Amuye ku shebo

Amuye pa mitwi iliimo

SHAKACITIKA MUBUUMI BWABO

Kubika Yehova Panembo Mukusala Kwangu Koonse

Kubika Yehova Panembo Mukusala Kwangu Koonse

BUSHIKU bumwi macuunsa mu 1984, ndakalinga kuya kuncito kanswa kuŋanda kumusena wiitwa ayi Caracas, mucishi ca Venezuela, musena kwakalinga kukala babile. Ndakalinga kuya ciyeeya pamutwi umwi ngondakalinga ndabelenga kuswa mumagazini ya Njashi Yamulindilishi. Mutwi uyo wakalinga kwaamba pamakani abantu bamwi mbobatubona. Ndakalangilisha pamaanda akalinga pafwiifwi akuliipusha ayi: ‘Sa bantu mbotubambenaabo balambonabo mbuli muntu usebensa ku banki ucite maali aanji? Na balambona mbuli musebenshi wakwe Lesa usebensa ku banki kwaamba ayi acafwe mukwashi wakwe?’ Ndakabona kwaamba ayi bantu bakalinga kumbonabo anga ngumuntu usebensa ncito ibotu yaku banki alimwi ici cakampa kutalinyumfwa kabotu. Aboobo ndakasala kucitawo comwi.

Ndakashalwa pa 19 May, mu 1940, mutauni iitwa ayi Amioûn, mucishi ca Lebanon. Ndipakeenda myaaka iniinibo twakalongela kutauni inene iitwa ayi Tripoli. Ndakakulila mumukwashi ucite lusuno, usangalete, mobakalinga kucishi cancine alimwi akusuna kusebensela Yehova Lesa. Ndakalinga mwanikebantu pabaana bali 5, banakashi botatwe abasankwa bobilo. Cintu cinene mukwashi wesu ncobakalinga kubikila maano abuumbi nkwiiya Baibo, kuya kumabungano, alimwi akucafwa bamwi kwiiya pali Lesa. Makani akulangoola maali akuula shiyandika akalinga kusa pesule.

Mulibungano lyesu mwakalinga bamakwesu abenankashi baanji bananikitwe. Womwi pabaabo wakalinga mukwesu Michel Aboud, uyo wakalinga kutanjilila ciiyo cakalinga kwiitwa ayi Ciiyo ca Libuku Calibungano. Wakeeya cancine ndyaakalinga kukala mutauni ya New York, aboobo wakatalika ncito yakushimikila mucishi ca Lebanon mu 1921. Ndebaluka bunene mbwaakalinga kutondesha bulemu akucafwilisha benankashi bobilo bakamanisha cikolo ca Gilyadi, ba Anne aba Gwen Beavor. Bakaba beshicibusa besu mbotwakalinga kusuni abuumbi. Ndakanyumfwa kabotu abuumbi ndyendakakumanya ba Anne ku United States pesule lya myaaka iinji. Ndipakeenda ciindi ndakesa ndabonana aba Gwen, abo bakeebwa kuli ba Wilfred Gooch alimwi paciindi ici kabasebensela pa Bethel ku London, mucishi ca England.

INCITO YESU YAKUSHIMIKILA KU LEBANON

Ndyendakalinga cikula bwangu mwakalingabo Bakamboni baniini mucishi ca Lebanon. Nacibi boobo, twakasebensa cankusu kushimikila bamwi cancine camu Baibo. Twakacikonsha kucita boobo nabi ndyetwakalinga kupikishikwa ku bamatanjilili bamwi beshibupailishi. Kuli shimwi shakatucitikila nshentaluubi.

Bushiku bumwi twakalinga kushimikila paŋanda imwi amunene wangu mwanakashi Sana. Mupailishi umwi wakesa nkotwakalinga kushimikila. Cilyeelete kwaamba ayi kuli umwi wakatubona lyalo akumwiita. Mupailishi uyu wakatalika kutukana munene wangu. Wakakalala abuumbi akushindika munene wangu Sana kuswa peculu mpotwakalinga, aboobo wakawa akulicisa. Muntu umwi wakatumina bakapokola lyalo bakesa alimwi bakashinisha kwaamba ayi Sana wapekwa lucafwo. Bakatola mupailishi uyo kupolisi, nkobakesa mukucana kwaamba ayi wakalinga kucite amfuti. Munene wabakapokola wakamwiipusha ayi: “Ino ndiwe ani? Sa ulaiisha bantu makani akwe Lesa na ulabaiisha luta?”

Kuli acimwi cakatucitikila ncentokwiibaluka kabotu ndyetwakaya alibungano mukushimikila kumusena kumwi kulaale atauni motwakalinga kukala. Shintu shakalinga kweendabo kabotu ano mupailishi umwi wakumusena uko ndyaakanyumfwa nshetwakalinga kucita wakabunganya bantu. Bakatalika kutuloondesha, kutupwaya mabwe alimwi bata bakabacisa. Ntokwiibaluka ndyendakabalangilisha kabacite bulowa kumeenso koonse. Bakaya kumotoka abama, aboobo soonse cakulisukama twakabakonkela. Nacibi boobo, teshi nkalubewo maswi akaamba bama ndyebakalinga kusansha bata, bakaamba ayi: “Yehova, amubalekelele mukwiinga tabeshi ncebatoocita.”

Paciindi cimwi, twakaya mukufwakashila beshikamukowa kutauni imwi, uko nkotwakacana bishopu mutanjilili wabupailishi paŋanda ya bakaapa. Bishopu uyu wakalinga kucishi ayi bashali bangu mBakamboni Bakwe Yehova. Nabi kwaamba ayi ndakalinga kucitebo myaaka 6 wakalinga kusuni kunyumfwisha nsoni aboobo wakanjipusha ayi: ‘Ino nceebonshi toocina kubombekwa?” Ndakakumbula ayi ncili mwanike alimwi kaantana kubombekwa ndyeelete kutaanguna kwiiya shiinji kuswa mu Baibo alimwi akuyumya lushomo lwangu. Taakwe kukondwa acikumbulo ncendakaamba aboobo wakalwiita bakaapa ayi nshikwe kumutondesha bulemu.

Nacibi boobo, teshi lyoonse ndyetwakalinga kwiinda mushintu shibiibi mbuli sheeshi. Bantu baanji kucishi ca Lebanon bali kabotu alimwi balatambula beensu. Aboobo twakalinga kucikonsha kubandika abantu baanji alimwi akutalika shiiyo sha Baibo.

MUKWASHI WESU WAKALONGELA KUCISHI CIMWI

Kaancili pacikolo, mukwesu umwi wacanike wakucishi ca Venezuela wakesa mukufwakasha ku Lebanon. Wakatalika kubungana kulibungano kumisheesu, lyalo wakatalika kunyumfwana amunene wangu mwanakashi Wafa. Mukuya kwaciindi bakeebana akuya mukukala kucishi ca Venezuela. Wafa wakatalika kulemba makalata akuyuminisha bata kwaamba ayi mukwashi woonse ulongele ku Venezuela. Wakacita boobo mukwiinga wakalinga kutuyeeya abuumbi. Aboobo mukuya kwaciindi twakakonkela nshakaamba akulonga!

Twakashika ku Venezuela mu 1953 akuya mukukala kumusena wiitwa ayi Caracas, musena wakalinga pafwiifwi a ŋanda pakalinga kukala ba pulesidenti. Mukwiinga ndakalinga mwanike, ndakalinga kunyumfwa kabotu kweebela na ba pulesidenti batokwiinda mumotoka yabo ibotu abuumbi. Cakalinga ciyumu bashali bangu kwiiya mushobo, bwakucita shintu, shakulya alimwi abuumi bwamucishi cimwi. Alimwi paciindi ndyebakatalika kushibila buumi bupya, kwakacitika cintu cimwi cibiibi.

Kuswa Kucipiko kuya kululyo: Bata. Bama. Mu 1953 ndyetwakalongela ku Venezuela amukwashi wesu

KUPOLELWA MAPENSHO

Bata bakatalika kuciswa. Ici cakatukankamika mukwiinga bakalingabo kabotu. Tabakalinga kuciswa ciswawo. Bakabacana akansa yaku ndulwe, aboobo bakabacita opaleshoni. Mukubula coolwe, pakeendabo nsondo yomwi bakafwa.

Nciyumu abuumbi kusansulula mbotwakalinyumfwa ceebo cakusowekelwa kunene abuumbi. Paciindi ici kaancitebo myaaka 13 yakushalwa. Tatwakalinga kulangilaawo ayi bata inga bafwa alimwi twakalinyumfwa ayi teshi tukabewo alusangalalo alimwi. Cakatola ciindi cilaamfu kwaamba ayi bama bashome ayi ncakwiila bata bakafwa cakamana. Nacibi boobo, twakashiba kwaamba ayi tulyeelete kutolelela kuliyumya alimwi twakacikonsha kwiinda mulucafwo lwakwe Yehova. Ndyendakamanisha cikolo ca sekondali kaancite myaaka 16, ku Caracas, ndakalinga kusunishishi kucafwa mukwashi wangu.

Nankashi yangu Sana abeebaye ba Rubén, bakancafwa abuumbi kuya panembo lwakumushimu

Mukuya kwaciindi, munene wangu Sana wakeebwa kumukwesu waliina lya Rubén Araujo, uyo wakeenda mucikolo ca Gilyadi akutumwa kucishi ca Venezuela. Bakasala kulongela ku New York. Mukwashi wangu bakasala kwaamba ayi ndyeelete kuya kucikolo ca yunivesti, aboobo mbondakaya ku New York nkondakalinga kukala amunene wangu alimwi abeebaye paciindi ndyendakalinga kucikolo. Munene wangu mwanakashi alimwi abeebaye bakancafwa abuumbi kuya panembo lwakumushimu paciindi ndyendakalinga kukala abo. Kwiilikaawo, mulibungano lya mushobo waci Spanish lyaku Brooklyn motwakalinga, mwakalinga bamakwesu baanji bashimpite lwakumushimu. Bobilo pabamakwesu abo mbondakalinga kukondetwe kushibana abo ngumukwesu Milton Henschel amukwesu Frederick Franz; boonse bobilo bakalinga kusebensela pa Bethel ku Brooklyn.

Ndyendakabombekwa mu 1957

Ndyendakalinga pafwiifwi akumana mwaaka womwi kucikolo ca yunivesti ku New York, ndakatalika kuyeeya nshendakalinga kucita abuumi bwangu. Paciindi ici kaandi ndakabelenga alimwi akuyeeya cakubikila maano pamakani a Beneklistu bakalinga kucite shakucita muncito yakwe Yehova ayo ngondakacana mumagazini ya Njashi Yamulindilishi. Ndyendakabona bapainiya alimwi abaabo basebensela pa Bethel mbotwakalingabo mulibungano mbobakalinga kusangalete, ndakalinga kusuni kuba mbuli mbabo. Nacibi boobo, paciindi ici kaantana kubombekwa. Aboobo tapana kwiinda aciindi cilaamfu ndakashiba kwaamba ayi ndakalinga kuyandika kulyaaba kuli Yehova. Lyalo ndakalyaaba akubombekwa pa 30 March 1957.

SHAKUSALA SHIYANDIKA

Pesule lyakubombekwa, ndakatalika kuyeeya pamakani akutalika bupainiya. Ndakalinga kusunishishi abuumbi kutalika bupainiya, sombi ndakalinga kucishi kwaamba ayi ici citooba cintu ciyumu kusala. Mukwiinga ndakalinga kuyeeya ayi ino ntoocikonsha buyani kucita bupainiya alimwi akubikila maano kucikolo ca yunivesti? Kwiinda mukulembelana makalata, twakabandikawo abuumbi amukwashi wangu pamakani akwaamba ayi ncileke cikolo ca yunivesti akuboolela ku Venezuela, kwaamba ayi nkatalike bupainiya.

Ndakaboolela ku Caracas mu June 1957. Nacibi boobo, ndakabona kwaamba ayi shintu tashakalinga kabotu mumukwashi wangu. Kwakalinga kuyandika lucafwo lwa umwi utoosebensa. Ino inga ndacita buyani kwaamba ayi ncafwilisheko? Ndakacana ncito yakusebensa mu banki, sombi ndakalinga kusunishishi kutalika bupainiya. Alimwi ici ncecintu cinene cakapa kwaamba ayi mboolele ku Venezuela. Ndakalinga kushinishite kucita shoonse shobilo. Ndakasebensa ncito yamu banki kwa myaaka iinji, alimwi ndakacikonsha akucita bupainiya. Ndakalinga kucite shakucita shiinji abuumbi alimwi ndakalinga kusangalete!

Alimwi ndakakondwa abuumbi ndyendakeeba nankashi mubotu waliina lya Sylvia, wakaswa kucishi ca German wakalinga kusuni Yehova abuumbi. Wakalongela ku Venezuela pomwi abashali bakwe. Mukuya kwaciindi, twakaba abaana bobilo, musankwa, Michel (Mike), alimwi amwanakashi, Samira. Alimwi ndime ndakabwesa amukuli wakulama bama. Bakatalika kukala andiswe. Nabi kwaamba ayi ndakacileka bupainiya bwaciindi coonse ceebo cakufula kwa mikuli mumukwashi, ndakatolelela kusebensa cankusu muncito yakushimikila. Lyoonse na twacana coolwe nebo aba Sylvia twakalinga kucitako bupainiya bwakucafwilisha.

KUSALA AKUMWI KUYANDIKA

Makani ngondaamba kumatalikilo akacitika bana bangu kabaciya kucikolo. Kwaamba cakuteenda mweela ndakalinga kukala kabotu abuumbi, alimwi bantu baanji bakalinga kusebensa muma banki bakalinga kumpa bulemu. Nacibi boobo, ncondakalinga kusuni bunene nkushibikwa mbuli musebenshi wakwe Yehova. Kuswabo bushiku bulya ndakatolelela kuyeeya nsheenga ndaciita kwaamba ayi nshibikwe bunene mbuli musebenshi wakwe Yehova. Aboobo twakekala panshi amukaangu akubandika pamakani amaali. Na ncileke ncito ku banki balaakumpa maali aanji. Mukwiinga tatwakalinga kucitewo nkongole shili shoonse, twakeshiba kwaamba ayi nabi ncileke kusebensa, tulaakucikonsha kuba amaali eenga atucafwa kwaciindi cilaamfu.

Ici tacakalinga cuubu, sombi mukaangu alimwi abama bakanjuminisha abuumbi. Aboobo ndakalinga kusa mukutalika alimwi kucita bupainiya bwaciindi coonse. Ndakakondwa abuumbi! Ndyendakalinga pafwiifwi kwaamba ayi ntalike bupainiya, twakatambula makani ngotwatakalinga kulangila.

MAKANI NGOTWATAKALINGA KULANGILA!

Mwaneesu watatu, Gabriel, ngotwatakalinga kulangila

Bushiku bumwi pesule lyakupima ba Sylvia ba dokota bakatulwiita ayi ba Sylvia bali bubi. Ici cakatukankamika soonse! Nabi kwaamba ayi makani aya akatupa kukondwa, ndakayeeya pashintu nshendakacita kwaamba ayi ntalike bupainiya. Sa inga ndacikonsha kutalika bupainiya abukaalo ubu bupya? Lyalo twakatalika kulibambila akulangila kuba amwaana umwi. Nacibi boobo, ndakatolelela kuyeeya pabubaambo bwa bupainiya mbondakabamba cakubikila maano.

Pesule lyakubandika nshetwakalinga kusuni kucita, twakasalawo kwaamba ayi ndyeelete kutolelela amuyeeyo wakutalika bupainiya. Mwaneesu musankwa Gabriel wakashalwa mu April 1985. Nacibi boobo, ndakacileka kusebensa ku banki, lyalo mu June 1985 ndakatalika bupainiya bwaciindi coonse. Mukuya kwaciindi ndakapekwa mukuli wakusebensa mu Komiti Yamusampi. Sombi ofesi ya musampi tayakalinga ku Caracas, aboobo ndakalinga kuyandika kweenda kuya mukusebensa mankanda obilo na otatwe munsondo, mushinso ulaamfu makilomita 80.

KULONGELA KUMUSENA KUMWI

Ofesi yamusampi yakalinga mutauni iitwa ayi La Victoria, aboobo mbuli mukwashi twakasala kwaamba ayi tulongele ku La Victoria kwaamba ayi tunookala pafwiifwi aku Bethel. Uku kwakalinga kwaaluka kunene kuli ndiswe. Ndalumba mukwashi wangu abuumbi alimwi akukondwa pali mbabo. Bakatondesha mushimu ubotu ucafwa abuumbi. Nankashi yangu Baha wakasumina kwaamba ayi alaakunootulaminako bama. Mike wakeeba, sombi Samira a Gabriel twakalinga kukalabo. Ndyetwakalongela ku La Victoria bakashiya beshicibusa babo boonse ku Caracas. Alimwi bakaangu ba Sylvia bakalinga kweelete kushibila kukala mukatauni kaniini kapusene atauni inene nkotwakalinga kukala. Alimwi soonse twakalinga kweelete kushibila kukala mukaanda kaniini. Ncakwiila kwakalinga shiinji nshetwakalinga kweelete kwaalula ndyetwakalonga kuswa ku Caracas akuya ku La Victoria.

Nacibi boobo, shintu shakaaluka alimwi. Gabriel wakeeba alimwi Samira alakwe wakatalika kulikalila. Lyalo nebo aba Sylvia bakatwiita kuya pa Bethel mu 2007, uko nkotutosebensela kushika apacecino ciindi. Mwaneesu musankwa munenebantu Mike, ngumunene mulibungano alimwi boonse bobilo amukaakwe Monica mbapainiya. Gabriel alakwe ngumunene mulibungano, alasebensela kucishi ca Italy pomwi amukaakwe Ambra. Samira, ngu painiya waciindi coonse alimwi alasebensa mbuli musebenshi wakalyaaba wapa Bethel usebensela kuŋanda.

Kuswa Kucipiko kuya kululyo: Kaandi abakaangu ba Sylvia, kumusampi waku Venezuela. Mwaneesu musankwa munenebantu, Mike, amukaakwe Monica. Mwaneesu mwanakashi, Samira. Mwaneesu Gabriel amukaakwe Ambra

INGA NDASALA BWEENKA MBULI MBONDAKASALA

Ncakwiila ndakalinga kucite shiinji nshendakalinga kweelete kusalawo mubuumi bwangu. Taakuwo ncembona ayi nshikwe kusala kabotu. Alimwi inga ndabooshawo alimwi kusala bweenka mbuli mbondakasala. Ndalumba abuumbi pashintu shoonse nshendakakumanisha muncito yakwe Yehova. Kwamyaaka iinji ndaboona ayi kutolelela kuba abushicibusa buyumu a Yehova kulayandika abuumbi. Inga caba ayi makani ngotusuni kusalawo nganene nabi nganiini, Yehova inga wamupa luumuno lwakwe “lwiinda pabusongo.” (Filip. 4:6, 7) Nebo aba Sylvia tulikondetwe abuumbi kusebensela pa Bethel, alimwi tulalinyumfwa ayi Yehova wapa shoolwe kusala kwesu mukwiinga lyoonse tulamubika panembo mubuumi bwesu.