Awˬ lawn awˬ tanˇ hkʼa gaˬ hteˇ lehˍ kʼai tuˬ

Awˬ hkʼaˇ lonˉ maˬ teˇ hpaˍ cawˬ taˍ ve liꞈ mehˆ hpfuhˇ lo hteˇ lehˍ kʼai tuˬ

Awˬ Lawn 3

Nawˬ ve nyi ma htaꞈ hkʼaˬ hkʼe te haꞈ shaˉ gʼa tuˬ le?

Nawˬ ve nyi ma htaꞈ hkʼaˬ hkʼe te haꞈ shaˉ gʼa tuˬ le?

“Nawˬ ve nyi ma htaꞈ teˇ ceuˇ le le aꞈ kehˉ haꞈ shaˉ˗oˆ.”—TAWˇ NAˉ VE 4:23, Miˬ guiˬ awˬ suhˉ yuˬ tawˆ ve Liꞈ hpu.

KʼA MUIˬ HKAWˇ 36 Ngaˬ hui ve nyi ma htaꞈ haꞈ shaˉ ve

HENˇ TUˬ VE TEˇ HPAˍ *

1-3. (a) Aˬ htoꞈ ma te Yaˬhoˉvaˬ Sawˉlaꞈmonˍ htaꞈ haꞈ ve le? (b) Awˬ lawn chi ve hkʼaw aˬ htoꞈ ma na hkawˇ htaꞈ ngaˬ hui jehˬ daꞈ tuˬ le?

 Sawˉlaꞈmonˍ yaˇ nehˬ hpehꞈ htaˇ Iˉsaˍreˍlaˆ ve jawˇ mawˇ tanˬ te ve yoˬ. Peuˬ hkʼawꞈ nawˉ maˇ maw, Yaˬhoˉvaˬ lehˬ “nawˬ ngaˬ geh aˬ htoꞈ ma lawˬ gaˇ ve le” tehꞈ yawˇ ve zuhꞈ maˆ hkʼaw kʼoˆ piˇ ve yoˬ. Sawˉlaꞈmonˍ hkʼawꞈ piˇ ve, ‘ngaˬ lehˬ a shaꞈ i jaˇ sheˍ leh, mvuhˇ miˬ htaꞈ uˉ peunˍ maˇ puiˉ sheˍ ve yoˬ. Nawˬ ve chaw teˇ hpaˍ htaꞈ hteˇ ve cawˇ ve awˬ hkʼaw lo uˉ peunˍ gʼa tuˬ cuˇ yiˍ [na yuˬ puiˉ ve nyi ma, MGS] peꞈ laˇ˗oˆ.’ (1 Jawˇmawˇ 3:5-10) Sawˉlaꞈmonˍ nyi ma nuˇ nehˬ ve hkʼaw chi hkʼe lawˬ ve pa taw, Yaˬhoˉvaˬ yawˇ htaꞈ haꞈ jaˇ! (2 Saˍmo˗eˍlaˆ 12:24) Jawˇmawˇ yaˇ nehˬ chi teˇ gʼaˇ ve hkʼawꞈ piˇ hkawˇ Gʼuiˬ sha dawˇ cawˇ jaˇ ve pa taw, yawˇ htaꞈ “chaw teˇ hpaˍ aꞈ kehˉ shiˍ puiˉ ve cuˇ yiˍ” piˇ ve yoˬ.—1 Jawˇmawˇ 3:12.

2 Sawˉlaꞈmonˍ ka tiꞈ yeˬ htaˇ, yawˇ awˬ bon laiˉ ceuˬ gʼa ve yoˬ. “Gʼuiˬ sha htaꞈ oˉ kʼoˍ pui kuiˬ bon yehˬ” htaꞈ te tuˬ awˬ vuiˬ kaꞈ gʼa ve yoˬ. (1 Jawˇmawˇ 8:20) Gʼuiˬ sha peꞈ laˇ ve cuˇ yiˍ htaꞈ pa taw, laiˉ gʼaˇ yawˇ htaꞈ shiˍ ve yoˬ. Gʼuiˬ sha yawˇ htaꞈ dawˇ pawnˍ piˇ ve tawˇ hkawˇ liꞈ 3 daw hkʼaw cawˬ ve yoˬ. Teˇ daw lehˬ Tawˇ naˉ ve liꞈ yoˬ.

3 Tawˇ naˉ ve liꞈ hkʼaw “nyi ma” tehꞈ kʼoˆ ve 100 pawˆ hpaˆ cawˬ ve yoˬ. Tawˇ pa haˉ te kʼo, Tawˇ naˉ ve liꞈ 4:23 hkʼaw “nawˬ ve nyi ma htaꞈ teˇ ceuˬ le le aꞈ kehˉ haꞈ shaˉ˗oˆ” tehꞈ kʼoˆ ve yoˬ. “Nyi ma” kʼoˆ ve lehˬ aˬ htoꞈ ma tcuhˉ kuiˬ cawˬ ve le? Saˍtanˍ coˇ caˇ leh ngaˬ hui ve nyi ma htaꞈ hkʼaˬ hkʼe te a naˍ nehˉ tuˬ te laˇ ve le? Ngaˬ hui ve nyi ma htaꞈ hkʼaˬ hkʼe te haꞈ shaˉ gʼa tuˬ le? Gʼuiˬ sha htaꞈ ka tiꞈ yeˬ tuˬ, awˬ lawn chi ve teˇ hpaˍ ngaˬ hui gʼa shiˍ cawˇ ve yoˬ.

“NAWˬ VE NYI MA” Aˬ HTOꞈ MA HTAꞈ KʼOˆ GAˇ VE LE?

4-5. (a) Liꞈ hpu hkʼaw bvuhꞈ taˍ ve “nyi ma” aˬ htoꞈ ma htaꞈ kʼoˆ gaˇ ve le? (b) Awˬ tehˬ tehˬ kʼo ngaˬ hui hkʼaˬ hkʼe ve chaw hpehꞈ ve a yeˇ uiˍ jaˇ tehꞈ awˬ to htaꞈ cuˇ leh tehˆ maˍ laˇ sheˍ.

4 Tawˇ naˉ ve liꞈ 4:23 leh awˬ nu ve Liꞈ hpu awˬ tawn hkʼaw “nyi ma” lehˬ ngaˬ hui ve dawˇ hkʼaˇ htaꞈ kʼoˆ gaˇ ve yoˬ. (Chiˇ mvuh ve 51:6 gʼaw sheˍ.) “Nyi ma” lehˬ ngaˬ hui tawnˇ gʼa ve awˬ ceuˬ, te gaˇ ve awˬ ceuˬ, leh aˬ htoꞈ ma te oˇ hkʼe te gaˇ ve htaꞈ caˉ daꞈ ve yoˬ. “Nyi ma” lehˬ awˬ tehˬ kʼo ngaˬ hui hkʼaˬ hkʼe ve chaw hpehꞈ ve htaꞈ kʼoˆ gaˇ ve, shu ngaˬ hui htaꞈ hkʼaˬ hkʼe mawˬ gʼa ve htaꞈ kʼoˆ gaˇ ve maˇ heˆ.

5 Awˬ tehˬ tehˬ kʼo, ngaˬ hui hkʼaˬ hkʼe ve chaw hpehꞈ ve a yeˇ uiˍ jaˇ. Chi ve ngaˬ hui ve awˬ to htaꞈ tehˆ daꞈ gʼa ve yoˬ. Ngaˬ hui awˬ to chehˇ sha tuˬ, awˬ bon cawˬ ve caˇ tuˬ htaꞈ caˇ leh hkʼaˬ htaˆ kaꞈ awˬ gʼaˇ gʼa caw ve yoˬ. Chi hkʼa shuˍ shuˍ, ngaˬ hui ve co ha hpawˇ daꞈ tuˬ, co ha hpawˇ ve caˇ tuˬ htaꞈ caˇ leh Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ yonˍ ve tehꞈ hkʼaˬ htaˆ kaꞈ hpeuꞈ maw piˇ cawˇ ve yoˬ. Chi kʼoˆ gaˇ ve lehˬ ngaˬ hui henˇ taˍ ve htaꞈ yuˬ yehˇ leh ngaˬ hui ve yonˍ hkʼaˇ shu htaꞈ gʼa kʼoˆ piˇ ve yoˬ. (Roˉmaꞈ 10:8-10; Yaˍkoˆ 2:26) Chi hkʼoˆ kaꞈ nyi˗a kʼo ngaˬ hui chehˇ sha ve htaꞈ shuˍ ve htawˇ, awˬ to hkʼaw a naˍ cawˬ gʼa ve yoˬ. Chi hkʼa shuˍ shuˍ, ngaˬ hui hkʼaˬ htaˆ kaꞈ Gʼuiˬ sha ve kanˉ te chehˇ leh ngaˬ hui ve yonˍ hkʼaˇ yeˬ˗oˬ tehꞈ dawˇ ve htawˇ, nyi ma hkʼaw maˇ daꞈ ve dawˇ hkʼaˇ uiˍ la gʼa ve yoˬ. (1 Kawˇrenˍhtuˆ 10:12; Yaˍkoˆ 1:14, 15) Saˍtanˍ yawˇ ve dawˇ hkʼaˇ ngaˬ hui ve nyi ma hkʼaw cawˬ tcuh gaˇ ve yoˬ. Yawˇ hkʼaˬ hkʼe te chi hkʼe te gʼa tuˬ le? Ngaˬ hui a shu yawˇ awˬ to htaꞈ hkʼaˬ hkʼe haꞈ shaˉ gʼa tuˬ le?

SAˍTANˍ COˇ CAˇ LEH NGAˬ HUI VE NYI MA A NAˍ NEHˉ TUˬ TE LAˇ VE

6. Saˍtanˍ aˬ htoꞈ ma te gaˇ ve le? Yawˇ hkʼaˬ hkʼe te ve le?

6 Saˍtanˍ ngaˬ hui htaꞈ yawˇ hkʼe hpehꞈ tcuh gaˇ ve yoˬ. Yawˇ a shu yawˇ awˬ pon tiˉ dawˇ nyi leh Yaˬhoˉvaˬ ve awˬ liˇ awˬ hkʼaˇ htaꞈ maˇ gʼaꞈ te gaˇ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, Saˍtanˍ yawˇ hkʼe te tuˬ ngaˬ hui htaꞈ nyiˉ laˇ maˇ gʼa. Hkʼe te leh Saˍtanˍ yawˇ ve a loˍ hkʼe te tuˬ, yawˇ awˬ hkʼaˇ laiˉ hkʼaˇ yehˇ ve yoˬ. Tawˇ pa haˉ te kʼo, yawˇ hkʼe dawˇ˗oˬ ve chaw laiˉ gʼaˇ ngaˬ hui awˬ paˇ awˬ kui lo chehˇ tcuh la ve yoˬ. (1 Yoˇhanˬ 5:19) Maˇ daꞈ ve chaw htaꞈ awˬ chawˇ te ve kʼo ngaˬ hui ve dawˇ hkʼaˇ luˬ kʼai gʼa ve tehꞈ shiˍ ve htawˇ, Saˍtanˍ lehˬ ngaˬ hui yawˇ hui geh awˬ yanˇ maw chaweh chehˇ tcuh gaˇ ve yoˬ. (1 Kawˇrenˍhtuˆ 15:33) Yawˇ awˬ hkʼaˇ chi ve Sawˉlaꞈmonˍ geh kaꞈ yehˇ ve yoˬ. Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ oˉ kʼoˍ maˇ pui ve yaˇ miˇ laiˉ gʼaˇ geh yawˇ heuˆ leh “yawˇ Gʼuiˬ sha htaꞈ baˬ taˉ tuˬ” yawˇ hui te piˇ ve yoˬ.—1 Jawˇmawˇ 11:3.

Saˍtanˍ coˇ caˇ leh ngaˬ hui ve nyi ma htaꞈ a naˍ nehˉ tuˬ te laˇ htaˇ, ngaˬ hui ve nyi ma htaꞈ hkʼaˬ hkʼe te haꞈ shaˉ gʼa tuˬ le? (Awˬ tawn 7 nyi sheˍ) *

7. Laiˉ gʼaˇ Saˍtanˍ hkʼe dawˇ tuˬ yawˇ aˬ htoꞈ ma htaꞈ yehˇ sheˍ ve le? Aˬ htoꞈ ma te awˬ lawn chi htaꞈ ngaˬ hui shaˍ tiꞈ te cawˇ ve le?

7 Laiˉ gʼaˇ Saˍtanˍ hkʼe dawˇ tuˬ, yawˇ awˬ han htaꞈ kaꞈ yehˇ ve yoˬ. Awˬ han chi teˇ hpaˍ pyawˍ ve ceh maˇ heˆ, ngaˬ hui ve te hkʼaˇ dawˇ hkʼaˇ htaꞈ kaꞈ maˍ laˇ ve yoˬ. Yeˍsuˆ shu htaꞈ maˍ piˇ htaˇ, awˬ lawn kʼoˆ maˍ piˇ ve yoˬ. Tawˇ pa haˉ te kʼo, daꞈ ve Saˍmaˍriˆ chaw leh yaˇ paˍ yehˬ hkʼaw tawˆ˗e leh hpu yehˇ baˬ ve awˬ lawn yawˇ kʼoˆ maˍ leh hkʼa dehꞈ maˍ piˇ ve yoˬ. (Maꞈhtehˍ 13:34; Luˉkaꞈ 10:29-37; 15:11-32) Saˍtanˍ hkʼe dawˇ ve chaw htawˇ, ngaˬ hui ve nyi ma hkʼaw a naˍ nehˉ tuˬ awˬ hkʼaˇ hkʼa shuˍ yehˇ gʼa ve yoˬ. Awˬ han teˇ hpaˍ hpaˍ pyawˍ ve leh ngaˬ hui htaꞈ maˍ laˇ gʼa ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, ngaˬ hui shaˍ tiꞈ gʼa te ve yoˬ. Awˬ han hkʼaˬ ve teˇ maˬ ngaˬ hui nyi cawˇ ve tehꞈ leuˆ yuˬ htaˇ, a shu yawˇ awˬ to htaꞈ na nyi cawˇ ve, ‘maˇ daꞈ ve dawˇ hkʼaˇ awˬ hkʼaˇ suh gʼaꞈ te ve teꞈ chiˉ maˇ heˆ tehꞈ awˬ han chi maˍ laˇ ve laˇ?’ (Gaˍlaˍtiˆ 5:19-21; Eˇfeˇsuꞈ 2:1-3) Awˬ han teˇ maˬ Saˍtanˍ ve dawˇ hkʼaˇ htaꞈ maˍ ve tehꞈ ngaˬ hui shiˍ la ve kʼo, ngaˬ hui hkʼaˬ hkʼe te cawˇ ve le? A naˍ nehˉ la ve htaꞈ jaw hpaw˗e ve hkʼe hpaw˗e cawˇ ve yoˬ!

8. Awˬ pa awˬ e yaˇ ve nyi ma htaꞈ hkʼaˬ hkʼe te haꞈ shaˉ gʼa tuˬ le?

8 Awˬ pa awˬ e teˇ hpaˍ˗oˬ, nawˬ ve yaˇ htaꞈ gʼa haꞈ shaˉ cawˇ ve yoˬ. Saˍtanˍ coˇ caˇ leh nawˬ ve yaˇ nyi ma htaꞈ a naˍ nehˉ tuˬ te piˇ chehˇ ve yoˬ. Nawˬ ve yaˇ awˬ to htaꞈ a naˍ maˇ gʼa nehˉ tuˬ, nawˬ te gʼa ve hkʼe teˇ ceuˬ le le te chehˇ ve maˇ heˆ laˇ? Nawˬ ve yehˬ daꞈ kehˬ tuˬ te leh, nawˬ leh nawˬ ve yaˇ naˬ tuˬ te laˇ ve teˇ ceuˬ le le laꞈ haˉ yuˬ baˬ ve maˇ heˆ laˇ? Chi hkʼa shuˍ shuˍ, awˬ han, kenˍ (game), in˗teu˗ne hkʼaw Saˍtanˍ ve dawˇ hkʼaˇ cawˬ ve kʼo, Saˍtanˍ nawˬ ve yaˇ nyi ma htaꞈ a naˍ maˇ gʼa nehˉ tcuh tuˬ gʼa haꞈ shaˉ cawˇ ve yoˬ. (Tawˇ naˉ ve 1:8; Eˇfeˇsuꞈ 6:1, 4) Chi htaꞈ pa taw, nawˬ Liꞈ hpu hkʼaw ve awˬ liˇ awˬ hkʼaˇ htaꞈ cuˇ leh nawˬ ve yehˬ kʼa hkʼaw awˬ liˇ teh˗oꞈ. Yaˇ aˬ htoꞈ ma nyi gʼa ve maˇ nyi gʼa ve hkʼa dehꞈ kʼoˆ piˇ leh, aˬ htoꞈ ma te nawˬ chi hkʼe dawˇ cheˆ ve kaꞈ kʼoˆ maˍ piˇ sheˍ. (Maꞈhtehˍ 5:37) Yaˇ uiˍ la˗oˬ htaˇ, yawˇ hui Yaˬhoˉvaˬ ve awˬ liˇ awˬ hkʼaˇ htaꞈ cuˇ leh aˬ htoꞈ ma daꞈ ve maˇ daꞈ ve shiˍ gʼa tuˬ yawˇ hui htaꞈ hkʼa dehꞈ maˍ piˇ sheˍ. (Heˍbrehˇ 5:14) Nawˬ te ve awˬ ceuˬ kaꞈ nawˬ ve yaˇ htaꞈ maˍ piˇ gʼa ve tehꞈ taˇ leunˇ sheˍ.—Bon maˍ ve 6:6, 7; Roˉmaꞈ 2:21.

9. Saˍtanˍ ngaˬ hui htaꞈ hkʼaˬ hkʼe dawˇ tcuh gaˇ ve le? Chi hkʼe dawˇ ve kʼo aˬ htoꞈ ma te kawˆ tuˬ cawˬ ve le?

9 Ngaˬ hui ve nyi ma htaꞈ a naˍ nehˉ tuˬ te laˇ tuˬ, Saˍtanˍ lehˬ Yaˬhoˉvaˬ ve cuˇ yiˍ htaꞈ gʼaˇ va ve aꞈ kehˉ chaw yaˇ ve cuˇ yiˍ htaꞈ gʼaˇ va tuˬ ngaˬ hui htaꞈ te tcuh gaˇ ve yoˬ. (Kawˇlawˇsehˇ 2:8) Tawˇ pa haˉ te kʼo, ngaˬ hui a shaꞈ teꞈ kuiˬ hkʼaw paw sha la ve a yeˇ uiˍ jaˇ tehꞈ Saˍtanˍ ngaˬ hui htaꞈ dawˇ tcuh gaˇ ve yoˬ. Chi hkʼe dawˇ ve chaw teˇ hpaˍ kʼo awˬ tehˬ paw sha la leh, teˇ hpaˍ kʼo maˇ paw sha la. Yaꞈ hkʼaˇ, chi hkʼe dawˇ ve chaw teˇ gʼaˇ le le kawˆ tuˬ cawˬ ve yoˬ. Awˬ lawn kʼo dawˇ teh taˍ ve oˇ ve htaꞈ gʼaꞈ te tuˬ, yawˇ hui teˇ gʼaˇ le le chehˇ sha cawˬ sha ve, yehˬ kʼa hkʼaw meuˆ daꞈ ve, leh Gʼuiˬ sha htaꞈ awˬ chawˇ te ve chi teˇ hpaˍ htaꞈ baˬ taˉ ve yoˬ. (1 Tiˆmoˉseˍ 6:10) Mvuhˇ naw ma hkʼoˆ chehˇ ve ngaˬ hui ve Awˬ pa cuˇ yiˍ cawˬ jaˇ ve yawˇ ngaˬ hui htaꞈ hpu shi hpawˇ cawˇ ve dawˇ hkʼaˇ htaꞈ maˍ laˇ ve pa taw, ngaˬ hui ha lehˬ jaˇ.—Cuˇ yiˍ piˇ ve 7:12; Luˉkaꞈ 12:15.

NGAˬ HUI VE NYI MA HTAꞈ HKʼAˬ HKʼE TE HAꞈ SHAˉ GʼA TUˬ LE?

Oˇ htaˇ teˇ co˗e ve sanˍ deˍ shaw paˍ leh lanˇ venˇ yehˬ miˉ shaw paˍ hkʼa shuˍ, ngaˬ hui ve nyi ma hkʼaw maˇ daꞈ ve dawˇ hkʼaˇ maˇ gʼa loꞈ la tuˬ, ngaˬ hui shaˍ tiꞈ te leh laꞈ haˉ gu sheˍ (Awˬ tawn 10-11 nyi sheˍ) *

10-11. (a) Ngaˬ hui a shu yawˇ awˬ to htaꞈ haꞈ shaˉ tuˬ, hkʼaˬ hkʼe gʼa te cawˇ ve le? (b) Oˇ htaˇ teˇ co˗e, sanˍ deˍ shaw paˍ hkʼaˬ hkʼe te ve le? Ngaˬ hui ve dawˇ shiˍ puiˉ ve nyi ma hkʼaˬ hkʼe te sanˍ deˍ shaw paˍ hkʼe hpehꞈ ve le?

10 Ngaˬ hui ve nyi ma htaꞈ haꞈ shaˉ gʼa tuˬ, hkʼaˬ ve teˇ maˬ kawˆ tuˬ cawˬ ve htaꞈ ngaˬ hui gʼa shiˍ leh maˇ gʼa heuˆ la tuˬ htaꞈ gʼa fanˬ cawˇ ve yoˬ. Awˬ lawn chi sanˍ deˍ shaw paˍ ve kanˉ htaꞈ shuˍ ve yoˬ. Jawˇmawˇ Sawˉlaꞈmonˍ ve awˬ co˗e htaˇ, yawˇ hui lanˇ venˇ hkʼoˆ huˉ taˍ leh, kawˆ tuˬ cawˬ htaˇ shu htaꞈ kuˬ leh shaˍ tiꞈ piˇ ve yoˬ. Saˍtanˍ ngaˬ hui ve nyi ma a naˍ nehˉ tuˬ te laˇ htaˇ, ngaˬ hui kaꞈ chi ve hkʼa shuˍ te cawˇ ve yoˬ.

11 Oˇ htaˇ teˇ co˗e, sanˍ deˍ shaw paˍ lanˇ venˇ yehˬ miˉ shaw paˍ geh teˇ geh kanˉ te ve yoˬ. (2 Saˍmo˗eˍlaˆ 18:24-26) Canˇ paˍ laˬ htaˇ lanˇ venˇ yehˬ miˉ hoˆ tuˬ, yawˇ hui ga daꞈ ve yoˬ. (Neˍhaˍmiˆ 7:1-3) Ngaˬ hui ve dawˇ shiˍ puiˉ ve nyi ma Liꞈ hpu hkʼaw maˍ laˇ ve htaꞈ cuˇ ve * chi sanˍ deˍ shaw paˍ hkʼe hpehꞈ ve yoˬ. Saˍtanˍ ve dawˇ hkʼaˇ ngaˬ hui ve nyi ma hkʼaw gaˬ tuˬ coˇ caˇ ve yoˬ. Yawˇ ngaˬ hui ve dawˇ hkʼaˇ hkʼaw heuˆ la kuiˬ cawˬ gaˇ ve yoˬ. Ngaˬ hui ve dawˇ shiˍ puiˉ ve nyi ma ngaˬ hui htaꞈ shaˍ tiꞈ peꞈ laˇ htaˇ, ngaˬ hui gʼa na cawˇ leh ngaˬ hui ve nyi ma yehˬ miˉ gʼa hoˆ ve yoˬ.

12-13. Ngaˬ hui maˇ daꞈ ve awˬ ceuˬ aˬ htoꞈ ma te gaˇ la ve le? Chi hkʼe ve gʼa hpuˇ htaˇ, ngaˬ hui hkʼaˬ hkʼe te cawˇ ve le?

12 Saˍtanˍ ve dawˇ hkʼaˇ maˇ gʼa heuˆ la tuˬ ngaˬ hui a shu yawˇ awˬ to htaꞈ hkʼaˬ hkʼe haꞈ shaˉ gʼa ve, tawˇ pa haˉ teˇ maˬ teˇ geh dawˇ nyi sheˍ. Yaˬhoˉvaˬ ngaˬ hui htaꞈ maˍ laˇ ve, “haˉ chawˇ haˉ paˆ te ve, chaꞈ chiˆ ve hkʼa peu˗eˬ ve leh, shu mawˇ shu jeˬ htaꞈ sheˉ lai ve, chi teˇ hpaˍ awˬ lawn nawˬ hui awˬ hkʼaw lo tawˇ yaw daꞈ ve ceh kaꞈ taˇ te.” (Eˇfeˇsuꞈ 5:3) Yaꞈ hkʼaˇ, kanˉ teˇ geh te ve chaw, liꞈ teˇ geh henˇ ve chaw pehꞈ ve tzuhˆ ve awˬ lawn htaꞈ kʼoˆ daꞈ htaˇ, ngaˬ hui hkʼaˬ hkʼe te tuˬ le? Ngaˬ hui “miˬ guiˬ htaꞈ caˉ daꞈ ve sheˉ lai ve teˇ hpaˍ htaꞈ baˬ taˉ” cawˇ ve tehꞈ shiˍ ve yoˬ. (Tiˇtuˆ 2:12) Dawˇ shiˍ puiˉ ve nyi ma sanˍ deˍ shaw paˍ hkʼe hpehꞈ ve ngaˬ hui htaꞈ shaˍ tiꞈ peꞈ laˇ tuˬ yoˬ hehˉ. (Roˉmaꞈ 2:15) Ngaˬ hui na tuˬ laˇ? Ngaˬ hui yawˇ hui yaw daꞈ chehˇ ve hkawˇ ca na˗e gaˇ ve, maˇ heˆ leh yawˇ hui nyi chehˇ ve awˬ han nyi gaˇ tuˬ yoˬ hehˉ? Yaꞈ hkʼaˇ, nawˬ ve nyi ma yehˬ miˉ htaꞈ laꞈ haˉ hoˆ sheˍ. Yaw daꞈ chehˇ ve awˬ lawn pa ve, maˇ heˆ leh jaw hpaw˗e gʼa ve yoˬ.

13 Shu ngaˬ hui htaꞈ maˇ daꞈ ve dawˇ tcuh leh te tcuh laˇ gaˇ htaˇ, tawˍ baˬ tuˬ haꞈ hanˉ ve gʼa cawˬ ve yoˬ. Ngaˬ hui coˇ caˇ ve Yaˬhoˉvaˬ hkʼa dehꞈ nyi chehˇ ve yoˬ. Saˍtanˍ ve dawˇ hkʼaˇ htaꞈ tawˍ daꞈ gʼaˇ tuˬ, yawˇ ngaˬ hui htaꞈ awˬ gʼaˇ leh cuˇ yiˍ peꞈ laˇ ve yoˬ. (2 Raˍsaˍvanˍ 16:9; Iˉsaˍyaˆ 40:29; Yaˍkoˆ 1:5) Yaꞈ hkʼaˇ, ngaˬ hui ve nyi ma htaꞈ haꞈ shaˉ gʼa tuˬ aˬ htoꞈ ma te gʼa sheˍ ve le?

HKʼA DEHꞈ SHAW TAˍ˗Oꞈ

14-15. (a) Ngaˬ hui ve nyi ma yehˬ miˉ aˬ htoꞈ ma awˬ pon hpaw piˇ cawˇ ve le? (b) Tawˇ naˉ ve liꞈ 4:20-22 hkʼaw kʼoˆ taˍ ve hkʼe, Liꞈ hpu gʼaw htaˇ ngaˬ hui awˬ bon maˇ maˇ gʼa tuˬ hkʼaˬ hkʼe te cawˇ ve le? (Awˇ ceˍ awˇ fa “ Nawˬ hkʼaˬ hkʼe te hkʼa dehꞈ dawˇ nyi gʼa tuˬ le?” htaꞈ nyi sheˍ.)

14 Ngaˬ hui ve nyi ma htaꞈ haꞈ shaˉ gʼa tuˬ, maˇ daꞈ ve dawˇ hkʼaˇ htaꞈ tawˍ daꞈ ve ceh maˇ lawꞈ. Daꞈ ve dawˇ hkʼaˇ htaꞈ ngaˬ hui gʼa haꞈ yuˬ cawˇ ve yoˬ. Lanˇ venˇ htaꞈ teˇ pawˆ kʼawꞈ dawˇ nyi sheˍ. Canˇ paˍ laˬ htaˇ, lanˇ venˇ yehˬ miˉ shaw paˍ yehˬ miˉ gʼa hoˆ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, caˇ tuˬ leh mawˇ yehˇ tuˬ ca yuˬ kʼoˍ la htaˇ, lanˇ venˇ yehˬ miˉ gʼa hpaw piˇ cawˇ ve yoˬ. Lanˇ venˇ yehˬ miˉ maˇ hpaw piˇ ve kʼo, venˇ hkʼaw ve chaw meuꞈ suh˗e tuˬ yoˬ. Chi hkʼa shuˍ shuˍ, Gʼuiˬ sha ve dawˇ hkʼaˇ htaꞈ haꞈ yuˬ tuˬ ngaˬ hui ve nyi ma yehˬ miˉ hkʼaˬ htaˆ kaꞈ gʼa hpaw ve yoˬ.

15 Yaˬhoˉvaˬ ve dawˇ hkʼaˇ Liꞈ hpu hkʼaw cawˬ ve yoˬ. Hkʼe te leh ngaˬ hui gʼaw ve teˇ pawˆ le le Yaˬhoˉvaˬ ve dawˇ hkʼaˇ ngaˬ hui ve te hkʼaˇ dawˇ hkʼaˇ htaꞈ maˍ tcuh chehˇ ve yoˬ. Liꞈ hpu gʼaw htaˇ ngaˬ hui awˬ bon maˇ maˇ gʼa tuˬ hkʼaˬ hkʼe te cawˇ ve le? Ngaˬ hui bon lawˬ cawˇ ve yoˬ. Awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ miˇ teˇ gʼaˇ kʼoˆ ve, “ngaˬ Liꞈ hpu maˇ gʼaw sheˍ htaˇ, Yaˬhoˉvaˬ geh bon lawˬ ve yoˬ. Yawˇ ve tawˇ hkawˇ ‘awˬ hkʼaw lo cawˬ ve anˇ tuˬ uiˍ ve hteˇ ve cawˇ ve awˬ ceuˬ teˇ hpaˍ htaꞈ ngaˬ mawˬ hpehꞈ tuˬ’ ngaˬ yawˇ geh lawˬ ve yoˬ.” (Chiˇ mvuh ve 119:18) Ngaˬ hui gʼaw ve hkʼa dehꞈ gʼa dawˇ nyi cawˇ ve yoˬ. Ngaˬ hui bon lawˬ ve, Liꞈ hpu gʼaw ve, leh hkʼa dehꞈ dawˇ nyi htaˇ, yawˇ ve tawˇ hkawˇ ngaˬ hui ve nyi ma hkʼaw gaˬ leh ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ ve dawˇ hkʼaˇ htaꞈ haꞈ la ve yoˬ.Tawˇ naˉ ve 4:20-22 gʼaw sheˍ; Chiˇ mvuh ve 119:97.

16. Chaw laiˉ gʼaˇ JW Awˬ han tawˆ kuiˬ htaꞈ awˬ bon hkʼaˬ hkʼe gʼa ve le?

16 Yaˬhoˉvaˬ ve dawˇ hkʼaˇ ngaˬ hui htaꞈ maˍ tcuh tuˬ, JW Awˬ han tawˆ kuiˬ (JW Broadcasting®) hkʼaw ve VDO kaꞈ nyi hpehꞈ ve yoˬ. Awˬ viˉ awˬ nyi teˇ ca kʼoˆ ve, “teˇ ha pa le le tawˆ la ve VDO lehˬ ngaˬ hui lawˬ taˍ ve htaꞈ shuˍ ve yoˬ. Ngaˬ hui nyi ma luˬ leh chehˇ bawˬ htaˇ, awˬ gʼaˇ peꞈ laˇ ve yoˬ. Oˇ kaˬ lo cawˬ ve liꞈ hkawˇ ngaˬ hui ve aˉ hkʼaw lo hkʼaˬ htaˆ kaꞈ hpaw taˍ ve yoˬ. Ngaˬ hui awˬ chiˇ te ve, aˉ hkʼaw daꞈ kehˬ tuˬ te ve, gʼaˇ jehˇ htaˇ kaꞈ hpaw taˍ ve yoˬ.” VDO chi teˇ hpaˍ ngaˬ hui ve nyi ma htaꞈ haꞈ shaˉ laˇ gʼa ve yoˬ. Ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ hkʼe dawˇ tuˬ, leh Saˍtanˍ ve dawˇ hkʼaˇ htaꞈ tawˍ daꞈ gʼaˇ tuˬ ga laˇ ve yoˬ.

17-18. (a) 1 Jawˇmawˇ liꞈ 8:61 hkʼaw kʼoˆ taˍ ve hkʼe, Yaˬhoˉvaˬ maˍ laˇ ve awˬ ceuˬ htaꞈ ngaˬ hui yuˬ yehˇ ve kʼo, aˬ htoꞈ ma awˬ bon gʼa tuˬ le? (b) Jawˇmawˇ Heˍsaˍkiˆ ve awˬ lawn ngaˬ hui htaꞈ aˬ htoꞈ ma maˍ laˇ ve le? (c) Chiˇ mvuh ve liꞈ 139:23, 24 hkʼaw cawˬ ve Daˍviˆ bon lawˬ hkawˇ hkʼa shuˍ, ngaˬ hui aˬ htoꞈ ma lawˬ gʼa ve le?

17 Teˇ pawˆ le le ngaˬ hui cawˇ ve htaꞈ te leh awˬ bon cawˬ ve htaꞈ gʼa mawˬ htaˇ, ngaˬ hui ve yonˍ hkʼaˇ uiˍ la mvuh la tuˬ yoˬ. (Yaˍkoˆ 1:2, 3) Yaˬhoˉvaˬ nyi hkʼaˇ suh leh ngaˬ hui htaꞈ yaˇ tehꞈ kuˬ laˇ ve pa taw, ngaˬ hui ha lehˬ jaˇ leh yawˇ htaꞈ kaꞈ ha lehˬ tuˬ maˇ maˇ te piˇ gaˇ ve yoˬ. (Tawˇ naˉ ve 27:11) Teˇ pawˆ le le ngaˬ hui beˬ ve lawˇ ve htaꞈ gʼaˇ htaˇ, ngaˬ hui ve Awˬ pa htaꞈ nyi ma awˬ tawˬ hkʼa gaˬ oˉ kʼoˍ pui chehˇ ve tehꞈ hpeuꞈ maw piˇ gʼa ve yoˬ. (Chiˇ mvuh ve 119:113) Ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ haꞈ leh, ngaˬ hui ve nyi ma yawˇ ve hkawˇ na yuˬ tuˬ leh yawˇ ve a loˍ awˬ hkʼaˇ suh gʼaꞈ te tuˬ hkʼa dehꞈ gu taˍ˗oˬ ve tehꞈ hpeuꞈ maw piˇ gʼa ve yoˬ.—1 Jawˇmawˇ 8:61 gʼaw sheˍ.

18 Ngaˬ hui te yaꞈ tuˬ laˇ? Ngaˬ hui maˇ biˇ ve pa taw, teˇ pawˆ pawˆ kʼo te yaꞈ la tuˬ yoˬ. Jawˇmawˇ Heˍsaˍkiˆ ve awˬ lawn htaꞈ dawˇ nyi sheˍ. Yawˇ kaꞈ te yaꞈ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, yawˇ venˇ baˆ dawˇ hpfuhˆ leh daꞈ la ve, Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ “ka tiꞈ yeˬ ve awˬ hkʼaw lo” caˉ leh oˉ kʼoˍ pui ve yoˬ. (Iˉsaˍyaˆ 38:3-6; 2 Raˍsaˍvanˍ 29:1, 2; 32:25, 26) Saˍtanˍ coˇ caˇ leh ngaˬ hui ve nyi ma htaꞈ a naˍ nehˉ tuˬ te laˇ htaˇ, tawˍ baˬ sheˍ. “Na yuˬ puiˉ ve nyi ma” cawˬ tuˬ bon lawˬ sheˍ. (1 Jawˇmawˇ 3:9, MGS; Chiˇ mvuh ve 139:23, 24 gʼaw sheˍ.) Ngaˬ hui ve nyi ma htaꞈ haꞈ shaˉ ve kʼo, ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ ka tiꞈ yeˬ gʼa ve yoˬ.

KʼA MUIˬ HKAWˇ 54 “Yaꞈ kʼaw choˬ hpawˇ lo cawˬ ve yoˬ”

^ Ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ ka tiꞈ yeˬ tuˬ laˇ? Saˍtanˍ ngaˬ hui Gʼuiˬ sha htaꞈ oˉ kʼoˍ maˇ gʼa pui tuˬ te laˇ tcuh˗aw laˇ? Awˬ lawn chi, ngaˬ hui beˬ ve lawˇ ve aˬ htoꞈ ma gʼa hpuˇ ve htawˇ, ngaˬ hui ve nyi ma hkʼaˬ hkʼe taw haꞈ shaˉ gʼa tuˬ ve htaꞈ caˉ daꞈ ve yoˬ. “Nyi ma” aˬ htoꞈ ma htaꞈ kʼoˆ gaˇ ve le? Saˍtanˍ coˇ caˇ leh nyi ma htaꞈ hkʼaˬ hkʼe te a naˍ nehˉ tuˬ te laˇ ve le? Nyi ma chi htaꞈ ngaˬ hui hkʼaˬ hkʼe te haꞈ shaˉ gʼa tuˬ le? Awˬ lawn chi ve hkʼaw kʼoˆ maˍ laˇ tuˬ yoˬ.

^ KʼAWꞈ KʼOˆ MAˍ TAˍ VE: Yaˬhoˉvaˬ ngaˬ hui ve te hkʼaˇ dawˇ hkʼaˇ htaꞈ hkʼa dehꞈ dawˇ nyi leh dawˇ cheˆ tcuh laˇ ve yoˬ. Liꞈ hpu hkʼaw chi ve htaꞈ dawˇ shiˍ puiˉ ve nyi ma tehꞈ kʼoˆ ve yoˬ. (Roˉmaꞈ 2:15; 9:1) Ngaˬ hui ve dawˇ shiˍ puiˉ ve nyi ma Liꞈ hpu hkʼaw maˍ laˇ ve htaꞈ cuˇ ve kʼo, ngaˬ hui ve te hkʼaˇ dawˇ hkʼaˇ Yaˬhoˉvaˬ ve awˬ liˇ awˬ hkʼaˇ htaꞈ hawˍ daꞈ tuˬ yoˬ.

^ AWˬ HAN HTAꞈ KʼOˆ MAˍ TAˍ VE: Awˬ viˉ awˬ nyi teˇ gʼaˇ awˬ han nyi chehˇ leh pehꞈ ve tzuhˆ ve awˬ lawn tawˆ la htaˇ, yawˇ hkʼaˬ hkʼe te tuˬ gʼa dawˇ cheˆ ve.

^ AWˬ HAN HTAꞈ KʼOˆ MAˍ TAˍ VE: Oˇ htaˇ teˇ co˗e ve sanˍ deˍ shaw paˍ venˇ awˬ jaˇ lo kawˆ tuˬ cawˬ ve htaꞈ nyi chehˇ ve. Yawˇ lanˇ venˇ yehˬ miˉ shaw paˍ htaꞈ kuˬ piˇ leh yawˇ hui gʼa kaˇ htaˇ, lanˇ venˇ yehˬ miˉ laꞈ haˉ hoˆ ve.