LONGANEDHA DHI RI 33
DYI 130 Adi ndrŭ zø njinji
Ngbaribbai ma kutaniko ka ndi dyø Yova dhó ngaddidha chenga nji ná ndrŭ djo nari
“Njati ddikpa ke njí chenga ró, ko kʉ ngatsotso kó ná ke na nì.”—1 YO. 2:1.
RI NǍ LO
Ngbaribbai ma Korinto nǎ kutaniko njingʉeni bbò chenga nji ná ke na nari nǎ ro ko ka ko ba ná somo.
1. Yova ká jirie ngbá lo ndidzá ndrŭ krʉ dho?
YOVA no ndrŭ krʉ longavʉdha dhi uhuru na. Ko adi njínji fø kado na lonanga ko vʉ ná saa na. Bbo na mana kʉ ná lo kʉ, nja le ddiro vʉri ndi bbʉ ndi Yova dho ndirigoti ndi tsu Yova dzá familia kana. Yova jirieri ko krʉ njiri fø. Ká addudho? Dhonalo ke jirie ndrŭ ji ndirigoti ke jirie bblolo ndrŭ dho. Ke jirieri ndima kana nga ngʉ chøchø ndrŭ na ndirigoti ndrŭ di theinga dho.—Kum. 30:19, 20; Gal. 6:7, 8.
2. Yova ká jiri nzá d’e leni ndima dhó chenga nǎ ro ná ndrŭ njiri ngbǎ? (1 Yohana 2:1)
2 Yova nzɨ adi ndrŭ cho kpakpanga na ndiro ndrŭ njinjí ndi dho d’e ri. Yova adi riji nja le ddiro vʉ ndi ji ndi njí ná lo. Njati ddikpa Mukristo njí bbò chenga ró, ká wazee adi rinji ngbǎ? Ke øni nzá ndidhó chenga nǎ ro ró, ringani le pʉ ke pʉ kutaniko nǎ ro. (1 Ko. 5:13) Føro mai, Yova adi riji chenga nji ná ke ki ngʉ vi ndi ro. Ri kʉ føri dho i Yova bbʉngʉe le ødha dhi be ndiro ngbà leni ndima dhó chenga nǎ ro ná ndrŭ zø njini d’e ri. (Azø 1 Yohana 2:1.) Yova kʉ jidha dhi Mungu nari dho, ke rija bbò chenga nji ná ndrŭ leni le.—Zek. 1:3; Ro. 2:4; Yak. 4:8.
3. I lo nǎ ká ko si loti ngbá lo djo?
3 Yova adi riji kodhó nganjadha é chenga djo ndirigoti bbò chenga nji ná ndrŭ djo ndidhó nganjadha e nari bbai. I lo nǎ ko si loti fø ko ka ko njiri ná chu djo. Ko si loti Paulo pongʉe Korinto nǎ kutaniko njí ná lo djo ddikpa ke njingʉe bbò chenga ná saa na. Føri goti ko si loti Paulo pongʉe Korinto nǎ Wakristo njí ná lo djo b’lo fø ke leni nari goti ndirigoti ko si loti ngbaribbai ma Yova adi ndi mbu bbò chenga nji ná ndrŭ djo nari djo.
KUTANIKO NJINGɄE NÁ LO DDIKPA KE NJINGɄE BBÒ CHENGA NÁ SAA NA
4. Korinto nǎ kutaniko na ká ngbá lo bangʉe nga? (1 Wakorinto 5:1, 2)
4 Azø 1 Wakorinto 5:1, 2. Paulo dhó misionere dhi safari ya tatu na, ke rrngʉeri Korinto nǎ kutaniko nǎ che bbo pli kʉ ná lo njini. Fø kutaniko nǎ ddikpa ke ngʉ adi ddo ndidzá baba bbá le na. Føri ngʉe che bbo pli kʉ ná lo ndirigoti “fø di ná lo ro nga ngʉe d’i ndrŭ tsɨ kana maddi ri”! Ro, kutaniko nǎ ndrŭ ngʉ adi fø ke nja nzá le ka le pʉ kutaniko nǎ ro nari bbai. Njaro kutaniko nǎ ndrŭ ngʉ adi riddi ndima zølo dhǒ ke dho Yova adi zølo dhǒ nzá kaka ná ndrŭ dho nari bbai. Ro, Yova nzɨ adi fø di ná chelo nji ná ndrŭ tso ro u ndidzá ndrŭ kana ri dhonalo fø di ná lo ka ndi liri nja ndrŭ di che kʉ ná lo ti kutaniko djo. Njati ke máe ma kutaniko na ró, ke ka ndi sae nja kʉ ná Wakristo maddi ndidhó fø nyi na. Paulo ká pongʉeri kutaniko nǎ ndrŭ njiri ngbǎ?
5. Paulo ká pongʉeri kutaniko nǎ ndrŭ njiri ngbǎ ndirigoti føri na mana ká ngʉe addu? (1 Wakorinto 5:13) (Anja ji maddi.)
5 Azø 1 Wakorinto 5:13. Roho takatifu chulu, Mutume Paulo ndingʉeri nzá leni ná le ringani le pʉpʉ kutaniko nǎ ro. Kutaniko nǎ chi ngʉ tøni ná ndrŭ ká njingʉeni ngbǎ ke na? Paulo pongʉeri “nzɨ kpa gba ndima tso” fø ke na. Føri na mana ká ngʉe addu? Paulo pongʉe ná fø lo na mana kʉ “nzɨ kpa nyonga maddi fø di ná ke na.” (1 Ko. 5:11) Njati kpa die nganyo fø ke na ró, føri ka ndi lieri kpa tso gbani bbo ke na. Paulo pongʉe ná lo ridho pʉlʉpʉlʉ nari kʉ, kutaniko nǎ ndrŭ dho nzá rie ngani ndima gba ndima tso fø di ná ke na ri. Føri ka ndi b’oe kutaniko nǎ ndrŭ ronga nzɨ ndima tsu chelo na ró. (1 Ko. 5:5-7) Nzɨ ndrŭ ndima tso gba ke na nari chulu ke ka ndi chueri ndi njiri che Yova ró, ke djo do ka ndi pae ndirigoti føri ka ndi choe ke ndi leni le.
Mungu dhó roho chulu Paulo ndingʉe kutaniko dho ná barua nǎ ke d’rangʉeri nzá leni ndidhó chenga nǎ ro ná ke le pʉpʉ kutaniko nǎ ro (Anja paragrafu 5)
6. Kutaniko nǎ ndrŭ ma, chenga njingʉe ná ke ma na ká njingʉeri ngbǎ Paulo dhó barua ndima bangʉe ná saa na?
6 B’lo ndi cho barua Korinto nǎ Wakristo dho nari goti, Paulo ngʉ kpa ká ka ndima njiri ngbaribbai ma nari dhu ndi tso. Ro, Tito singʉe hwè ka ndi bbʉ ná lo na Paulo dho. Kutaniko nǎ ndrŭ rrngʉe nga rr Paulo chongʉe ná barua nǎ lo dho ndirigoti kpa pʉngʉe chenga njingʉe ná fø ke pʉ kutaniko nǎ ro. (2 Ko. 7:6, 7) B’lo ke cho ndidhó ya kwanza barua nari goti, nzá bi d’e da bí ro chenga njingʉe ná ke lengʉeni le! Ke lengʉe ndidhó nganjadha ma, ndidhó nyi ma na thika le ndirigoti ke ngangʉe Yova dhó yadha dyødha tso. (2 Ko. 7:8-11) Føri goti ká Paulo pongʉeri kutaniko njiri ngbǎ?
NGBARIBBAI MA BBÒ CHENGA NǍ RO LENI NÁ KE NA KUTANIKO KA NDI NJIENI NARI
7. Chenga njingʉe ná fø ke le pʉngʉe kutaniko nǎ ro nari ká bbʉngʉe ngbá matokeo? (2 Wakorinto 2:5-8)
7 Azø 2 Wakorinto 2:5-8. Paulo pongʉeri “bí ndrŭ o fø di ná ke na nari kaka.” Nja kʉ ná chu nǎ, ke dho le bbʉngʉe ná nizamu singʉe si ndidhi kusudi djo. Ká ngbaribbai? Ri kongʉe ke tsotso ke leni le.—Ebr. 12:11.
8. Luti ká Paulo pongʉe kutaniko njí ngbá lo?
8 Paulo jangʉeri kutaniko dho ɨ: “Aninji ke zø ndirigoti anipɨ ke iso pɨ” ndirigoti “anidho jidha ke dho.” Fø lo na Paulo nzɨ ngʉ ripo kpa u ke tso Yova dzá ndrŭ kana dhé ri. Ro, ke ngʉ riji kpa dhǒ ndima nji ke zø ngbà ndirigoti ndima ji ke ngbà nari ndima tso nǎ lo ma, ndima dhó nyi ma na chulu. Føri ka ndi lingʉeri ke mbu ndi bblo kutaniko na ndi ngʉngʉe ná saa na.
9. Ri ká ka ndi ée kpakpa nja ndrŭ dho ndima njí le leni ná fø ke zø addudho?
9 Nja ndrŭ nanga ká ka ndi jieni bbʉbbʉ chenga nji ná ke ki ndima kó kutaniko nǎ nari dho? Biblia nzá tilo ro fø lo djo ri, ro nja ndrŭ nanga ka ndi rɨeni ngbà ke djo. Njaro kutaniko nǎ nja ndrŭ nanga ro nzá ka ndi jieni ke njingʉe ná lo dho ri. Kutaniko nǎ ndrŭ ngʉ kpakpanga nji bbo pli ndima rrnga Yova dhó yadha dho d’e. Njaro nja ndrŭ ka ndima die riddi fø ke le ngʉ kutaniko nǎ nari nga kʉ chø kʉ ná lo ri. (Anja Luka 15:28-30.) Ká addudho ri ngʉe bbo na mana kʉ ná lo kutaniko nǎ ndrŭ dhǒ bbʉbbʉ kʉ ná jidha ndima dhi djona ngʉngʉ ná fø ke dho?
10-11. Njati wazee njie le leni ná ke zø nzá ró ká ri ka ndi die ngbǎ?
10 Le leni ná fø ke ká ka ndi mbue ndi ngbǎ njati wazee ue ke tso nzá ndi ngʉ kutaniko na ró? Inga b’lo ke ngʉ kutaniko nǎ nari goti ká ke ka ndi mbue ndi ngbaribbai le-djoi ma, le-vei ma na dhoe jidha ke dho nzá ró? Ke ka ndi mbue ndi che ndirigoti ke “thí ka ndi bʉeni bbo.” Ke ka ndi mbue ndi nzá ka ndi njinjí ki Yova dho nari bbai. Ke ka ndi d’ie ji Yova na ndima kana nga ngʉ chøchø nari ró ro.
11 Njati, kutaniko nǎ le-djoi ma, le-vei ma na njie le leni ná fø ke zø nzá ró ká ngbá lo ka ndi bae nga? Føri ka ndi sae kpa kana kau sa Yova na. Ká addudho? Dhonalo føri na nzá kpa ka ndima njieni Yova adi njini le leni ná ndrǔ na nari bbai ri, ro Shetani bbai. Føri na kpa ka ndima bbaeri Shetani njínji ndima na ndiro ndima liri nzɨ fø ke njínji Yova dho ró.—2 Ko. 2:10, 11; Efe. 4:27.
12. Kutaniko nǎ ndrŭ ká ka ndima dyøe Yova ngbaribbai?
12 Korinto nǎ kutaniko nǎ ndrŭ ká ka ndima dyøe Yova ngbaribbai nzá ndima dyø Shetani ro? Føri kpa ka ndima njie Yova adi le leni ná ndrŭ zø nji nari ndima dyø nari chulu. Akonja Biblia ndingʉe ná nja kpa po Yova djo ná lo ro. “Daudi pongʉeri ke kʉ “bblo ndirigoti tayari ndrŭ zø njidha dho.” (Zb. 86:5) Mika ndingʉeri: “Mungu bbai ká kʉ ie, kosa zø ndi adi nji ndirigoti chenga djó ndi nyǒ adi da ro?” (Mik. 7:18) Ndirigoti Isaya ndingʉeri ɨ: “Abbari chenga dhi ke bbá ndidzá chu ma, ndidhó che kʉ ná ngaddidha ma na tso; ndirigoti ke ngʉ kodhi Mungu Yova zølo adi dhǒ ná ke ro dhonalo ke adi ndrŭ zø nji bbo pli kʉ ná chu nǎ.”—Isa. 55:7.
13. Ká addudho ri ngʉe bbo thonga ná lo le ngʉ le leni ndidhó chenga nǎ ro ná ke ki vi kutaniko na? (Anja kisanduku “ Korinto nǎ Kutaniko nǎ ro le pʉngʉe ná ke ká le ngʉngʉe Kutaniko na ngbá saa djo?”)
13 Korinto nǎ kutaniko dyøngʉe Yova le leni ná ke ndima ko kutaniko na ndirigoti jidha ndima dho ke dho nari na. Paulo pongʉeri njati kpa njí fø ke zø ngbà ró, føri na kpa ridho ndima “ngarr nì krʉ lo dho.” (2 Ko. 2:9) Bbʉbbʉ dhé, ngbà mai ke le pʉ kutaniko nǎ ro nari goti bi ro dangʉe sese ro, ke lengʉeni le. Føri dho wazee dho nzá ringangʉeni ndima b’onga ke ndima ngʉ kutaniko na nari dho ri.
NGBARIBBAI MA KO KA KO DYØ YOVA DHÓ CHØLO MA, ZØLO MA NA NARI
14-15. Ko ká ka ko ba ngbá somo Korinto nǎ kutaniko nǎ njingʉeni ná lo nǎ ro? (2 Petro 3:9) (Anja ji maddi.)
14 Korinto nǎ njingʉeni ná lo ndingʉeni ndirigoti ri ronga b’oni “ndi ddi longa ko dho.” (Ro. 15:4) Føri ngaddi ko dho nari kʉ Yova nzá jirie bbò chenga nji ná ndrŭ má ndidzá ndrŭ kana ri. Nja ndrŭ ka ndima ddiri Yova kʉ “zølo dhi ke” nari dho, ke ka ndi bbá nzá leni ná ndrŭ bbá ndidzá ndrŭ kana, ro Yova nzɨ adi zølo ro dho føri bbai ri. Nì mai ke e zølo dhi Mungu ro ke nzɨ adi che kʉ ná nyi tso ro u ri. Chølo ma, chelo ma na djo nzɨ kedhó yadha thika ro adi øni ri (Yu. 4) Njati Yova bbá nzá leni ná ndrŭ kutaniko na ró, føri ka ndi dhori ke nga kʉ jidha na ri, dhonalo ri ka ndi sa kutaniko sa.—Mez. 13:20; 1 Ko. 15:33.
15 Yova nzá jirie ddikpa le ma ba sadha ro ddi ri, ro ngbà ri ka ró krʉ ndrŭ ba gødha. Ke adi zølo dhǒ krʉ ndrŭ dho ndirigoti ngbà jiri ndima kana nga é chøchø ke na ná ndrŭ dho. (Eze. 33:11; azø 2 Petro 3:9.) Føri dho Korinto nǎ kutaniko nǎ bbò chenga ngʉ nji na ke lengʉeni ndirigoti ke bbangʉe ndidhó che kʉ ná chu ná saa na, Yova lingʉeri Paulo ndiri kutaniko dhori ndima nji ke zø ngbà ndirigoti kpa kó ke ki vi kutaniko na.
Ko adi Yova dhó jidha ma, zølo ma na dyø ngʉ ngʉ kutaniko nǎ ná ndrŭ na ko loti jidha na ndirigoti bblo nari chulu (Anja paragrafu 14-15)
16. Ni ká ni mbu ngbaribbai Yova djo, Korinto nǎ kutaniko nǎ dangʉe ná lo ni chu nari dho?
16 Korinto nǎ kutaniko nǎ njingʉeni ná lo ridho ko dho nari kʉ Yova kʉ jidha dhi ke ndirigoti chølo dhi ke. (Zb. 33:5) Kedhó bblo pli kʉ ná fø sifa dho ká ko ka ko bbʉ madha ke dho nzá? Bbʉbbʉ dhé, ko krʉ kʉ chenga dhi ndrŭ ndirigoti ko dhó lo urieri ke njí ko zø njí. Ko krʉ dho ringani ko di mbai po ke bbʉ le ødha dhi be ko dho nari dho dhonalo, føri chulu ke ka ndi njí ko zø njí. Ko churi Yova jirie ndidzá ndrŭ bbʉbbʉ dhé ndirigoti ke jirie bblo pli kʉ ná lo kpa dho ná føri kʉ bbo ka ndi pɨ ko iso ná lo!
17. Gosi ná lo nǎ ká ko si loti ngbá lo djo?
17 Njʉ njí bbò chenga ná ke dhó lo ká ka ndi é ngbaribbai? Wazee ká ka ndima dyø Yova dhó jidha ngbaribbai nja ndima kó ke tsotso ke leni le d’e? Kutaniko nǎ ndrŭ ká ka ndima njiri ngbǎ njati wazee vʉri ndima pʉ ddikpa ke pʉ kutaniko nǎ ro inga ndima ngʉ ke ki vi kutaniko na ró? Fø lo djo ko si loti gosi ná lo nǎ.
DYI 109 Akojini ko thí nǎ ro krʉ
