Skip to content

Skip to table of contents

Ni Ká Chu ri Ngba?

Ni Ká Chu ri Ngba?

Yesu dhó saa na ká nrŭ ngʉ adi ngbadi ná palata wø?

DRDR nga djó ro waizraeli ngʉ adi mbø bbʉ nja ri kó Mungu dzá njí tsotso d’e. Ro Yesu dhó saa na, wayaudi ngʉ adi bí kʉ ná pakata wø, føri lingʉeri kpadhó maisha e kpakpa bbo.

Nja le kó hekalu nă njí tsotso d’e, dhidhi ná wayaudi krʉ dho ringangʉeni ndima bbʉ shekeli le ngʉ nzi ná mbø dhi nusu inga (drachma aro). Karne ya kwanza na fø mbø na le ngʉ adi zabihu dzi ndirigoti le ngʉ adi Herode chingʉe ná hekalu ronga thi. Nja kʉ ná wayaudi dhungʉe Yesu ká adi palata wø ni ma nari Petro tso ndirigoti Yesu pongʉeri palata le wø nari ro nga kʉ che ri. Ndirigoti ke d’rangʉe palata Petro ka ndi wøe na ná mbø ke ka ndi bae na nga.​—Mt. 17:24-27.

Mungu dzá nrŭ dho ringangʉeni ndima wø nja kʉ ná palata maddi, moja ya kumi le ngʉ ndi nzi ro, føri na mana ngʉe kpa bbʉ ndima dhó nzagʉ nyǒ inga ndima dhó turusa dhi ritsi nă ro moja ya kumi. (Law. 27:30-32; Hes. 18:26-28) Dini djó bbobbonga ngʉ ripo nari kʉ nrŭ dho ringani ndima wø fø palata krʉ “rie munanaa ma dili ma bizari ma” ró. Yesu nzá gʉngʉe moja ya kumi le bbʉ nari ro ri, ro ke pongʉeri farisayo ma, ngandi ná kpa ma na ri ko ná chu i nga kʉ bblo ri.​—Mt. 23:23.

Fø saa na wayaudi dho ringangʉeni ndima wø nja palata bí dhonalo kpa djo Waroma ngʉ pinyo. Lorojina, parsele ngʉe dhó ná kpa dho maddi ringʉngani ndima wø palata mbø na inga nyǒ na. Nrŭ ngʉ wø parsele dho ná palata ka ndisie kpø 20 inga 25 % nza bbʉ ná nyǒ nǎ ro. Ndirigoti kila muyaudi dho ringangʉeni ndi wø palata inga kodi Kaizari dho. Ri ngʉe fø palata dzá lo i wafarisayo ngʉ dhu Yesu tso ri. Yesu dhongʉe ngbaribbai ma ringani ko di palata le wø ná følo nja nari i ke pongʉeri ro: “Nde anibbʉ Kaizari dzá ri Kaizaeri dho, ro Mungu dzá ri Mungu dho.”​—Mt. 22:15-22.

Ndirigoti tsu ngʉ tsu inga arugu ngʉ ra ná no (marchandise) dho maddi le ngʉ adi palata wø. Fø palata le ngʉ wø dda tsoro ma, kilalo djó ma, chu tso nju ná ngana ma, bbo bbagʉ le tsu lu ná dzaitso ró ma inga soko na ma.

Roma nǎ nrŭ ngʉ pinyo ná saa na, wayaudi ngʉ palata wø bí nari ngʉ rili maisha e kpapa kpa dho. Roma nǎ historia dhi ke Tacite pongʉeri Yesu dhó saa na Tiberia ngʉ pinyo ro, “Syria nă nrŭ ma Yudea nǎ nrŭ ma na ngʉe njedha na bbo ndirigoti kpa ngʉ rine Roma nǎ pikpa liri nzɨ ndima wø palata bbo.”

Fø palata tso nzɨ waroma ngʉ nju bblo ri naridho nrŭ dho maisha ngʉe kpakpa. Fo palata nanga ngʉ dzi ná kpa ngʉ nrŭ nanga krøkrø. Mali dhi nrŭ ma no nanga ngʉ dzi ná kpa ma na ngʉ ndima rr patala dhi mbø ngʉ kó ná kpa na ndiro ndima dhó no nanga dzini d’e. Ri njani nari kʉ Zakayo ngʉ chutso ddá fødi ná palata ngʉ kó ná nrŭ dho naribbai. (Lu. 19:1, 2) Bbʉbbʉ dhé, nrŭ ndrongʉe fø lo bbo ndirigoti palata dhi mbø ngʉ kó ná kpa ma nzáddi nrŭ jingʉeri.