Amuye ku shebo

Amuye pa mitwi iliimo

MUTWI WAKWIIYA 32

Amuyumye Lushomo Lwanu mu Mulengi

Amuyumye Lushomo Lwanu mu Mulengi

“Lushomo . . . nkushinisha ayi shintu nshetutaboni nkoshili cancinencine.”—EBU. 11:1.

LWIIMBO 11 Shilengwa Shilalumbaisha Lesa

NSHESHI TWIIYE *

1. Ino nshiinshi nshomwakeeya pa Mulengi?

 NA MWAKAKOMENENA mumukwashi wa Bakamboni Bakwe Yehova, mulyeelete mwakatalika kwiiya pali Yehova kuswabo kubwanike. Mwakeeya kwaamba ayi ngu Mulengi, alicite mibo ibotu abuumbi alimwi akwaamba ayi alisuni kwaalula cishi kuba paladaiso.—Mata. 1:1; Milimo 17:24-27.

2. Ino nshiinshi bantu bamwi nshobayeeya pabaabo bashoma ayi shintu shakalengwa?

2 Bantu baanji tabashomiiwo ayi kuli Lesa, alimwi akwaamba ayi ngowakalenga shintu shoonse. Sombi balashoma ayi shintu shicite buumi shakabaako kwiinda mukusanduka kuswa kutuntu tuniini niini akuba shintu shimwi shicite buumi. Bantu bamwi bashoma makani aya baliyite abuumbi. Mpashi inga baamba ayi makani aamba beshisayansi alatondesha ayi Baibo nshoyaamba nshakubeca alimwi akwaamba ayi bantu bateeite, bateshi basongo alimwi bafwambaana kucenjeekwa, mbobashoma ayi shintu shakalengwa.

3. Ino nceebonshi ncociyandikila kuyumya lushomo lwesu sobeene?

3 Sa shintu nshobaamba bantu beeite shilaakutupa kutalika kutonsha ayi Yehova teshi Mulengi wesu shilusuno? Ici ciliimfwi bunene paceeco citupa kushoma ayi Yehova ngo Mulengi. Sa tulashoma ayi ngo Mulengi ceebo cakwaamba ayi mbotwakalwiitikwa? Na nceebo cakwaamba ayi twakacana ciindi cakwiiya pabumboni butondesha ayi ngo Mulengi? (1 Koli. 3:12-15) Nabi kwaamba ayi twasebensela Yehova kwaciindi cilaamfu buyani, soonsebo tulyeelete kutolelela kuyumya lushomo lwesu. Kucita boobo kulaakutucafwa kutacenjeekwa ku ‘busongo bwabuntu bwabubeshi’ mbobeiisha bantu bakaka shaamba Maswi akwe Lesa. (Kolo. 2:8; Ebu. 11:6) Kwaamba ayi tuyumye lushomo lwesu mu Mulengi, mumutwi uyu tutokwiiya (1) bantu baanji ncobatashomeni mu Mulengi, (2) mbweenga mwayumya lushomo lwanu muli Yehova Mulengi wanu, alimwi (3) mbweenga mwatolelela kuba alushomo luyumu.

BANTU BAANJI NCOBATASHOMENI MU MULENGI

4. Kweelana a Bene Ebulu 11:1, ino lushomo lwancinencine luliimfwi pali?

4 Bantu bamwi balayeeya ayi lushomo nkushoma mucintu cimwi kwakubula bumboni bwancinencine. Sombi kweelana a Baibo nshoyaamba, ulo teshi lushomo lwancinencine. (Amubelenge Bene Ebulu 11:1.) Baibo ilatondesha ayi lushomo lulimfwi pabumboni bwancinencine. Aboobo nabi kwaamba ayi inga tatuboni Bwaami bwakwe Lesa, Yehova alimwi a Yesu, tulicite bumboni bwancinencine butondesha ayi nkobali. (Ebu. 11:3) Ushisayansi womwi wakesa mukuba Kamboni wakaamba ayi: “Bakamboni bakwe Yehova balicite bumboni mushintu nshobashoma. Tabasuuli makani ancine aamba beshisayansi.”

5. Ino nceebonshi bantu baanji balashoma ayi shintu shicite buumi shakabakobo shiine?

5 Ino nceebonshi bantu baanji ncobashomena ayi Lesa teshi ngowakalenga shintu shoonse shicite buumi nabi kwaamba ayi kuli bumboni buunji butondesha ayi ngowakashilenga? Bamwi tabakwe kwiiyawo pabumboni butondesha ayi ngowakashilenga. Ba Robert bakamboni bakwe Yehova pacecino ciindi bakaamba ayi: “Mukwiinga tatukwe kwiiyawo makani akulengwa kucikolo, ndakalinga kuyeeya ayi makani aya teshi ancine. Ndyendakabandika a Bakamboni bakwe Yehova kaancite myaaka 22, ndakeeya ayi mu Baibo muli sheebo shiinji shibotu sheenga shatucafwa kushoma ayi Yehova ngowakalenga shintu shoonse.” *—Amubone kabokosi kacite mutwi utokwaamba ayi “ Makani Ayandika Kubashali.”

6. Ino nceebonshi bamwi balashoma ayi taakuwo Mulengi?

6 Bamwi tabashomiiwo ayi kuli Mulengi mukwiinga balaamba ayi balashomabo mushintu shiboneka. Nacibi boobo, balashoma mushintu nshebataboni mbuli muuwo, mukwiinga balicite bumboni butondesha ayi nkouli. Alwalo lushomo lwaambwa mu Baibo luliimfwi ‘pabumboni bwashintu nshetutaboni.’ (Ebu. 11:1) Cilatola ciindi alimwi akusebensa cankusu kwaamba ayi twiiye pabumboni butondesha ayi shintu shakalengwa. Sombi bantu baanji tabasuni kusebensa cankusu kwaamba ayi bacite boobo. Aboobo inga caba cuubu kumuntu uteeyi pabumboni kuyeeya ayi taakuwo Lesa.

7. Sa bantu boonse beeite balashoma ayi Lesa teshi ngowakalenga shintu shoonse? Amusansulule.

7 Pesule lyakwiiya pabumboni, beshisayansi bamwi bakesa mukushoma ayi Lesa ngowakalenga shintu shoonse. * Bweenka mbuli ba Robert mbotwalinga twaambawo, bamwi bakalinga kushoma ayi taakuwo Mulengi ceebo cakwaamba ayi tabakwe kwiiyawo makani akulengwa kucikolo. Nacibi boobo, beshisayansi baanji bakamushiba Yehova alimwi akumusuna. Bweenka mbuli beshisayansi aba, soonse tulyeelete kuyumya lushomo lwesu muli Lesa nabi tuliyiite na sobwe. Takuuwo weenga watucitilako boobo.

MBWEENGA MWAYUMYA LUSHOMO LWANU MU MULENGI

8-9. (a) Ino ngumwiipusho nshi ngweshi tucane cikumbulo? (b) Ino kwiiya pashilengwa kulaakumucafwa buyani?

8 Ino nshiinshi nsheenga mwaciita kwaamba ayi muyumye lushomo lwanu mu Mulengi? Amuleke tubandike pashintu shone.

9 Amwiiye pashilengwa. Inga mwayumya lushomo lwanu mu Mulengi kwiinda mukweebela shinyama, shishango alimwi a nyenyeenshi. (Kulu. 19:1; Isa. 40:26) Na kamwiiya bunene pashintu ishi, lushomo lwanu lwakwaamba ayi Yehova ngo Mulengi lulaakuyuminaako. Mumabuku esu liinji mulaba mitwi yamakani ipusenepusene yaamba pashilengwa. Mutanosotokela mitwi yamakani iyi nabi kwaamba ayi njiyumu kunyumfwisha. Amwiiye nsheenga mwacikonsha. Alimwi mutanolubaako kweebela mavidyo abotu abuumbi aamba pashilengwa akaswa mumyaaka yacoonono pakubungana kunene acanika pa webusaiti yesu ya jw. org.

10. Amwaambe cakubonenaako citondesha ayi kuli Mulengi. (Bene Loma 1:20)

10 Ndyemutokwiiya pashilengwa, amuyeeye nsheenga mweeya pa Mulengi wesu. (Amubelenge Bene Loma 1:20.) Kucakubonenaako, ku lisuba kulaswa cikasaashi alimwi amumuni, isho shipa kwaamba ayi shintu shicite buumi pacishi capanshi shitolelele kubaako. Nacibo boobo, kulisuba kulaswa nkusu shimwi shikali shiitwa ayi Ultraviolet rays. Sobantu tulayandika kushitilishikwa ku nkusu ishi. Alimwi tulishitilishitwe! Munshila nshi? Kuli muuwo umwi ushingulukite cishi capanshi wiitwa ayi ozone utushitilisha ku nkusu ishi shikali. Na nkusu sha lisuba shafula abuumbi, awalo muuwo utushitilisha ulafulilaako. Ano sa inga tamusumini kwaamba ayi kulyeelete kuli Mulengi shilusuno alimwi ucite busongo uyo wakabikako bubaambo ubu?

11. Ino nkuli nkweenga mwacana makani eenga ayumya lushomo lwanu mu Mulengi? (Amubone kabokosi kacite mutwi utokwaamba ayi “ Makani Amwi Eenga Ayumya Lushomo Lwanu mu Mulengi.”)

11 Inga mwacana makani aanji eenga ayumya lushomo lwanu lwakwaamba ayi shintu shakalengwa, kwiinda mukusebensesha libuku lyamu Chitonga licite mutwi waamba ayi Bbuku Ligwasya Kuvwuntauzya lya Bakamboni ba Jehova alimwi akuyandoola pa jw.org. Mpashi inga mwasalawo kutaanguna kubelenga makani alimwi akweebela mavidyo ali palubasu lwa “Shitondesha Kwaamba Ayi Kuli Mulengi.” Makani aya alimwi amavidyo taambi shiinji sombi alaamba makani akankamika pashinyama alimwi ashilengwa shimwi. Alimwi makani aya alaamba shakubonenaako shitondesha shintu beshisayansi nshobapanga kwiinda mukweebela shintu Yehova nshaakalenga.

12. Ino nshiinshi nshotweelete kubikilako maano ndyetutokwiiya Baibo?

12 Amwiiye Baibo. Ushisayansi ngotwaambaawo mupalagilafu 4, pakutaanguna taakalinga kushoma ayi kuli Mulengi. Nacibi boobo, mukuya kwaciindi wakatalika kushoma ayi kuli Mulengi. Wakaamba ayi: “Lushomo lwangu talwakalinga kwiimfwibo pasheesho nshendakeeya kuswa kumakani asayansi. Sombi apashintu nshendakeeya mu Baibo.” Mpashi mulishi kale makani aanji amu Baibo. Nacibi boobo, kwaamba ayi muyumye lushomo lwanu mu Mulengi mulyeelete kutolelela kwiiya Maswi akwe Lesa. (Joshu. 1:8; Kulu. 119:97) Kucakubonenaako, amuyeeye pamakani ancine Baibo ngoyaamba pashintu shakacitika kale kale. Alimwi amuyeeye apabushinshimi bwamu Baibo mbobwakakumanishikwa alimwi amakani beshikulemba Baibo bapusenepusene ngobakalemba mbwaacatene. Kucita boobo kulaakumucafwa kuyumya lushomo lwanu lwakwaamba ayi Mulengi shilusuno alimwi ucite busongo ngowakatulenga alimwi Baibo nga Maswi akwe.—2 Timo. 3:14; 2 Pit. 1:21.

13. Ino ncakubonenaako nshi comwi citondesha busongo mbotucana mu Maswi akwe Lesa mbobucafwa?

13 Ndyemutokwiiya Maswi akwe Lesa amubone kululika kuliimo mbokucafwa. Kucakubonenaako, myaaka iinji yainda Baibo yakacenjesha ayi kusuna maali takubete kabotu alimwi kulaleta “buumba bunene.” (1 Timo. 6:9, 10; Tus. 28:20; Mate. 6:24) Sa kucenjesha uku kulasebensa amunshiku shino? Libuku lyomwi lyaamba pamibo bantu njebacite pacecino ciindi lilaamba ayi: “Liinji bantu bashoma ayi kuba amaali ncecintu ciyandika abuumbi mubuumi, tababiiwo alusangalalo alimwi balalisukama abuumbi. Nabibo baabo basunishisha kuba amaali aanji tababiiwo alusangalalo alimwi balaba amapensho akuciswa.” Aboobo kucenjesha kwamu Baibo kwa kwaamba ayi tatweelete kusuna maali, kulacafwa abuumbi! Sa kuliwo busongo bwamu Baibo bumwi bwamucafwa? Na lyoonse katuyeeya pamakani oonse acafwa ngotucana mu Baibo, tulaakubona ayi Mulengi wesu shilusuno alishi sheenga shatubotela alimwi lyoonse tulaakunoshoma muli nguwe kwaamba ayi ngweenga watucafwa kusala kabotu shakucita. (Jemu. 1:5) Kucita boobo kulaakutucafwa kuba alusangalalo mubuumi.—Isa. 48:17, 18.

14. Ino kwiiya Baibo kulaakumucafwa kushiba nshi pali Yehova?

14 Amwiiye Baibo aluyaando lwakwaamba ayi mumushibe kabotu Yehova. (Joni 17:3) Ndyemutokwiiya Malembo, mulaakushiba Yehova mbwaabete alimwi amibo njaacite. Mulaakucana ayi iyi yeenka njemibo njemwakeeyaawo ndyemwakalinga kwiiya pashilengwa. Kwiiya pamibo yakwe Yehova kulatupa kushoma cakutatonsha kwaamba ayi ncancine nkwaali. (Kulo. 34:6, 7; Kulu. 145:8, 9) Ndyemutomushiba kabotu Yehova, lushomo lwanu muli nguwe lulaakuyuminaako, mulaakumusuna abuumbi alimwi bushicibusa bwanu anguwe bulaakuyuminaako.

15. Ino kulwiitako bamwi pali Lesa kulaakumucafwa buyani?

15 Amulwiiteko bamwi nshomushoma pali Lesa. Kucita boobo kulaakupa kwaamba ayi lushomo lwanu luyumineeko. Ino mbuyani na muntu ngomutoshimikila alatonsha na Lesa nkwaali lyalo tamucishiwo shakumukumbula? Amweeleshe kuyandoolako cikumbulo camu Baibo kumwiipusho uyo cakasansululwa mumabuku esu amwi, lyalo akulwiitako muntu uyo. (1 Pit. 3:15) Alimwi inga mwasenga Kamboni umwi kwaamba ayi amucaafwe kukumbula mwiipusho uyo. Nabi kwaamba ayi muntu uyo inga wasumina shikumbulo shamu Baibo na sobwe, kuyandoola pamakani ayo nkomwacita kulaakumucafwa. Lushomo lwanu lulaakuyuminaako. Aboobo teshi mukashome makani aamba bantu baboneka anga mbasongo alimwi baliyite abuumbi abo baamba ayi taakuwo Mulengi.

AMUTOLELELE KUYUMYA LUSHOMO LWANU!

16. Ino nshiinshi sheenga shacitika na twabula kutolelela kuyumya lushomo lwesu?

16 Nabi twasebensela Yehova kwaciindi cilaamfu buyani, tulyeelete kutolelela kuyumya lushomo lwesu muli nguwe. Ino nceebonshi? Mukwiinga na twabula kucenjela, lushomo lwesu inga lwaboolela panshi. Kweelana ambotweeya, lushomo lulimfwi pabumboni bwashintu nshetutaboni. Inga caba cuubu kuluba shintu nshetutaboni. Nceceeco Paulo ncaakaambila ayi kubula lushomo ‘ncibiibi ico cifwambaana kutucata.’ (Ebu. 12:1) Aboobo ino nshiinshi nsheenga twaciita kwaamba ayi lushomo lwesu lutolelele kuba luyumu?—2 Tesa. 1:3.

17. Ino nciinshi ceenga catucafwa kwaamba ayi tutolelele kuba alushomo luyumu?

17 Cakutaanguna, amusenge mushimu usalashi kuli Yehova alimwi munoocita boobo lyoonse. Ino nceebonshi? Mukwiinga lushomo ncisepo camushimu usalashi. (Gala. 5:22, 23) Inga tatucikonshi kuyumya lushomo lwesu mu Mulengi kwakubula lucafwo lwa mushimu usalashi. Na twatolelela kusenga Yehova kwaamba ayi atupe mushimu wakwe usalashi, alaakutupa. (Luka 11:13) Alimwi inga twapaila ayi: “Amutunungileko lushomo.”—Luka 17:5.

18. Kweelana a lilembo lya Kulumbaisha 1:2, 3, ino ncipo nshi cibotu abuumbi nceenga twatambula pacecino ciindi?

18 Kwiilikaawo, amwiiye Maswi akwe Lesa lyoonse. (Amubelenge Kulumbaisha 1:2, 3.) Lilembo ili ndyelyakalembwa, mbene Isilaeli baniinibo bakalinga kucite mabuku mwakalinga Milawo yakwe Lesa. Nacibi boobo, bamaami alimwi abapailishi bakalinga kucite coolwe cakubwesa mabuku aya. Alimwi lyoonse pesule lya myaaka 7, kwakalinga bubaambo bwakwaamba ayi basankwa, banakashi, baana alimwi abaswamashi inga babelengelwa Milawo yakwe Lesa. (Duto. 31:10-12) Muciindi cakwe Yesu, bantu baniinibo mbobakalinga kucite mabuku akupeta, umo mwakalinga kulembetwe Malembo. Mabuku aanji akalinga kubikwa mu masunagogi. Mubupusano amuciindi cakwe Yesu, bantu baanji munshiku shino inga babelenga lubasu na mbasu shoonse shobilo sha Maswi akwe Lesa. Ici ncoolwe cibotu abuumbi. Ino inga twatondesha buyani ayi tulalumba pakuba a Baibo?

19. Ino nshiinshi nshotweelete kucita kwaamba ayi tutolelele kuba alushomo luyumu?

19 Inga twatondesha ayi tulalumba pacoolwe cakuba a Maswi akwe Lesa kwiinda mukwaabelenga lyoonse. Tulyeelete kuba amulongo wakubelenga alimwi akwiiya Baibo, kuteshi kubelengabo na twaba aciindi. Na twashinisha kunookwiiya lyoonse, tulaakutolelela kuba alushomo luyumu.

20. Ino nshiinshi nshotweelete kuba bashinishite kucita?

20 Mubupusano abantu “basongo abeeite” bamucishi cino, tulicite lushomo luyumu lwiimfwi pabumboni mbotucana mu Maswi akwe Lesa. (Mate. 11:25, 26) Ceebo cakwaamba ayi tuleeya Maswi akwe Lesa, tulishi shintu shilengesha kwaamba ayi shintu shinooya cibicilaakobo pacishi, alimwi a Yehova mbweshi akacite pashintu isho. Aboobo atube bashinishite kuyumya lushomo lwesu alimwi akucafwa bantu mbweenga twacikonsha, kushoma mu Mulengi wesu. (1 Timo. 2:3, 4) Alimwi atutolelele kulangila kuciindi bantu boonse pacishi capanshi ndyeshi bakalumbaishe Yehova, kwiinda mukwaamba maswi ngotucana palilembo lya Ciyubululo 4:11 lyaamba ayi: ‘Uleelela, Yehova, O Lesa wesu, kutambula bulemu . . . mukwiinga ndiwe wakalenga shintu shoonse.’

LWIIMBO 2 Yehova Ndyeliina Lyanu

^ par. 5 Baibo ilaamba cakuteenda mweela ayi Yehova Lesa ngowakalenga shintu shoonse. Sombi bantu baanji tabaashomiiwo makani aya. Balashoma ayi shintu shicite buumi shakabakobo shiine. Na twasebensa cankusu kuyumya lushomo lwesu muli Lesa alimwi a Baibo, nshebaamba teshi shikatupe kutonsha ayi Yehova ngowakalenga shintu shoonse. Mumutwi uyu tutokwiiya mbweenga twayumya lushomo lwesu muli Lesa alimwi a Baibo.

^ par. 5 Mushikolo shiinji bamatica tabaishiwo ayi ncakwiila Yehova ngowakalenga shintu shoonse. Balayeeya ayi na kabaiisha makani akulengwa kwashintu inga bakakatisha bana bacikolo kushoma muli Lesa.

^ par. 7 Inga mwacana makani amwi akaamba bantu bayiite alimwi a beshisayansi bashoma kwaamba ayi shintu shakalengwa, mulibuku lyamu Chitonga licite mutwi waamba ayi Bbuku Ligwasya Kuvwuntauzya lya Bakamboni ba Jehova. Palubasu lulembetwe ayi “Sayansi Ashakupangapanga,” inga mwaya pakamutwi kalembetwe ayi “Kwiipusha Miipusho (mumagazini ya Sinsimuka).”