1, 2. Biblia eri feta azi orodriru tu engapi Mungu vu ni a’dusi?

MI AGYI azi ka mini feta azi onyiru ni fe mi asi ni ovu ngoni? Mi le tini nzi mbeleru, dika mi ovu ayikosi eri ni afa ’da fezu mini risi. Mi erini awa’difo fe feta nde si.

² Biblia eri feta engapi Mungu vu ri. Eri amani e’yo azi amani eco isu pari azia ku ’diyi ece. Ecetasi, ece amani Mungu o’ba ’bu, nyaku, dika agupi, azini oku okori. Eri amani egata ecopi ama aza kopi ra ’diyi fe sa e’yo ewaru ni ama isuzu risi. Biblia ma alea, ama e’yo oni geri Mungu ni ngazu wudrikuru ’di ojazu kililiru ri ma dria. Biblia eri feta azi onyiru ni!

3. Mi nga Biblia ma alea a’du ma e’yo oni?

³ Mini Biblia oniria, mi nga isu Mungu le mi ma ovu ima agyi ni. Mi ma agyi eri be ri ni nga eca okporu, mi ma nita erima dria ri ni zoria.

4. Afa mini osuta fepi Biblia ma dria ri a’duni?

⁴ ’Ba oja Biblia ogogo ti 2600 si, dika kalafe ni gbale ri bilioni bilioni. Wudrikuru si, ’ba turu alu ma alea, 90 dri pie ’diyi Biblia la ti yivu risi. Sabiti alu alu si, ’ba Biblia isupi ’diyi ma kalafe ni ovu milioni alu ma drilea! Adaru, buku azi Biblia le ni yo.

5. Asisile amani ’yozu Biblia enga Mungu vu ri ngoni?

⁵ Biblia ‘enga Mungu vu.’ (Mi la 2 Timoteo 3:16.) ’Ba azi ’diyi e’yo ega, ’ba ada ka di Biblia si ni, eco  enga Mungu vu ngoniru? Biblia omvi ’dini: Mungu ri ndra eyi ma dri ce “Orindi alatararu” risi. (2 Petero 1:21) ’Di si ekile ’ba ambo azi ni fezu waraga sizu ’ba azi ngapi ima palaa ri vu ri le. Waraga ’da ma e’ipi ni ovu a’di i? ’Ba ambo ’da i, ovuni ’ba azi ngapi erima palaa ri i ku. Geri alu ’dile risi, Mungu ni Biblia ma E’i ru ni, ovuni ’ba erini ayu ’diyi ku. Mungu ce ndra eyi ma dri egata ima ngulupi ni ’diyi sizu. Adaru, Biblia eri “e’yo Munguni.”​—1 ’Ba Tesalonikia ’Diyi 2:13; mi ne E’yo Obazaru ’Diyi 2 ri.

6, 7. Le ama ’yo Biblia ni e’yo nze ndu ndu ’dini ku a’dusi?

⁶ Biblia ma siza ’du eli 1,600 ma drilea. ’Ba sipi ’diyi  o’a ndra sa ndu ndu ma alea. Azi ’diyi ma onita ndra angiri, te azi ’diyi vuri ndra were. Eceta si, eyi ma azi aluni ndra dakitari ni. Azi ’diyi ndra amvu ’ya, e’bi oku, kabilo oce, e’yo ondri, e’yo li, azi ’diyi ndra opi yi. ’Ba sipi ’diyi ni ndra ovuzu ndu ndu ra ti, e’yo Biblia ma alea ’diyi coni esele ku. Econi e’yo alu nze capita azi ma alea ra, te eri oja e’yo ndu nze capita nduni ma alea ’dini ku. *

⁷ Capita oko Biblia ma alea ’diyi amani e’yo ewaru wudrikurua ’diyi e’do ndra ngoniru yari ece. Capita asizu ’diyi ece amani kini, Mungu ni nga e’yo ’diyi otu erini wudrikuru ’di ojazu paradisi ru risi. E’yo Biblia ni si adi ’ba ada ni eli alifu alifu ’di ma alea ri e’da e’yo Mungu ni le ’diyi sa dria si yi ’ye eyi ma paria.

8. Mi ma fe nga eceta e’dapi Biblia ni e’yo sayansi ni ’diyi nze kililiru ri.

⁸ ’Ba si ni ndra Biblia e’yo sayansi niri imbazu ku, te e’yo erini nze sayansi ma dria ri e’yo adani. ’Di afa amani le buku engapi Mungu vuri ma alea ri. Eceta si, Buku ’Ba Levini ri ma alea mi geri Mungu ni fe azo ereza atrizu ’diyi isu. ’Ba si ndra e’yo ’di de nga ’ba yi nini o’bu ni azo fe ngoniru yari ku. Biblia imba adaru wudrukuru ’ini i afa azi ma rua ku. (Yobu 26:7) Dika sa ’ba yini ndra egazu wudrikuru ’di senderu ria, Biblia ’yo eri waria ru.​—Isaya 40:22.

9. E’yo ’ba Biblia sipi ’diyi ni ovuzu asi ada be ri imba amani a’du ma e’yo ni?

⁹ Biblia ni vini e’yo nze adi ma dria kililiru. Te buku kakau adi ma e’yo nzepi ’diyi nzeni e’yo ada ku,  ’ba sipi ’diyi ni ndra ovuzu asi ada be ku risi. Ecetasi, econi sa dria si e’yo si a’di ’bani ani yima suru ndezu te ’diyi ma dria ku. Te di, ’ba Biblia sipi ’diyi ndra e’yo adari si, ’ba ka tro suru Israeli niri nde a’dia te ra ti. Eyi vini ndra e’yo si ezata eyi ma ngulupi ni ’ye ’diyi ma dria indi. Eceta si, buku Kalafe ni ma alea, Musa si e’yo ezata azi ambo ini ’ye, Mungu ni ani ini panga fezu ni ma dria. (Kalafe 20:2-12) E’yo ’ba Biblia sipi ’diyi ni ovuzu asi ada be ri e’da Biblia enga Mungu vu. Efini si, ama eco e’yo Biblia ma alea ri a’i e’yo adaru ra.

10. Imbata Biblia ma alea ’diyi amani orodri ru a’dusi?

¹⁰ “E’yo siza dria efu Munguni ima ava vule driniarisi, eri ovu orodriru imbatasi, egazu ’ba ma dria yima e’yo onzi ecezu, ’ba otuzu kililiru, azini . . . e’yo kililiruri imbazu.” (2 Timoteo 3:16) Adaru, imbata Biblia ma alea ri amani orodri ru. Yehova va geri amani e’yo egazu azini e’yo etrumu zu ’diyi dria ra a’dusikuni o’ba ama ni. Ni e’yo ama dria ri aga amani ni ri ra. Mungu le vini ama ma o’a ayikosi. Ni afa amani muke kaniku onzi ’diyi ci.

11, 12. (a) Imbata kililiru Yesu ni fe amani Matayo capita 5 kpere 7 ma alea ri ngoni? (b) Afa amani oni Biblia ma alea ’diyi ma azi a’duni?

¹¹ Matayo capita 5 kpere 7 ma alea, Yesu fe amani imbata geri kililiru ayiko isuzu, geri amani o’azu ama eselea, geri Mungu zizu, azini geri amani sende nezu ri ma dria. Eli ni tro alizu 2,000 imbata erini fe ’di ma vutia ’bo ra ti, eyi nga kiri amani orodriru tu.

¹² Biblia ma alea, Yehova imba vini amani e’yo geri  o’azu aku ma alea ayikosi, azi ngazu okporu, azini o’azu asianzu si ’ba azi ’diyi pie ri ma dria. Imbata Biblia ma alea ’diyi ’ba dria ma aza ko pari dria ma alea. Eri vini ama aza ko e’yo ewaru amani isu ’diyi ma alea dria.​—Mi la Isaya 48:17; mi ne E’yo O’bazaru ’Diyi 3 ri.

13. Isaya ondri ndra kini a’duni nga i’ye aku ambo Babuloni niri be ni?

¹³ E’yo ondriza Biblia ma alea ecapi yima paria ’bo ’diyi kakau. Eceta si, Isaya ondri ndra e’yo Babuloni ma drijaza ma dria. (Isaya 13:19) Olu geri ’bani aku ambo ’da ma dri jazu ’diyi dria. Aku ambo ’da ma kaati amboru azini yi aliru ni ce vini eri kuru. Te Isaya ondri ndra yi aliru ’da ni nga nzu ra, dika ’ba nga kaati amboru ’da ku mgboru. Asikari yi nga fi ’dale a’di ’diza kokoru. Isaya ondri ndra vini kini, agu Babuloni ma dri japi ri ma ru ni nga ovu Kuro i.​—Mi la Isaya 44:27–45:2; mi ne E’yo O’bazaru ’Diyi 4 ri.

14, 15. E’yo Isaya ni ondri ’diyi eca yima paria ngoniru?

¹⁴ Eli ka mu ali turu iri e’yo ondriza ’di ma vutia ’bo, asikari ce aku ambo Babuloni niri kuru. A’di ni ndra asikari ’da yi ma amboru ni? Ekile E’yo Siza ni ndra ondri rile, eri Kuro, opi Perisia niri i. E’yo dria di ngonde e’yo ’bani ondri ’diyi ni ecazu dria yima paria.

¹⁵ Asikari ’diyi ni fizu ria, isu de ’ba Babulonia ’diyi omu nyaria inisi. Yi aliru ni eyi cezu kuru azini eyi ma kaati ni ovuzu amboru risi, uri ndra eyi ma asia yo. Te di amveleru, Kuro ni de asikari erivu ’diyi pie  geri yi ni razu ri ojaria ecozu yi ma ali omvizu. Yi eca di ali koko asikari Perisia ’diyi ni ecozu alizu ra ru. Te asikari ’dayi eco di ndra abi Babuloni niri ali ngoniru? E’yo ondriza ni ndra ’yo ’bo rile, ’ba ku ndra kaati aku ambo ’di vuri mgbo. Fe di ani asikari ’diyi ni fizu alenia a’di kokoru.

16. (a) Isaya ondri ndra kini angu Babuloni niri ni nga eca a’duru? (b) Ama ni ngoniru e’yo Isaya ni ondri ri ’ye i ra?

 ¹⁶ Isaya ondri ndra kini, ’ba azi ngani di o’a angu Babuloni niria dika ku. ’Yo ndra ’dini: “Ba ngani di ovu alenia dika ku, ’ba ngani vini adri alenia engazu a’bianzi vu cazu a’bianzi azini ’diyi vu dika ku.” (Isaya 13:20) ’Da eca ima paria ra ya? Mi ka mu Iraq ma aku ambo Baghdad ru ria, angu ndra ’bani omve Babuloni ru ri kpere sa ’disi andruru, maili 50 woko uruleru ria. Kpere andru ’ba azi o’api ’daa ni yo. Yehova ja ndra Babuloni ma dri “dri jata” ’dani ’dani risi.​—Isaya 14:22, 23. *

17. Ama eco asi ’ba e’yo dria Mungu ni azi ’diyi ma dria ra a’dusi?

¹⁷ E’yo ondriza Biblia ma alea kakau ’diyi ni ecazu yima paria ra ri ece amani ama eco asi ’ba e’yo Biblia ni ondri ’diyi ma dria ra. Ani ra, Yehova ni nga  wudrikuru ’di oja paradisi ru, tro tro erini e’yoni azile ri le. (Mi la Kalafe 23:19.) Adaru, ama eco asi ’ba “idri ’dani ’dani, Mungu ecopi inzo lipi kuri ni azile ri” ma dria ra.​—Tito 1:2, NW. *

18. E’yo Paulo ni nze e’yo siza ma dria ri ngoni?

¹⁸ Amani oni ’bori le, buku azi Biblia le ni yo. E’yo alenia ’diyi eci yi ra, dika ka e’yo sayansi ni kaniku adi niri nze, eri sa dria si e’yo adari nze i. Eri amani egata onyiru ’diyi fe. Ama vini alenia e’yo ondriza kakau ecapi yima paria ’bo ’diyi isu. E’yo Biblia ni ’ye ri ovuni lu dria ’di ku. ’Ba ti pele Paulo si ’dini: “E’yo Munguni ovu idriru, azini okpo be.” Erini ’yo ’di ma efi ngoni?​—Mi la ’Ba Ebraniani 4:12.

19, 20. (a) Biblia eco mi aza ko e’yo mi dria ri nizu ngoniru? (b) Mi eco e’da mi ovu awa’difosi Mungu ni Biblia fe risi ngoniru?

¹⁹ Biblia eco mi idri oja ra. Eri mi aza ko mini mi nizu kilili. Eri mi aza ko mini ecozu e’yo ada mi asia ri nizu. Ecetasi, ama eco ega ale Munguni ra. Te e’dazu ale eri ra, le ama ma ’ye e’yo Biblia ni nze amani ri.

²⁰ Biblia eri adaru buku engapi Mungu vuri. Mungu le mi ma la Biblia, mi ma oni e’yo alenia ri, azini mi ma le eri. Le mi ma ovu awa’difo si feta ’disi, dika mi ma mu drile e’yo alenia ri onizu. Mi di nga e’yo Mungu ni le ’ba yini ri ngoni yari va ra. Capita ’di ma drilea ri ma alea, ama nga e’yo oni angiri asisile erini ’di ma dria.