Awˬ lawn awˬ tanˇ hkʼa gaˬ hteˇ lehˍ kʼai tuˬ

Awˬ hkʼaˇ lonˉ maˬ teˇ hpaˍ cawˬ taˍ ve liꞈ mehˆ hpfuhˇ lo hteˇ lehˍ kʼai tuˬ

AWˬ LAWN 52

Awˬ pa awˬ e˗oˬ, nawˬ ve yaˇ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ haꞈ tuˬ maˍ piˇ sheˍ

Awˬ pa awˬ e˗oˬ, nawˬ ve yaˇ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ haꞈ tuˬ maˍ piˇ sheˍ

‘Yaˇ ehˉ teˇ hpaˍ lehˬ Gʼuiˬ sha peꞈ laˇ ve laꞈ shawnˍ hpehꞈ ve yoˬ.’—CHIˇ MVUH VE 127:3.

KʼA MUIˬ HKAWˇ 134 Yaˇ htaꞈ haꞈ shaˉ tuˬ ve awˬ vuiˬ Gʼuiˬ sha peꞈ laˇ ve

HENˇ TUˬ VE TEˇ HPAˍ *

1. Awˬ pa awˬ e htaꞈ Yaˬhoˉvaˬ aˬ htoꞈ ma te tcuh ve le?

 Yaˬhoˉvaˬ chaw yaˇ awˉ lawˉ teˇ ca yaˇ cawˬ gaˇ tuˬ hpanˍ taˍ ve yoˬ. Liꞈ hpu hkʼaw kʼoˆ ve, ‘yaˇ ehˉ teˇ hpaˍ lehˬ Gʼuiˬ sha peꞈ laˇ ve laꞈ shawnˍ hpehꞈ ve yoˬ.’ (Chiˇ mvuh ve 127:3) Chi hkʼaˬ hkʼe kʼoˆ gaˇ ve le? Dawˇ nyi sheˍ, nawˬ meuˆ daꞈ jaˇ ve awˬ chawˇ hpu maˇ maˇ haꞈ shaˉ tcuh laˇ ve kʼo, hkʼaˬ hkʼe dawˇ tuˬ le? Nawˬ ve awˬ chawˇ nawˬ htaꞈ yonˍ gʼa ve, ha lehˬ jaˇ tuˬ yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, hkʼa dehꞈ nyi haꞈ shaˉ gʼa tuˬ naˍ htawˇ dawˇ nawˬ dawˇ cawˬ tuˬ yoˬ. Awˬ pa awˬ e meuˆ daꞈ jaˇ ve awˬ chawˇ Yaˬhoˉvaˬ lehˬ, hpu aꞈ kehˉ awˬ hpfuhˇ hkʼaˆ jaˇ ve nyi haꞈ shaˉ tcuh laˇ ve yoˬ. Yawˇ hui yaˇ htaꞈ nyi haꞈ shaˉ ve hkʼaw yaˇ ha lehˬ tuˬ Gʼuiˬ sha heuˆ gaˇ ve yoˬ.

2. Aˬ htoꞈ ma ve na hkawˇ htaꞈ henˇ tuˬ le?

2 Yaˇ hkʼaˬ htaˆ cawˬ tuˬ leh hkʼaˬ nyiˇ gʼaˇ cawˬ tuˬ a shu gʼa dawˇ cheˆ ve le? Yaˇ a shaꞈ teꞈ kuiˬ hkʼaw ha lehˬ tuˬ awˬ pa awˬ e hkʼaˬ hkʼe gʼa te cawˇ ve le? Awˬ hpawˇ awˬ miˇ ma cuˇ yiˍ cawˬ ve hkʼaw dawˇ cheˆ gʼa tuˬ, Liꞈ hpu hkʼaw ga laˇ gʼa ve awˬ liˇ awˬ hkʼaˇ htaꞈ teˇ geh nyi sheˍ.

AWˬ HPAWˇ AWˬ MIˇ MA DAWˇ CHEˆ VE HTAꞈ YAWˆ YAN SHEˍ

3. (a) Yaˇ cawˬ tuˬ a shu gʼa dawˇ cheˆ cawˇ ve le? (b) Yawˇ hui ve yehˬ kʼa leh awˬ chawˇ Liꞈ hpu hkʼaw ve awˬ liˇ awˬ hkʼaˇ hkʼaˬ ve teˇ maˬ tawnˇ taˍ cawˇ ve le?

3 Chaw liˇ vaˇ liˇ teˇ hpaˍ hpaˍ heuˆ daꞈ˗oˬ kʼo yaˇ haˆ gʼa cawˬ ve tehꞈ dawˇ ve yoˬ. Chaw liˇ vaˇ liˇ chi htaꞈ gʼaꞈ te tuˬ heuˆ daꞈ gehˇ sheˍ ve chaw htaꞈ yehˬ kʼa leh shu nyiˉ piˇ ve yoˬ. Aˍshaˆ miˬ guiˬ lo chehˇ ve awˬ viˉ awˬ nyi Je˗hton kʼoˆ ve, “Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ hkʼaw yaˇ cawˬ ve chaw teˇ hpaˍ, maˇ cawˬ ve chaw htaꞈ nyiˉ piˇ ve yoˬ.” Aˍshaˆ miˬ guiˬ lo chehˇ ve awˬ viˉ awˬ nyi Je˗fin kʼoˆ ve, “chaw teˇ hpaˍ lehˬ yaˇ maˇ cawˬ ve chaw htaꞈ, mawˇ la htaˇ kʼo nyi haꞈ shaˉ paˍ maˇ cawˬ tehꞈ kʼoˆ piˇ ve yoˬ.” Yaꞈ hkʼaˇ, awˬ hpawˇ awˬ miˇ ma yaˇ cawˬ tuˬ maˇ cawˬ tuˬ gʼa dawˇ cheˆ ve yoˬ. Chi yawˇ hui ve awˬ vuiˬ hpehꞈ ve yoˬ. (Gaˍlaˍtiˆ 6:5) Yehˬ kʼa leh awˬ chawˇ heuˆ daꞈ gehˇ sheˍ ve chaw htaꞈ ha lehˬ tcuh gaˇ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, awˬ hpawˇ awˬ miˇ ma awˬ lawn chi a shu yawˇ hkʼaˇ yawˇ gʼa dawˇ cheˆ ve tehꞈ tawnˇ taˍ cawˇ ve yoˬ.—1 Hteˇsaˍlawˇniˆ 4:11.

4-5. Awˬ hpawˇ awˬ miˇ ma nyiˇ lawn htaꞈ caˉ daꞈ ve hkʼaˬ hkʼe yaw daꞈ cawˇ ve le? Kʼoˆ maˍ laˇ sheˍ.

4 Yaˇ cawˬ tuˬ dawˇ ve chaw lehˬ a yeˇ uiˍ ve 2 lawn htaꞈ gʼa yaw daꞈ ve yoˬ. (1) Yaˇ hkʼaˬ htaˆ cawˬ gaˇ ve le? Leh (2) hkʼaˬ nyiˇ gʼaˇ heuˆ gaˇ ve le? Yawˇ hui chi ve nyiˇ lawn htaꞈ hkʼaˬ hkʼe htaˇ yaw daꞈ ve kʼo daꞈ tuˬ hehˉ le? Leh aˬ htoꞈ ma pa taw chi nyiˇ lawn a yeˇ uiˍ jaˇ ve le?

5 Maˇ˗awˍ ve chaw maˇ heuˆ daꞈ sheˍ htaˇ, yaˇ cawˬ tuˬ yaw daꞈ ve yoˬ. Aˬ htoꞈ ma pa taw le? Awˬ lawn chi nyiˇ gʼaˇ gʼaˇ dawˇ hkʼaˇ hkʼa shuˍ gʼa cawˬ ve a yeˇ uiˍ jaˇ ve pa taw yoˬ. Chi hkʼoˆ kaꞈ, yawˇ hui awˬ pa awˬ e ve awˬ vuiˬ te gʼa˗aw laˇ tehꞈ gʼa dawˇ nyi ve yoˬ. Teˇ ca ca kʼo heuˆ daꞈ peuˬ hkʼawꞈ nawˉ yaˇ cawˬ tuˬ 1-2 hkʼawꞈ lawˬ cawˇ ve tehꞈ dawˇ cheˆ ve yoˬ. Chi hkʼe te ve kʼo yawˇ huiˉ maˬ teˇ geh chehˇ ve awˬ yanˇ cawˬ leh meuˆ daꞈ tuˬ te piˇ ve yoˬ. Yaˇ cawˬ˗oˬ htaˇ, awˬ yanˇ leh awˬ gʼaˇ yaˇ htaꞈ a yeˇ gʼa te ve pa taw yoˬ.—Eˇfeˇsuꞈ 5:33.

6. Chi beuꞈ teˇ co˗e awˬ hpawˇ awˬ miˇ ma teˇ hpaˍ hpaˍ dawˇ cheˆ ve htaꞈ heuˆ la kuiˬ hkʼaˬ hkʼe cawˬ ve le?

6 Hkriꞈ yaˇ awˬ hpawˇ awˬ miˇ ma teˇ hpaˍ hpaˍ kʼo, Noˉaꞈ ve yaˇ paˍ 3 gʼaˇ leh awˬ hkuiˇ ma hui yaˇ haˆ maˇ cawˬ ve htaꞈ henˇ yuˬ ve yoˬ. (Awˬ hkuiˉ puiˍ 6:18; 9:18, 19; 10:1; 2 Peˍtruˆ 2:5) Yeˍsuˆ ngaˬ hui ve awˬ co˗e “Noˉaꞈ ve awˬ co˗e” htaꞈ tehˆ ve yoˬ. Ngaˬ hui “haˍ jaˇ ve awˬ yanˇ” hkʼaw chehˇ ve tehꞈ shiˍ ve yoˬ. (Maꞈhtehˍ 24:37; 2 Tiˆmoˉseˍ 3:1) Awˬ lawn chi htaꞈ dawˇ nyi htaˇ, teˇ ca ca kʼo Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ maˇ maˇ te gaˇ ve pa taw, yaˇ maˇ cawˬ tuˬ dawˇ cheˆ ve yoˬ.

Yaˇ cawˬ tuˬ maˇ cawˬ tuˬ leh hkʼaˬ nyiˇ gʼaˇ cawˬ tuˬ dawˇ cheˆ htaˇ cuˇ yiˍ cawˬ ve awˬ ca Lehˬ hkʼa dehꞈ “shawˍ nyi” ve (Awˬ tawn 7 nyi sheˍ) *

7. Luˉkaꞈ liꞈ 14:28, 29 leh Tawˇ naˉ ve liꞈ 21:5 hkʼaw ve awˬ liˇ awˬ hkʼaˇ awˬ hpawˇ awˬ miˇ ma htaꞈ hkʼaˬ hkʼe ga laˇ ve le?

7 Yaˇ cawˬ tuˬ maˇ cawˬ tuˬ leh hkʼaˬ nyiˇ gʼaˇ cawˬ tuˬ gʼa dawˇ cheˆ ve yoˬ. Cuˇ yiˍ cawˬ ve awˬ ca lehˬ hkʼa dehꞈ “shawˍ nyi” sheˍ ve yoˬ. (Luˉkaꞈ 14:28, 29 gʼaw sheˍ.) Hpu, awˬ yanˇ, leh awˬ gʼaˇ, yaˇ cawˬ˗oˬ ve kʼo hkʼaˬ hkʼe te cawˇ ve awˉ lawˉ gʼa shiˍ ve yoˬ. Awˬ hpawˇ awˬ miˇ ma awˬ lawn chi htaꞈ yaw daꞈ tuˬ a yeˇ uiˍ jaˇ. ‘Yehˬ kʼa hkʼaw a yeˇ uiˍ ve mawˇ vuiˬ gʼa tuˬ nyiˇ gʼaˇ gʼaˇ kanˉ gʼa te cawˇ˗aw laˇ? Ngaˬ hui yehˬ kʼa hkʼaw “loˍ ve awˬ ceuˬ” aˬ htoꞈ ma cawˬ ve le, dawˇ hkʼaˇ shuˍ daꞈ˗aw laˇ? Ngaˬ huiˉ maˬ nyiˇ gʼaˇ gʼaˇ kanˉ te ve kʼo yaˇ a shu nyi tuˬ le? Ngaˬ hui ve yaˇ dawˇ hkʼaˇ a shu hkʼe dawˇ tcuh gaˇ ve le, leh yaˇ a shu htaꞈ henˇ yuˬ tcuh gaˇ ve le?’ Na hkawˇ chi ve teˇ hpaˍ htaꞈ awˬ hpawˇ awˬ miˇ ma gawˬ lehˍ ve hkʼaw yaw daꞈ˗oˬ htaˇ, yawˇ hui kaꞈ Tawˇ naˉ ve liꞈ 21:5 hkʼaw ve awˬ liˇ awˬ hkʼaˇ yuˬ yehˇ chehˇ ve yoˬ.—Gʼaw sheˍ.

Awˬ hpawˇ awˬ miˇ ma htaꞈ haꞈ ve kʼo te gʼa ve hkʼe yawˇ htaꞈ ga piˇ ve (Awˬ tawn 8 nyi sheˍ)

8. Awˬ hpawˇ awˬ miˇ ma aˬ htoꞈ ma awˬ lawn gʼa hpuˇ tuˬ le? Leh awˬ miˇ ma htaꞈ haꞈ ve awˬ hpawˇ hkʼaˬ hkʼe ga piˇ tuˬ le?

8 Awˬ pa awˬ e hkʼa dehꞈ nyi haꞈ shaˉ laˇ ve htaꞈ yaˇ heuˇ gaˇ ve yoˬ. Chi htaꞈ pa taw, awˬ pa awˬ e yaˇ laiˉ gʼaˇ cawˬ ve kʼo, teˇ gʼaˇ le le htaꞈ hkʼa dehꞈ nyi haꞈ shaˉ piˇ maˇ gʼa. Yaˇ maˇ uiˍ sheˍ ve laiˉ gʼaˇ lehˬ yawˇ hui kanˉ maˇ jaˇ leh aˬ htoꞈ ma te tuˬ maˇ shiˍ. Awˬ e heuˬ jaˇ ve htaꞈ gʼa tawˍ daꞈ ve yoˬ. Liꞈ hpu henˇ tuˬ bon lawˬ tuˬ, leh hkʼaˬ htaˆ kaꞈ hto toˇ tuˬ, chi ve teˇ hpaˍ yawˇ hkʼa dehꞈ te maˇ gʼa. Maˇ heˆ leh yawˇ hpawnˬ daꞈ htaˇ a yeˇ hkʼa dehꞈ yuˬ maˇ gʼa leh awˬ bon kaꞈ maˇ gʼa. Yaꞈ hkʼaˇ, awˬ hpawˇ awˬ miˇ ma htaꞈ haꞈ ve kʼo, yaˇ yehˬ hkʼaw leh hpawnˬ daꞈ kuiˬ hkʼaw chehˇ htaˇ kaꞈ gʼa nyi piˇ ve yoˬ. Awˬ hpawˇ awˬ miˇ ma geh aˉ hkʼaw ve kanˉ kaꞈ gʼa ga te piˇ ve yoˬ. Chi hkʼoˆ kaꞈ, yehˬ kʼa hkʼaw oˉ kʼoˍ pui htaˇ teˇ gʼaˇ le le awˬ bon gʼa tuˬ awˬ hpawˇ coˇ caˇ ve yoˬ. Hkriꞈ yaˇ hpehꞈ ve awˬ pa lehˬ yehˬ kʼa hkʼaw ve chaw geh hkʼaˬ htaˆ kaꞈ hto toˇ˗e ve yoˬ.

YAˇ YAˬHOˉVAˬ HTAꞈ HAꞈ TUˬ MAˍ PIˇ SHEˍ

9-10. Awˬ pa awˬ e yaˇ htaꞈ ga piˇ gʼa tuˬ a yeˇ uiˍ jaˇ ve aˬ htoꞈ ma le?

9 Yaˇ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ haꞈ tuˬ awˬ pa awˬ e hkʼaˬ hkʼe te gʼa ve le? Haiˬ ve miˬ gui chi yaˇ htaꞈ maˇ gʼa heuˆ la tuˬ awˬ pa awˬ e hkʼaˬ hkʼe te gʼa ve le? Awˬ pa awˬ e te gʼa ve teˇ ceuˬ ceuˬ htaꞈ nyi sheˍ.

10 Yaˬhoˉvaˬ ga laˇ tuˬ bon lawˬ sheˍ. Sanˍsonˍ ve awˬ pa awˬ e Maˍnawˍ leh awˬ miˇ ma ve awˬ lawn htaꞈ teˇ geh nyi sheˍ. Maˍnawˍ yaˇ paˍ cawˬ ve htaꞈ shiˍ la htaˇ, yaˇ hu tuˬ awˬ hkʼaˇ Yaˬhoˉvaˬ maˍ laˇ tuˬ lawˬ ve yoˬ.

11. Suhˉ jehˬ ve liꞈ 13:8 hkʼaw kʼoˆ taˍ ve hkʼe, Maˍnawˍ ve awˬ lawn htaꞈ awˬ pa awˬ e hkʼaˬ hkʼe henˇ yuˬ gʼa ve le?

11 Bawˆsi˗niˇ˗aˇ leh Haˬziˬgoˇviˇnaˇ mvuhˇ miˬ hkʼaw chehˇ ve Niˆhanˍ leh Aˬman Maˍnawˍ ve awˬ lawn htaꞈ henˇ yuˬ ve yoˬ. Yawˇ hui kʼoˆ ve, “Maˍnawˍ hkʼa shuˍ ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ ga laˇ tuˬ lawˬ ve yoˬ. Daꞈ ve awˬ pa awˬ e hpehꞈ tuˬ Gʼuiˬ sha maˍ laˇ tcuh gaˇ ve yoˬ. Gʼuiˬ sha ngaˬ hui ve bon lawˬ hkawˇ htaꞈ laiˉ hpawˇ lo hkʼawꞈ laˇ ve yoˬ. Liꞈ hpu, liꞈ kʼoˆ teˇ hpaˍ, Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ hkʼaw hpawnˬ daꞈ ve, leh hpawnˬ lonˉ hkʼaw kaꞈ yoˬ.”—Suhˉ jehˬ ve 13:8 gʼaw sheˍ.

12. Yoˇsehꞈ leh Maˍriˆ yaˇ henˇ yuˬ tuˬ hkʼaˬ hkʼe te ve le?

12 Daꞈ ve henˇ yuˬ tuˬ te sheˍ. Awˬ pa awˬ e kʼoˆ maˍ ve a yeˇ uiˍ jaˇ. Yaꞈ hkʼaˇ, te maˍ ve yaˇ mawˬ ve kʼo awˬ bon gʼa jaˇ. Yoˇsehꞈ leh Maˍriˆ yaˇ henˇ yuˬ tuˬ daꞈ jaˇ ve tehꞈ ngaˬ hui yonˍ gʼa ve yoˬ. Yeˍsuˆ kaꞈ henˇ yuˬ ve yoˬ. Yoˇsehꞈ yehˬ kʼa gʼa caˇ tuˬ kanˉ te hkeuꞈ jaˇ, yaˇ Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ te leh yawˇ htaꞈ oˉ kʼoˍ pui tuˬ kaꞈ maˍ piˇ ve yoˬ. (Bon maˍ ve 4:9, 10) Awˬ liˇ tawˇ hkawˇ maˇ gʼa nyiˉ piˇ ve htawˇ, yawˇ Yeˍruˆsaˍlehnˍ venˇ lo “teˇ hkʼawꞈ le le” Paˍsaˍhkaˍ pawehˇ te tuˬ yehˬ kʼa hkʼaw ve chaw htaꞈ shiˍ kʼai ve yoˬ. (Luˉkaꞈ 2:41, 42) Oˇ htaˇ teˇ co˗e ve awˬ pa teˇ hpaˍ yehˬ kʼa hkʼaw ve chaw htaꞈ shiˍ kʼai htaˇ, hpu peuˬ leh awˬ yanˇ shonˇ jaˇ tehꞈ dawˇ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, Yoˇsehꞈ Gʼuiˬ sha htaꞈ oˉ kʼoˍ pui ve a yeˇ uiˍ jaˇ tehꞈ yaˇ htaꞈ maˍ piˇ ve yoˬ. Maˍriˆ kaꞈ Liꞈ hpu hkʼaw ve awˬ lawn hkʼa dehꞈ shiˍ ve yoˬ. Yawˇ kʼoˆ ve leh te ve yaˇ Gʼuiˬ sha ve tawˇ hkawˇ htaꞈ haꞈ tuˬ maˍ piˇ ve tehꞈ ngaˬ hui yonˍ gʼa ve yoˬ.

13. Awˬ hpawˇ awˬ miˇ ma teˇ ca Yoˇsehꞈ leh Maˍriˆ htaꞈ hkʼaˬ hkʼe henˇ yuˬ ve le?

13 Niˆhanˍ leh Aˬman ve awˬ lawn henˇ˗oˬ ve hkʼe, yawˇ hui Yoˇsehꞈ leh Maˍriˆ htaꞈ henˇ yuˬ gaˇ ve yoˬ. Chi hkʼe te ve lehˬ yawˇ hui ve yaˇ paˍ Gʼuiˬ sha htaꞈ haꞈ leh yawˇ ve kanˉ te tuˬ yawˇ hui htaꞈ hkʼaˬ hkʼe ga piˇ ve le? Yawˇ hui kʼoˆ ve, “Yaˬhoˉvaˬ ve awˬ liˇ awˬ hkʼaˇ htaꞈ gʼaꞈ te ve lehˬ a shaꞈ teꞈ hkʼaˇ daꞈ leh ha lehˬ ve tehꞈ yaˇ mawˬ tuˬ yawˇ hui coˇ caˇ ve yoˬ.” Niˆhanˍ kʼawꞈ kʼoˆ ve, “yaˇ hkʼaˬ hkʼe te tcuh gaˇ ve kʼo, ngaˬ hui awˉ lawˉ gʼa te maˍ piˇ ve yoˬ.”

14. Aˬ htoꞈ ma te awˬ pa awˬ e yaˇ ve awˬ chawˇ htaꞈ gʼa shiˍ cawˇ ve le?

14 Yaˇ daꞈ ve awˬ chawˇ cawˬ tuˬ ga piˇ sheˍ. Yaˇ ve awˬ chawˇ a shu le, leh yawˇ hui aˬ htoꞈ ma te ve le, awˬ pa awˬ e gʼa shiˍ cawˇ ve yoˬ. Chi kʼoˆ gaˇ ve lehˬ awˬ hkʼeun teˇ hpaˍ hkʼaw yaˇ a shu htaꞈ caˉ daꞈ ve leh a shu geh tawˇ yaw daꞈ ve awˬ pa awˬ e gʼa shiˍ cawˇ ve yoˬ. Chi hkʼe caˉ daꞈ ve lehˬ yaˇ ve dawˇ hkʼaˇ leh teˇ hkʼaˇ htaꞈ heuˆ la kuiˬ cawˬ ve pa taw yoˬ.—1 Kawˇrenˍhtuˆ 15:33.

15. Awˬ pa awˬ e Jinˬsheˍ ve awˬ lawn htaꞈ hkʼaˬ hkʼe henˇ yuˬ gʼa ve le?

15 Yaꞈ hkʼaˇ, awˬ pa awˬ e hkaw˗hpi˗u˗teuˇ leh tawˇ yaw tuˬ awˬ hkʼeun hkʼa dehꞈ maˇ yehˇ puiˉ ve kʼo˗ehꞈ? Hpiˇliˇpaiˍ mvuhˇ miˬ hkʼaw chehˇ ve Jinˬsheˍ kʼoˆ ve, “ngaˬ awˬ hkʼeun awˬ suhˉ awˬ suhˉ tawˆ la ve hpawˇ hkʼe taw maˇ shiˍ ve htawˇ, chi ve teˇ hpaˍ yaˇ htaꞈ maˇ gʼa heuˆ la tuˬ maˍ piˇ ve ngaˬ htaꞈ maˇ tawˍ laˇ tcuh.” Jinˬsheˍ awˬ hkʼeun chi ve teˇ hpaˍ htaꞈ hkʼa dehꞈ maˇ yehˇ puiˉ ve pa taw, yaˇ htaꞈ kaꞈ maˇ yehˇ tcuh ve maˇ heˆ. Yawˇ kʼawꞈ kʼoˆ ve, “yaˇ chaw ceuˬ tawˇ hkawˇ henˇ tuˬ, hpawnˬ daꞈ ve gu tuˬ, teˇ nyi le le Liꞈ hpu gʼaw tuˬ, yaˇ awˬ hkʼeun teˇ hpaˍ htaꞈ yehˇ tuˬ ngaˬ awˬ gʼaˇ piˇ ve yoˬ.” Awˬ pa awˬ e teˇ hpaˍ˗oˬ, vehˆsaiˉ jw.org® hkʼaw “yaˇ nehˬ hpawˇ” nawˬ ve yaˇ awˬ hkʼeun hkʼaw liꞈ bvuhꞈ leh awn˗laiˉ hkʼaw awˬ han feu piˇ ve htaꞈ keunˍ lawꞈ cawˇ lawꞈ ve hkʼaw nawˬ ve yaˇ geh yaw daꞈ˗aw laˇ? A shu gʼaˇ tuˬ le?—Nawˬ laˇ, nawˬ ve awˬ hkʼeun laˇ? leh In˗teu˗neꞈ hkʼaw awˬ chawˇ htaꞈ caˉ daꞈ tuˬ cuˇ yiˍ cawˬ ve chaw hpehꞈ piˇ˗oˆ. * VDO chi 2 maˬ nawˬ yaˇ geh nyi leh yaw daꞈ˗aw laˇ? Awˬ ceuˬ chi ve teˇ hpaˍ yaˇ cuˇ yiˍ cawˬ ve hpawˇ awˬ hkʼeun yehˇ tuˬ maˍ piˇ ve awˬ bon cawˬ jaˇ.—Tawˇ naˉ ve 13:20.

16. Awˬ pa awˬ e laiˉ gʼaˇ awˬ bon gʼa tuˬ hkʼaˬ hkʼe te ve le?

16 Awˬ pa awˬ e laiˉ gʼaˇ yaˇ htaꞈ Gʼuiˬ sha ve kanˉ hkʼa dehꞈ te ve chaw geh awˬ chawˇ te tcuh gaˇ ve yoˬ. Aiˬvaˬriˬ Koˆ mvuhˇ miˬ lo chehˇ ve Dehˬniˆ leh Bon˗mi htoˇ nyi shehˍ hpaˇ yawˇ hui ve aˉ hkʼaw lo laiˉ pawˆ haˉ la tcuh ve yoˬ. Dehˬniˆ kʼoˆ ve, “chi hkʼe te ve ngaˬ hui ve yaˇ paˍ uiˍ htaꞈ awˬ bon gʼa jaˇ. Yawˇ gʼuˇ suhˍ peuˍ ve tanˬ te leh chi teˇ hkui toˇ nyi shehˍ hpaˇ awˬ tan te chehˇ ve yoˬ.” Nawˬ chi hkʼe te gʼa˗aw laˇ?

17-18. Awˬ pa awˬ e yaˇ htaꞈ hkʼaˬ htaˆ tanˬ maˍ piˇ cawˇ ve le?

17 Yaˇ htaꞈ haˆ maˍ piˇ sheˍ. Awˬ pa awˬ e yaˇ htaꞈ haˆ maˍ piˇ ve kʼo, awˬ bon gʼa tuˬ yoˬ. (Tawˇ naˉ ve 22:6) Tiˆmoˉseˍ Pawˇluꞈ geh kanˉ teˇ geh te htaˇ ve htaꞈ dawˇ sheˍ. Yawˇ ve awˬ pi Lawˇiˆ leh awˬ e Uˇniˆ yawˇ htaꞈ “yaˇ ehˉ hpehꞈ htaˇ kaꞈ” maˍ piˇ ve yoˬ.—2 Tiˆmoˉseˍ 1:5; 3:15.

18 Aiˬvaˬriˬ Koˆ mvuhˇ miˬ hkʼaw Hkawˍ leh Pinˇ teˇ ca yawˇ hui ve yaˇ 6 gʼaˇ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ haꞈ leh yawˇ ve kanˉ te tuˬ maˍ piˇ ve yoˬ. Yawˇ hui te gʼa tuˬ aˬ htoꞈ ma ga piˇ ve le? Lawˇiˆ leh Uˇniˆ ve awˬ lawn htaꞈ henˇ yuˬ ve yoˬ. Yawˇ hui kʼoˆ ve, “Gʼuiˬ sha ve tawˇ hkawˇ ngaˬ hui ve yaˇ maˇ uiˍ sheˍ htaˇ kaꞈ maˍ piˇ tcuhˉ˗taˍ ve yoˬ. Yaˇ paw la ve maˇ maw sheˍ htaˇ kaꞈ maˍ piˇ ve yoˬ.”—Bon maˍ ve 6:6, 7.

19. Gʼuiˬ sha ve tawˇ hkawˇ “maˍ piˇ tcuhˉ taˍ” ve hkʼaˬ hkʼe kʼoˆ gaˇ ve le?

19 Gʼuiˬ sha ve tawˇ hkawˇ “maˍ piˇ tcuhˉ taˍ” ve hkʼaˬ hkʼe kʼoˆ gaˇ ve le? “Maˍ piˇ tcuhˉ taˍ” ve tcuhˉ kuiˬ lehˬ “maˍ leh teˇ hkui teˇ hkui shaˍ tiꞈ piˇ ve” htaꞈ kʼoˆ gaˇ ve yoˬ. Chi hkʼe te tuˬ awˬ pa awˬ e yaˇ htaꞈ awˬ yanˇ gʼa piˇ ve yoˬ. Teˇ pawˆ pawˆ kʼo yaˇ htaꞈ maˍ piˇ peuˬ kaꞈ gʼa kʼawꞈ maˍ piˇ ve pa taw heuˬ jaˇ. Yaꞈ hkʼaˇ, yaˇ Gʼuiˬ sha ve tawˇ hkawˇ htaꞈ na gʼa leh yuˬ yehˇ tuˬ awˬ pa awˬ e coˇ caˇ leh maˍ piˇ ve yoˬ.

Yaˇ teˇ gʼaˇ leh teˇ gʼaˇ htaꞈ maˍ piˇ tuˬ keunˍ daꞈ ve hkʼe awˬ pa awˬ e awˬ hkʼaˇ gʼa ca ve (Awˬ tawn 20 nyi sheˍ) *

20. Chiˇ mvuh ve liꞈ 127:4 hkʼaw awˬ pa awˬ e yaˇ htaꞈ maˍ piˇ tuˬ hkʼaˬ hkʼe ga laˇ ve le?

20 Yaˇ teˇ gʼaˇ leh teˇ gʼaˇ htaꞈ na gʼa piˇ sheˍ. Chiˇ mvuh ve liꞈ 127 hkʼaw yaˇ hkaˆ ce htaꞈ tehˆ taˍ ve yoˬ. (Chiˇ mvuh ve 127:4 gʼaw sheˍ.) Hkaˆ ce lehˬ laiˉ ceuˬ yuˬ te taˍ leh teˇ maˬ leh teˇ maˬ kaꞈ maˇ shuˍ daꞈ. Yaˇ kaꞈ teˇ gʼaˇ leh teˇ gʼaˇ maˇ shuˍ daꞈ. Chi htaꞈ pa taw, awˬ pa awˬ e yaˇ teˇ gʼaˇ leh teˇ gʼaˇ htaꞈ keunˍ daꞈ ve hkʼaw gʼa maˍ piˇ ve yoˬ. Chi teˇ hkui ve Iˉsaˬleˬlaˆ mvuhˇ miˬ hkʼaw chehˇ ve awˬ hpawˇ awˬ miˇ ma teˇ ca yaˇ 2 gʼaˇ Yaˬhoˉvaˬ hpawˇ chehˇ tuˬ hu ve awˬ hkʼaˇ kʼoˆ maˍ laˇ ve yoˬ. Yawˇ hui kʼoˆ ve, “yaˇ htaꞈ Liꞈ hpu maˍ piˇ htaˇ teˇ gʼaˇ teˇ kaˬ maˍ piˇ ve yoˬ.” Yaˇ htaꞈ Liꞈ hpu maˍ piˇ htaˇ hkʼaˬ hkʼe te cawˇ ve, yehˬ shehˍ hpaˇ gʼa dawˇ cheˆ cawˇ ve yoˬ.

YAˬHOˉVAˬ NAWˬ HTAꞈ GA LAˇ TUˬ YOˬ

21. Awˬ pa awˬ e Yaˬhoˉvaˬ ga laˇ tuˬ hkʼaˬ hkʼe dawˇ law gʼa ve le?

21 Awˬ pa awˬ e shoꞈ shaꞈ ve laiˉ ceuˬ gʼa hpuˇ leh teˇ pawˆ pawˆ kʼo kʼawꞈ te maˇ gʼa˗oˬ tehꞈ dawˇ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, yaˇ lehˬ Gʼuiˬ sha peꞈ laˇ ve laꞈ shawnˍ hpehꞈ ve yoˬ. Gʼuiˬ sha awˬ pa awˬ e htaꞈ hkʼaˬ htaˆ kaꞈ ga laˇ tuˬ yoˬ. Awˬ pa awˬ e ve bon lawˬ hkawˇ htaꞈ Gʼuiˬ sha hkʼawꞈ laˇ tuˬ Liꞈ hpu, liꞈ kʼoˆ, leh awˬ lawn teˇ hpaˍ, Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ hkʼaw awˬ pa awˬ e hpehꞈ laˬ jaw ve awˬ lawn cawˬ ve chaw, chi ve teˇ hpaˍ htaꞈ yehˇ ve yoˬ.

22. Awˬ pa awˬ e yaˇ htaꞈ piˇ gʼa ve daꞈ jaˇ ve awˬ ceuˬ aˬ htoꞈ ma le?

22 Yaˇ htaꞈ 20 hkʼawꞈ hkʼa gaˬ gʼa hu ve tehꞈ maˇ˗awˍ ve chaw kʼoˆ daꞈ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, awˬ yanˇ hkʼaˬ hkʼe maw ponˬ kʼai ve htawˇ, awˬ pa awˬ e hpehꞈ sheˍ. Awˬ pa awˬ e yaˇ htaꞈ piˇ gʼa ve daꞈ jaˇ ve lehˬ haꞈ ve, awˬ yanˇ, leh Liꞈ hpu hkʼaw ve awˬ lawn maˍ piˇ ve yoˬ. Yaˇ teˇ gʼaˇ leh teˇ gʼaˇ maˍ piˇ ve htaꞈ na yuˬ ve maˇ shuˍ daꞈ. Yaꞈ hkʼaˇ, awˬ pa awˬ e Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ haꞈ ve nyi haꞈ shaˉ laˇ ve htaꞈ gʼa ve yaˇ laiˉ gʼaˇ, Aˍshaˆ miˬ guiˬ lo awˬ viˉ awˬ nyi Con˗a˗na men hkʼe dawˇ ve yoˬ. Yawˇ kʼoˆ ve, “awˬ pa awˬ e maˍ laˇ ve htaꞈ ngaˬ dawˇ nyi htaˇ ngaˬ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ haꞈ tuˬ maˍ laˇ ve awˬ bon uiˍ jaˇ. Yawˇ hui ngaˬ htaꞈ a shaꞈ peꞈ laˇ ve ceh maˇ heˆ. Yaꞈ hkʼaˇ, daꞈ jaˇ ve a shaꞈ kaꞈ peꞈ laˇ ve yoˬ.” (Tawˇ naˉ ve 23:24, 25) Hkriꞈ yaˇ laiˉ lanˬ gʼaˇ kaꞈ chi hkʼe dawˇ ve yoˬ.

KʼA MUIˬ HKAWˇ 59 Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ teˇ geh chiˇ mvuh˗o

^ Heuˆ daꞈ˗oˬ ve chaw, yaˇ cawˬ cawˇ˗aw laˇ? Yaˇ cawˬ tuˬ dawˇ ve kʼo, hkʼaˬ nyiˇ gʼaˇ cawˬ cawˇ ve le? Yaˇ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ haꞈ leh yawˇ htaꞈ oˉ kʼoˍ pui gʼa tuˬ yawˇ hui hkʼaˬ hkʼe maˍ piˇ ve le? Chi teˇ hkui ve awˬ lawn leh Liꞈ hpu hkʼaw ve awˬ liˇ awˬ hkʼaˇ awˬ lawn chi ve hkʼaw teˇ geh henˇ tuˬ yoˬ.

^ Yaˇ nehˬ na ve na hkawˇ—hkʼawꞈ laˇ hkawˇ yehˇ gʼa ve 1 liꞈ awˬ lawn 36 leh Yaˇ nehˬ na ve na hkawˇ—hkʼawꞈ laˇ hkawˇ yehˇ gʼa ve 2 liꞈ awˬ lawn 11 htaꞈ nyi sheˍ.

^ AWˬ HAN HTAꞈ KʼOˆ MAˍ TAˍ VE: yaˇ cawˬ tuˬ maˇ cawˬ tuˬ, yaˇ cawˬ kʼo daꞈ˗aw laˇ, aˬ htoꞈ ma awˬ vuiˬ cawˬ ve le, Hkriꞈ yaˇ awˬ hpawˇ awˬ miˇ ma gʼa yaw daꞈ ve.

^ AWˬ HAN HTAꞈ KʼOˆ MAˍ TAˍ VE: Yaˇ a shaꞈ leh te puiˉ te hpehꞈ ve maˇ shuˍ daꞈ ve pa taw, awˬ hpawˇ awˬ miˇ ma yaˇ htaꞈ Liꞈ hpu maˍ piˇ htaˇ teˇ gʼaˇ teˇ kaˬ maˍ cawˇ ve.