Awˬ lawn awˬ tanˇ hkʼa gaˬ hteˇ lehˍ kʼai tuˬ

Awˬ hkʼaˇ lonˉ maˬ teˇ hpaˍ cawˬ taˍ ve liꞈ mehˆ hpfuhˇ lo hteˇ lehˍ kʼai tuˬ

Awˬ Lawn 45

Ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ hkʼa dehꞈ te gʼa tuˬ yawˇ hkʼaˬ hkʼe ga laˇ ve le?

Ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ hkʼa dehꞈ te gʼa tuˬ yawˇ hkʼaˬ hkʼe ga laˇ ve le?

“Tcuh kaˍ paˍ teˇ gʼaˇ yawˇ hui geh chehˇ taˍ ve htaꞈ yawˇ hui gʼa shiˍ tuˬ yoˬ.”—YEˍSAˍKEˍLAˆ 2:5.

KʼA MUIˬ HKAWˇ 67 Chaw yaˇ htaꞈ hto piˇ loˬ

HENˇ TUˬ VE TEˇ HPAˍ a

1. Ngaˬ hui aˬ htoꞈ ma gʼa hpuˇ tuˬ le? Leh ngaˬ hui aˬ htoꞈ ma htaꞈ yonˍ gʼa ve le?

 Ngaˬ hui hto toˇ htaˇ tawˍ laˇ ve htaꞈ gʼa hpuˇ tuˬ yoˬ. Leh awˬ gʼuˇ suhˍ hpawˇ tawˍ laˇ ve hehnˇ jaˇ ve htaꞈ kaꞈ gʼa hpuˇ tuˬ yoˬ. (Daˍyeˍlaˆ 11:44; 2 Tiˆmoˉseˍ 3:12; Hpeuꞈ maˍ ve 16:21) Chi hkʼe gʼa hpuˇ ve htawˇ, Yaˬhoˉvaˬ ngaˬ hui htaꞈ ga laˇ tuˬ yoˬ tehꞈ hkʼa dehꞈ yonˍ gʼa ve yoˬ. Aˬ htoꞈ ma te ngaˬ hui chi hkʼe yonˍ gʼa ve le? Peuˬ laˬ htaˇ Yaˬhoˉvaˬ yawˇ ve kanˉ te ve chaw htaꞈ hkʼaˬ htaˆ kaꞈ hkʼa dehꞈ ga piˇ ve pa taw, kanˉ oˇ ve hkʼaˬ hkʼe taw haˍ ve htawˇ hkʼa dehꞈ te biˇ gʼa ve yoˬ. Tcuh kaˍ paˍ Yeˍsaˍkeˍlaˆ ve awˬ co˗e htaˇ, Baˍbuˍlonˍ mvuhˇ miˬ lo Yuˇdaꞈ chaw shu ceˬ te chehˇ ve htaꞈ hto maˍ piˇ ve teˇ lawn lawn htaꞈ teˇ geh nyi sheˍ.

2. Yeˍsaˍkeˍlaˆ hto maˍ piˇ ve chaw hkʼaˬ hkʼe ve chaw hpehꞈ ve le? Leh awˬ lawn chi ve hkʼaw ngaˬ hui aˬ htoꞈ ma htaꞈ henˇ tuˬ le? (Yeˍsaˍkeˍlaˆ 2:3-6)

2 Yeˍsaˍkeˍlaˆ gʼa hto maˍ piˇ ve Yuˇdaꞈ chaw lehˬ hkʼaˬ hkʼe ve chaw hpehꞈ ve le? Yaˬhoˉvaˬ kʼoˆ ve, yawˇ hui lehˬ “nyi ma heh jaˇ” leh chaw hpfuhˆ hpehꞈ ve yoˬ. Gʼuiˬ sha kʼoˆ ve yawˇ hui haiˬ jaˇ ve lehˬ aˉ chuˇ buiˇ leh aˉ ci ku tawꞈ ma hkʼe hpehꞈ ve yoˬ. Chi htaꞈ pa taw, Yaˬhoˉvaˬ Yeˍsaˍkeˍlaˆ htaꞈ awˬ gʼaˇ laiˉ pawˆ piˇ leh kʼoˆ piˇ ve yawˇ hui htaꞈ “taˇ kawˆ.” (Yeˍsaˍkeˍlaˆ 2:3-6 gʼaw sheˍ.) Yeˍsaˍkeˍlaˆ Gʼuiˬ sha ve kanˉ hkʼa dehꞈ te gʼa ve lehˬ (1) Yeˍsaˍkeˍlaˆ kanˉ chi ve htaꞈ te gʼa tuˬ Yaˬhoˉvaˬ kʼai tcuh ve, (2) yawˇ Gʼuiˬ sha geh daꞈ kehˬ ve awˬ ha hpu gʼa ve, leh (3) Gʼuiˬ sha ve tawˇ hkawˇ yawˇ ve yonˍ hkʼaˇ yonˍ yeˬ tuˬ te piˇ ve yoˬ. Chi ve 3 hkʼaˇ Yeˍsaˍkeˍlaˆ htaꞈ hkʼaˬ hkʼe ga piˇ ve le? Leh chi beuꞈ teˇ co˗e ngaˬ hui htaꞈ hkʼaˬ hkʼe ga laˇ gʼa tuˬ ve le?

YAˬHOˉVAˬ YEˍSAˍKEˍLAˆ HTAꞈ KʼAI TCUH VE

3. Yeˍsaˍkeˍlaˆ awˬ gʼaˇ gʼa tuˬ Yaˬhoˉvaˬ hkʼaˬ hkʼe kʼoˆ piˇ ve le? Leh Yeˍsaˍkeˍlaˆ Gʼuiˬ sha ga laˇ ve tehꞈ awˬ tehˬ yonˍ gʼa tuˬ hkʼaˬ hkʼe te piˇ ve le?

3 Yaˬhoˉvaˬ Yeˍsaˍkeˍlaˆ htaꞈ kʼoˆ piˇ ve, ‘ngaˬ nawˬ htaꞈ kʼai tcuh laˇ tuˬ yoˬ.’ (Yeˍsaˍkeˍlaˆ 2:3, 4) Tawˇ hkawˇ chi lehˬ Yeˍsaˍkeˍlaˆ awˬ gʼaˇ gʼa jaˇ tuˬ te piˇ ve yoˬ. Aˬ htoꞈ ma pa taw le? Yaˬhoˉvaˬ lehˬ Moˉseˍ leh Iˉsaˍyaˆ htaꞈ tcuh kaˍ paˍ te tcuh htaˇ, tawˇ hkawˇ chi hkʼe kʼoˆ ve htaꞈ Yeˍsaˍkeˍlaˆ dawˇ mawˬ ve yoˬ. (Tawˆ kʼai ve 3:10; Iˉsaˍyaˆ 6:8) Tcuh kaˍ paˍ chi ve 2 gʼaˇ Gʼuiˬ sha ve kanˉ te htaˇ tuꞈ ve hkanˍ ve htaꞈ gʼa hpuˇ leh Yaˬhoˉvaˬ ga piˇ leh yeunˇ hkanˍ gʼaˇ ve tehꞈ Yeˍsaˍkeˍlaˆ shiˍ ve yoˬ. Chi htaꞈ pa taw, ‘ngaˬ nawˬ htaꞈ kʼai tcuh laˇ tuˬ yoˬ’ tehꞈ Yaˬhoˉvaˬ Yeˍsaˍkeˍlaˆ htaꞈ 2 pawˆ kʼoˆ piˇ ve yoˬ. Chi lehˬ Yeˍsaˍkeˍlaˆ Gʼuiˬ sha ga laˇ tuˬ yoˬ tehꞈ yonˍ gʼa ve yoˬ. Chi hkʼoˆ kaꞈ, Yeˍsaˍkeˍlaˆ liꞈ hkʼaw tawˇ hkawˇ chi hkʼe kʼoˆ ve htaꞈ ngaˬ hui laiˉ pawˆ gʼa mawˬ ve yoˬ. Oˇ kaˬ lo kʼoˆ ve, “Gʼuiˬ sha ngaˬ htaꞈ tawˇ teˇ pawˆ kʼawꞈ yaw laˇ” leh “Gʼuiˬ sha ngaˬ htaꞈ chi hkʼe kʼawꞈ kʼoˆ laˇ ve yoˬ.” (Yeˍsaˍkeˍlaˆ 3:16) Yaˬhoˉvaˬ Yeˍsaˍkeˍlaˆ htaꞈ chi hkʼe laiˉ pawˆ kʼoˆ piˇ htaˇ, yawˇ Gʼuiˬ sha ve kanˉ hkʼa dehꞈ te gʼa tuˬ Gʼuiˬ sha kʼai tcuh laˇ ve tehꞈ yonˍ gʼa tuˬ te piˇ ve yoˬ. (Yeˍsaˍkeˍlaˆ 6:1) Leh Gʼuiˬ sha awˬ tehˬ ga piˇ ve yoˬ. Yeˍsaˍkeˍlaˆ paw hkuˇ ve yaˇ paˍ hpehꞈ ve pa taw awˬ pa yawˇ htaꞈ maˍ piˇ ve, Yaˬhoˉvaˬ tcuh kaˍ paˍ leh yawˇ ve kanˉ te ve chaw htaꞈ ga laˇ tuˬ yoˬ tehꞈ hkʼaˬ htaˆ kaꞈ kʼoˆ piˇ ve yoˬ. Tawˇ pa haˉ te kʼo, Gʼuiˬ sha lehˬ, Iˉcaˆ, Yaˍkoˆ leh Yeˍraˍmiˆ geh “ngaˬ nawˬ hui geh chehˇ tuˬ yoˬ” tehꞈ kʼoˆ piˇ ve yoˬ.—Awˬ hkuiˉ puiˍ 26:24; 28:15; Yeˍraˍmiˆ 1:8.

4. Yeˍsaˍkeˍlaˆ awˬ gʼaˇ gʼa tuˬ aˬ htoꞈ ma te piˇ ve le?

4 Baˍbuˍlonˍ mvuhˇ miˬ lo chehˇ ve Iˉsaˍreˍlaˆ chaw maˇ˗awˍ ve Yeˍsaˍkeˍlaˆ kʼoˆ piˇ ve htaꞈ hkʼaˬ hkʼe dawˇ ve le? Yaˬhoˉvaˬ kʼoˆ ve, “Iˉsaˍreˍlaˆ chaw teˇ gʼaˇ kaꞈ nawˬ ve tawˇ htaꞈ na yuˬ tuˬ ve maˇ heˆ. Yawˇ hui lehˬ, ngaˬ ve tawˇ htaꞈ kaꞈ na yuˬ tuˬ ve maˇ heˆ. Yawˇ hui lehˬ, ngaˬ ve tawˇ htaꞈ kaꞈ maˇ na yuˬ.” (Yeˍsaˍkeˍlaˆ 3:7) Yaˬhoˉvaˬ ve tawˇ hkawˇ chi Yeˍsaˍkeˍlaˆ mawˬ tuˬ te piˇ leh yawˇ hui Yeˍsaˍkeˍlaˆ ve tawˇ hkawˇ maˇ na ve lehˬ, Yaˬhoˉvaˬ ve tawˇ hkawˇ maˇ na ve hkʼe hpehꞈ ve yoˬ. Yeˍsaˍkeˍlaˆ yawˇ tcuh kaˍ paˍ ve awˬ vuiˬ te ve lehˬ teˇ ceuˬ ceuˬ htaꞈ maˇ te gʼa ve tehꞈ kʼoˆ gaˇ ve maˇ heˆ tehꞈ shiˍ tuˬ kaꞈ te piˇ ve yoˬ. Yeˍsaˍkeˍlaˆ suhˉ jehˬ ve awˬ lawn kʼoˆ taˍ ve tawˇ hkawˇ awˬ tehˬ hpehꞈ la tuˬ yoˬ tehꞈ Yaˬhoˉvaˬ htawˆ hkanˍ piˇ sheˍ ve yoˬ. Iˉsaˍreˍlaˆ chaw awˬ hkʼaw lo “tcuh kaˍ paˍ teˇ gʼaˇ yawˇ hui geh chehˇ taˍ ve htaꞈ yawˇ hui shiˍ la tuˬ yoˬ.” (Yeˍsaˍkeˍlaˆ 2:5; 33:33) Yeˍsaˍkeˍlaˆ Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ hkʼa dehꞈ te gʼa tuˬ Yaˬhoˉvaˬ ve tawˇ hkawˇ chi Yeˍsaˍkeˍlaˆ awˬ gʼaˇ gʼa tuˬ te piˇ ve yoˬ.

YAˬHOˉVAˬ NGAˬ HUI HTAꞈ KʼAI TCUH LAˇ VE

Yeˍsaˍkeˍlaˆ hkʼa shuˍ ngaˬ hui ca hto toˇ htaˇ tawˍ ve tsuhˇ ve gʼa hpuˇ leh laiˉ gʼaˇ a yeˇ maˇ yuˬ laˇ? Yaꞈ hkʼaˇ, Yaˬhoˉvaˬ ngaˬ hui geh chehˇ ve tehꞈ shiˍ ve (Awˬ tawn 5-6 nyi sheˍ)

5. Iˉsaˍyaˆ liꞈ 44:8 hkʼaw kʼoˆ taˍ ve tawˇ hkawˇ ngaˬ hui haꞈ hanˉ tuˬ hkʼaˬ hkʼe te laˇ ve le?

5 Yaˬhoˉvaˬ ngaˬ hui htaꞈ hto toˇ tcuh laˇ ve tehꞈ ngaˬ hui shiˍ htaˇ, haꞈ hanˉ tuˬ te laˇ ve yoˬ. Yaˬhoˉvaˬ ngaˬ hui htaꞈ yawˆ yan laˇ ve lehˬ, yawˇ ve Shaˉhkiˆhkanˍ ve chaw tehꞈ kuˬ laˇ ve yoˬ. (Iˉsaˍyaˆ 43:10) Yawˇ ve Shaˉhkiˆhkanˍ ve chaw gʼa hpehꞈ ve daꞈ jaˇ. “Taˇ kawˆ” tehꞈ Yaˬhoˉvaˬ Yeˍsaˍkeˍlaˆ htaꞈ kʼoˆ piˇ ve hkʼa shuˍ, Yaˬhoˉvaˬ ngaˬ hui htaꞈ kaꞈ “taˇ kawˆ” tehꞈ kʼoˆ laˇ ve yoˬ. Tawˍ laˇ paˍ htaꞈ aˬ htoꞈ ma te ngaˬ hui maˇ kawˆ cawˇ ve le? Yaˬhoˉvaˬ Yeˍsaˍkeˍlaˆ htaꞈ kʼai tcuh ve hkʼa shuˍ ngaˬ hui htaꞈ kaꞈ kʼai tcuh laˇ ve pa taw yoˬ. Yawˇ ngaˬ hui htaꞈ awˬ tehˬ ga laˇ tuˬ yoˬ.—Iˉsaˍyaˆ 44:8 gʼaw sheˍ.

6. (a) Yaˬhoˉvaˬ ngaˬ hui htaꞈ ga laˇ tuˬ yoˬ tehꞈ hkʼaˬ hkʼe htawˆ hkanˍ laˇ ve le? (b) Ngaˬ hui awˬ gʼaˇ gʼa tuˬ aˬ htoꞈ ma ga laˇ ve le?

6 Yaˬhoˉvaˬ ngaˬ hui htaꞈ ga laˇ tuˬ yoˬ tehꞈ htawˆ hkanˍ laˇ ve yoˬ. Tawˇ pa haˉ te kʼo, Yaˬhoˉvaˬ awˉ lawˉ htaˇ kaꞈ kʼoˆ ve, ‘nawˬ hui lehˬ ngaˬ ve shaˉ hkiˆ hpehꞈ tuˬ yoˬ.’ Leh yawˇ kʼawꞈ kʼoˆ sheˍ ve, “nawˬ hui lehˬ naˉ jaˇ ve iˉ kaˆ htaꞈ gʼa hpanˍ kʼai ve htawˇ, ngaˬ nawˬ hui geh chehˇ taˍ tuˬ yoˬ. Kawˆ tuˬ dawˇ haˍ tuˬ awˬ ceuˬ teˇ hpaˍ nawˬ hui htaꞈ te luˬ laˇ gʼa tuˬ ve maˇ heˆ. Nawˬ hui aˬ miˍ hkʼaw gʼa hpanˍ kʼai ve htawˇ, nawˬ hui htaꞈ toꞈ baˬ laˇ gʼa tuˬ ve maˇ heˆ.” (Iˉsaˍyaˆ 43:2) Ngaˬ hui Gʼuiˬ sha ve kanˉ te htaˇ iˉ kaˆ htonˍ ve hkʼa shuˍ teˇ pawˆ pawˆ kʼo, ngaˬ hui shoꞈ shaꞈ ve laiˉ ceuˬ gʼa hpuˇ ve yoˬ. Aˬ miˍ hkʼaw gʼa hpanˍ kʼai ve hkʼa shuˍ ngaˬ hui tuꞈ ve hkanˍ ve gʼa hpuˇ ve yoˬ. Chi hkʼe gʼa hpuˇ ve htawˇ, Yaˬhoˉvaˬ ngaˬ hui htaꞈ ga laˇ ve pa taw ngaˬ hui caˉ leh kʼawꞈ hto toˇ gʼa ve yoˬ. (Iˉsaˍyaˆ 41:13) Yeˍsaˍkeˍlaˆ ve awˬ co˗e htaˇ Iˉsaˍreˍlaˆ chaw Liꞈ hpu hkʼaw daꞈ ve awˬ lawn sha tanˇ maˇ na ve hkʼe, chi beuꞈ teˇ co˗e maˇ˗awˍ ve chaw kaꞈ maˇ na. Yawˇ hui a yeˇ maˇ yuˬ laˇ ve htawˇ, ngaˬ hui Gʼuiˬ sha ve kanˉ hkʼa dehꞈ te maˇ gʼa ve maˇ heˆ tehꞈ tawnˇ taˍ cawˇ ve yoˬ. Ngaˬ hui ka tiꞈ yeˬ ve hkʼaw caˉ leh hto toˇ ve kʼo, Yaˬhoˉvaˬ nyi hkʼaˇ suh jaˇ ve tehꞈ shiˍ ve pa taw ngaˬ hui awˬ gʼaˇ gʼa jaˇ ve yoˬ. Tcuh yaˇ Pawˇluꞈ kʼoˆ ve, “a shu yawˇ ve kanˉ te taˍ ve hkʼe, teˇ gʼaˇ peuˬ teˇ gʼaˇ awˬ bon gʼa tuˬ yoˬ.” (1 Kawˇrenˍhtuˆ 3:8; 4:1, 2) Awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ miˇ teˇ gʼaˇ gʼuˇ suhˍ peuˍ ve te maw jaˇ˗oˬ ve kʼoˆ ve, “ngaˬ hui coˇ caˇ leh Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ te piˇ ve tehꞈ shiˍ ve lehˬ ngaˬ ha lehˬ jaˇ. Gʼuiˬ sha ngaˬ hui htaꞈ laꞈ shawnˍ peꞈ laˇ tuˬ yoˬ.”

YEˍSAˍKEˍLAˆ HTAꞈ GʼUIˬ SHA DAꞈ KEHˬ VE AWˬ HA HPU PIˇ VE

Yeˍsaˍkeˍlaˆ Yaˬhoˉvaˬ ve gaˉ yaw lonˉ htaꞈ mawˬ ve. Hkʼe te leh, yawˇ awˬ vuiˬ gʼa taˍ ve htaꞈ Yaˬhoˉvaˬ ga laˇ leh awˬ tehˬ te gʼa tuˬ, chi yawˇ yonˍ gʼa tuˬ te piˇ ve. (Awˬ tawn 7 nyi sheˍ)

7. Yeˍsaˍkeˍlaˆ zuhꞈ maˆ mawˬ ve hkʼaw teˇ pawˆ le le yawˇ dawˇ nyi htaˇ, chi yawˇ hkʼaˬ hkʼe dawˇ tuˬ te piˇ ve le? (Awˬ htaꞈ hpawˇ ve awˬ han htaꞈ nyi sheˍ.)

7 Yaˬhoˉvaˬ ve daꞈ kehˬ ve awˬ ha hpu kanˇ paˆ hkʼaˬ hkʼe taw cawˬ ve htaꞈ kaꞈ Yeˍsaˍkeˍlaˆ gʼa mawˬ sheˍ ve yoˬ. Yeˍsaˍkeˍlaˆ zuhꞈ maˆ hkʼaw gʼa mawˬ ve awˬ ceuˬ lehˬ, Gʼuiˬ sha ve daꞈ kehˬ ve awˬ ha hpu mvuhˇ naw ma tcuh yaˇ geh chehˇ ve tehꞈ shiˍ tuˬ te piˇ leh gaˉ yaw oˇ ve caw kʼai gʼa tuˬ te piˇ ve yoˬ. (Yeˍsaˍkeˍlaˆ 1:20, 21) Yeˍsaˍkeˍlaˆ mawˬ ve zuhꞈ maˆ yawˇ hkʼaˬ hkʼe dawˇ tuˬ te piˇ ve le? Yawˇ kawˆ jaˇ leh “miˬ chaˇ hkʼoˆ boˆ taˍ ve yoˬ.” (Yeˍsaˍkeˍlaˆ 1:28) Yeˍsaˍkeˍlaˆ lehˬ nyi ma pfuhˇ lawꞈ lawꞈ te piˇ ve zuhꞈ maˆ oˇ ve htaꞈ teˇ pawˆ le le dawˇ nyi htaˇ, Gʼuiˬ sha ve daꞈ kehˬ ve awˬ ha hpu yawˇ ve awˬ vuiˬ htaꞈ hkʼa dehꞈ te gʼa tuˬ ga piˇ gʼa ve tehꞈ zuhꞈ maˆ oˇ ve htaꞈ yawˇ yonˍ gʼa tuˬ te piˇ ve yoˬ.

8-9. (a) Yaˬhoˉvaˬ Yeˍsaˍkeˍlaˆ htaꞈ tawˇ piˇ ve yawˇ awˬ pon awˬ bon hkʼaˬ hkʼe gʼa ve le? (b) Yeˍsaˍkeˍlaˆ awˬ gʼaˇ cawˬ leh awˬ vuiˬ haˍ jaˇ ve htaꞈ te gʼa tuˬ Yaˬhoˉvaˬ hkʼaˬ hkʼe ga piˇ ve le?

8 Yaˬhoˉvaˬ Yeˍsaˍkeˍlaˆ htaꞈ kʼoˆ piˇ ve, “chaw yaˇ˗oˬ tu la˗o. Ngaˬ nawˬ htaꞈ tawˇ yaw laˇ gaˇ ve yoˬ.” Tawˇ hkawˇ chi lehˬ Yeˍsaˍkeˍlaˆ awˬ gʼaˇ cawˬ tuˬ te piˇ leh teˇ pawˆ kʼawꞈ tu la gʼa ve yoˬ. Yeˍsaˍkeˍlaˆ kʼoˆ ve, “Gʼuiˬ sha ve Awˬ ha hpu ngaˬ hkʼaw loꞈ la leh, ngaˬ htaꞈ cawˍ tu laˇ ve yoˬ.” (Yeˍsaˍkeˍlaˆ 2:1, 2) Oˇ htaˇ tanˬ leh Yeˍsaˍkeˍlaˆ Gʼuiˬ sha ve kanˉ hkʼa dehꞈ te gʼa tuˬ, Gʼuiˬ sha ve “awˬ ha hpu” beˆ maˍ piˇ ve yoˬ. (Yeˍsaˍkeˍlaˆ 3:22; 8:1; 33:22; 37:1; 40:1) Yeˍsaˍkeˍlaˆ ve awˬ vuiˬ lehˬ, “nyi ma heh ve chaw” htaꞈ hto maˍ piˇ gʼa tuˬ Yaˬhoˉvaˬ ve daꞈ kehˬ ve awˬ ha hpu Yeˍsaˍkeˍlaˆ awˬ gʼaˇ cawˬ tuˬ ga piˇ ve yoˬ. (Yeˍsaˍkeˍlaˆ 3:7) Yaˬhoˉvaˬ Yeˍsaˍkeˍlaˆ htaꞈ kʼoˆ piˇ ve, “chi beuꞈ nawˬ htaꞈ htawˇ, yawˇ hui hkʼa shuˍ nyi ma heh la piˇ tuˬ yoˬ. Ngaˬ nawˬ htaꞈ haˉ hpawˇ hkʼe yeˬ leh shehnˉ shiˍ hkʼa shuˍ heh la piˇ tuˬ yoˬ. Chaw hpfuhˆ oˇ ve teˇ hpaˍ htaꞈ taˇ kawˆ.” (Yeˍsaˍkeˍlaˆ 3:8, 9) Chi Yaˬhoˉvaˬ Yeˍsaˍkeˍlaˆ htaꞈ kʼoˆ piˇ ve, ‘chaw oˇ ve teˇ hpaˍ nyi ma heh leh nawˬ awˬ gʼaˇ nuˇ tuˬ te laˇ ve htawˇ, ngaˬ nawˬ htaꞈ awˬ gʼaˇ cawˬ la tcuh laˇ tuˬ yoˬ.’

9 Chi hkʼoˆ kaꞈ, Yeˍsaˍkeˍlaˆ gʼa hto toˇ cawˇ ve awˬ ti lo Gʼuiˬ sha ve awˬ ha hpu shiˍ kʼai piˇ ve yoˬ. Yawˇ kʼoˆ ve, “Gʼuiˬ sha ve Awˬ ha hpu ngaˬ htaꞈ shiˍ kʼai laˇ chehˇ ve” yoˬ. Yeˍsaˍkeˍlaˆ yawˇ gʼa hto toˇ cawˇ ve awˬ lawn htaꞈ na gʼa tuˬ awˬ yanˇ 7 nyi gʼa yehˇ ve yoˬ. Chi ve lehˬ Yeˍsaˍkeˍlaˆ hto toˇ htaˇ hkʼa dehꞈ te gʼa tuˬ ga piˇ ve yoˬ. (Yeˍsaˍkeˍlaˆ 3:14, 15) Hkʼe te leh, Yaˬhoˉvaˬ Yeˍsaˍkeˍlaˆ htaꞈ lawˬ hkʼoꞈ hkʼaw shiˍ kʼai leh oˇ kaˬ lo “Gʼuiˬsha ve kanˇ paˆ ngaˬ awˬ hkʼoˆ lo yaꞈ la” ve yoˬ. (Yeˍsaˍkeˍlaˆ 3:23, 24) Chi hkʼe te ve lehˬ, Yeˍsaˍkeˍlaˆ Gʼuiˬ sha ve kanˉ te tuˬ gu hehnˇ taˍ gʼa ve yoˬ.

NGAˬ HUI HTAꞈ GʼUIˬ SHA VE DAꞈ KEHˬ VE AWˬ HA HPU PEꞈ LAˇ VE

Yeˍsaˍkeˍlaˆ htaꞈ ga piˇ ve hkʼa shuˍ ngaˬ hui Gʼuiˬ sha ve kanˉ hkʼa dehꞈ te gʼa tuˬ aˬ htoꞈ ma ga laˇ ve le? (Awˬ tawn 10 nyi sheˍ)

10. Ngaˬ hui hto toˇ gʼa tuˬ aˬ htoꞈ ma gʼa cawˬ cawˇ ve le? Leh aˬ htoꞈ ma pa taw le?

10 Ngaˬ hui hto toˇ gʼa tuˬ aˬ htoꞈ ma gʼa cawˬ cawˇ ve le? Ngaˬ hui htaꞈ hkʼawꞈ laˇ hkawˇ gʼa tuˬ Yeˍsaˍkeˍlaˆ Gʼuiˬ sha ve kanˉ maˇ te sheˍ htaˇ ve awˬ lawn htaꞈ dawˇ nyi sheˍ. Yeˍsaˍkeˍlaˆ Yaˬhoˉvaˬ geh daꞈ kehˬ ve awˬ ha hpu gʼa leh yawˇ Gʼuiˬ sha ve kanˉ te tuˬ awˬ gʼaˇ cawˬ ve yoˬ. Chi beuꞈ teˇco˗e kaꞈ ngaˬ hui Gʼuiˬ sha ve kanˉ te gʼa tuˬ yawˇ ve daꞈ kehˬ ve awˬ ha hpu ga laˇ htaˇ te gʼa ve yoˬ. Aˬ htoꞈ ma pa taw le? Saˍtanˍ lehˬ ngaˬ hui htaꞈ maˇ hto toˇ tcuh gaˇ ve pa taw ngaˬ hui htaꞈ maꞈ te chehˇ ve yoˬ. (Hpeuꞈ maˍ ve 12:17) Chaw yaˇ awˬ pon kʼo, ngaˬ hui Saˍtanˍ htaꞈ bawˆ maˇ gʼaˇ taˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, ngaˬ hui hto toˇ htaˇ Saˍtanˍ htaꞈ gʼaˇ ve yoˬ. (Hpeuꞈ maˍ ve 12:9-11) Aˬ htoꞈ ma pa taw le? Awˬ lawn kʼo ngaˬ hui hto toˇ htaˇ, Saˍtanˍ htaꞈ maˇ kawˆ ve tehꞈ hpeuꞈ maw piˇ ve yoˬ. Ngaˬ hui hto toˇ ve teˇ pawˆ le le Saˍtanˍ maˇ gʼaˇ ve tehꞈ shiˍ ve yoˬ. Chi htaꞈ pa taw, ngaˬ hui ca hto toˇ˗e htaˇ tawˍ laˇ ve htaꞈ gʼa hpuˇ ve htawˇ, ngaˬ hui aˬ htoꞈ ma hpeuꞈ maw piˇ gʼa ve le? Ngaˬ hui hpeuꞈ maw piˇ gʼa ve lehˬ Yaˬhoˉvaˬ geh daꞈ kehˬ ve awˬ ha hpu gʼa leh yawˇ nyi hkʼaˇ suh tuˬ te piˇ gʼa ve yoˬ.—Maꞈhtehˍ 5:10-12; 1 Peˍtruˆ 4:14.

11. Gʼuiˬ sha ve daꞈ kehˬ ve awˬ ha hpu ngaˬ hui htaꞈ hkʼaˬ hkʼe ga laˇ ve le? Leh ngaˬ hui daꞈ kehˬ ve awˬ ha hpu hkʼaˬ htaˆ kaꞈ gʼa tuˬ hkʼaˬ hkʼe te gʼa sheˍ ve le?

11 Yaˬhoˉvaˬ Yeˍsaˍkeˍlaˆ htaꞈ naˍ kʼaˍ pui leh mehˆ hpfuhˇ heh tuˬ te piˇ ve lehˬ, ngaˬ hui aˬ htoꞈ ma awˬ lawn htaꞈ yonˍ gʼa tuˬ te laˇ ve le? Gʼuiˬ sha ve daꞈ kehˬ ve awˬ ha hpu ngaˬ hui awˬ gʼaˇ cawˬ tuˬ te laˇ leh ngaˬ hui shoꞈ shaꞈ ve awˬ lawn gʼa hpuˇ ve lehˬ Gʼuiˬ sha ve kanˉ te htaˇ tawˍ ve tsuhˇ ve teˇ ceuˬ le le htaꞈ yeunˇ hkanˍ gʼaˇ tuˬ ga laˇ ve yoˬ. (2 Kawˇrenˍhtuˆ 4:7-9) Leh ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ geh daꞈ kehˬ ve awˬ ha hpu gʼa ve tehꞈ hkʼa dehꞈ yonˍ gʼa tuˬ hkʼaˬ hkʼe gʼa te cawˇ ve le? Gʼuiˬ sha geh bon hkʼaˬ htaˆ kaꞈ lawˬ leh yawˇ ngaˬ hui ve bon lawˬ hkawˇ htaꞈ na ve tehꞈ yonˍ ve yoˬ. Yeˍsuˆ kʼoˆ ve, ‘lawˬ tcuhˉ taˍ loˬ, ca tcuhˉ taˍ loˬ, htawˆ tcuhˉ taˍ loˬ.’ Yaˬhoˉvaˬ lehˬ ‘yawˇ geh hkʼa lawˬ ve chaw teˇ hpaˍ htaꞈ daꞈ ve kehˬ ve awˬ ha hpu yawˇ piˇ tuˬ yoˬ.’—Luˉkaꞈ 11:9, 13; Tcuh yaˇ 1:14; 2:4.

GʼUIˬ SHA VE TAWˇ HKAWˇ YEˍSAˍKEˍLAˆ YONˍ YEˬ TUˬ TE PIˇ VE

12. Yeˍsaˍkeˍlaˆ liꞈ 2:9–3:3 hkʼaw kʼoˆ taˍ ve hkʼe, liꞈ daw hkʼaˬ kaˬ lo laˬ ve le? Leh liꞈ daw chi ve hkʼaw aˬ htoꞈ ma bvuhꞈ taˍ ve le?

12 Yeˍsaˍkeˍlaˆ Yaˬhoˉvaˬ geh daꞈ kehˬ ve awˬ ha hpu gʼa ve awˬ hkʼoˆ kaꞈ, yawˇ ve tawˇ hkawˇ Yeˍsaˍkeˍlaˆ yonˍ yeˬ tuˬ te piˇ sheˍ ve yoˬ. Yeˍsaˍkeˍlaˆ ve zuhꞈ maˆ hkʼaw yawˇ htaꞈ laꞈ sheh teˇ paˉ liꞈ daw yuˬ laˇ ve htaꞈ gʼa mawˬ ve yoˬ. (Yeˍsaˍkeˍlaˆ 2:9–3:3 gʼaw sheˍ.) Yaꞈ hkʼaˇ, liꞈ daw chi hkʼaˬ kaˬ lo laˬ ve le? Liꞈ daw chi ve hkʼaw aˬ htoꞈ ma bvuhꞈ taˍ ve le? Leh yawˇ ve yonˍ hkʼaˇ yonˍ yeˬ tuˬ hkʼaˬ hkʼe te piˇ ve le? Teˇ geh nyi sheˍ. Yaˬhoˉvaˬ ve mvuhˇ naw ma tcuh yaˇ 4 gʼaˇ hkʼaw ve teˇ gʼaˇ htaꞈ cuˇ leh chi teˇ pawˆ kaꞈ Yeˍsaˍkeˍlaˆ htaꞈ liꞈ daw ca piˇ la ve yoˬ. (Yeˍsaˍkeˍlaˆ 1:8; 10:7, 20) Yeˍsaˍkeˍlaˆ lehˬ liꞈ daw chi ve hkʼaw Yaˬhoˉvaˬ suhˉ jehˬ ve awˬ lawn Yuˇdaꞈ chaw shu ceˬ te ve nyi ma heh ve chaw htaꞈ gʼa kʼoˆ piˇ ve yoˬ. (Yeˍsaˍkeˍlaˆ 2:7) Liꞈ daw chi ve hkʼaw nyiˇ hpawˇ hpawˇ kaꞈ bvuhꞈ taˍ ve yoˬ.

13. Liꞈ daw chi ve Yaˬhoˉvaˬ lehˬ Yeˍsaˍkeˍlaˆ htaꞈ aˬ htoꞈ ma te tehꞈ kʼoˆ piˇ ve le? Aˬ htoꞈ ma te liꞈ daw chi mehˬ jaˇ ve le?

13 Yaˬhoˉvaˬ lehˬ Yeˍsaˍkeˍlaˆ htaꞈ ‘liꞈ daw chi caˇ leh gʼoˇ peˬ hkʼaw biˇ la piˇ˗oˆ’ tehꞈ kʼoˆ piˇ ve yoˬ. Yeˍsaˍkeˍlaˆ kaꞈ chi hkʼe te leh liꞈ daw oˇ ve htaꞈ caˇ peuˬ ve yoˬ. Chi ve tcuhˉ kuiˬ hkʼaˬ hkʼe cawˬ ve le? Yeˍsaˍkeˍlaˆ lehˬ hto toˇ ve awˬ lawn htaꞈ gʼa na gʼa leh awˬ lawn oˇ ve htaꞈ hkʼa dehꞈ yonˍ gʼa leh yawˇ kʼoˆ gaˇ tuˬ te piˇ ve yoˬ. Yeˍsaˍkeˍlaˆ liꞈ daw chi yawˇ caˇ peuˬ hkʼawꞈ nawˉ anˇ jaˇ ve yoˬ. Awˬ lawn kʼo, liꞈ daw chi lehˬ “pehˇ gʼuiˬ hkʼa shuˍ mehˬ jaˇ ve yoˬ.” (Yeˍsaˍkeˍlaˆ 3:3) Aˬ htoꞈ ma te Yeˍsaˍkeˍlaˆ mehˬ jaˇ ve le? Awˬ lawn kʼo, yawˇ Yaˬhoˉvaˬ ve awˬ tan gʼa te ve awˬ meꞈ awˬ hponˇ cawˬ jaˇ tehꞈ dawˇ leh Yeˍsaˍkeˍlaˆ Yaˬhoˉvaˬ ve tcuh kaˍ paˍ te tuˬ leuˆ piˇ ve pa taw yawˇ ha lehˬ jaˇ ve yoˬ.—Chiˇ mvuh ve 19:8-11.

14. Yeˍsaˍkeˍlaˆ Gʼuiˬ sha ve kanˉ hkʼa dehꞈ te gʼa tuˬ aˬ htoꞈ ma ga piˇ ve le?

14 Chi hkʼoˆ kaꞈ, Yaˬhoˉvaˬ Yeˍsaˍkeˍlaˆ htaꞈ kʼoˆ piˇ ve, “ngaˬ nawˬ htaꞈ kʼoˆ laˇ chehˇ ve tawˇ htaꞈ hkʼa dehꞈ na leh tawnˇ taˍ˗oꞈ.” (Yeˍsaˍkeˍlaˆ 3:10) Yaˬhoˉvaˬ Yeˍsaˍkeˍlaˆ htaꞈ kʼoˆ piˇ ve, liꞈ daw oˇ ve hkʼaw ve htaꞈ hkʼa dehꞈ tawnˇ taˍ leh dawˇ nyi tcuh ve pa taw yawˇ gʼaꞈ te leh yawˇ ve yonˍ hkʼaˇ uiˍ la mvuh la ve yoˬ. Kanˇ paˆ cawˬ ve tawˇ hkawˇ chi Yeˍsaˍkeˍlaˆ chaw yaˇ htaꞈ gʼa ca kʼoˆ piˇ ve yoˬ. (Yeˍsaˍkeˍlaˆ 3:11) Yeˍsaˍkeˍlaˆ liꞈ daw hkʼaw ve awˬ lawn hkʼa dehꞈ na gʼa leh suhˉ jehˬ ve awˬ lawn yawˇ ca hto piˇ tuˬ gu hehnˇ˗oˬ ve tehꞈ, hkʼa dehꞈ yonˍ gʼa leh yawˇ htaꞈ piˇ taˍ ve kanˉ hkʼa dehꞈ te peuˬ gʼa ve yoˬ.—Chiˇ mvuh ve 19:14.

GʼUIˬ SHA VE TAWˇ HKAWˇ NGAˬ HUI YONˍ YEˬ TUˬ TE LAˇ VE

15. Ngaˬ hui caˉ leh yeunˇ hkanˍ gʼaˇ tuˬ aˬ htoꞈ ma htaꞈ “tawnˇ taˍ” cawˇ ve le?

15 Ngaˬ hui kaꞈ Gʼuiˬ sha ve kanˉ te ve hkʼaw yeunˇ hkanˍ leh kʼawꞈ te kʼai gʼa tuˬ, Liꞈ hpu hkʼaw cawˬ ve Gʼuiˬ sha ve tawˇ hkawˇ ngaˬ hui ve yonˍ hkʼaˇ uiˍ la mvuh la tuˬ gʼa te cawˇ ve yoˬ. Yaˬhoˉvaˬ ngaˬ hui htaꞈ kʼoˆ laˇ ve tawˇ teˇ hkawˇ le le htaꞈ gʼa “tawnˇ taˍ” cawˇ ve yoˬ. Chi beuꞈ teˇ co˗e Yaˬhoˉvaˬ Liꞈ hpu htaꞈ cuˇ leh ngaˬ hui htaꞈ tawˇ yaw laˇ ve yoˬ. Gʼuiˬ sha maˍ laˇ ve tawˇ hkawˇ ngaˬ hui ve te hkʼaˇ dawˇ hkʼaˇ leh ngaˬ hui te gaˇ tuˬ, awˬ ceuˬ chi ve teˇ hpaˍ htaꞈ te gʼa tuˬ ngaˬ hui hkʼaˬ hkʼe gʼa te cawˇ ve le?

16. Gʼuiˬ sha ve tawˇ hkawˇ ngaˬ hui na gʼa tuˬ hkʼaˬ hkʼe gʼa te cawˇ ve le?

16 Ngaˬ hui awˬ to awˬ gʼaˇ cawˬ tuˬ, awˬ bon cawˬ ve caˇ tuˬ htaꞈ caˇ ve lehˬ a yeˇ uiˍ jaˇ. Chi ve hkʼa shuˍ ngaˬ hui ve yonˍ hkʼaˇ uiˍ la mvuh la tuˬ Liꞈ hpu gʼaw leh hkʼa dehꞈ gʼa dawˇ nyi ve yoˬ. Yaˬhoˉvaˬ Yeˍsaˍkeˍlaˆ htaꞈ piˇ taˍ ve liꞈ daw hkʼaw ve awˬ lawn ngaˬ hui gʼa dawˇ nyi ve yoˬ. Yaˬhoˉvaˬ yawˇ ve tawˇ hkawˇ ngaˬ hui htaꞈ ‘caˇ leh gʼoˇ peˬ hkʼaw hkʼa biˇ’ biˇ la tcuh gaˇ ve yoˬ. Chi lehˬ Gʼuiˬ sha ve tawˇ hkawˇ hkʼa dehꞈ na gʼa tcuh ve htaꞈ kʼoˆ gaˇ ve yoˬ. Ngaˬ hui chi hkʼe te gʼa tuˬ bon lawˬ ve, Liꞈ hpu gʼaw ve, leh hkʼa dehꞈ dawˇ nyi ve yoˬ. Awˉ lawˉ htaˇ ngaˬ hui Gʼuiˬ sha ve tawˇ hkawˇ hkʼa dehꞈ na gʼa tuˬ bon lawˬ leh nyi ma gʼa gu hehnˇ taˍ ve yoˬ. Peuˬ leh ngaˬ hui Liꞈ hpu gʼaw leh gʼaw taˍ ve awˬ ceuˬ htaꞈ awˬ yanˇ yehˇ leh hkʼa dehꞈ gʼa dawˇ nyi ve yoˬ. Ngaˬ hui chi hkʼe te htaˇ awˬ bon hkʼaˬ hkʼe gʼa tuˬ le? Ngaˬ hui leuˉ leh hkʼa dehꞈ dawˇ nyi ve kʼo, Gʼuiˬ sha maˍ laˇ ve tawˇ hkawˇ htaꞈ hkʼa dehꞈ na gʼa ve yoˬ. Leh ngaˬ hui ve yonˍ hkʼaˇ kaꞈ uiˍ la mvuh la ve yoˬ.

17. Liꞈ hpu hkʼaw ngaˬ hui gʼaw ve awˬ ceuˬ hkʼa dehꞈ dawˇ nyi ve aˬ htoꞈ ma te a yeˇ uiˍ jaˇ ve le?

17 Aˬ htoꞈ ma te Liꞈ hpu gʼaw leh hkʼa dehꞈ dawˇ nyi ve a yeˇ uiˍ ve le? Chi hkʼe te htaˇ, chi teˇ hkui ngaˬ hui Gʼuiˬ sha ve mvuhˇ miˬ daꞈ ve awˬ lawn sha tanˇ hto toˇ ve awˬ gʼaˇ cawˬ tuˬ te laˇ ve yoˬ. Maˇ maw ve awˬ yanˇ hkʼaw suhˉ jehˬ ve awˬ lawn hehnˇ jaˇ ve ngaˬ hui gʼa ca hto toˇ ve yoˬ. Chi hkʼoˆ kaꞈ, Yaˬhoˉvaˬ ve te hkʼaˇ dawˇ hkʼaˇ daꞈ jaˇ ve htaꞈ ngaˬ hui dawˇ nyi htaˇ, ngaˬ hui yawˇ geh leuˉ leh kʼawꞈ meuˆ daꞈ ve yoˬ. Chi ngaˬ hui shiˍ tuˬ te laˇ ve lehˬ Gʼuiˬ sha ve tawˇ hkawˇ mehˬ jaˇ ve pa taw ngaˬ hui dawˇ sha gaˇ sha ve leh ha lehˬ ve cawˬ tuˬ te laˇ ve yoˬ.—Chiˇ mvuh ve 119:103.

YEUNˇ HKANˍ GʼAˇ TUˬ GA LAˇ VE

18. Ngaˬ hui hto toˇ kuiˬ awˬ ti lo ve chaw aˬ htoꞈ ma htaꞈ gʼa haꞈ yuˬ cawˇ ve le?

18 Yeˍsaˍkeˍlaˆ tcuh kaˍ paˍ te tuˬ dawˇ pawnˍ piˇ ve hkʼe, chi beuꞈ teˇ co˗e ngaˬ hui htaꞈ maˇ dawˇ pawnˍ laˇ? Gʼuiˬ sha dawˇ pawnˍ piˇ leh Liꞈ hpu hkʼaw cawˬ taˍ ve awˬ lawn ngaˬ hui coˇ caˇ leh hto toˇ gaˇ ve yoˬ. Kanˉ chi ve Yaˬhoˉvaˬ jehˇ lo kʼoˆ laˇ htaˇ hkʼa gaˬ ngaˬ hui caˉ leh gʼa te kʼai ve yoˬ. Yaˬhoˉvaˬ suhˉ jehˬ ve awˬ nyi gaˬ la htaˇ, ngaˬ hui hto toˇ kuiˬ awˬ ti lo ve chaw Gʼuiˬ sha yawˇ hui htaꞈ a yeˇ maˇ yuˬ laˇ ve, maˇ heˆ leh yawˇ hui htaꞈ shaˍ tiꞈ maˇ peꞈ laˇ sheˍ ve tehꞈ kʼoˆ maˇ hpehꞈ. (Yeˍsaˍkeˍlaˆ 3:19; 18:23) Chi hkʼe kʼoˆ ve aꞈ kehˉ ngaˬ hui hto toˇ ve awˬ lawn Gʼuiˬ sha geh laˬ ve tehꞈ yawˇ hui gʼa haꞈ yuˬ ve yoˬ.

19. Ngaˬ hui Gʼuiˬ sha ve kanˉ hkʼa dehꞈ te gʼa tuˬ aˬ htoꞈ ma ga laˇ ve le?

19 Awˬ tehˬ kʼoˆ kʼo, ngaˬ hui Gʼuiˬ sha ve kanˉ hkʼa dehꞈ te gʼa tuˬ aˬ htoꞈ ma ga laˇ ve le? Chi lehˬ, Yeˍsaˍkeˍlaˆ htaꞈ ga piˇ ve 3 hkʼaˇ htaꞈ shuˍ ve yoˬ. Yaˬhoˉvaˬ ngaˬ hui htaꞈ kʼai tcuh laˇ ve tehꞈ ngaˬ hui shiˍ ve pa taw, caˉ leh gʼa kʼawꞈ hto toˇ ve yoˬ. Ngaˬ hui Gʼuiˬ sha geh daꞈ kehˬ ve awˬ ha hpu gʼa leh yawˇ ve tawˇ hkawˇ ngaˬ hui ve yonˍ hkʼaˇ uiˍ la mvuh la tuˬ ga laˇ ve yoˬ. Yaˬhoˉvaˬ ngaˬ hui htaꞈ ga laˇ ve kʼo, ngaˬ hui yawˇ ve kanˉ caˉ leh kʼawꞈ te kʼai tuˬ yoˬ tehꞈ yonˍ gʼa leh “awˬ leh hkʼa gaˬ yeunˇ hkanˍ” gʼa tuˬ yoˬ.—Maꞈhtehˍ 24:13.

KʼA MUIˬ HKAWˇ 65 Gʼuˇ suhˍ kʼai!

a Awˬ lawn chi ve hkʼaw tcuh kaˍ paˍ Yeˍsaˍkeˍlaˆ Gʼuiˬ sha ve kanˉ hkʼa dehꞈ te gʼa tuˬ ga piˇ ve 3 hkʼaˇ htaꞈ teˇ geh henˇ tuˬ yoˬ. Yaˬhoˉvaˬ Yeˍsaˍkeˍlaˆ htaꞈ ga piˇ ve hkʼa shuˍ, ngaˬ hui htaꞈ kaꞈ ga laˇ gʼa ve tehꞈ hkʼa dehꞈ yonˍ gʼa tuˬ, te laˇ gʼa ve kaꞈ teˇ geh henˇ tuˬ yoˬ.