Kilo, madini mansania tameli bumozi. Biblia byatendela misagu ningi za madini metekutananizya Kalaga. Madini mongo menalongekwa mu bibombo bibili.

Kibombo 1: Babo bekukumbamina tulaga twa buza

 Biblia byatenda buno kukumbamina tulaga twa buza kuli ‘‘bumba buteli na bwisulilwa’’, kuli kwa “buliabulia,” nu kuli kukita ‘‘bitondo biteli na mutali.” (Yeremia 10:3-5; 16:19, 20) Wakalazi, Yehowa * akakizizie kilongo kya Baisraeli bunee: “Tamube na tungo tulaga lwabusio lwane.” (Kutuka 20:3, 23; 23:24) Mu nkungu zakumbaminaga Baisraeli tungo tulaga, “bongoa bwa Yehowa bwabede bukali.”​—Maganzo 25:3; Balawi 20:2; Ngatu 2:13, 14.

 Aba ono lelo, Kalaga ntegalukyaga makengelo mage ku kabamba ka kukumbamina tuto ‘tunamanwa tulaga.’ (1 Bakorinto 8:5, 6; Bagalatia 4:8) Kalaga akakizia babo bekutunda kumukumbamina basige kugomiana na babo beli mu madini ma buza kwa kutenda bunee: “Tukazi munkatini mwabo nu mulekanukibwe nabo.” (2 Bakorinto 6:14-17) Songo madini mansania mekubezaga bumozi nu mansania mekusondelezyaga bantu ku Kalaga, kabamba kakizi Kalaga akasana lingo ikakizio lilyo?

Kibombo 2: Babo bekukumbamina Kalaga wa bulili mu nzila zitekwitabizibwa nage

 Mambizi mamozi, Baisraeli bakumbaminaga Kalaga kwa kulemba bukatizio nu bumba bwa bingo bilongo byakumbaminaga tulaga twa buza, tondo Yehowa ntitabizizye kumukumbamina mu nzila zezo, kwa kusambikya ikumbamino lya bulili nu lya buza. (Kutuka 32:8; Kukokomezia Mulembe 12:2-4) Yesu azuginde bakulu ba madini ba nkungu zage ku kabamba ka nzila zibakambyaga kwa kukumbamina Kalaga. Bidosyaga buno beli bakatizia ku Kalaga tondo ku kabamba ka bwengelezi bwabo, ‘basigile misako minene za mulembe, u kwisanana, nu kyombo, nu bukatizio.’​—Matayo 23:23.

 Ono lelo tondi, idini lyalemanina bulili u idini likusondelezya bantu ku Kalaga. Bulili bwongo buli mu Biblia. (Yoana 4:24; 17:17; 2 Timoteo 3:16, 17) Lebelebe mamo madini mekwigisya meigisya meteli mu Biblia, mekubika tugu bantu bulazi na Kalaga. Bantu bekukengelaga buno meigisya mingi ma madini mekutukilaga mu Biblia, anga meigisya ma Busatu bwa Kalaga, nu meigisya mabuno kuli kintu kikusigala mu kalamo ndi muntu akua, nu keija ka lusungyo. Mamo meigisya matukile ku bantu bakumbaminaga tulaga twa buza. Madini mekwigisya makengelo mamo meli ma “buliabulia,” kubuno mekusiga makakizio ma Kalaga nu kwigisya bumba bwa banakantu.​—Marko 7:7, 8.

 Kalaga ekusombaga bwengelezi bwa madini. (Tito 1:16) Buno idini likasye bantu bakunde aba basigelele Kalaga, meigisya ma idini lyongo matunganana kukasya bantu mu binsania bibekukita mu kalamo kabo ka na busi kuteli tugu kulemba bumba bw’idini. U bwatenda Biblia: “Ndi muntu umozi wa kumuli akukengela buno eli na meigisia, nu we ntakwisungula mu kutenda, nti akwiyengelela, nu nti meigisia ma muntu wono meli ma buliabulia. Meigisia masoga nunse nu meteli na nsese lwabusio lwa Kalaga Tateiswe, u mamano, kutabangila nkubi nu misigala mu tubebe twabo, nu kwidanga na bitondo bibi bya kisi.” (Yakobo 1:26, 27) Biblia bwisuzi bwa Roi Jacques byakambya kitondo “idini lya bulili” kwa kutendela ikumbamino lyaswaga, liteli lya bwengelezi.