Amuye ku shebo

Amuye pa mitwi iliimo

MUTWI WAKWIIYA 5

Amusebenseshe Kabotu Ciindi Ncomucite

Amusebenseshe Kabotu Ciindi Ncomucite

‘Amucenjele abuumbi. Mutekaali anga mbantu batacite lushibo, sombi anga mbantu basongo. Kamucisebensesha kabotu ciindi ncomucite.’—EFE. 5:15, 16.

LWIIMBO 8 Yehova Mwakuyubila Mwesu

NSHESHI TWIIYE *

1. Ino inga twacita buyani kwaamba ayi tunoobandika a Yehova?

 TULASANGALALA kuba pomwi abantu mbotusuni. Beebene balasangalala abuumbi kucana ciindi cakuba pomwi. Bacanike abalo balasangalala kuba pomwi abeshicibusa babo mbobasuni. Alimwi soonse tulasangalala kuba pomwi abashominyineesu. Sombi ciyandika abuumbi, tulanyumfwa kabotu kucana ciindi cakubandika a Lesa. Tulacita boobo kwiinda mukupaila kuli nguwe, kubelenga Maswi akwe alimwi akukutumana kuyeeya pakuyanda kwakwe alimwi amibo yakwe ibotu. Ciindi ncotucita shintu ishi cilayandika abuumbi!—Kulu. 139:17.

2. Ino ndipenshi nshi ndyetwindaamo?

2 Nabi kwaamba ayi tulasangalala kupaila alimwi akwiiya Baibo, teshi lyoonse ndyeciba cuubu kucita boobo. Mukwiinga tulaba ashakucita shiinji, inga caba ciyumu kucana ciindi cakucita shintu shakumushimu. Incito yesu yakumubili, mukwashi alimwi ashintu shimwi nshotuyandika kucita, inga shatutolela ciindi abuumbi cakwaamba ayi inga twalinyumfwa ayi tatucitewo ciindi cakupaila, kwiiya na kukutumana kuyeeyawo.

3. Ino nciinshi cimwi ceenga capa kwaamba ayi twaalilwe kucana ciindi cikwene kabotu cakucita shintu shakumushimu?

3 Kuli cintu acimwi ceenga capa kwaamba ayi tutasebenseshi kabotu ciindi ncotucite. Na twabula kucenjela, kucita shintu shilibo kabotu inga kwatutolela ciindi abuumbi cakwaamba ayi twabuula aciindi cakuyumya bushicibusa bwesu a Yehova. Kucakubonenaako, kucita shintu shakulikondelesha kulibo kabotu. Nacibi boobo, kucita shakulikondelesha shilibo kabotu inga kwatutolela ciindi cakwaamba ayi twaalilwa kucana ciindi cikwene kabotu cakucita shintu shakumushimu. Tulyeelete kwiibaluka kwaamba ayi shakulikondelesha teshi nshoshintu shiyandika abuumbi.—Tus. 25:27; 1 Timo. 4:8.

4. Ino nshiinshi nsheshi twiiye?

4 Mumutwi uyu tutokwiiya ncetuyandikila kusala shintu shiyandika abuumbi mubuumi. Alimwi tutokwiiya ambweenga twasebensesha kabotu ciindi ncetucite cakubandika a Yehova, alimwi ambweenga kucita boobo kwatucafwa.

AMUSALE SHAKUCITA SHILI KABOTU; AMUTAANGUNE KUSALA KUCITA SHINTU SHIYANDIKA ABUUMBI

5. Ino kuyeeya pakululika nkotucana pa Bene Efeso 5:15-17 inga kwamucafwa buyani wacanike kusala shakucita shili kabotu mubuumi?

5 Amusale shakucita shili kabotu mubuumi. Bacanike balayeeya bunene pashintu shili kabotu nsheenga basala kucita mubuumi. Nacibi boobo, bamatica alimwi abamumukwashi bateshi Bakamboni, inga babayuminisha kuya ku yunivesti kwaamba ayi bakenjile ncito yapeculu akunoofola maali aanji. Kuya kucikolo ca yunivesti inga kwabatolela ciindi abuumbi. Ano bashali alimwi abeshicibusa mulibungano inga bayuminisha bacanike kusebensela Yehova mubuumi bwabo. Ino nciinshi ceenga cacafwa wacanike usuni Yehova kusala cakucita cili kabotu? Kubelenga alimwi akukutumana kuyeeya palilembo lya Bene Efeso 5:15-17 inga kwamucafwa abuumbi. (Amubelenge.) Pesule lyakubelenga lilembo ili, wacanike inga waliipusha ayi: ‘Ino nshiinshi ‘Yehova nshaasuni’? Ino nciinshi nceenga ndasala kucita kwaamba ayi musangalashe? Ino ncakucita cili ceenga cancafwa kusebensesha kabotu ciindi nconcite?’ Mutaluubi kwaamba ayi “nshiiku shino shabica,” alimwi cishi cino citokweendeleshekwa a Satana cilaakumana conoonobo. Ncintu cabusongo kusala shakucita sheenga shasangalasha Yehova.

6. Ino nciinshi Maliya ncaakasalawo kucita alimwi ino nceebonshi cakalinga cakucita cili kabotu?

6 Amutaangune kusala kucita shintu shiyandika abuumbi. Kwaamba ayi tusebenseshe kabotu ciindi ncotucite inga twayandika kusalawo ncotweelete kutaanguna kucita pashintu shobilo shilibo kabotu. Shakacitika Yesu ndyaakafwakashila Maliya alimwi a Malita, inga shatucafwa kunyumfwisha makani aya. Malita wakasangalala kuba a Yesu mbuli mweensu wabo cakwaamba ayi wakabamba shakulya shiinji. Sombi Maliya wakakala pafwiifwi a Yesu akukutika kumakani ngaakalinga kwaamba. Malita nshaakacita shakalingabo kabotu. Sombi Yesu wakaamba ayi Maliya wakasalawo ‘cintu cibotu kwiindaawo.’ (Luka 10:38-42) Mukuya kwaciindi mpashi Maliya wakalubaako shakulya nshobakalya paciindi cilya. Sombi inga twashoma cakutatoonsha kwaamba ayi taakwe kulubaako nshakeeya kuli Yesu. Bweenka Maliya mbwaakasebensesha kabotu ciindi ncaakalinga a Yesu, aswebo tulasebensesha kabotu ciindi cakubandika a Yehova. Ino nshiinshi sheenga shatucafwa kunoosebensesha kabotu ciindi ncotubandika a Yehova?

AMUSEBENSESHE KABOTU CIINDI NCOMUCITE CAKUBANDIKA A YEHOVA

7. Ino nceebonshi kupaila, kwiiya alimwi akukutumana kuyeeyawo kulayandika abuumbi?

7 Mulyeelete kunyumfwisha kwaamba ayi kupaila, kwiiya alimwi akukutumana kuyeeyawo ndubasu lwakulambila. Ndyetutopaila tulabandika a Ishiwesu wakwiculu uyo utusuni abuumbi. (Kulu. 5:7) Ndyetutokwiiya Baibo tuleeishikwa a Lesa uyo ucite busongo bwiinditeewo. (Tus. 2:1-5) Na twakutumana kuyeeya pashintu nshetwiiya pali Yehova, tulayeeya pamibo ibotu abuumbi njaacite alimwi ashintu shibotu nshaasuni kutucitila. Iyi njenshila ibotu abuumbi mbweenga mwasebensesha kabotu ciindi ncomucite. Ano ino nciinshi ceenga catucafwa kucita boobo?

Sa inga mwaya kumusena nkweenga tamupilinganishikwi kwaamba ayi mucite ciiyo capalwaanu? (Amubone mapalagilafu 8-9)

8. Ino nciinshi nceenga tweeya kuswa kuli Yesu mbwaakasebensesha kabotu ciindi ncaakalinga kucite ndyaakalinga muluyanga?

8 Na kacikonsheka, amuye kumusena nkweenga tamupilinganishikwi. Amuyeeye pacakubonenaako cakwe Yesu. Kaatana kutalika kusebensa ncito yakushimikila, wakekala muluyanga kwanshiku 40. (Luka 4:1, 2) Ndyaakalinga kumusena uyo, Yesu wakalinga kupaila kuli Yehova alimwi akukutumana kuyeeya pashintu Baishi nshobakalinga kusuni ayi acite. Kucita boobo kwakacafwa Yesu kulibambila meelesho ngaakalinga kusa mukwiindaamo. Ino cakubonenaako cakwe Yesu inga camucafwa buyani? Na mukwashi wanu ngunene, inga caba ciyumu kucana musena nkweenga tamupilinganishikwi paŋanda. Na mboboobo, inga mwaya kumusena kumwi pansengwe. Ubu mbobacita ba Julie na balisuni kubandika a Yehova mumupailo. Balo abeebaabo, balekala mukaanda kaniini ku France alimwi nciyumu kuba beenka kwakubula kupilinganishikwa. Ba Julie bakaamba ayi: “Bushiku abushiku ndaya kumusena nkweenga ndabula kupilinganishikwa, lyalo ndapaila kuli Yehova mukwiinga ndaba neenka.”

9. Ino Yesu wakatondesha buyani ayi wakalinga kubikila maano kubushicibusa bwakwe a Yehova nabi kwaamba ayi wakalinga kucite shakucita shiinji?

9 Yesu wakalinga kucite shakucita shiinji. Ndyaakalinga kusebensa ncito yakushimikila pacishi, bantu baanji bakalinga kumukonkela kuli koonse nkwaakalinga kuya alimwi boonse bakalinga kusuni kuba anguwe. Paciindi cimwi, “bantu baanji bamundabala bakesa mukubungana paŋanda” kwaamba ayi babonanaakwe. Nacibi boobo, lyoonse Yesu wakalinga kushinisha kwaamba ayi wacana ciindi cakupaila kuli Yehova. Lisuba kalitana kuswa, ‘wakaya kumusena kutaaku bantu’ kwaamba ayi aye apaile kuli Baishi.—Maako 1:32-35.

10-11. Kweelana a Mateyo 26:40, 41, ino nciinshi Yesu ncaakayuminisha bashikwiiya bakwe kucita, sombi ino nciinshi cakacitika?

10 Pabushiku bwakweelaako kaatana kufwa, incito yakwe yakushimikila kaili pafwiifwi akumana, Yesu alimwi wakaya kumusena kuumwite uko nkwaakalinga kweelete kucana ciindi cakukutumana kuyeeyawo alimwi akupaila. Wakacana musena uyo mumuunda wa Getisemani. (Mate. 26:36) Paciindi ici Yesu wakalwiita bashikwiiya bakwe cintu cimwi ciyandika abuumbi pamakani akupaila.

11 Amuyeeye shakacitika. Ndyebakashika mumuunda wa Getisemani, lyakalinga mashiku abuumbi. Yesu wakalwiita batumwi bakwe ayi ‘banoolindilila kabalibambite,’ lyalo wakaya mukupaila. (Mate. 26:37-39) Sombi ndyaakalinga kupaila, bakoona. Yesu ndyaakabacana kabalete alimwi wakabayuminisha ayi ‘bakale kabalibambite akutolelela kupaila.’ (Amubelenge Mateyo 26:40, 41.) Yesu wakeshiba kwaamba ayi bakalinga kulemete abuumbi. Yesu wakashiba kwaamba ayi “mubili ngowabula nkusu.” Aboobo wakabanyumfwila nkuumbu. Nacibi boobo, Yesu wakaya alimwi mankanda obilo mukupaila, lyalo ndyaakaboola wakacana bashikwiiya bakwe kabalete muciindi cakunoopaila.—Mate. 26:42-45.

Sa inga mwacaana ciindi cakunoopaila kamutana kulema abuumbi? (Amubone palagilafu 12)

12. Ino inga twacita buyani na cimwi ciindi tulalinyumfwa kulema abuumbi cakwaamba ayi twaalilwa akupaila?

12 Amusale ciindi ceelete. Cimwi ciindi inga twanyumfwa kulema abuumbi cakwaamba ayi twaalilwa akupaila. Na ishi shakamucitikilaawo, amushibe kwaamba ayi tamubete nweenka. Ino nshiinshi nsheenga mwaciita? Bamwi bakashibila kupaila kuli Yehova pakumana kwabushiku, bakacana kwaamba ayi kupaila macolesha kabatana kulinyumfwa kulema abuumbi kulabacafwa. Bamwi bakacana kwaamba ayi tabapilinganishikwi na bekala na kufukama ndyebatopaila. Ino mbuyani na mwaalilwa kupaila ceebo cakulisukama na kulefuka abuumbi? Amulwiite Yehova mbomutoolinyumfwa. Inga mwashoma cakutatoonsha kwaamba ayi Ishiwesu shinkumbu, alaakumunyumfwishisha.—Kulu. 139:4.

Sa inga mwaleya kukumbula mameseji alimwi ama imelo ndyemutobungana? (Amubone mapalagilafu 13-14)

13. Ino fooni na tabuleti yesu inga yatupilinganya buyani ndyetutopaila, kwiiya na ndyetuli kumabungano?

13 Amuleye kucita shintu sheenga shamupilinganya ndyemutokwiiya. Kupaila teshi ncocintu ceenkabo nceenga twaciita kwaamba ayi tuyumye bushicibusa bwesu a Yehova. Kwiiya Maswi akwe Lesa alimwi akucanika kumabungano akwalo inga kwatucafwa kuyumya bushicibusa bwesu a Lesa. Sa kuli nsheenga mwaciita kwaamba ayi musebenseshe kabotu ciindi ncemutokwiiya alimwi a ndyemuli kumabungano? Amuliipushe ayi, ‘Ino nshiinshi liinji shimpilinganya ndyeendi kumabungano na ndyentokwiiya?’ Sa nkutuminwa mafooni, ma imelo na mameseji pafooni na patabuleti yanu? Munshiku shino, bantu baanji abuumbi balicite shisebensesho ishi. Beshikulangoola makani bamwi balaamba ayi ndyetutokweelesha kubikila maano kushintu nshetutoocita, kubabo afooni pafwiifwi inga kwatupilinganya. Muntu umwi uyiite abuumbi wakaamba ayi: “Inga tamubikiliiwo maano kushintu nshemutoocita. Inga mwatalika kuyeeya pashintu shimwi.” Katutana kutalika kubungana kwalubasu na kubungana kunene, liinji balatulwiita ayi tubike mafooni na matabuleti esu pakwaamba ayi inga taapilinganyi bamwi. Sa aswebo inga twacita boobo kwaamba ayi fooni na tabuleti itatupilinganyi ndyetutopaila, kwiiya na ndyetuli kumabungano?

14. Kweelana a Bene Filipi 4:6, 7, ino Yehova alaakutucafwa buyani kubikila maano kushintu nshetutoocita?

14 Amusenge Yehova kwaamba ayi amucaafwe kubikila maano kushintu nshemutoocita. Na mwaboona kwaamba ayi mwatalika kuyeeya pashintu shimwi ndyemutoocita ciiyo capalwaanu, na ndyemuli kumabungano, amusenge Yehova kwaamba ayi amucaafwe. Na mwalisukama, inga caba ciyumu kucileka kulisukama alimwi akubikila maano kukwiiya Maswi akwe Lesa. Sombi kucita boobo kulayandika abuumbi. Amusenge Yehova kwaamba ayi amupe luumuno, kwaamba ayi lushitilishe ‘moyo amiyeeyo yanu.’—Amubelenge Bene Filipi 4:6, 7.

KUPAILA, KWIIYA ALIMWI AKUCANIKA KUMABUNGANO KULATUCAFWA

15. Ino ncoolwe nshi nceshi tukacane na katucana ciindi cakubandika a Yehova?

15 Na mwacaana ciindi cakubandika a Yehova, kukutika alimwi akwiiya pali nguwe, mulaakufubilaamo abuumbi. Munshila nshi? Cakutaanguna, mulaakunosala kabotu shakucita. Baibo ilatulwiita ayi “muntu weenda abasongo alakwe ulaba musongo.” (Tus. 13:20) Aboobo na kamucana ciindi cakubandika a Yehova Kantupu kabusongo, mulaakuba basongo. Alimwi mulaakunyumfwishisha mbweenga kamucita shintu shimusangalasha akuleya kucita shintu shimukalasha.

16. Ino kucana ciindi cakubandika a Yehova inga kwatucafwa buyani kuya panembo mukwiisha?

16 Cabili, mulaakucishiba kabotu bwakwiisha. Na tutokwiisha muntu Baibo, cintu comwi ncotusuna kucita nkumucafwa kuyumya bushicibusa bwakwe a Yehova. Na katupaila abuumbi kuli Yehova alimwi akwiiya pali nguwe, tulaakumusuna abuumbi alimwi cilaakuba cuubu kucafwa shikwiiya kusuna Yehova. Amuyeeye pacakubonenaako cakwe Yesu. Wakaamba pali Yehova munshila yalusuno, cakwaamba ayi cakacafwa bashikwiiya bakwe abalo kusuna Yehova.—Joni 17:25, 26.

17. Ino nceebonshi kupaila alimwi akwiiya kulatucafwa kuyumya lushomo lwesu?

17 Catatu, lushomo lwanu lulaakuyuminaako. Amuyeeye shicitika na mwasenga Lesa kwaamba ayi amutanjilile, kumuyuminisha, na kumucafwa. Lyoonse Yehova na wakumbula mipailo yanu, lushomo lwanu mulinguwe lulayuminaako. (1 Joni 5:15) Ino nciinshi cimwi ceenga camucafwa kuyumya lushomo lwanu? Nkucita ciiyo capalwaanu. Amwiibaluke kwaamba ayi “muntu ulashoma ceebo cakunyumfwa makani.” (Loma. 10:17) Nacibi boobo, kwaamba ayi tube alushomo luyumu tatweelete kweelabo pakwiiya. Ino nshiinshi shimwi nshotweelete kucita?

18. Amwaambe cakubonenaako citotondesha ncotuyandikila kukutumana kuyeeyawo.

18 Tulyeelete kukutumana kuyeeya pashintu nshetutokwiiya. Amuyeeye pali shikulumbaisha wakalemba Kulumbaisha 77. Wakalinga kucite buumba ceebo cakuyeeya ayi Yehova taakondetwe pali nguwe alimwi abene Isilaelinyina. Wakalinga kwaalilwa koona mashiku ceebo cakuba abuumba abuumbi. (Mavesi 2-8) Ino wakacitawo buyani? Wakalwiita Yehova ayi: “Ndaakuyeeya pashintu shoonse nshemwakacita, ncakwiila ndaakuyeeya pamilimo yanu ya nkusu.” (Vesi 12) Ncakwiila kwaamba ayi shikulumbaisha uyu wakalinga kucishi kabotu shintu Yehova nshaakacitila bantu bakwe kale kale. Sombi wakaliipusha ayi: “Sa Lesa waluba kutufwita nkumbu? Sa wacileka kutunyumfwila nkumbu ceebo ca bukali? (Vesi 9) Shikulumbaisha uyu wakayeeya pashintu Yehova nshaakacita, alimwi acancine cakwaamba ayi wakabatondeshawo nkuumbu kale kale. (Vesi 11) Ino nshiinshi shakaswaamo? Shikulumbaisha uyu wakashoma cakutatoonsha kwaamba ayi Yehova inga taalekeleshi bantu bakwe. (Vesi 15) Amwebo lushomo lwanu inga lwayuminaako na kamukutumana kuyeeya pashintu Yehova nshaakacitila bantu bakwe, alimwi anshaakamucitila mwebo palwaanu.

19. Ino ninshila nshi imwi kucana ciindi cakubandika a Yehova mbweshi kukatucaafwe?

19 Cane alimwi ciyandika abuumbi, mulaakumusuna abuumbi Yehova. Pamibo imwi yoonse, lusuno ngomubo wiinditeewo weshi ukamuyuminishe kunyumfwila Yehova, kulyaaba kucitawo comwi kwaamba ayi mumusangalashe alimwi akuliyumya mumapensho ali woonse. (Mate. 22:37-39; 1 Koli. 13:4, 7; 1 Joni 5:3) Taakuwo cintu cimwi ciyandika abuumbi kwiinda kuba abushicibusa buyumu a Yehova!—Kulu. 63:1-8.

20. Ino mulaakucita buyani kwaamba ayi munoocana ciindi cakupaila, kwiiya alimwi akukutumana kuyeeyawo?

20 Munookwibaluka kwaamba ayi kupaila, kwiiya alimwi akukutumana kuyeeyawo, ndubasu lwakulambila. Bweenka mbuli Yesu, amuye kumusena nkweenga tamupilinganishikwi kwaamba ayi mubandike a Yehova. Amuleye kuba ashintu shimwi pafwiifwi sheenga shamupilinganya. Amusenge Yehova kwaamba ayi amucaafwe kubikila maano ndyemutoocita shintu shakumushimu. Na mwasebensesha kabotu ciindi ncomucite pacecino ciindi, Yehova alaakumupa shoolwe shiinji abuumbi alimwi mulaakuba abuumi bwamuyayaya mucishi cipya.—Maako 4:24.

LWIIMBO 28 Kuba Bushicibusa a Lesa

^ par. 5 Yehova ngushicibusa wesu ngotusuni abuumbi. Tulalumba pabushicibusa mbotucite anguwe alimwi tulisuni kumushiba kabotu. Cilatola ciindi kwaamba ayi tushibe muntu umwi. Alimwi ubu mbocibete na tulisuni kutolelela kuba bushicibusa a Yehova. Munshiku shino tulicite shakucita shiinji mubuumi. Aboobo ino nshiinshi nsheenga twaciita kwaamba ayi tunoocana ciindi cakuyumya bushicibusa bwesu a Ishiwesu wakwiculu? Alimwi ino kucita boobo kulaakutucafwa buyani?