Amuye ku shebo

Amuye pa mitwi iliimo

AMUTOLELELE KUBA BALIBAMBITE!

Bupailishi Alimwi Ankondo Mucishi ca Ukraine—Ino Nshiinshi Baibo Nshoyaamba?

Bupailishi Alimwi Ankondo Mucishi ca Ukraine—Ino Nshiinshi Baibo Nshoyaamba?

 Amunyumfwe bamatanjilili babupailishi bapukite nshobakaamba pa nkondo ili mucishi ca Ukraine:

  •   “Munene wa bupailishi bwaci Orthodox ku Russia waliina lya Patriarch Kirill, taakwe kwaamba shili shoonse pacishi ca Russia ico citolwana cishi ca Ukraine. . . . Bupailishi bwakwe bwatolelela kwaamba makani akubeca pacishi ca Ukraine, alimwi Putin atosebensesha makani ayo, ayi ngoapa kwaamba ayi alwane cishi ca Ukraine.”​—EUobserver, March 7, 2022.

  •   “Patriarch Kirill . . . wakaamba ayi kulwanwa kwa cishi ca Ukraine ku cishi ca Russia kulibo kabotu mukwiinga ninshila yomwi yakumana bubi.”​—AP News, March 8, 2022.

  •   “Munene wa bupailishi bwaci Orthodox ku Ukraine waliina lya Metropolitan Epiphanius I ukala ku Kyiv, Pamaande wakapa shoolwe bantu bakwe kwaamba ayi ‘balwane bamasoja baku Russia abo batobalwana’ . . . [Alimwi] wakaamba ayi kucaya bamasoja baku Russia teshi kubisha.”​—Jerusalem Post, March 16, 2022.

  •   “Swebo sobamulibunga lya [Ukrainian Council of Churches and Religious Organizations (UCCRO)] tutoopa shoolwe akucafwilisha bamasoja bamucishi ca Ukraine alimwi abaabo boonse batoshitilisha cishi ca Ukraine kukulwanwa kucishi ca Russia. Alimwi tutobapaililaako.”​—UCCRO a Statement, February 24, 2022.

 Sa mutoobona ayi cilibo kabotu bupailishi bulyaamba ayi balakonkela Yesu nshaakalinga kwiisha kuyuminisha bantu babo kulwana nkondo? Ino nshiinshi Baibo nshoyaamba?

Bupailishi bulaabanamo lubasu munkondo kuswabo kale kale

 Makani akale kale alatondesha ayi, liinji beshibupailishi balaamba ayi cilibo kabotu kuya ku nkondo alimwi cilayandika kucita boobo. Balaamba ayi balacita boobo kwaamba ayi kube luumuno. Sombi kwamyaaka iinji Bakamboni Bakwe Yehova bacafwa bamwi kushiba ayi kucita boobo takubete kabotu. Amubone makani amwi akalembwa mumabuku esu.

  •   Makani amu Cisungu acite mutwi waamba ayi The Crusades—A ‘Tragic Illusion’ alatondesha bupailishi bwaci Katolika mbobwakaabanamo lubasu mukucaya bantu baanji abuumbi alimwi ayi kucita boobo nkusebensela Lesa a Klistu.

  •   Makani amu Cisungu acite mutwi waamba ayi The Catholic Church in Africa,” alaamba pashakubonenaako shitondesha bupailishi mbobwakaalilwa kucitawo comwi kwaamba ayi bukashe bantu bamishobo ipusene kutolelela kulwana akucayana.

  •   Makani amu Cisungu acite mitwi yaamba ayi Is Religion to Blame?,” “Religion’s Role in Man’s Wars,” alimwi a Religion Takes Sides alasansulu bamatanjilili babupailishi bwaci Katolika, bwaci Orthodox, alimwi abwaci Pulotestanti mbobakacafwilisha baabo bakalinga kulwana, munkondo shiinji.

Sa bupailishi bwa Beneklistu bulyeelete kwaabanamo lubasu munkondo?

 Yesu nshaakaamba: “Suna mubyo bweenka mboolisuni omwiine.” (Mateyo 22:39) ‘Amutolelele kusuna balwani banu.’​—Mateyo 5:44-47.

 Amuyeeye paceeci: Sa bupailishi inga kabulyaamba ayi bulakonkela milawo yakwe Yesu yaamba pakusunana lyalo akunoyuminisha bantu bapailaamo kucaya bamwi mu nkondo? Kwaamba ayi mucane cikumbulo kumwiipusho uyu, amubelenge mutwi wamu Cisungu waamba ayi True Christians and War alimwi awamu Chitonga waamba ayi Sena Muntu Ulakonzya Kubayanda Basinkondonyina?

 Yesu nshaakaamba: ‘Bwaami bwangu teshi bwa mucishi capanshi pano. Nebwakalinga bwa panshi, naakwiinga bakonkela ndime batoolwana kwaamba ayi ntaabwi.’ (Joni 18:36) “Boonse balwanisha kumupeeni abalo balaakucaikwa kumupeeni.”​—Mateyo 26:47-52.

 Amuyeeye paceeci: Na Beneklistu tabana kulwana nabibo kushitilisha Yesu, sa cilibo kabotu kwaamba ayi kabaabanamo lubasu munkondo ceebo ca shintu shimwi shili shoonse? Amubelenge mutwi wamu Cisungu waamba ayi Is War Compatible With Christianity? kwaamba ayi mushibe Beneklistu bakutaanguna mbobakatolelela kukonkela cakubonenaako cakwe Yesu alimwi anshaakalinga kwiisha.

Ino nshiinshi sheshi shikacitikile bupailishi bwaabanamo lubasu munkondo?

 Baibo ilaamba ayi Lesa alakaka bupailishi bulyaamba ayi bulakonkela Yesu sombi butakonkeli nshaakalinga kwiisha.​—Mateyo 7:21-23; Taitasi 1:16.

  •   Libuku lya Ciyubululo lilaamba ayi Lesa alabona bupailishi ubo kuba amulandu wa lufu lwa “bantu boonse bakacaikwa mucishi ca panshi.” (Ciyubululo 18:21, 24) Kwaamba ayi mushibe Baibo ncoyaambila boobo, amubelenge mutwi wamu Chitonga waamba ayi Ino Babuloni Mupati Nguni?

  •   Yesu wakaamba ayi bupailishi boonse Lesa mbwaakaka bulaakunyonyoolwa ceebo ca shibiibi nshobucita, bweenka cisamu citacati shisepo shibotu mbocitemwa “akuwaalwa mumulilo.” (Mateyo 7:15-20) Kwaamba ayi mushibe Lesa mbweshi akacite boobo, amubelenge mutwi wamu Chitonga waamba ayi Mamanino Aa Bukombi Bwakubeja Ali Afwaafwi!

Photo credits, left to right: Photo by Sefa Karacan/Anadolu Agency/Getty Images; Maxym Marusenko/NurPhoto via Getty Images

a Mulibunga liitwa ayi Ukrainian Council of Churches and Religious Organizations (UCCRO), muli bupailishi buli 15 bwiilikaawo bupailishi bwaci Orthodox, bwaci Greek a Roman Catholic, bwaci Pulotestanti, bwaci Evangelical, ba Juda alimwi aba Muslim.