu nzila ya luzingu musamu wakaka wa mpasi batelamanaka. Misamu mie nawu mi lendi lembo mona bantu bakaka mpe mi balendi lembo bakula. Mu tifwani, balendi bâ na bunokena peleko lwaka lwalwingi. Mu bungu dia nti bisari bio bia Yehova bita mona mpasi? Mu bungu ti, tala ti muntu we na koko kwa tiamuka peleko malu ma fwa, bantu balendi mona musamu we nandi, kampe balendi dinga mpe mu mu bakisa. Kâ, bô bê na misamu mibamwisaka mpasi mu mutu, kampe bantu mbo bamonaka kwa ti bubote kwawu bena. Mpasi zawu ze kwa mpe ntiana mpasi za muntu wa tiamuka tinama, kâ kampe ka babakaka lubakusu ko ntiana bu babakisaka bantu ba tiamuka binama.

19. Ngano tifwani tia Mefibosete nti titulongesaka?

19 Tala ti ka wena na tikolela tia mbote ko, peleko tala ti mbo monaka ti bantu ka bakubakulaka ko, tifwani tia Mefibosete tilendi ku tindisa. (2 Sa. 4:4) Mefibosete tifuma tieri nandi, mpe mutinu Davide wamufundisa mu mpila ya yibi. Ka yandi beni’â ko wawaya ti mpasi zo zamuturila. Mpe ka bika mabanza ma mbi ko mamutuma. Mefibosete watonda mu luzolo lwa mu songela Davide mu ntama. (2 Sa. 9:6-10) Ntiangu mu ntangu ya mu fundisa Davide mu mpila ya yibi, Mefibosete watoko dinga mu zaba misamu miamiansoni. Ka bika mbi ya Davide ko yasa ti kabâ muntu wa mbi. Mpe ka kwikisila Yehova misamu ko mu bungu dia misamu mia mu yirika Davide. Mefibosete mbo keri dingaka mu zaba ka bwe kaketi sa mu tatamana mu bâ mu lutumu lwa mutinu wa tumbu kwe Yehova. (2 Sa. 16:1-4; 19:24-30) Yehova watsonekesa tifwani tia mbote tia Mefibosete mu Zu diandi mu bungu dia beto.​—Rom. 15:4.

20. Bwe lwaka lumwisinaka bantu bakaka mpasi, kâ ntia musamu balendi bêla na lukwikulu?

20 Mu bungu dia lwaka lwalwingi, mpangi zakaka mbo zitatikisaka mitu miawu peleko mbo bamonaka nsoni mu misamu miakaka mu ntangu yi babâka tintwari na bantu. Kampe mbo wubâka musamu wa mpasi kwe bawu mu bâ ha mbuka ye na bantu babingi, kâ mbo batatamanaka mu kwendaka ku tukutakanu twa timvuka na ku tukutakanu twa tunene. Mbo bamonaka wo musamu wa wunene mu zonza na bantu ba balembolo zaba, kâ mbo bazonzesaka bantu bakaka mu tisalu tia samuna. Tala ti nge mpe ni mo kati mo wena, bâ na lukwikulu ti ka wena nge kaka ko. Bantu babingi bê ntiana nge. Bambukaka ti Yehova ngolo zaku zazansoni za kayangalalaka. Mu bungu ti kuta bika ko, tidimbu tiena tita songela ti Yehova nge kasakumunaka mpe ngolo ze naku nsatu za kakuhanaka. * (Flp. 4:6, 7; 1 Pi. 5:7) Tala ti Yehova sarilaka ni bu sa ti timbevo tie naku peleko lwaka lwalwingi lwe naku, bâ na lukwikulu ti Yehova tâka nsayi.

21. Na lubakusu lwa Yehova, nti beto bansoni tulenda mu sa?

21 Bo kwa he luswaswanu mu tinsamu tia dioka tia nza yi na tinsamu tia dioka tia zonzela Paulo. Mu tinsamu tia dioka tia ntangu ya Bibila, muntu wumosi kwa weri bakaka musendo. Kâ, bantu babansoni badiokaka ba kwikama mu tinsamu tia dioka tia Bakristo mbo babaka musendo wa luzingu lwa mankululu. (Za 3:16) Mpe mu tinsamu tia dioka tia nza, bantu babansoni bafweti bâ na tikolela tia mbote, tala ti kâni balendi lembo baka musendo. Ku lweka lwa beto, bantu babingi ha kati dieto balembolo na tikolela tia mbote, kâ ni vivirila tuta vivirila. (2 Kor 4:16) Na lubakusu lwa Yehova, beto bansoni mbo tudioka ntinu tii ku nsuka!

MUKUNGA 144 Takwikeno meso meto mu musendo!

^ par. 5 Lumbu ti, bisari biabingi bia Yehova bimonaka mpasi mu bungu dia bununu; bakaka bimbevo bie nawu bi bamanisaka ngolo. Mpe ntangu zakaka beto bansoni ngolo zituwaka. Ntiangu mabanza ma dioka ntinu malendi tutâ bunkuta. Timoko ti mbo tizonzela bwe beto bansoni tulendi dioka na korela kwakwansoni, ngatu tabaka luzingu ntiana bwa zonzela wo ntumwa Paulo.

^ par. 6 Tala timoko tia “La Bible transforme des vies” tia 1 ngonda ya ntete ya 2013, tia Nzo ya Zangama ya Munkengi.

^ par. 63 NSASA YA BIFWANI: Mu bungu ti mu tisalu tia samuna kavulu bâka, mpangi yi ya nuna mu nzila yifwanakane ya Bakristo kata diokela.

^ par. 65 NSASA YA BIFWANI: Tulendi sa ti bampwana’eto batâ kuba tala ti tubasiri tiya banwa malavu mamingi peleko tala ti beto beni malavu mamingi tunwaka.

^ par. 67 NSASA YA BIFWANI: Ni bu sa ti ku mfulu ya lupitalu kena, mpangi ya yibakala ntinu za Bakristo kata dioka bu kata samuna kwe bantu bata mu buka.