Skip to content

Skip to table of contents

LONGANEDHA DHI RI 13

DYI 127 Ninapaswa Kuwa Mutu wa Namna Gani?

Aba hwè Yova na ni tso uni nari nǎ ro.

Aba hwè Yova na ni tso uni nari nǎ ro.

“Ma u ni tso u.”​—LU. 3:22.

RI NǍ LO

Nidzá lo adi Yova nyǒ tho nì nari ni ka ni u ngbaribbai ma nari.

1. Chi tøni Yova dho ná nja ndrŭ ká adi ngbá lo dhu ndima tso?

 YOVA adi ndidzá ndrŭ tso uu ná føri ko chu nari kʉ kpakpa ka ndi li le ná lo! Biblia ripo: “Yova nyǒ ndidzá ndrŭ dhi lo adi thotho.” (Zb. 149:4) Føro mai, nja saa na nja ndrŭ thí adi bʉni bbo ndirigoti kpa ka ndima di ridhu, ‘Yova ká u ma tso ngbà?’ Drrdrr ngʉ njínji Yova dho ná ndrŭ ma ngʉ adi hwini fø di ná ngaddidha ro na ddi.​—1 Sa. 1:6-10; Yob. 29:2, 4; Zb. 51:11.

2. Yova ká adi ie tso u?

2 Biblia ridho pʉlʉ nari kʉ nzá kaka ná ndrŭ tso Yova ka ndi u ngbà. Ká ngbaribbai? Ringani ko u Yesu Kristo ndirigoti ko ba batiso. (Yoh. 3:16) Føri na ko adi ridho nari kʉ ko leni le kodhó chenga nǎ ro ndirigoti ko adi tsoni ko nji Mungu ji ná lo dhé. (Mdo. 2:38; 3:19) Yova nanga adi jini bbo njati ko njí fø lo ndiro ko kana nga ngʉ chøchø ndi na d’e ró. Ko di kpakpanga nji nja ko njí kodhó tsodha ró njí d’e ró, Yova adi ko tso uu ndirigoti ke adi ko nja ndidhó bbakau bbai.​—Zb. 25:14.

3. Ko ká si loti ngbá lo djo?

3 Nde, nja ndrŭ ká adi ndima mbu nja saa na nzá tso Mungu u nari bbai addudho? Yova ká adi ndi u ko tso ngbà nari dhǒ ngbarbbai? Ndirigoti ndi tso Mungu u ngbà nari ká Mukristo ka ndi chu ngbaribbai?

ADDUDHO MA NJA NDRŬ ADI NDIMA MBU NZÁ TSO YOVA U NARI BBAI NARI

4-5. Ri é ngana mana kʉ nari bbai ko ko mbu ri ró, ko ká ka ko u ngbá lo?

4 Nzø ko ngʉe ná nga djó ro, ko kana bí kʉ ná kpa ngʉ adi ndima mbu ngana mana kʉ nari bbai. (Zb. 88:15) Ledjo Adrián pori: “Krʉ ddo ró, ma ngʉ adi ma mbu ngana mana kʉ nari bbai. Ma ngano nari kʉ, go ma ngʉe sese ro ma ngʉ adi nganzi kodhó familia si tsu Paradiso na, føro mai, ma ngʉ adi riddi nari kʉ ma ro nzá ka ma tsue Paradiso na ri.” Nga kʉ Yova dzá Dimu ná familia nǎ dhi ná ddikpa ke, Tony pori: “Madzá gø dhi ndrŭ nzɨ ngʉ adi ndima ji ma ji inga ndima kʉ hwè na madzá lo dho nari ro po ri. Føri dho, ma ngʉ adi riddi nari kʉ kpa nyǒ ro nzɨ ma nji ná ddikpa lo ma tho ddi ri.”

5 Njati ko di ko mbu ngana mana kʉ nari bbai ró, akononga nari kʉ, ri kʉ Yova i drrngʉe ko ndi ro ri. (Yoh. 6:44) Ke adi kodhó nzá ko ka ko nja ná bblo kʉ ná sifa nja ndirigoti ke churie ko thí nǎ lo chu. (1 Sa. 16:7; 2 Ny. 6:30) Føri dzá lo dho, ke ripo ko na mana kʉ bbo ná føri ko ká ko uu.​—1 Yo. 3:19, 20.

6. Mutume Paulo ká ngʉ adi ndi mbu ngbaribbai anziro ndi njingʉe ná chenga dzá lo dho?

6 Ko kana nja ndrŭ ka ndima di ndima mbu che bbʉbbʉlo ndima chu nari njí ndima njingʉe ná che lo djotsina. (1 Pe. 4:3) Chi tøni Yova dho ná Wakristo ma ka ndima é godhé ndima hwini nja uzaifu tso ró ro. Nde, ni ká adi ni mbu nzá zø Yova ka ndi njí nari bbai? Njati rie fø ró, ni ɨso ka ndi pɨ ná lo kʉ, ni chu nari kʉ chi ngʉ tøni Yova dho drrdrr ná ndrŭ ma ngʉ ndima mbu fø ddi. Loroji na, mutume Paulo ngʉ adi ndi mbu njedha dhi ri, ndi di ngaddi ndidhó uzaifu djo ná saa na. (Ro. 7:24) Bbʉbbʉ dhé, Paulo lengʉeni le ndidhó chenga nǎ ro ndirigoti ke bangʉe batiso maddi. Føro mai, ke ngʉ adi ndi nja “mitume kana sese pli kʉ ná ke” ndirigoti “bbo pli nji” chenga ná ke.​—1 Ko. 15:9; 1 Ti. 1:15.

7. Ri ká ngani ko no ngbá lo nga anziro ko nji ná chenga djo?

7 Kodhi ra nǎ Baba tsoni nari kʉ, ndi nji ko zø njí njati ko leni ngbà ró. (Zb. 86:5) Njati ko leni bbʉbbʉ ko nji ná chenga nǎ ro ró, ko ka ko uri u nari kʉ, Yova po ná lo kʉ bbʉbbʉ ndirigoti ke nji ko zø ngbà.​—Kol. 2:13.

8-9. Nzɨ hwè bbʉ Yova dho nari bbai ko ko mbu nari djolu ká ko ka ko si ngbaribbai?

8 Ko krʉ adi riji ko njínji Yova dho ngbà ka ko dho ná ngatsi. Ro, nja ndrŭ adi ndima mbu nzá tso ke u na nari bbai. Amanda ró dho kʉ ná ddikpa le-ve pori: “Ma ngʉ adi riddi nari kʉ, ma thí nǎ ro krʉ ma njínji nari na mana kʉ ma njínji bbo Yova dho. Ma ngʉ adi rine ma njí ritsi ma ka ma njí ná nga djolu. Ro, fø lo rá ma tso nga gʉgʉ ró, ma ngʉ adi riddi nari kʉ ma bʉ Yova thí bʉ ddiddi ma thí bʉni nari bbai.”

9 Nzɨ hwè bbʉ Yova dho nari bbai ko ko mbu nari djolu ká ko ka ko si ngbaribbai? Anonga nari kʉ Yova adi ko famu nì. Ke nzɨ adi rine ko njí nzá ka ndi njini ko dho ná ritsi ri. Rie nì ko ritsi nji ko thí nǎ ro krʉ ri ró, ke nanga adi jini ji fø lo dho. Addinga ndima thí nǎ ro krʉ njingʉe njí Yova dho ná ndrŭ dhó loroji djo, Biblia nǎ ndi kʉ ro. Loroji na, addinga Paulo djo. Ke njingʉe njí kpakpanga na cho bí kana, ke bbingʉe dada ngalu ndirigoti ke klongʉe bí kʉ ná kutaniko tso. Nde, kedhó hali lingʉeri nzɨ ke d’ra lo bbo ná saa na ká Mungu ungʉe ke tso nzá? Ri nga kʉ fø ri. Ke rangʉe anzi dhé ngbà ndi ka ndi njí ná lo na ndirigoti Yova lengʉe ke ronga le. (Mdo. 28:30, 31) Føri bbai, Yova dho ko nji ná njí ka ndi é njonjo nja saa na. Ro, ri é nì ko ri nji ko thí nǎ ro krʉ ri ró, Yova nyǒ ri adi thotho. Kpadjo akonja Yova adi ndi u ko tso ngbà nari dhǒ lu ná chu ro di.

YOVA KÁ ADI NDI U KO TSO NGBÀ NARI DHǑ NGBARIBBAI?

10. Yova u ko tso u nari ke po ko dho nari ká ko ka ko “rr” ngbá chulu? (Yohana 16:27)

10 Biblia chulu. Yova adi ndidzá ndrŭ ndi ji ngbà ndirigoti ndi u kpa tso ngbà nari ndi ka ndi dhǒ lu ná chu ne. Yova pongʉeri Yesu kʉ ndidzá bbo ndi ji ná Ngba ndirigoti ndi u ke tso u, ná føri djo maandiko tilo aro ina. (Mt. 3:17; 17:5) Ni ká jiri ni rr Yova ripo ndi u ni tso ngbà nari rr? Yova nzɨ adi loti ko dho ra nǎ ro ri, ro ke adi loti ko dho Biblia chulu. Ko ka ko “rr” Yova u ko tso ngbà nari, Yesu d’ra Enjili nǎ ná lo ko zø nari chulu. (Azø Yohana 16:27.) Yesu adi ndidzá Baba dhó sifa dyø kaka nari bbai. Føri dho, ko di Yesu ngʉ ripo ndi una chi ngʉ tøni ná nzá kaka ná kpa dho ndi u kpa tso u nari zø ró, ko ka ko nja føri Yova loti ko dho nari bbai.​—Yoh. 15:9, 15.

Yova adi ndi u ko tso ngbà nari dhǒ bí kʉ ná chu nǎ (Anja paragrafu 10)


11. Ká addudho kpakpalo na ko bani nari na mana nga kʉ Mungu u ko tso nzá ri? (Yakobo 1:12)

11 Ndidhó njí chulu. Yova nanga adi jini ji ndi kó ko tsotso, føri kʉ ndi bbʉ kodhó lo u ná ritsi ko dho. Nja saa na Yova ka ndi bbari che kʉ ná lo njini ko ró, Yobu ró ri njingʉeni nari bbai. (Yob. 1:8-11) Mbudha na ko bani nari na mana nga kʉ Mungu u ko tso nzá ri. Ro, ri adi rili ko dhǒ ngbá ngatsi ma ko ji kodhi jidha dhi Mungu ndirigoti ngbá ngatsi ma ko ko thí li ke djo nari. (Azø Yakobo 1:12.) Ko ka ko nja kedhó jidha ke ko ronga b’o ndirigoti ke ko tsotso kó ko ve kpakpalo tso nari chulu.

12. Ko ká ka ko ba ngbá somo Dmitrii dhó lo nǎ ro?

12 Akonja Asie nǎ di ná le-djo Dmitrii dhó loroji. Ke vingʉe ndidhó njí vi ndirigoti ke nzá bangʉe njí ro ddo bí kana ri. Føri dho ke vʉngʉeri ndi ndri ndidhó lod’radha dhi njí nanga, ndirigoti ke lingʉe ndi thí bbo Yova djo. Ddo ngʉ da nari bbai, ke nzá dhé bangʉe njí ro ri. Føri goti ke ro che bbo kʉ ná dhe tangʉe nari dho, ke nzɨ ngʉ adi dani ra djó ro ri. Ke ngʉ adi ngaddi ndi ká kʉ bblo dza ba ndirigoti bblo baba nì ma nari djo ndirigoti ke ngʉ adi ridhu ndi tso, Yova ká u ndi tso bbʉbbʉ. Føri goti ddikpa cha ngasdjo kedzá singba ngba ndingʉe Isaya 30:15 nǎ kʉ ná lo papie djo ke dho: “Ni jotso ko nari ma, nidhó ngab’odha ma na sie nidhó kpakpanga.” Ngba singʉe ri na ke kuso ndirigoti ngba pongʉeri, “Baba, ni di ni mbu che ná saa na adi i andiko nga no.” Dmitrii d’ingʉe ri utso nari kʉ Yova dhó nga tsotsokodha chulu, ndibbá familia nyo ma, ru ma, didha dhi nga ma na ba nì dhé. Ke pori “Madhó lo ungʉe nari kʉ ma di ko ma jotso ko ro ndirigoti ma li ma thí Mungu djo.” Njati rie kpakpalo na ni bani ró, auri u nari kʉ Yova ngaddi nì ni djo ndirigoti ke si ni tsotso koko ni ve ngatso d’e.

Yova adi ndi u ko tso ngbà nari dhǒ bí kʉ ná chu nǎ (Anja paragrafu 12) a


13. Yova ká adi ndi u ko tso ngbà nari dhǒ ie chulu ndirigoti ngbaribbai?

13 Ko lai Wakristo chulu. Yova adi ndi u ko tso ngbà nari dhǒ le-djoi ma, le-vei ma na chulu. Loroji na, ke ka ndi cho nja ndrŭ ronga ndima po kpakpa ka ndi li le ná lo ngbà thonga ná saa na. Asie nǎ ddikpa le-ve njangʉe fø lo dzá bbʉbbʉnga nja ddikpa cha bbo ndi thí bʉngʉeni ná saa na. Le vingʉe ndidhó njí vi ndirigoti le dhe kongʉe bbo. Føri goti lebbá ke njingʉe bbò chenga ndirigoti ke le tungʉe tu muzee djó ro. Le pori “Ma nzɨ ngʉ adi fø lo ká njini addudho ma nari ro famu ri. Ma ngʉ adi riddi njaro ma nji che lo nari dho nzá Yova u ma tso ri.” Kodhi vena nzingʉeri Yova tso, Yova dhǒ ndi ká u ndi tso ngbà ma nari ndi dho. Nde, Yova ká njingʉe føri ngbaribbai? Le pori, “Kutaniko nǎ wazee singʉe loti ma na ndirigoti kpa pongʉeri ma dho Yova ji ma ji.” Ro, luti le nzingʉeri ki Yova li ndi kpakpa. Le pori “Fø dyi kutaniko nǎ le-djoi ma, le-vei ma na chongʉe barua ma dho. Kpakpa ka ndi li le ná fø lo ma ngʉ zø ná saa djo, ma mbungʉe ma Yova loti dho nari bbai.” Bbʉbbʉ dhé bí ina Yova adi ndi u ko tso ngbà nari dhǒ nja ndrŭ dhó ro si ná kpakpa ka ndi li le ná lo chulu.​—Zb. 10:17.

Yova adi ndi u ko tso ngbà nari dhǒ bí kʉ ná chu nǎ (Anja paragrafu 13) b


14. Yova ká adi ndi u ko tso ngbà nari dhǒ ko dho nja ngbá chu lu?

14 Føri kina Yova adi ndi u ko tso ngbà nari dhǒ ko lai Wakristo ronga ndi cho kpa bbʉ shauri ko dho kodhó lo uri ná saa na nari chulu. Loroji na, karne ya kwanza na, Yova lingʉeri roho dda chutso mutume Paulo dho nja ke ndi 14 kʉ ná barua ndi lai Wakristo dho d’e. Fø barua nǎ ke bbʉngʉe kpadhó lo ungʉe ná shauri jidha dhi chu nǎ. Yova ká ddangʉe chutso Paulo dho ke ndi fø di ná shauri d’e addudho? Yova kʉ bblo pli kʉ ná ndrŭ Ba ndirigoti ke adi ǒo ndidzá “ji ndi ji” ná nzø na. (Mez. 3:11, 12) Føri dzá lo dho ddikpa ke bbʉ Biblia ró dyʉ ndi ná shauri ko dho ró, føri na mana nga kʉ Yova nanga kani ka ko djo ri, føri na mana kʉ Yova jidha dhǒ ko dho godhé. (Ebr. 12:6) Yova u ko tso ngbà nari dhǒ nari ká kʉ ngbá lo ki?

YOVA U KO TSO NGBÀ NARI KE ADI DHǑ LU NÁ NJA CHU

15. Yova ká adi ndidzá roho takatifu bbʉ ie dho, ndirigoti føri ká ka ndi liri ni u ngbá lo?

15 Yova adi ndidzá roho takatifu bbʉ ngbà tso ndi u ná ndrŭ dho. (Mt. 12:18) Ko ka ko dhuri ko tso, ‘Ma ká adi roho takatifu dzá tunda kana nja ri ro dhǒ nì madhó maisha nǎ?’ Ni ká kʉ ngatsovedha na bbo nzá ni d’engʉe Yova chu ro ni ngʉe ri na ná nga djolu i nì? Bbʉbbʉ dhé, ni di Mungu dhó roho adi ko tsotso kó ko é na ná sifa dhǒ bbo ró, ni si ri uu nari kʉ Yova nanga adi jini ji nidzá lo dho.​—Anja kisanduku “ Roho dzá tunda kʉ . . .

Yova u ni tso ngbà nari ká ni ka ni chú ngbaribbai? (Anja paragrafu 15)


16. Ndiro hwè lo-i d’rani d’e ká Yova adi njínji ngbá chu na, ndirigoti føri ká rili ni mbu ni ngbaribbai? (1 Watesalonike 2:4)

16 Yova adi hwè dhi lo-i bbʉ ji ndi nanga jini ro ngbà tso ndi u ná ndrŭ dho. (Azø 1 Watesalonike 2:4) Anja ngbaribbai ma Jocelyne ró dho kʉ ná le-ve bangʉe faida hwè lo-i ndi d’ra nari nǎ ro nari di. Ddikpa cha Jocelyne dangʉeni ra djó ro b’lo ndi thí bʉni bʉ ro. Le pori, “Ma ró nga ngʉe kpakpanga ro ri ndirigoti ma ngʉ ma mbu nzá ka ndi njí ddikpa ritsi ro ma ddi nari bbai. “Ro, ma ngʉe painia ndirigoti føri ngʉe lo ma ngʉ adi d’ra ná ddo. Føri dzá lo dho ma njingʉe sala ndirigoti ma rangʉe lod’ra.” Fø dyi bbʉtso Jocelyn ma njungʉe Mary na, Mary ngʉe bblo pli kʉ ná isɨle ndirigoti le ungʉe Biblia ndi jifunza nari u. Bi ro da nari goti Mary pori Jocelyn d’ongʉe ndibbá dzaitso ná saa na ndi ngʉ sala nji Mungu kó ndi tsotso d’e. Fø lo djo ndi ddinga ro, Jocelyn pori, “Ma mbungʉe ma ɨ dho Yova ripo nari bbai, ‘Ma u ni tso u.’” Bbʉbbʉ dhé, ri nga kʉ ndrŭ krʉ i ka ndima u ko adi d’ra ná lo uri. Ro, ako uri u nari kʉ, njati ko di ko dho ka ná lo nji krʉ ko d’ra hwè lo-i nja ndrŭ dho d’e ró, Yova adi hwè ba fø lo dho.

Yova u ni tso ngbà nari ká ni ka ni chú ngbaribbai? (Anja paragrafu 16) c


17. Vicky po ná lo nǎ ro ká ni ba ngbá somo le ødha dhi be djo? (Zaburi 5:12)

17 Yova bbʉngʉe le ødha dhi be utso ndi u ná ndrŭ dho. (1 Ti. 2:5, 6) Nde, nì mai ko kʉ udha na le ødha dhi be djo ndirigoti ko ba batiso ro, ko nanga di rɨni godhé Yova u ko tso nari djo ró ká ko ka ko njiri ngbǎ? Anonga nari kʉ, ri nzá ngani ko di ko thí li ngbaribbai ma ko ko mbu nari djo ri, ro ko ka ko li ko thí Yova djo. Nì kʉ udha na le ødha dhi be djo na ndrŭ ke adi nja chølo dhi ndrŭ, ndirigoti ke tsoni ndi si kpa ronga lele. (Azø Zaburi 5:12; Ro. 3:26) Le ødha dhi be djo ndi ngaddi nari kongʉe Vicky tsotso. Ddikpa cha, b’lo ndi ddinga bbo le ødha dhi be djo nari goti le pongʉeri: “Yova vengʉe ma tso bicha. . . . Føro mai, ma ngʉ adi ripo: ‘Ni nzá ka ni ji ma bbai di ná le ro ri. Ndirigoti nidzá Ngba bbʉ ndi bbʉdha ná føri nzá ka ndi sa madhó chenga ro ri.’” Ro, le ødha dhi be dhi kado djo ndi ngaddi nari kongʉe le tsotso le mbu ndi ngbà Yova ji nari bbai. Ko maddi ko ka ko mbu ko ngbà Yova ji ndirigoti ngbà tso uni ke na nari bbai njati ko di ngaddi le ødha dhi be djo ró.

Yova u ni tso ngbà nari ká ni ka ni chú ngbaribbai? (Anja paragrafu 17)


18. Njati rie nì ko ra anzi kodhi ra nǎ Baba ko ji nari na ró, ká ko ka ko u ngbá lo?

18 Njaro ngbà mai ko njinjí arø ro le dho ná fø lo na krʉ ro, ko thí ka ndi di bʉni bʉ ndirigoti ko ka ko di ridhu ko tsó, Yova ká u ko tso ngbà. Njati føri njini ró, anonga nari kʉ, “nì ra anzi Yova ndima ji nari na” ná ndrŭ tso ke adi uu. (Yak. 1:12) Føri dzá lo dho ara anzi chøchø ni ndrini Yova ro nari na ndirigoti adi rine ni nja ke u ni tso ngbà nari dhǒ ná lo. Krʉ ddo ró adi ngano nari kʉ, Yova “ro nga e da ko ddi ddiro krʉ kuso ro ri.”​—Mdo. 17:27.

NI KÁ KA NI NGɄ I LO GOTI NGBARIBBAI?

  • Nja ndrŭ ká adi riddi ndima tso uni Yova na nzá addudho?

  • Yova ká adi ndi u ko tso u nari dhǒ ngbá chu ro nǎ mai?

  • Mungu u ko tso u nari ká ko ká ko uu addudho?

DYI 88 Addi nidzá chu nga ma dho

a JI DJÓ LONGA LE TU NARI: Drrdrr njieni ná lo le ngʉ ø nari

b JI DJÓ LONGA LE TU NARI: Drrdrr njieni ná lo le ngʉ ø nari

c JI DJÓ LONGA LE TU NARI: Drrdrr njieni ná lo le ngʉ ø nari