Awˬ lawn awˬ tanˇ hkʼa gaˬ hteˇ lehˍ kʼai tuˬ

Awˬ hkʼaˇ lonˉ maˬ teˇ hpaˍ cawˬ taˍ ve liꞈ mehˆ hpfuhˇ lo hteˇ lehˍ kʼai tuˬ

Awˬ tawn 15

Shu mvuhˇ miˬ chehˇ ve tcuh kaˍ paˍ awˬ gʼuˇ suhˍ hpawˇ gʼa mawˬ ve

Shu mvuhˇ miˬ chehˇ ve tcuh kaˍ paˍ awˬ gʼuˇ suhˍ hpawˇ gʼa mawˬ ve

Gʼuiˬ sha ve mvuhˇ miˬ leh Meˍsiˉyaꞈ laˬ ve awˬ lawn htaꞈ Daˍyeˍlaˆ kʼoˆ taˍ ve yoˬ. Baˍbuˍlonˍ paˆ kʼai ve yoˬ

YEˍRUˆSAˍLEHNˍ venˇ htaꞈ maˇ te luˬ sheˍ gʼuˇ suhˍ, ka tiꞈ yeˬ jaˇ ve yaˇ nehˬ Daˍyeˍlaˆ htaꞈ Baˍbuˍlonˍ mvuhˇ miˬ lo shiˍ kʼai ve yoˬ. Yawˇ leh awˬ nu ve Yuˇdaꞈ chaw teˇ hpaˍ htaꞈ shaw shehˍ hpaˇ ha kʼaˉ piˇ ve yoˬ. Yawˇ Baˍbuˍlonˍ hkʼaw maw chaweh teꞈ chehˇ htaˇ, Gʼuiˬ sha yawˇ htaꞈ awˬ bon maˇ maˇ naꞈ piˇ ve yoˬ. Yawˇ laˇ caˬ shiˉ hkawˆ hkʼaw ponˬ leh awˬ gʼuˇ suhˍ hpawˇ ve awˬ lawn gʼa shiˍ ve yoˬ. Tcuh kaˍ paˍ Daˍyeˍlaˆ ve tawˇ hkawˇ a yeˇ uiˍ jaˇ ve lehˬ, Meˍsiˉyaꞈ leh Yawˇ uˉ peunˍ ve awˬ lawn hpehꞈ ve yoˬ.

Meˍsiˉyaꞈ hkʼaˬ htaˆ laˬ tuˬ Daˍyeˍlaˆ gʼa shiˍ ve yoˬ. “Awˬ hoˉ awˬ naˬ [Meˍsiˉyaꞈ, MGS] teˇ gʼaˇ” hkʼaˬ htaˆ gaˬ la ve awˬ lawn Gʼuiˬ sha ve chaw shiˍ tuˬ, Daˍyeˍlaˆ htaꞈ kʼoˆ piˇ ve yoˬ. Yeˍruˆsaˍlehnˍ lanˇ venˇ htaꞈ gu te tuˬ tawˇ piˇ peuˬ hkʼawꞈ nawˉ, awˬ hkʼawꞈ awˬ shinˉ 69 shinˉ yoˬ. Teˇ shinˉ hkʼaw suhˍ nyi cawˬ ve hkʼa shuˍ, awˬ hkʼawꞈ awˬ shinˉ kaꞈ teˇ shinˉ suhˍ hkʼawꞈ cawˬ ve yoˬ. Daˍyeˍlaˆ awˬ co˗e peuˬ hkʼawꞈ nawˉ B.C.E. 455 hkʼawꞈ gaˬ htaˇ, lanˇ venˇ htaꞈ kʼawꞈ gu te tuˬ tawˇ piˇ ve yoˬ. Chi teˇ hkʼawꞈ htaꞈ gʼaw ve 69 shinˉ maˇ heˆ leh 483 hkʼawꞈ te leh C.E. 29 hkʼawꞈ gaˬ la ve yoˬ. 29 hkʼawꞈ htaˇ, aˬ htoꞈ ma hpehꞈ la ve, liꞈ chi teˇ kʼoˆ hkʼaw gʼa gʼaw tuˬ yoˬ. Venˇ baˆ htaꞈ htaiˍ hkʼawꞈ tuˬ awˬ pon, Meˍsiˉyaꞈ htaꞈ “shu tiˇ pehˍ” tuˬ yoˬ tehꞈ, Daˍyeˍlaˆ kʼawꞈ gʼa shiˍ ve yoˬ. (Daˍyeˍlaˆ 9:24-26)

Meˍsiˉyaꞈ lehˬ mvuhˇ naw ma hkʼoˆ Hkunˉ hawˉ hkanˇ hpehꞈ tuˬ yoˬ. Zuhꞈ maˆ hkʼaw mvuhˇ naw ma hkʼoˆ “chaw yaˇ htaꞈ shuˍ ve chaw teˇ gʼaˇ” tehꞈ kʼoˆ ve Meˍsiˉyaꞈ, Yaˬhoˉvaˬ ve kʼaw jaw gʼuˇ suhˍ lo kʼai ve htaꞈ Daˍyeˍlaˆ gʼa mawˬ ve yoˬ. Yaˬhoˉvaˬ lehˬ, “awˬ meꞈ awˬ hponˇ” “kanˇ paˆ” leh mvuhˇ miˬ, chaw oˇ ve teˇ gʼaˇ htaꞈ chiˇ aꞈ piˇ ve yoˬ. Mvuhˇ miˬ oˇ ve co co taiˍ taiˍ yeˬ chehˇ tuˬ yoˬ. Daˍyeˍlaˆ kʼawꞈ gʼa shiˍ ve, Meˍsiˉyaꞈ ve mvuhˇ miˬ Hkunˉ hawˉ hkanˇ chi teˇ gʼaˇ geh awˬ nu ve chaw kaꞈ uˉ peunˍ tuˬ yoˬ. Chaw chi teˇ moˍ htaꞈ “uiˍ jaˇ mvuh jaˇ ve Gʼuiˬ sha ve chaw teˇ hpaˍ” tehꞈ kuˬ taˍ ve yoˬ. (Daˍyeˍlaˆ 7:13, 14, 27)

Mvuhˇ miˬ oˇ ve awˬ nu ve mvuhˇ miˬ teˇ hpaˍ htaꞈ te luˬ tuˬ yoˬ. Baˍbuˍlonˍ ve jawˇ mawˇ Neˍbuˍhkaˍneˍzaˍ htaꞈ shoꞈ shaꞈ piˇ ve zuhꞈ maˆ ve tcuhˉ kuiˬ htaꞈ Gʼuiˬ sha Daˍyeˍlaˆ htaꞈ yuˬ tawˆ tcuh ve yoˬ. Jawˇmawˇ chi teˇ gʼaˇ chaw awˬ han lonˉ htaꞈ mawˬ ve, oˉ kʼoˍ lehˬ shi hpehꞈ ve, nyi ma pui leh laꞈ sheh lehˬ hpu hpehꞈ ve, cawꞈ cehˍ nyi leh pfuhˬ tehˉ kʼu lehˬ kuiˇ hpehꞈ ve, hkui sheh lehˬ sho jeꞈ hkawꞈ daꞈ taˍ ve yoˬ. Hkʼaw pui hkʼoˆ lo haˉ pui shiˍ teˇ maˬ pu ce la leh hkui sheh htaꞈ teˍ leh jeꞈ meu˗e hkʼa shuˍ hpehꞈ kʼai ve yoˬ. Awˬ han lonˉ oˇ ve awˬ tawn teˇ hpaˍ kanˇ paˆ uiˍ ve mvuhˇ miˬ maw chaweh teˇ caˉ peuˬ teˇ caˉ uˉ peunˍ tuˬ ve awˬ heˆ hpehꞈ ve yoˬ tehꞈ, Daˍyeˍlaˆ kʼaoˍ maˍ piˇ ve yoˬ. Awˬ han oˇ ve oˉ kʼoˍ lehˬ, Baˍbuˍlonˍ mvuhˇ miˬ htaꞈ tanˬ ve yoˬ. Daˍyeˍlaˆ kʼawꞈ gʼa mawˬ ve, awˬ leh meuˇ ve kanˇ paˆ uiˍ ve mvuhˇ miˬ awˬ co˗e htaˇ, Gʼuiˬ sha ve mvuhˇ miˬ lehˬ mvuhˇ miˬ hkʼa peu˗eˬ htaꞈ te luˬ piˇ tuˬ yoˬ. Peuˬ kʼo, co co taiˍ taiˍ uˉ peunˍ tuˬ yoˬ. (Daˍyeˍlaˆ liꞈ 2)

Daˍyeˍlaˆ mawˇ jaˇ htaˇ, Baˍbuˍlonˍ mvuhˇ miˬ paˆ kʼai ve htaꞈ yawˇ gʼa mawˬ ve yoˬ. Tcuh kaˍ paˍ hui kʼoˆ taˍ ve hkʼe Jawˇmawˇ Kuˇruˆ venˇ oˇ ve htaꞈ lu yuˬ ve yoˬ. Maˇ maw maw gaˬ leh Yuˇdaꞈ chaw htaꞈ Baˍbuˍlonˍ mvuhˇ miˬ lo hpehˇ tawˆ piˇ ve yoˬ. Yawˇ hui ve mvuhˇ miˬ awˬ kʼawˇ lehˍ 70 hkʼawꞈ hkʼa gaˬ baˬ taˉ tuˬ yoˬ tehꞈ kʼoˆ taˍ ve hkʼe cawˇ ve yoˬ. Mvuhˇ miˬ sheh kʼai ve chaw, paw hkuˇ leh ka tiꞈ yeˬ ve tcuh kaˍ paˍ hui htaꞈ pa taw, Yuˇdaꞈ chaw Yaˬhoˉvaˬ ve bon yehˬ leh Yeˍruˆsaˍlehnˍ venˇ awˬ suhˉ kʼawꞈ gu te gʼa ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, 483 hkʼawꞈ hkʼawꞈ nawˉ aˬ htoꞈ ma hpehꞈ la tuˬ le.

Daˍyeˍlaˆ liꞈ hkʼaw yuˬ laˬ ve yoˬ.