Amuye ku shebo

Amuye pa mitwi iliimo

Joni Mubombeki—Cakubonenaako Mbweenga Twatolelela Kuba Basangalete

Joni Mubombeki—Cakubonenaako Mbweenga Twatolelela Kuba Basangalete

SA KULI ncito imwi njeenga mwasunishisha kucita mulibungano sombi inga tamucikoonshi pacecino ciindi? Mpashi ngu mukuli ucite bamwi mulibungano. Na mpashi ncoolwe cimwi na mukuli umwi ngomwakalinga kucite kale kale. Ano apacecino ciindi inga tamucikoonshi ceebo ca kukula, kuciswa, mapensho asha maali, na mikuli ya mumukwashi. Mpashi mwakashiya mukuli ngomwakalinga kucite kwa myaaka iinji ceebo cakwaaluka kwa shintu mulibunga. Muli moonse mweenga cabeta, mpashi inga mwalinyumfwa ayi tamutoocita nsheenga mwasuna kucita muncito yakwe Lesa. Ncakwiila bukaalo bwa mushobo uyu, cimwi ciindi inga bwapa muntu kulinyumfwa kulefuka. Nacibi boobo, ino nciinshi ceenga camucafwa kuleya kulinyumfwa boobo? Ino inga mwacita buyani kwaamba ayi mutolelele kuba basangalete?

Cakubonenaako cakwe Joni mubombeki inga catucafwa kwiiya mbweenga twatolelela kuba a lusangalalo. Joni wakalinga kucite shoolwe shilibetele, nacibi boobo alyeelete taakwe kwiingashilawo sheenga shacitika mubuumi bwakwe. Alyeelete taakalinga kwiingashilawo ayi inga waangwa akubikwa mujeele kwa myaaka iinji kwiinda myaaka njaakasebensa ncito yakushimikila. Nacibi boobo, Joni wakatolelela kuba a lusangalalo, mubuumi bwakwe boonse. Ino nciinshi cakamucafwa? Alimwi ino inga twacikonsha buyani kuba basangalete nabi shintu ndyeshitana kutweendela kabotu?

INCITO YAKACAFWA JONI KUBA ALUSANGALALO

Mumwaaka wa 29 C.E., Joni wakatalika ncito Yehova njaakamupa, yakubambila nshila Mesiya, wakalinga kushimikila ayi: “Amwaane, mukwiinga Bwaami bakwiculu bwasena pafwiifwi.” (Mate. 3:2; Luka 1:12-17) Bantu baanji bakaana. Alimwi makoto aanji akesa kuswa kumisena yakulaamfu, kwaamba ayi bese bakutike makani akalinga kushimikila Joni, alimwi baanji bakaana kuswa kushibiibi shabo akubombekwa. Cakutaloonda Joni wakacenjesha bamatanjilili babupailishi abo bakalinga kulibona anga baliluleme. Wakabaambila ayi balaakupekwa mulandu na babula kwaana. (Mate. 3:5-12) Joni wakacita cintu ciyandika abuumbi muncito yakwe yakushimikila ndyaakabombeka Yesu mu mwaaka wa 29 C.E. Kuswabo ciindi cilya Joni wakatalika kulwiita bantu ayi banookonkela Yesu, uyo wakalinga Mesiya wakashomeshekwa.—Joni 1:32-37.

Mukwiinga Joni wakalinga kusebensa ncito ilibetele, Yesu wakaamba ayi: “Taakuwo muntu umwi wakashalwa kuswa ku mwanakashi weenga weenda pali Joni mubombeki.” (Mate. 11:11) Cakutatoonsha Joni alyeelete wakasangalala abuumbi ashoolwe nshaakatambula. Bweenka mbuli Joni, basebenshi bakwe Lesa baanji munshiku shino abalo balatambula shoolwe shiinji. Kucakubonenaako, atubandike pa mukwesu Terry, uyo wakasebensa myaaka iindilila 50 muncito yaciindi coonse pomwi abakaakwe ba, Sandra. Mukwesu uyu wakaamba ayi: “Ndakalinga kucite shoolwe shiinji abuumbi. Ndakasebensawo mbuli painiya, ndakasebenselawo kale ku Bethel, painiya ulibetele, mutanjilili walubasu, mutanjilili wa mbasu, alimwi pacecino ciindi ntosebensa mbuli painiya ulibetele.” Ncoolwe cipa lusangalalo abuumbi kupekwa mikuli muncito yakwe Lesa. Nacibi boobo, bweenka mbuli mbweshi tubone kuswa kucakubonenaako cakwe Joni, kutolelela kuba alusangalalo kulayandika kusebensa cankusu, na bukaalo bwesu bwacinja.

AMUTOLELE KULUMBA PANCITO YEHOVA NSHAAMUPA

Joni Mubombeki wakatolelela kuba alusangalalo ceebo cakulumba pancito njaakalinga kusebensa. Kucakubonenaako, pesule lyakwaamba ayi Yesu wabombekwa, bantu bakalinga kuya mukubombekwa kuli Joni bakatalika kuceya, ano abo bakalinga kuya kuli Yesu bakalinga kufulilaakobo. Bashikwiiya bakwe Joni bakalisukama akuya kuli nguwe akumwaambila ayi: “Bafundishi, utoobombeka alimwi bantu baanji batooya kuli nguwe.” (Joni 3:26) Joni wakakumbula ayi: “Uyo ucite nabwiinga ngushibwiinga. Nakubi boobo mubye shibwiinga uleemikana pafwiifwi akumukutika, na wanyumfwa liswi lyakwe ulasangalala abuumbi. Aboobo ndasangalala abuumbi.” (Joni 3:29) Joni taakalinga kusuni kulyelanya a Yesu, alimwi taakwe kulinyumfwa ayi incito yakwe tayakalinga kucite mpindu ceebo cakwaamba ayi Yesu wakalinga kucite mukuli unene kwiinda nguwe. Joni wakatolelela kuba a lusangalalo mukwiinga wakalinga kubona ayi cakalinga coolwe cinene abuumbi kuba “mubye shibwiinga.”

Kubona shintu munshila iyi kwakacafwa Joni kutolelela kuba alusangalalo nabi kwaamba ayi incito yakwe yakalinga iyumu. Kucakubonenaako, Joni wakalinga ngu Nasaleti kuswabo ciindi ndyaakashalwa, aboobo taakalinga kusuminishikwa kunwa bwalwa.(Luka 1:15) Yesu wakaamba pabuumi bwakwe Joni bwakalinga kulibetele ayi: “Joni wakalinga kulikasha kulya alimwi taakalinga kunwa.” Ono Yesu abashikwiiya bakwe bakalinga kukala buumi bweenka mbuli muntu umwi uli woonse. (Mate. 11:18, 19) Alimwi, nabi kwaamba ayi Joni taakalinga kucita shaankamiko, wakalinga kucishi kwaamba ayi bashikwiiya bakwe Yesu, kwiilikaawo abaabo bakalinga bashikwiiya bakwe pakutaanguna, balaakupekwa nkusu shakucita shaankamiko. (Mate. 10:1; Joni 10:41) Muciindi cakubikila maano kubupusano bwa bashikwiiya bakwe abashikwiiya bakwe Yesu, Joni wakatolelela kusebensa cankusu muncito Yehova njaakamupa.

Aswebo na katubona ayi incito njetusebensela Yehova ilayandika abuumbi, tulaakutolelela kuba alusangalalo. Mukwesu Terry, ngotwalinga twabandikawo pakutaanguna wakaamba ayi: “Ndakalinga kubikila maano kuncito ili yoonse njendapekwa.” Na wayeeya mbwaakasebensa ncito yaciindi coonse, alaamba ayi: “Ndabonabo shibotu sheenka sheenka.”

Inga twaba alusangalalo abuumbi na katuyeeya bunene pacipa mukuli uli woonse muncito yakwe Yehova kuba ulibetele. Ncoolwe cinene abuumbi kuba “Basebenshinyina bakwe Lesa.” (1 Koli. 3:9) Bweenka mbuli cintu cibotu abuumbi mbocitolelela kuboneka kabotu na katucilama kabotu, aswebo inga twatolelela kuba alusangalalo na katuyeeya bunene bwa coolwe Yehova ncaatupa cakusebensa anguwe. Teshi tukanokweelanya kulyaaba kwesu akulyaaba kwa bamwi. Teshi tukanooyeeya ayi incito Yehova njaapa bamwi ilicite mpindu kwiinda yesu.—Gala. 6:4.

AMUBIKILE MAANO KUSHINTU SHAKUMUSHIMU

Joni alyeelete wakalinga kucishi ayi incito yakwe teshi ikatolelele, nacibi boobo alyeelete taakalinga kucishi ayi ilakumana buyani. (Joni 3:30) Mu mwaaka wa 30 C.E., ndipakeendabo myeenshi 6 kuswa ciindi Yesu ndyaakabombekwa, Mwaami Elodi wakabika Joni mujeele. Nacibi boobo, Joni wakatolelela kwiisha lushinisho. (Maako 6:17-20) Ino nciinshi cakamucafwa kutolelela kuba alusangalalo shintu ndyeshakaaluka? Wakatolelela kubikila maano kushintu shakumushimu.

Ndyaakalinga mujeele, Joni wakatambula lipooti yakwaamba ayi kushimikila kwakwe Yesu kutooya panembo. (Mate. 11:2; Luka 7:18) Joni wakalinga kushomete cakushinisha ayi Yesu ngo Mesiya, sombi mpashi taakalinga kucishi ayi shoonse shakaambwa pali Mesiya kuswa mu Malembo shilaakukumanishikwa muli Yesu. Mukwiinga Joni wakalinga kucishi ayi Mesiya alaakuba mwaami, mpashi wakalinga kuyeeya ayi Yesu atootalika kweendelesha ano alimwi mpashi wakalinga kubona ayi inga waswa mujeele. Joni wakalinga kusunishishi kushiba shiinji pasheesho Yesu nshaakalinga kusa mukucita, aboobo wakatuma bashikwiiya bakwe bobilo kuya mukwiipusha Yesu ayi: “Sa ndimwe Mutoosa, na tunoocilangila umwi?” (Luka 7:19) Ndyebakaboolela, Joni alyeelete wakakutika cakubikila maano ndyebakalinga kumulwiita ayi Yesu atooshilika bantu alimwi Yesu wakabalwiita kuya mukulwiita Joni ayi: “boofu batoolasha, balema myeendo batokweenda, beshimanata batooba kabotu, bashinkite matwi batonyumfwa, bafu batoobushikwa alimwi bakandu batooshimikilwa makani abotu.”—Luka 7:20-22.

Cakutatoonsha makani abotu akamulwiita bashikwiiya bakwe akamuyuminisha. Akamucafwa kushoma kwaamba ayi ncakwiila bushinshimi bwakalinga kwaamba pali Mesiya, bwakakumanishikwa muli Yesu. Nabi kwaamba ayi Yesu taakwe kukusha Joni mujeele, Joni wakalinga kucishi ayi incito njaakalinga kusebensa yakalinga kucite mpindu. Nabi kwaamba ayi wakalinga mubukaalo buyumu, Joni wakalinga kucite sheenga shamupa kuba a lusangalalo.

Kubikila maano kumakani abotu ancito yakushimikila mboitooya panembo nsengwe yoonse, kulaakutucafwa kutolelela kuba alusangalalo

Aswebo na twabikila maano kukusebensela Yehova bweenka mbuli bwakacita Joni, tulaakucikonsha kuliyumya mushintu shoonse calusangalalo akukalika moyo. (Kolo. 1:9-11) Inga twacikonsha kuliyumya boobo na katubelenga Baibo lyoonse akukutumana kuyeeyawo, ici cilaakutucafwa kwiibaluka kwaamba ayi Lesa teshi akalube ncito yesu. (1 Koli. 15:58) Ba Sandra bakaamba ayi: “Kubelenga capita yomwi bushiku abushiku kwancafwa kusena pafwiifwi a Yehova. Kulancafwa kubikila maano kuli Yehova kuteshi kulindime ne mwiine.” Alimwi inga twabikila maano kumakani atokwaamba sha bamakwesu abenankashi mbobatoosebensela Yehova, ico ceenga catucafwa kutayeeyabo pabukaalo bwesu. Ba Sandra bakatolelela akwaamba ayi: “Pulogilamu ya JW Broadcasting® ya mweenshi amweenshi ilatucafwa kulinyumfwa kuba pafwiifwi alibunga lyakwe Yehova, alimwi ilatucafwa kutolelela kuba alusangalalo ndyetutoosebensela Yehova.”

Paciindi ciniinibo Joni Mubombeki ncaakasebensa ncito Yehova njaakamupa, wakasebensa “cankusu bweenka mbuli Elija,” alimwi bweenka mbuli Elija, Joni “wakalinga muntu bweenka mbuli ndiswe.” (Luka 1:17; Jemu. 5:17) Aswebo na katulumba akubikila maano kukusebensela Yehova bweenka mbuli Joni mbwaakacita, tulaakuba alusangalalo ndyetutoosebensa ncito ya Bwaami nabi shintu shiyume buyani.