1, 2. Tekula meina ma biida kishembe ba Yehowa.

NAZI unatunda abe mwida wobe? Nyampo wozo u watunda nunse nu wozo u mukungwana nage busoga. Muntu uli na milumbo zi ukutundaga.

² Yehowa ekusombolaga banakantu kishembe buno babe biida bage. Anga, Abrahamu abezaga mwida wa Yehowa. (Isaya 41:8; Yakobo 2:23) Yehowa atundaga nuwe Davidi. Abwide buno ku Davidi: “Wamulume watananizya mutima wane.” (Misako 13:22) Nu mulengania Danieli abezaga muntu “watundilwe nunse” na Yehowa.​—Danieli 9:23..

3. Ku kabamba kakizi Abrahamu, Davidi nu Danieli babezaga biida ba Yehowa?

³ Buni bwabasile Abrahamu, Davidi nu Danieli kuba biida ba Yehowa? Yehowa abwide Abrahamu bunee: “Wanzile iyuki lyane.” (Kulinga 22:18) Yehowa ekubezaga Mwida wa bantu bola nu babo bekumwanza. Aneima kuba Mwida wa kilongo kinsania. Abwide baisrali bunee: “Anzazi iyuki lyane, nu nne nabe Kalaga weinyu, nu inywe mwabe bantu bane.” (Yeremia 7:23) Ndi watunda kuba lebelebe mwida wa Yehowa, watunganana kumwanza.

4, 5. Buni bukukasya Yehowa biida bage?

⁴ Biblia byatenda buno Yehowa ekulondaga biziki bya kukasya banakantu bamutunda na mutima wabo unse.  (2 Nkiko 16:9) Mu Nimbo 32:8, Yehowa alaga biida bage bunee: “Nakwigisie nu kukulolesia nzila ziwatunganana kwenda muzo, nakusungule nu liso lyane likukulola.”

⁵ Tuli na kitamba kili na magala nu kitekutunda tube biida ba Kalaga. Tondo Yehowa ekutunda kutulanga. (Sanzula Nimbo 55:22.) Kubuno tuli biida bage, tukumukambela na mutima weitu unse. Aba mu nkungu mbibu, tukusigalaga balandania kweli. Nu twakatizya buno atukasye, anga Davidi, wasanzile buno ku kabamba ka Yehowa: “Nsyatengetenge kubuno eli ku seidume lyane.” (Nimbo 16:8; 63:8) Satana ekukita kikizi buno tatube biida ba Yehowa?

6. Satana ekusitaka banakantu ku kikizi?

⁶ Mu sula zi 11, twijigisizye buno Satana asongede Yehowa buno eli muza. Kubuno Yehowa ntasigile Adamu nu Eva bisombolele bobinyene bili bisoga nu bili bibe, Satana amusongede buno nteisanana. Kitabu kya Yobu kyatulosya buno Satana ekusitakaga banakantu bekutunda kuba biida ba Kalaga. Satana ekutenda buno banakantu bekukambela Kalaga ta ku lutundo lwa mutima, tondo ku kabamba ka nkaso kishembe. Atenda lingo buno enasindika aba nazi kuguna Kalaga. Kasi tulole bitunijigisya ku kabamba ka Yobu, nu buni bwalangilwe na Yehowa.

7, 8. a) Kikizi kyatendile Yehowa ku Yobu? b) Kikizi kyatendile Satana ku Yobu?

⁷ Yobu abezaga nazi? Yobu abezaga muntu musoga walamile wakalazi kuse kwatinga miaka 3 600. Mu zezo nkiko Yehowa atendile buno, takwabezaga ungo muntu mu kesé anga Yobu. Yobu abezaga na lwanzo nunse  kwa Yehowa, nu asombaga bubi. (Yobu 1:8) Abezaga lebelebe mwida wa Kalaga.

⁸ Tondo Satana atendile buno Yobu akambelaga Yehowa ku kabamba ka mponga zamukasile. Abwide Yehowa bunee: “Ndi ntukumulanga, we nu numba zage nu binsania byage, na mukolo ku ntungo insania? Wakasile mponga ku milimo zage nu kutalikila bikulo byage mu kisi. Tondo ndi walambya kuboko nu kubigia byage, anakwililika.”​—Yobu 1:10, 11.

9. Yehowa asigile Satana akite kikizi ku Yobu?

⁹ Satana asitakile Yobu buno ekukambela tugu Yehowa ku kabamba ka buno amukasaga mponga. Satana atendile lingo buno akite magala mage manse buno Yobu asige kukambela Yehowa. Yehowa ntitabizizye makengelo ma Satana. Tondo asigile Satana ageleke (alindike) Yobu. Bubo bunalosizye buno Yobu atundaga lebelebe Yehowa.

10. a) Buni bwasolobokilwe Yobu na Satana? b) Buni bwakitile Yobu?

¹⁰ Mu kulinga, Satana akitile buno nyama insania za Yobu ziibwe aba zikue. Nu lingo eitile beingi gesamba bakambi bage. Yobu azimizizye binsania. Kuzinda, Satana eitile bana bage 10 na kiswa (lumpumpu). Aba bubo bunsania, Yobu asigede mulandania ku Yehowa. “Mu bitondo bibyo binsania, Yobu ntagile aba ntatendile kitondo kibi ku Yehowa.”​—Yobu 1:12-19, 22.

11. a) Buni bwasolobokilwe lingo Yobu na Satana? b) Buni bwakitile Yobu?

¹¹ Satana ntazindide gago. Abezaga ekusuna Kalaga kwa kutenda buno ku kabamba ka Yobu: “Ndi wababazia mubili wage nti anakuswilila.” (Yobu 2:5, 7) Satana amulisizye lusambo. Kinga lusambo lwage lwa kubabazia,  Yobu asigede mulandania ku Yehowa. Atendile buno asigale mulandania aba ku lukuo.​—Yobu 27:5.

12. Buni bwalosizye Yobu buno Satana eli muza?

¹² Yobu ntamenyaga kampa ku masitaka ma Satana nu ntamenyaga kabamba kabuni asungibwaga nunse. Akengede buno Yehowa uwamulisizyaga zezo nsungyo. (Yobu 6:4; 16:11-14) Tondo asigede tugu mulandinia kweli. Kutukila nkungu zezo, bwamonekile bwase buno Yobu ntakambelaga Yehowa ku kabamba ka mponga zamukasaga. Abezaga mwida wa Kalaga kubuno amutundaga. Masitaka mansania ma Satana mabezaga ma buza!

13. Bulandania bwa Yobu bwabede na mbaselo nkizi?

¹³ Aba buno Yobu ntamenyaga byatingaga mwigulu, asigede mulandania ku Kalaga nu alosizye buno Satana eli mubi. Yehowa akasile mwida wage mponga ku kabamba ka bulandania bwage.​—Yobu 42:12-17.

14, 15. Satana ekusitaka banakantu bansania ku kikizi?

¹⁴ Byabaside Yobu byatwigisya bitondo bya kilemanizyo. Lelo, Satana ekutusitaka buno tukukambela Yehowa ku kabamba ka mutali kishembe. Mu nkiko za Yobu, Satana atendile bunee: “Muntu anasiga binse buno ntakue.” (Yobu 2:4) Kasi Satana ntasitakile tugu Yobu wenyene: Tondo asitakile banakantu bansania buno bekukambelaga Kalaga ku kabamba ka mutali kishembe. Tununu twa miaka na gakwilide Yobu, Satana ntekusiga kulinga Yehowa nu kusitaka bakambi bage. Butitikizio buli mu Misumo 27:11, Kalaga atendile bunee: “Mwana wane, ba na menge, nu bogiabogia mutima wane, nu nakule wozo ukunswilila.”

¹⁵ Unasombola kwanza Yehowa, kuba mwida wage nu  kusigala mulandania kweli. Nti walosye buno Satana eli muza. Aba buno watunganana kukita migaluko minene mu kalamo kobe kwa kuba mwida wa Kalaga, menya buno u kusombola kusoga nunse ku unakita! Satana atenda buno, ndi uli mu mankunku, ntunasigala mulandania kwa Kalaga. Galisa na bubo, ekugeleka kutwengelela buno twite bulandania bwitu. Mu zini nzela?

16. a) Satana ekukambyaga nzila nkizi kwa kutuzugila kukambela Yehowa? b) Buni bunema Diabolo kutuzugila kukambela Yehowa?

¹⁶ Satana ekukambya nzila niingi kwa kwita bwida bweitu gamozi na Kalaga. Ekutusolobokela “anga simba,” buno atulye. (1 Petro 5:8) Ntwangame kumona: bilemba, bantu ba kikanga kyobe aba bango bantu bekukuzugila buno usige kwijigisya Biblia nu kukita bili bisoga. Mango unimmona buno ukusungibwa. * (Yoana 15:19, 20) Galisa na bubo, Satana ekwigalukagia anga “mwanzelo wa kyengi.” Ekutwengelelaga buno tusige kuanza Yehowa. (2 Bakorinto 11:14) Kuzinda, kwa kutuzugila kukambela Yehowa, ekutukita tukatizye buno tatwatananina lwabusyo lwa Kalaga.​—Misumo 24:10.

17. Kikizi kikutusindika twanze Yehowa?

¹⁷ Ndi twanza Yehowa, nti twalosya buno Satana eli muza. Kikizi kyatukasye kumwanza? Biblia byatenda bunee: “Elamazi Yehowa, Kalaga weinyu, na mutima unsania na kalamo kansania nu magala meinyu mansania.” (Kukokomezia mulembe 6:5) Tukwanzaga  Yehowa kubuno twamutunda. Nu butukukuzya kumutunda, unu butwakite byekutusega. Musengwa Yoana asanzile bunee: “Kubuno lutundo lwa Kalaga luli kulanga makakizio mage. Nu makakizio mage tameli ma bibu.”​—1 Yoana 5:3.

18, 19. a) Bitondo bikizi byatendile Yehowa buno bili bibé? b) Buni butwamenya buno Yehowa ntekutusega tukite bitondo bitatunagwama kukita?

¹⁸ Yehowa atenda buno bitondo kishembe bili bibé. U bikizi? Mukunda “ Somba bikusomba Yehowa” walosya bitondo bimozi. Mu kulinga, mango unakengela buno bitondo kishembe ku bibyo tabili bibé. Tondo sanzula masanzo ma Biblia malosibwa nu wibekele nkungu za kumakengela. Wamenye leno buno buli busoga kwanza milembe za Yehowa. Galisa na bubo, unamona buno watunganana kugalukya lukita lwa kalamo kobe. Ndi wakita bubo, wabe na bubobelelo nu mbogimbogi zikubezaga  na biida ba Kalaga. (Isaya 48:17, 18) Aba buno buli bubibu, unabukosya. Buni butwakatizya bubo?

¹⁹ Yehowa ntekutusega tukite bitondo bitatunagwama kukita. (Kukokomezia mulembe 30:11-14) Eli Mwida musoga nu atumenya kutinga butukwimenya. Izi milumbo zeitu nu mutambo weitu. (Nimbo 103:14) Musengwa Paulo atubobelezya bunee: “Takuli idindiko lyampa limukulindikwa, litekulindikikwa bango bantu, tondo Kalaga eli Wasililila, utanamusigilila buno mulindikwe n’idindiko limutanavwama kukinda, tondo gamukulindikwa, amukasie mu idindiko buno mulikinde nu mukokomene.” (1 Bakorinto 10:13) Tunakatizya buno Yehowa atukase naa busi magala ma kukita bili bisoga. Ekakukasa “magala manene [. . .] makutukaga ku Kalaga,” bwisulilwa buno, magala meteli ma bumba, kwa kukukasya kwikalela bitondo bibibu. (2 Bakorinto 4:7) Paulo amonile lukasyo lwa  Yehowa mu nkungu za mbabazyo. Ukinsa, atendile bunee: “Ninavwama kukita bitondo binsania mu wozo ukunkasaga magala.”​—Bafilipi 4:13

20. Milumbo mikizi zitwatunganana kuba nazo? Nu ku kabamba kakizi?

²⁰ Ndi watunda kuba mwida wa Yehowa, watunganana kusiga kukita binsania byekumona buno bili bibi. Tondo watunganana kukita bingo bitondo. (Baroma 12:9) Biida ba Kalaga bekutundaga bibyo byekutunda. Anga bibyo bili mu Nimbo 15:1-5. (Sanzula.) Bekweiga Yehowa ku milumbo anga “lutundo, mbogimbogi, bubobelelo, nkiki, mponga, busoga, bukatizio, kubota nu kwisungula.”​—Bagalatia 5:22, 23.

21. Kikizi kinakukasya kukuzia milumbo zikutunda Kalaga?

²¹ Kikizi kinakukasya kukuzia milumbo zezo? Watunganana kwijigisya kumenya bibyo bikutunda Yehowa kwa kusanzula nu kwijigisya Biblia naa busi. (Isaya 30:20, 21) Ndi wakita bubo, nti watunde lingo Yehowa nunse. Nu bukukuzia kumutunda unu buwakuzie kumwanza.

22. Ndi wanza Yehowa wamone kikizi?

²² Kukita migaluko misoga mu kalamo kobe, kuli anga kutikya mukungyo (kimbotela) nu kuvwala nsulu nsoga. Biblia byatenda buno twatunganana kutikya “muntu wa wakalazi” nu kuvwala “muntu muto.” (Bakolosayi 3:9, 10) Aba buno buli bubibu, ndi twakita migaluko nu ndi twanza Yehowa, atukase “nkaso ningi.” (Nimbo 19:11) U bwalagile bubo. Kasi, sombola kwanza Yehowa nu losya buno Satana eli muza! Kambela Yehowa ta ku kabamba ka nkaso, tondo ku kabamba ka lutundo lwobe lunene kweli. Ndi wakita bubo, lebelebe wabe mwida wa Kalaga!