Amuye ku shebo

Amuye pa mitwi iliimo

SHAKACITIKA MUBUUMI BWABO

“Ndakalinga Kusuni Kusebensela Yehova”

“Ndakalinga Kusuni Kusebensela Yehova”

TWAKALASHA kakoto kabantu mbotwakalinga twafwakashila mumushi wakalinga pafwiifwi akumusena wiitwa ayi Granbori, ucanika kumusena wakulaale mucishi ca Suriname. Lyalo twakatanta bwaato bwakubesa akwiinda pamulonga wiitwa ayi Tapanahoni. Ndyetwakalinga kwiinda pamusena maanshi mpwakalinga kukunka abuumbi cipansha ca bwaato cishinguluka cakooma mulibwe. Aboobo peenkapo lubasu lwa kunembo kwa bwaato lwakapila mumaanshi alimwi aswebo twakapila mumaanshi. Moyo wangu wakaswa. Nabi kwaamba ayi kwa myaaka iinji ndakalinga kweenda a bwaato ndyendakalinga mutanjilili walubasu, nshindakalinga kucishi bwa kusamba njabwe!

Kaantana kwaamba shakakonkelaawo, amuleke mulwiite mbondakatalika ncito yaciindi coonse.

Ndakashalwa mu 1942 pansumbu ibotu abuumbi iitwa ayi Caribbean kumusena wiitwa ayi Curaçao. Bata bakashalilwa kucishi ca Suriname, sombi bakalongela kunsumbu ceebo ca ncito. Myaaka iniini kaantana kushalwa, bata bakalinga omwi wa Bakamboni bakataanguna kubombekwa ku Curaçao. a Bakalinga kutwiisha Baibo nsondo ansondo, nabi kwaamba ayi teshi lyoonse ndyetwakalinga kusuni kwiiya. Ndyendakalinga kucite myaaka 14, twakalongela ku Suriname abata kwaamba ayi bakalame banyinawabo bacembele.

BESHICIBUSA BALI KABOTU BAKANCAFWA

Ku Suriname ndakatalika kusekana abacanike mulibungano bakalinga kusebensa cankusu muncito yakwe Yehova. Bakalinga baneneeko paniini pali ndime alimwi bakalinga bapainiya. Ndakalinga kubona mbobakalinga kusangalete na batobandika mbobakasebensa muncito yakushimikila. Pesule lya mabungano, nebo ababyaanji twakalinga kubandika makani amu Baibo, cimwi ciindi katweebela anyenyeenshi pansengwe. Babyaanji aba bakancafwa kwiibaluka cintu ncendakalinga kusuni mubuumi; ndakalinga kusuni kusebensela Yehova. Aboobo ndyendakalinga kucite myaaka 16 ndakabombekwa. Lyalo ndyendakakwanisha myaaka 18 ndakatalika bupainiya bwaciindi coonse.

NDAKEEYA SHIIYO SHIYANDIKA ABUUMBI

Ndyetwakalinga bapainiya ku Paramaribo

Ndakeeya shiiyo shiinji ndyendakalinga painiya, alimwi shancafwa kusebensa kabotu muncito yangu yaciindi coonse. Kucakubonenaako, ciiyo comwi cakutaanguna ncondakeeya nkuyandika kwa kwiisha bamwi. Ndyendakatalika bupainiya, ba mishonali ba liina lya Willem van Seijl bakancafwa abuumbi. b Bakanjiisha shintu shiinji pamakani abwakulama mikuli mulibungano. Paciindi ico, nshindakalinga kucishiiwo ayi ndakalinga kuyandika kwiishikwa shiinji. Mwaaka wakakonkelaawo ndakasalwa kuba painiya ulibetele, lyalo pesule ndakatalika kutanjilila likoto lyakalinga kumusena wakulaale mukati mwiine muluundu ku Suriname. Ndalumba abuumbi pakwiisha nkobakanjiisha bamakwesu mbuli mukwesu Willem uyo wakampa lucafwo ndondakalinga kuyandika! Kuswabo ciindi cilya ndeelesha kukonkela cakubonenaako cabo kwiinda mukucana ciindi cakwiishako bamwi.

Ciiyo cabili ncondakeeya ncakwaamba ayi cili kabotu kukala buumi bwakutalila shiinji alimwi akubambila limwi shintu nshosuni kucita mubuumi. Kumatalikilo a mweenshi uli woonse, nebo amukwesu ngondakalinga kusebensaakwe bupainiya bulibetele, twakalinga kulibambila limwi shintu shoonse nshetwalinga kuyandika munsondo sha kunembo. Lyalo womwi wakalinga kuya ku tauni mukuula shitoyandika. Twakalinga kuyandika kusebensesha kabotu maali akutucafwilisha ngotwatakalinga kutambula mweenshi amweenshi. Alimwi twakalinga kusebensesha kabotu shintu nshetwakalinga kuula kwaamba ayi shitamaani mweenshi kootana kumana. Na kuli nshetwabulisha ndyetuli kumusena wakulaale, cakalinga ciyumu kucana beenga batucafwa. Ndishomete kwaamba ayi cakancafwa kutolelela kubikila maano kukusebensela Yehova mubuumi bwangu, nkwiiya kukala buumi bwakutalila shiinji alimwi akulibambila kabotu kuswabo kubwanike.

Ciiyo catatu ncondakeeya nkwiisha bantu mumushobo winemishaabo. Ndyendakalinga kukula ndakalinga kucishi kwaamba mushobo wa CiDutch, Cisungu, CiPapiamento, alimwi a CiSranantongo (alimwi ciitwa ayi Sranan), mushobo baanji ngobakalinga kwaamba ku Suriname. Ano ndyetwakalinga kushimikila kumusena wamuluundu, ndakabona ayi bantu baanji bakalinga kunyumfwisha kabotu makani abotu na twabashimikila mumushobo winemishaabo. Cakalinga kunjumina kwaamba mishobo imwi iyi mbuli CiSaramacca, ncobaamba kwiinda mukutola liswi peculu alimwi akuboosha panshi. Nabi kwaamba ayi ndakasebensa cankusu, ndikondetwe kwaamba ayi ndakacikonsha. Kwa myaaka iinji ndakacikonsha kwiisha bantu baanji ceebo cakubandika mushobo winemishaabo.

Nacibi boobo, cimwi ciindi ndakalinga kwaamba shakalinga kulensha nsoni. Kucakubonenaako, paciindi cimwi ndakalinga kusuni kwiipusha shikwiiya Baibo mwanakashi waamba mushobo wa CiSaramacca mbwaakalinga kulinyumfwa, mukwiinga wakalinga kunyumfwa mumala kucisa. Muciindi ca kumwiipusha ayi mutonyumfwako buyani mumala, ndakamwiipusha ayi sa mulicite lifumo? Mwiipusho uyu wakamulensha nsoni. Nabi kwaamba ayi cimwi ciindi ndakalinga kulubisha, lyoonse ndakalinga kweelesha cankusu kwaamba mushobo wakalinga kwaamba bantu bakumusena nkondakalinga kushimikila.

KUSUMINA MIKULI AIMWI

Mu 1970, ndakasalwa kusebensa mbuli mutanjilili walubasu. Mu mwaaka uyu ndakatondesha pulogilamu ya “Kufwakashila Maofesi Anene Abakamboni Bakwe Yehova” kumakoto aanji akalinga kumisena ya muluundu. Kwaamba ayi tucikoonshe kufwakashila bamakwesu abenankashi aba, nebo abamakwesu bamwi twakalinga kusebensesha bwaato bulaamfu bwakubesa. Twakalinga kunyamuna jenaleta, katanki kaniini ka mafuta, malampi apetulo, alimwi a pulojekita. Na twashika nkotutooya, twakalinga kunyamuna shintu shoonse nshetwakalinga kucite akuyaasho kumusena nkotwakalinga kuya mukutondesha pulogilamu yapa pulojekita. Cintu comwi nconjibaluka bunene pamishinso iyi, mbantu bakumisena yakulaale muluundu mbobakalinga kusuni abuumbi kweebela mapulogilamu aya. Ndakalinga kukondetwe abuumbi kucafwa bamwi kwiiya pali Yehova alimwi alubasu lwapacishi capanshi lwa libunga lyakwe. Kubona bamwi mbobakalinga kusena pafwiifwi a Yehova kwakalinga kumpa kusangalala kwaamba ayi ndakasebensa ncito iyi iyumu.

KOOSA LUTAMBO LWA MYAANDO YOTATWE

Nebo aba Ethel twakeebana mu September 1971

Nabi kwaamba ayi ndakalinga kubona kutaba mucikwati mbokwakalinga kuncafwa muncito yangu, ndakalinga kusuni kweeba. Aboobo ndakatalika kupaila kwaamba ayi ncane mwanakashi ngweenga ndasebensaakwe calusangalalo muncito yaciindi coonse yatakalinga yuubu kumusena wamuluundu nkondakalinga kusebensela. Ndipakeenda mwaaka womwi, ndakashibana aba Ethel, abo bakalinga bapainiya balibetele bakalinga kulibambite kusebensa cankusu muncito yakwe Yehova nabi ndyecakalinga ciyumu. Kuswabo kubwanike, ba Ethel bakalinga kukumbwa cakubonenaako ca mutumwi Paulo alimwi bakalinga kusuni kucita shoonse nshobakalinga kucikonsha muncito yakushimikila bweenka mutumwi Paulo mbwakacita. Twakeebana mu September 1971 akutalika kusebensela pomwi muncito yalubasu.

Ba Ethel tabakalinga kucitewo shintu shiinji mumukwashi ndyebakalinga kukula, aboobo cakaba cuubu kushibila buumi bwakufwakashila mabungano mumisena ya muluundu. Kucakubonenaako, na tutooya mukufwakashila mabungano amukati muluundu, twakalinga kubwesabo tuntu tuniini. Twakalinga kucapa shakufwala alimwi akusamba mumilonga. Alimwi twakalinga twashibila akulya shakulya shili shoonse abo batutambula nsheenga babamba. Inga shaba shakulya shiitwa ayi iguana, piranhas, na shili shoonse nsheenga bacaya muluundu na kucata mumilonga. Na taakuwo mbale twakalinga kulita pamatewu amabanana. Na taakuwo masupuni twakalinga kulya amaansa. Nebo aba Ethel tulalinyumfwa ayi kusebensela pomwi cakulyaaba muncito yakwe Yehova kwatucafwa kuba anga ndutaambo lwakooswa amyaando yotatwe. (Shiku. 4:12) Tulalumba abuumbi pashintu nshotwakeendaamo!

Makani ngondalinga ndaamba kumatalikilo akacitika bushiku bumwi ndyetwakalinga kuswa mukufwakashila bamakwesu abenankashi kumusena wakulaale muluundu. Bwaato ndyebwakashika pamusena maanshi mpaakalinga kukunka abuumbi, bwakapila sombi cakufwambaana bwakesa peculu alimwi. Cakabota ncakwaamba ayi soonse twakalinga kufwete shakufwala shakutucafwa kwaamba ayi tutapili mumaanshi alimwi tatuna kuloka kuswa mubwaato. Sombi bwaato bwakasula maanshi. Twakasowa shakulya mumulonga shakalinga mu mipika akusebensesha mipika kukupa maanshi mu bwaato.

Mukwiinga twakasowa shakulya shesu, twakatalika kucata nswi ndyetwakatolelela alweendo pamulonga. Sombi taakuwo nshotwakacataawo. Aboobo twakapaila kuli Yehova akumusenga ayi atucaafwe kucana shakulya sha bushiku bulya. Ndyetwakamanishabo kupaila, mukwesu womwi wakawaala ndobo pamaanshi lyalo wakacata nswi inene abuumbi njotwakalya akukuta soonse sotuli 5 mashiku alya.

MUSANKWA WEEBETE, MUSHALI, ALIMWI MUTANJILILI WALUBASU

Pesule lyakusebensa myaaka 5 muncito yalubasu, nebo aba Ethel twakatambula coolwe ncetwatakalinga kulangila—twakalinga kusa mukuba bashali. Ndakakondwa kunyumfwa makani aya, nabi kwaamba ayi nshindakalinga kucishiiwo shintu mboshakalinga kusa mukuba kunembo. Nebo aba Ethel twakalinga kusunishishi kutolelela muncito yaciindi coonse na kacikonsheka. Mu 1976 mwaneesu musankwa Ethniël wakashalwa. Mwaneesu musankwa wabili Giovanni wakashalwa pesule lya myaaka yobilo amyeenshi 6.

Kucanika ku kubombekwa ku mulonga wa Tapanahoni pafwiifwi aku Godo Holo kwicwe kwa cishi ca Suriname mu 1983

Mukwiinga paciindi cilya ku Suriname kwakalinga kubulishite, ofesi yamusampi bakabika bubaambo bwa kwaamba ayi ntolelele kusebensa mbuli mutanjilili walubasu uku katulela baana. Bana besu basankwa ndyebakalinga banike, ndakapekwa ncito yakusebensela kulubasu kwakalinga mabungano aniini. Aboobo mweenshi uli woonse ndakalinga kusebensa nsondo shiniini mbuli mutanjilili walubasu alimwi nsondo shacaala ndakalinga kusebensa bupainiya kulibungano nkobakatutuma. Ndakalinga kuya aba Ethel alimwi abana besu bobilo na ntofwakashila mabungano ali pafwiifwi. Nacibo boobo, na ntofwakashila mabungano alimwi akutanjilila kubungana kwalubasu mumisena ya muluundu ndakalinga kuya neenka.

Muncito yalubasu, liinji twakalinga kutanta bwaato ndyetwakalinga kufwakashila mabungano kumisena yakulaale

Ndakalinga kweelete kulibambila kabotu kwaamba ayi ncikoonshe kukumanisha mikuli yangu yoonse. Ndakalinga kushinisha kucita kulambila kwa mukwashi nsondo ansondo. Na ntofwakashila mabungano akulaale muluundu, ba Ethel mbobakalinga kucita kulambila kwa mukwashi abaana kuŋanda. Nacibi boobo, lyoonse kulilabo na kacikonsheka twakalinga kucitila shintu pomwi mbuli mukwashi. Nebo aba Ethel lyoonse twakalinga kucana ciindi cakusekana pomwi abana besu basankwa. Twakalinga kucita shintu mbuli mageemu na kufwakashila misena imwi yakalinga pafwiifwi ankotwakalinga kukala. Ndakalinga kucelwa koona ceebo cakulibambila mikuli ya muncito yakwe Lesa. Alimwi mukwiinga ba Ethel ngu mwanakashi usebensa kabotu bweenka bwaamba Tushimpi 31:15, bakalinga kufuma macuunsa kwaamba ayi tucikoonshe kubelenga pomwi lilembo lya bushiku mbuli mukwashi alimwi akulita pomwi cakulya ca macuunsa bana besu kabatana kuya kucikolo. Ndalumba abuumbi kuba amwanakashi ucite mushimu wakulyaaba uyo lyoonse uncafwa kukumanisha mikuli yoonse Yehova njaakampa!

Mbuli bashali twakasebensa cankusu kwaamba ayi tucafwe bana besu basankwa kusuna Yehova anciito yakushimikila. Twakalinga kusuni kwaamba ayi bana besu basale ncito yaciindi coonse, kuteshi ceebo cakwaamba ayi nshetwakalinga kusuni ayi bacite, sombi ceebo cakulisalila beene. Lyoonse twakalinga kubalwiita mbweenga ncito yaciindi coonse yabapa kuba basangalete. Kwakubula kuleya kwaamba pamapensho ngeenga bacana, twakalinga kuyuminisha Yehova mbwakatucafwa alimwi akutupa shoolwe mbuli mukwashi. Alimwi twakalinga kushinishite kucafwa bana besu kuba abeshicibusa Bakamboni basuni kubika Yehova panembo mubuumi bwabo.

Yehova wakatupa shoonse nshetwakalinga kuyandika ndyetwakalinga kulama mukwashi. Nacibi boobo, ndakalinga kucita shoonse nsheenga ndacikonsha kwaamba ayi ncafwe mukwashi wangu. Ndyendakalinga kusebensela kumusena wakulaale muluundu kaantana kweeba, ndakeeya bwakulama kabotu maali akuula shiyandika. Nacibi boobo, nabi kwaamba ayi twakalinga kucita shoonse nshetwakalinga kucikonsha, cimwi ciindi tatwakalinga kubaawo ashintu shoonse nshetwakalinga kuyandika. Paciindi ico ndishomete ayi Yehova wakalinga kutucafwa. Kucakubonenaako, kumamanino amyaaka yamuma 80 alimwi akumatalikilo amyaaka yamuma 90, kwakalinga shoongo ku Suriname. Mu myaaka ilya cakalinga ciyumu kucana shintu shiyandika. Nacibi boobo, Yehova wakatupa nshetwakalinga kuyandika.​—Mate. 6:32.

KUYEEYA PABUUMI BWANGU

Kuswa kucipiko kuya kululyo: Nebo abakaangu, ba Ethel

Mwaneesu munene bantu musankwa, Ethniël, amukaakwe, Natalie

Mwaneesu musankwa Giovanni amukaakwe, Christal

Mubuumi bwesu boonse, Yehova watulama akutucafwa kuba basangalete alimwi akukwana. Bana besu bakatupa kusangalala abuumbi, alimwi tulalumba kwaamba ayi twakaba acoolwe cakubacafwa kusebensela Yehova. Tulikondetwe abuumbi kwaamba ayi abalo bakasala ncito yaciindi coonse. Ethniël a Giovanni boonse bakamanisha shikolo sha muncito yakwe Lesa alimwi pacecino ciindi batosebensela ku ofesi yamusampi ku Suriname pomwi abamakaabo.

Nebo aba Ethel twacembela ano, sombi tucisebensela Yehova mbuli bapainiya balibetele. Alimwi tulicite shiinji shakucita cakwaamba ayi abobulya nshina kucana ciindi cakwiiya bwa kusamba njabwe! Sombi nshiyeeyiwo ayi nshikwe kusala kabotu. Na ndayeeya pabuumi bwangu, ndalinyumfwa ayi ndakacita kabotu abuumbi kusalawo kusebensa ncito yaciindi coonse kaancili mwanike.

b Makani ashakacitika mubuumi bwaba Willem van Seijl alacanika mumagazini ya Awake! ya October 8, 1999, pamutwi utokwaamba ayi Reality Has Exceeded My Expectations