Awˬ lawn awˬ tanˇ hkʼa gaˬ hteˇ lehˍ kʼai tuˬ

Awˬ hkʼaˇ lonˉ maˬ teˇ hpaˍ cawˬ taˍ ve liꞈ mehˆ hpfuhˇ lo hteˇ lehˍ kʼai tuˬ

AWˬ LAWN 7

KʼA MUIˬ HKAWˇ 51 Gʼuiˬ sha htaꞈ awˬ to chiˇ aꞈ piˇ ve!

Naˍzaˍriˆ chaw hpehꞈ ve awˬ lawn ngaˬ hui htaꞈ aˬ htoꞈ ma maˍ laˇ ve le?

Naˍzaˍriˆ chaw hpehꞈ ve awˬ lawn ngaˬ hui htaꞈ aˬ htoꞈ ma maˍ laˇ ve le?

“Yawˇ Naˍzaˍriˆ chaw hpehꞈ chehˇ sheˍ ve ceh ceh, yawˇ lehˬ Gʼuiˬ sha htaꞈ chiˇ aꞈ taˍ ve chaw hpehꞈ ve yoˬ.”HEH PUIˉ HKʼAW 6:8.

HENˇ TUˬ VE TEˇ HPAˍ

Naˍzaˍriˆ chaw hpehꞈ ve lehˬ haꞈ hanˉ leh Yaˬhoˉvaˬ awˬ pon yuˬ tanˇ ve awˬ lawn ngaˬ hui htaꞈ hkʼaˬ hkʼe maˍ laˇ ve le?

1. Teˇ co˗e peuˬ teˇ co˗e Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ te ve chaw daꞈ ve te hkʼaˇ dawˇ hkʼaˇ aˬ htoꞈ ma hpeuꞈ maw laˇ ve le?

 Nawˬ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ haꞈ˗aw laˇ? Nawˬ yawˇ htaꞈ haꞈ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, chi hkʼe haꞈ ve nawˬ teˇ gʼaˇ ceh tiˉ maˇ heˆ. Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ te ve oˇ htaˇ teˇ co˗e ve chaw kaꞈ yawˇ htaꞈ haꞈ jaˇ ve yoˬ. (Chiˇ mvuh ve 104:33, 34) Laiˉ gʼaˇ Gʼuiˬ sha htaꞈ oˉ kʼoˍ pui gʼa tuˬ gʼa yuˬ tanˇ jaˇ. Chi ve hkʼaw ve teˇ moˍ lehˬ Naˍzaˍriˆ chaw hui hpehꞈ ve yoˬ. Naˍzaˍriˆ chaw hui hpehꞈ ve lehˬ a shu le? Leh yawˇ hui ve awˬ lawn ngaˬ hui htaꞈ aˬ htoꞈ ma maˍ laˇ ve le?

2. (a) Naˍzaˍriˆ chaw hpehꞈ ve lehˬ a shu le? (Heh puiˉ hkʼaw 6:1, 2) (b) Aˬ htoꞈ ma te Iˉsaˍreˍlaˆ chaw teˇ hpaˍ Naˍzaˍriˆ chaw hpehꞈ tuˬ hkanˍ taˍ ve le?

2 “Naˍzaˍriˆ” kʼoˆ ve tawˇ hkawˇ lehˬ Heˍbrehˇ hkawˇ kʼo, “leuˆ yuˬ taˍ ve chaw,” ‘awˬ nu ve chaw geh maˇ chehˇ ve,’ leh “yawˇ awˬ to Gʼuiˬ sha htaꞈ chiˇ aꞈ piˇ taˍ peuˬ ve chaw” hpehꞈ ve yoˬ. Iˉsaˍreˍlaˆ chaw nyi ma pfuhˇ jaˇ ve htaꞈ kʼoˆ htaˇ, Naˍzaˍriˆ chaw tehꞈ kʼoˆ ve yoˬ. Chi ve lehˬ Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ te tuˬ laiˉ ceuˬ yuˬ tanˇ ve yoˬ. Moˉseˍ ve awˬ liˇ tawˇ hkawˇ hkʼaw kʼoˆ ve, hawˉ hkʼaˆ maˇ heˆ leh yaˇ miˇ kaꞈ Yaˬhoˉvaˬ awˬ pon kanˉ te tuˬ teˇ tcuhˉ teˇ yanˇ Naˍzaˍriˆ chaw hkʼe hpehꞈ tuˬ hkanˍ taˍ ve yoˬ. a (Heh puiˉ hkʼaw 6:1, 2 gʼaw sheˍ.) Chi hkʼe hkanˍ ve, maˇ heˆ leh ka tiꞈ te ve lehˬ teˇ ceuˬ ceuˬ kʼoˆ taˍ ve htaꞈ gʼaꞈ te ve yoˬ. Chi ve lehˬ Iˉsaˍreˍlaˆ chaw teˇ gʼaˇ le le gʼa te cawˇ ve awˬ ceuˬ hpehꞈ ve maˇ heˆ. Leh aˬ htoꞈ ma te Iˉsaˍreˍlaˆ chaw teˇ hpaˍ Naˍzaˍriˆ chaw hpehꞈ tuˬ hkanˍ taˍ ve le? Yawˇ hui Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ haꞈ jaˇ leh Yaˬhoˉvaˬ yawˇ hui awˬ pon te laˇ ve awˬ ceuˬ htaꞈ awˬ hpfuhˇ shiˍ ve yoˬ.—Bon maˍ ve 6:5; 16:17.

3. Chi beuꞈ teˇ co˗e Yaˬhoˉvaˬ ve chaw Naˍzaˍriˆ chaw hkʼe hkʼaˬ hkʼe hpehꞈ ve le?

3 Moˉseˍ ve awˬ liˇ tawˇ hkawˇ htaꞈ “Hkriꞈ ve awˬ liˇ tawˇ hkawˇ” ca tehˇ la htaˇ, Naˍzaˍriˆ chaw hpehꞈ tuˬ hkanˍ ve maˇ kʼawꞈ cawˬ˗oˬ. (Gaˍlaˍtiˆ 6:2; Roˉmaꞈ 10:4) Chi hkʼe hpehꞈ ve htawˇ, chi beuꞈ teˇ co˗e Gʼuiˬ sha ve kanˉ te ve chaw Naˍzaˍriˆ chaw hpehꞈ ve te ve hkʼe gʼa te sheˍ ve yoˬ. Chi ve lehˬ nyi ma awˬ tawˬ hkʼa gaˬ, a shaꞈ teꞈ chehˇ ve teˇ co˗e, dawˇ hkʼaˇ hkʼa peu˗eˬ leh awˬ gʼaˇ awˬ shaˉ hkʼa peu˗eˬ, Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ te tuˬ dawˇ teh taˍ ve yoˬ. (Maˍkuˆ 12:30) Ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ awˬ to chiˇ aꞈ piˇ htaˇ, yawˇ ve kanˉ oˇ hkʼe te tuˬ yoˬ tehꞈ hkanˍ taˍ ve yoˬ. Ngaˬ hui hkanˍ taˍ ve hkʼe a shaꞈ teꞈ kuiˬ hkʼaw gʼaꞈ te tuˬ, Yaˬhoˉvaˬ ve a loˍ htaꞈ gʼaꞈ te leh yawˇ ve kanˉ ha lehˬ ha kʼa te tuˬ yoˬ. Naˍzaˍriˆ chaw hpehꞈ ve lehˬ yawˇ hui hkanˍ taˍ ve htaꞈ hkʼaˬ hkʼe gʼaꞈ te ve teˇ geh nyi sheˍ. b Leh yawˇ hui ve awˬ lawn ngaˬ hui htaꞈ hkʼaˬ hkʼe maˍ laˇ gʼa ve kaꞈ teˇ geh nyi sheˍ.—Maꞈhtehˍ 16:24.

HA LEHˬ HA KʼA YUˬ TANˇ VE

4. Heh puiˉ hkʼaw liꞈ 6:3, 4 hkʼaw kʼoˆ taˍ ve hkʼe, Naˍzaˍriˆ chaw hpehꞈ ve lehˬ aˬ htoꞈ ma htaꞈ yuˬ tanˇ ve le?

4 Heh puiˉ hkʼaw liꞈ 6:3, 4 gʼaw sheˍ. Naˍzaˍriˆ chaw hpehꞈ ve lehˬ tzuhˬ maˇ dawˬ ve, a pehˉ meuˇ tzuhˬ maˇ dawˬ ve, maˇ heˆ leh a pehˉ meuˇ shiˍ htaꞈ te taˍ ve teˇ ceuˬ le le kaꞈ maˇ dawˬ ve yoˬ. Leh a pehˉ meuˇ shiˍ awˬ goˇ kaꞈ maˇ caˇ ve yoˬ. Chi ve teˇ hpaˍ Gʼuiˬ sha ve awˬ liˇ tawˇ hkawˇ htaꞈ maˇ yaꞈ ve pa taw awˬ nu ve chaw caˇ hpehꞈ ve yoˬ. Awˬ tehˬ kʼo Liꞈ hpu hkʼaw kʼoˆ ve, Yaˬhoˉvaˬ lehˬ ‘chaw yaˇ htaꞈ ha lehˬ piˇ tuˬ a pehˉ meuˇ gʼuiˬ’ piˇ ve yoˬ. (Chiˇ mvuh ve 104:14, 15) Yaꞈ hkʼaˇ, Naˍzaˍriˆ chaw hpehꞈ ve lehˬ awˬ ceuˬ chi ve teˇ hpaˍ htaꞈ maˇ caˇ tuˬ dawˇ cheˆ ve yoˬ. c

Naˍzaˍriˆ chaw hpehꞈ ve hkʼa shuˍ awˬ yanˇ yuˬ tanˇ tuˬ nawˬ gu hehnˇ taˍ˗oˬ laˇ? (Awˬ tawn 4-6 nyi sheˍ)


5. Me˗di˗an leh Ma˗she˗la aˬ htoꞈ ma yuˬ tanˇ tuˬ leuˆ yuˬ ve le? Leh aˬ htoꞈ ma pa taw yawˇ huiˉ maˬ chi hkʼe te ve le?

5 Chi hkʼe ve ngaˬ hui kaꞈ Naˍzaˍriˆ chaw hpehꞈ ve hkʼa shuˍ te gʼa ve yoˬ. Ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ hkʼa dehꞈ te tuˬ teˇ ceuˬ ceuˬ gʼa yuˬ tanˇ ve yoˬ. Awˬ hpawˇ awˬ miˇ ma Me˗di˗an leh Ma˗she˗la ve awˬ lawn htaꞈ teˇ geh nyi sheˍ. d Me˗di˗an kanˉ te ve awˬ hpfuhˇ gʼa maˇ ve pa taw, yawˇ huiˉ maˬ ve a shaꞈ teꞈ kuiˬ hkʼaw hpehꞈ sha jaˇ. Yawˇ huiˉ maˬ yehˬ lonˉ mvuh jaˇ ve hkʼaw gʼa chehˇ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, yawˇ huiˉ maˬ Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ leuˉ leh te gaˇ ve pa taw teˇ ceuˬ ceuˬ pa ve yoˬ. Yawˇ huiˉ maˬ kʼoˆ ve, “ngaˬ hui hpu pehˇ yehˇ tuˬ yehˬ maˇ uiˍ ve hkʼaw ca chehˇ˗e leh kaˇ kaꞈ hawˇ ve yoˬ.” Awˬ tehˬ kʼo, yawˇ huiˉ maˬ chi hkʼe te tuˬ maˇ loˍ. Yaꞈ hkʼaˇ, yawˇ huiˉ maˬ Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ leuˉ leh te gʼa tuˬ, chi hkʼe te tuˬ leuˆ yuˬ ve yoˬ. Hkʼe te leh, yawˇ huiˉ maˬ ha lehˬ jaˇ.

6. Aˬ htoꞈ ma te chi beuꞈ teˇ co˗e ve Hkriꞈ yaˇ laiˉ ceuˬ yuˬ tanˇ ve le? (Awˬ han htaꞈ nyi sheˍ.)

6 Chi beuꞈ teˇ co˗e ve Hkriꞈ yaˇ Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ leuˉ leh te gʼa tuˬ, laiˉ ceuˬ gʼa yuˬ tanˇ leh chi hkʼe te htaˇ yawˇ hui ha lehˬ jaˇ ve yoˬ. (1 Kawˇrenˍhtuˆ 9:3-6) Awˬ tehˬ kʼo, yawˇ hui chi hkʼe te tuˬ Yaˬhoˉvaˬ maˇ nyiˉ piˇ leh chi hkʼe te ve htawˇ maˇ yaꞈ. Tawˇ pa haˉ te kʼo, laiˉ gʼaˇ yawˇ hui dawˇ cawˇ ve kanˉ htaꞈ maˇ te˗o ve, yawˇ hui ve yehˬ htaꞈ baˬ taˉ ve, to nuˇ to shaˆ hu gaˇ ve htawˇ maˇ hu ve yoˬ. Teˇ hpaˍ kʼo, awˬ hpawˇ awˬ miˇ ma haˆ maˇ heuˆ ve, maˇ heˆ leh yaˇ maˇ cawˬ tuˬ dawˇ cheˆ ve yoˬ. Teˇ hpaˍ kʼo, hto toˇ ve chaw loˍ jaˇ kuiˬ lo kʼai ve pa taw, yawˇ hui ve yehˬ kʼa hkʼaw ve chaw geh teˇ geh maˇ gʼa chehˇ. Ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ daꞈ jaˇ ve awˬ ceuˬ piˇ gaˇ ve pa taw, laiˉ gʼaˇ kʼo awˬ ceuˬ chi ve teˇ hpaˍ htaꞈ yuˬ tanˇ ve yoˬ. Nawˬ Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ te gʼa i ve, maˇ heˆ leh te gʼa maˇ ve htawˇ maˇ kʼoˆ, nawˬ yuˬ tanˇ ve teˇ ceuˬ le le htaꞈ Yaˬhoˉvaˬ awˬ hpfuhˇ shiˍ ve tehꞈ yonˍ sheˍ.—Heˍbrehˇ 6:10.

AWˬ NU VE CHAW HTAꞈ PEUN DAꞈ VE

7. Naˍzaˍriˆ chaw hpehꞈ ve hkanˍ taˍ ve hkʼe gʼaꞈ te tuˬ aˬ htoꞈ ma te teˇ pawˆ pawˆ kʼo maˇ sha ve le? (Heh puiˉ hkʼaw 6:5) (Awˬ han htaꞈ nyi sheˍ.)

7 Heh puiˉ hkʼaw liꞈ 6:5 gʼaw sheˍ. Naˍzaˍriˆ chaw hpehꞈ ve lehˬ oˉ kʼoˍ mvuh maˇ gʼa nuˇ tuˬ hkanˍ taˍ ve yoˬ. Chi ve lehˬ yawˇ hui Yaˬhoˉvaˬ ve kanˇ paˆ awˬ hawˉ lo chehˇ leh yawˇ ve hkawˇ teˇ ceuˬ le le htaꞈ kaꞈ na yuˬ tuˬ hpeuꞈ maw laˇ ve yoˬ. Iˉsaˍreˍlaˆ chaw hkʼaˬ ve teˇ gʼaˇ Naˍzaˍriˆ chaw hpehꞈ maw˗oˬ ve kʼo, yawˇ ve oˉ kʼoˍ mvuh zuhˬ jaˇ leh awˬ nu ve chaw mawˬ gʼa ve yoˬ. Yawˇ hkanˍ taˍ ve hkʼe gʼaꞈ te tuˬ awˬ paˇ awˬ kui lo chehˇ ve chaw yawˇ htaꞈ awˬ gʼaˇ piˇ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, hkanˍ taˍ ve hkʼe teˇ gʼaˇ le le gʼaꞈ te ve maˇ heˆ. Naˍzaˍriˆ chaw hpehꞈ ve te ve awˬ ceuˬ htaꞈ Iˉsaˍreˍlaˆ chaw awˬ hpfuhˇ maˇ shiˍ leh laiˉ pawˆ kʼo awˬ gʼaˇ maˇ piˇ. Tawˇ pa haˉ te kʼo, tcuh kaˍ paˍ Aˍmoˆ ve awˬ co˗e htaˇ, Iˉsaˍreˍlaˆ chaw teˇ hpaˍ Gʼuiˬ sha hkawˇ maˇ na yuˬ ve chaw Naˍzaˍriˆ chaw hpehꞈ ve hkanˍ taˍ ve htaꞈ te yaꞈ tcuh gaˇ ve pa taw, “Naˍzaˍriˆ chaw hui htaꞈ a pehˉ meuˇ gʼuiˬ taw piˇ” ve yoˬ. (Aˍmoˆ 2:12) Naˍzaˍriˆ chaw hpehꞈ ve hkanˍ taˍ ve hkʼe gʼaꞈ te leh awˬ nu ve chaw htaꞈ peun daꞈ tuˬ yawˇ hui gʼa haꞈ hanˉ jaˇ ve yoˬ.

Naˍzaˍriˆ chaw hpehꞈ tuˬ hkanˍ taˍ ve chaw lehˬ awˬ nu ve chaw htaꞈ peun daꞈ tuˬ haꞈ hanˉ ve (Awˬ tawn 7 nyi sheˍ)


8. Behn˗ca˗min ve awˬ lawn nawˬ awˬ gʼaˇ gʼa tuˬ hkʼaˬ hkʼe ga laˇ ve le?

8 Awˬ tehˬ kʼo, ngaˬ hui yaꞈ taw puiˉ ve chaw hpehꞈ ve htawˇ, Yaˬhoˉvaˬ ga laˇ tcuh ve kʼo awˬ nu ve chaw htaꞈ peun daꞈ tuˬ haꞈ hanˉ ve yoˬ. Nawˬgʼo˗eˇ ve mvuhˇ miˬ lo chehˇ ve Behn˗ca˗min a shaꞈ 10 hkʼawꞈ ve awˬ lawn htaꞈ teˇ geh nyi sheˍ. Liꞈ henˇ yehˬ lo Yuˬkaˬrenˇ mvuhˇ miˬ htaꞈ awˬ gʼaˇ piˇ tuˬ te tcuh ve yoˬ. Yuˬkaˬrenˇ mvuhˇ miˬ lo ve a lanˍ htaꞈ shuˍ daꞈ ve awˬ sheuˉ liꞈ henˇ yaˇ htaꞈ veuꞈ kʼaˇ veuꞈ tcuh leh liꞈ hkawˇ kʼa tcuh ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, chi hkʼe ve te htaˇ Behn˗ca˗min vuiˇ kuiˬ lo chehˇ taˍ tuˬ dawˇ cheˆ ve yoˬ. Leh saˍ laꞈ Behn˗ca˗min htaꞈ mawˬ leh kuˬ piˇ ve, “Behn˗ca˗min˗oˬ, choˬ kaˬ laˬ˗oꞈ. Teˇ gʼaˇ le le nawˬ htaꞈ law chehˇ ve mehˍ.” Oˇ ve teˇ yanˇ Behn˗ca˗min saˍ laꞈ geh kʼai leh kʼoˆ piˇ ve, “ngaˬ mvuhˇ miˬ hpawˇ choˬ paˉ oˇ paˉ maˇ chehˇ. Mvuhˇ miˬ htaꞈ caˉ daꞈ ve teˇ ceuˬ le le htaꞈ ngaˬ maˇ te. Chi teˇ hkui Yaˬhoˉvaˬ ve Shaˉhkiˆhkanˍ ve chaw laiˉ gʼaˇ maꞈ yaˇ maˇ te ve pa taw, htawnˍ hkʼaw lo gʼa chehˇ ve yoˬ.” Saˍ laꞈ chi ve teˇ gʼaˇ Behn˗ca˗min hkawˇ na leh yawˇ awˬ vuiˬ chi ve teˇ hpaˍ htaꞈ maˇ te tcuh ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, liꞈ teˇ geh henˇ chehˇ ve awˬ chawˇ aˬ htoꞈ ma te Behn˗ca˗min chi ve teˇ hpaˍ htaꞈ maˇ te ve le tehꞈ na piˇ ve yoˬ. Oˇ ve teˇ yanˇ yawˇ dawˇ maˇ jaˇ leh hawˬ gaˇ ve yoˬ. Behn˗ca˗min saˍ laꞈ htaꞈ kʼoˆ piˇ ve hkʼa shuˍ, liꞈ teˇ geh henˇ chehˇ ve awˬ chawˇ htaꞈ kaꞈ kʼoˆ piˇ ve yoˬ. Peuˬ hkʼawꞈ nawˉ Behn˗ca˗min yawˇ ve awˬ pa awˬ e htaꞈ kʼoˆ piˇ ve, yawˇ ve yonˍ hkʼaˇ yonˍ yeˬ tuˬ Yaˬhoˉvaˬ ga laˇ ve tehꞈ dawˇ ve yoˬ.

9. Ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ ha lehˬ tuˬ hkʼaˬ hkʼe te piˇ gʼa ve le?

9 Ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ ve a loˍ htaꞈ te tuˬ leuˆ yuˬ ve pa taw, miˬ guiˬ hkʼoˆ lo ve chaw htaꞈ ngaˬ hui peun daꞈ ve yoˬ. Kanˉ te kuiˬ maˇ heˆ leh, liꞈ henˇ kuiˬ lo, ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ ve Shaˉhkiˆhkanˍ ve chaw hpehꞈ ve tehꞈ, awˬ nu ve chaw htaꞈ kʼoˆ piˇ tuˬ gʼa haꞈ hanˉ cawˇ ve yoˬ. Miˬ guiˬ yaˇ ve te hkʼaˇ dawˇ hkʼaˇ gʼaˇ hteꞈ luˬ kʼai chehˇ ve pa taw, Liꞈ hpu hkʼaw ve awˬ liˇ awˬ hkʼaˇ htaꞈ gʼaꞈ te leh awˬ nu ve chaw htaꞈ daꞈ ve awˬ lawn sha tanˇ hto maˍ piˇ tuˬ ngaˬ hui awˬ pon haˍ ve yoˬ. (2 Tiˆmoˉseˍ 1:8; 3:13) Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ maˇ te ve chaw htaꞈ ngaˬ hui peun daꞈ tuˬ haꞈ hanˉ ve kʼo, ‘Yaˬhoˉvaˬ ha lehˬ tuˬ te piˇ ve’ tehꞈ tawnˇ taˍ sheˍ.—Tawˇ naˉ ve 27:11; Maˍlaˍhkiˆ 3:18.

NAWˬ A SHAꞈ TEꞈ KUIˬ HKʼAW YAˬHOˉVAˬ HTAꞈ A YEˇ UIˍ JAˇ TEHꞈ SHAWˍ SHEˍ

10. Heh puiˉ hkʼaw liꞈ 6:6, 7 hkʼaw kʼoˆ taˍ ve awˬ liˇ awˬ hkʼaˇ, Naˍzaˍriˆ chaw hpehꞈ ve awˬ pon gʼaꞈ te tuˬ aˬ htoꞈ ma te haˍ jaˇ ve le?

10 Heh puiˉ hkʼaw liꞈ 6:6, 7 gʼaw sheˍ. Naˍzaˍriˆ chaw hpehꞈ ve lehˬ chaw suh kuiˬ lo maˇ gʼa kʼai. Chi hkʼe te tuˬ maˇ haˍ tehꞈ ngaˬ hui dawˇ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, Liꞈ hpu ve awˬ co˗e htaˇ, Naˍzaˍriˆ chaw hpehꞈ ve yehˬ kʼa hkʼaw ve chaw suh˗e ve kʼo, awˬ liˇ tawˇ hkawˇ chi gʼaꞈ te tuˬ haˍ jaˇ tehꞈ dawˇ ve yoˬ. Oˇ htaˇ teˇ co˗e chaw suh˗e ve awˬ liˇ awˬ hkʼaˇ te piˇ ve lehˬ, awˬ suhˍ awˬ shaˍ hpawˇ ve awˬ viˉ awˬ nyi chaw suh taˍ ve paˇ lo gʼa chehˇ ve yoˬ. Chi ve lehˬ Naˍzaˍriˆ chaw hpehꞈ ve chaw te maˇ gʼa. (Yoˇhanˬ 19:39, 40; Tcuh yaˇ 9:36-40) Oˇ ve teˇ yanˇ yawˇ hui nyi ma luˬ jaˇ ve htawˇ, hkanˍ taˍ ve htaꞈ yonˍ yeˬ ve tehꞈ hpeuꞈ maw piˇ leh awˬ yanˇ chi ve hkʼaw yawˇ hui yeunˇ hkanˍ gʼaˇ tuˬ Yaˬhoˉvaˬ ga piˇ gʼa ve tehꞈ ngaˬ hui yonˍ ve yoˬ.

11. Hkriꞈ yaˇ yehˬ kʼa hkʼaw gʼa dawˇ cheˆ ve awˬ lawn cawˬ htaˇ aˬ htoꞈ ma htaꞈ gʼa dawˇ nyi cawˇ ve le? (Awˬ han htaꞈ nyi sheˍ.)

11 Ngaˬ hui Hkriꞈ yaˇ hpehꞈ ve chaw lehˬ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ awˬ to chiˇ aꞈ piˇ ve hkanˍ taˍ ve a yeˇ uiˍ jaˇ tehꞈ shawˍ ve yoˬ. Dawˇ cheˆ ve chi yehˬ kʼa hkʼaw ve chaw awˬ pon awˬ bon cawˬ ve yoˬ. Liꞈ hpu hkʼaw yehˬ kʼa hkʼaw ve chaw htaꞈ hkʼa dehꞈ nyi haꞈ shaˉ tehꞈ kʼoˆ ve tawˇ hkawˇ htaꞈ ngaˬ hui na yuˬ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, Yaˬhoˉvaˬ ngaˬ hui htaꞈ te tcuh laˇ gaˇ ve awˬ ceuˬ aꞈ kehˉ, yehˬ kʼa hkʼaw ve chaw loˍ ve htaꞈ a yeˇ uiˍ jaˇ tehꞈ maˇ shawˍ. (Maꞈhtehˍ 10:35-37; 1 Tiˆmoˉseˍ 5:8) Teˇ pawˆ pawˆ kʼo ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ nyi hkʼaˇ suh ve te piˇ tuˬ, yehˬ kʼa hkʼaw ve chaw maˇ dawˇ cawˇ ve awˬ ceuˬ htaꞈ kaꞈ ngaˬ hui gʼa dawˇ cheˆ ve yoˬ.

Nawˬ tuꞈ jaˇ hkanˍ jaˇ ve awˬ yanˇ hkʼaw chehˇ ve htawˇ Yaˬhoˉvaˬ loˍ ve awˬ ceuˬ nawˬ ve a shaꞈ teꞈ kuiˬ hkʼaw a yeˇ uiˍ jaˇ tehꞈ shawˍ tuˬ gu hehnˇ˗oˬ laˇ? (Awˬ tawn 11 nyi sheˍ) e


12. A˗liˇsan˗daw yehˬ kʼa hkʼaw shoꞈ shaꞈ ve gʼa hpuˇ ve htawˇ yawˇ aˬ htoꞈ ma te ve le? Leh aˬ htoꞈ ma maˇ te ve le?

12 A˗liˇsan˗daw leh Daw˗ri˗na awˬ hpawˇ awˬ miˇ ma teˇ ca ve awˬ lawn htaꞈ teˇ geh nyi sheˍ. Yawˇ huiˉ maˬ Liꞈ hpu henˇ ve teˇ hkʼawꞈ gaˬ˗oˬ htaˇ, Daw˗ri˗na Liꞈ hpu maˇ henˇ tuˬ dawˇ cheˆ leh yawˇ ve awˬ hpawˇ htaꞈ kaꞈ Liꞈ hpu maˇ kʼawꞈ henˇ tcuh gaˇ ve yoˬ. Chi hkʼe hpehꞈ ve htawˇ, awˬ hpawˇ caˉ leh Liꞈ hpu kʼawꞈ henˇ tuˬ nyi ma nuˇ nehˬ ve hkʼaw yawˇ htaꞈ kʼoˆ maˍ piˇ ve yoˬ. Daw˗ri˗na maˇ dawˇ cawˇ leh awˬ hpawˇ kaꞈ Liꞈ hpu maˇ henˇ tuˬ tawˍ piˇ ve yoˬ. Awˬ hpawˇ kʼoˆ ve, aˬ htoꞈ ma te yawˇ ve awˬ miˇ ma chi hkʼe dawˇ ve htaꞈ na gʼa ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, chi ve maˇ sha. Teˇ pawˆ pawˆ kʼo, Daw˗ri˗na yawˇ htaꞈ deˇ leh maˇ daꞈ ve tawˇ yaw piˇ ve pa taw, yawˇ kaꞈ Liꞈ hpu maˇ henˇ˗o tehꞈ dawˇ ve yoˬ. Chi hkʼe hpehꞈ ve htawˇ, A˗liˇsan˗daw a shaꞈ teꞈ kuiˬ hkʼaw Yaˬhoˉvaˬ yawˇ awˬ pon a yeˇ uiˍ jaˇ tehꞈ shawˍ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, awˬ yanˇ chi hkʼe htaˇ, yawˇ awˬ miˇ ma htaꞈ haꞈ leh yawˆ yan ve tehꞈ hpeuꞈ maw piˇ ve yoˬ. Peuˬ hkʼawꞈ nawˉ yawˇ ve daꞈ ve henˇ yuˬ tuˬ awˬ miˇ ma Liꞈ hpu henˇ gaˇ tuˬ te piˇ ve yoˬ. Peuˬ leh awˬ miˇ ma Baˆtiˆsaˬ haꞈ yuˬ ve yoˬ.—Vehˆsaiˉ jw.org hkʼaw laiˉ lawn cawˬ ve, “Awˬ tehˬ ve a shaꞈ teꞈ hkʼaˇ pa ve” Haꞈ pehnˇ ve lehˬ hkʼa peu˗eˬ htaꞈ hkanˍ puiˉ ve A˗liˇsan˗daw leh Daw˗ri˗na ve awˬ lawn VDO hkʼaw nyi sheˍ.

13. Ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ haꞈ leh yehˬ kʼa hkʼaw ve chaw htaꞈ kaꞈ haꞈ ve tehꞈ hkʼaˬ hkʼe hpeuꞈ maw piˇ gʼa ve le?

13 Yaˬhoˉvaˬ lehˬ yehˬ kʼa tanˬ shehˍ hpaˇ hpehꞈ leh yehˬ kʼa hkʼaw ha lehˬ ve cawˬ tcuh gaˇ ve yoˬ. (Eˇfeˇsuꞈ 3:14, 15) Ngaˬ hui awˬ tehˬ ha lehˬ ve cawˬ gaˇ ve kʼo, Yaˬhoˉvaˬ ngaˬ hui htaꞈ te tcuh gaˇ ve awˬ ceuˬ htaꞈ gʼa gʼaꞈ te ve yoˬ. Yaˬhoˉvaˬ lehˬ nawˬ htaꞈ yehˬ kʼa hkʼaw nyi haꞈ shaˉ tcuh gaˇ ve, yawˇ hui htaꞈ haꞈ pehnˇ ve hpeuꞈ maw piˇ tcuh gaˇ ve leh yawˆ yan tcuh gaˇ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, chi hkʼe hpehꞈ ve htawˇ, nawˬ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ oˉ kʼoˍ pui tuˬ teˇ ceuˬ ceuˬ gʼa yuˬ tanˇ ve tehꞈ yawˇ shiˍ ve yoˬ. Nawˬ chi hkʼe yuˬ tanˇ ve htaꞈ Yaˬhoˉvaˬ nyi hkʼaˇ suh leh awˬ hpfuhˇ shiˍ ve tehꞈ yonˍ sheˍ.—Roˉmaꞈ 12:10.

NAˍZAˍRIˆ CHAW HPEHꞈ VE HKʼA SHUˍ AWˬ NU VE CHAW HTAꞈ AWˬ YANˇ YUˬ TANˇ TUˬ AWˬ GʼAˇ PIˇ SHEˍ

14. Ngaˬ hui a shu htaꞈ awˬ gʼaˇ piˇ cawˇ ve le?

14 Chi beuꞈ teˇ co˗e Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ haꞈ ve chaw teˇ gʼaˇ le le yawˇ htaꞈ oˉ kʼoˍ pui tuˬ maˇ sha ve htawˇ awˬ yanˇ yuˬ tanˇ ve yoˬ. Chi hkʼe awˬ yanˇ yuˬ tanˇ ve chaw htaꞈ ngaˬ hui hkʼaˬ hkʼe te awˬ gʼaˇ piˇ gʼa tuˬ le? Ngaˬ hui yawˇ hui htaꞈ awˬ gʼaˇ piˇ gʼa tuˬ tawˇ daꞈ daꞈ yaw piˇ ve yoˬ. (Yawˇbaˆ 16:5) Nawˬ chehˇ ve Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ hkʼaw awˬ viˉ awˬ nyi Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ hkʼa dehꞈ te gʼa tuˬ, a shaꞈ teꞈ hkʼaˇ hkʼa sha sha˗ehˬ te tuˬ leuˆ yuˬ ve chaw cawˬ˗aw laˇ? Yaˇ ehˉ, yaˇ nehˬ, liꞈ henˇ kuiˬ lo awˬ nu ve chaw htaꞈ peun daꞈ ve nawˬ shiˍ daꞈ ve chaw cawˬ˗aw laˇ? Liꞈ hpu henˇ chehˇ ve chaw maˇ heˆ leh awˬ viˉ awˬ nyi yehˬ kʼa hkʼaw ve chaw tawˍ piˇ ve htawˇ, ka tiꞈ yeˬ ve nawˬ shiˍ daꞈ ve chaw cawˬ˗aw laˇ? Chi hkʼe gʼa hpuˇ ve chaw htaꞈ nawˬ shiˍ daꞈ ve kʼo, nawˬ yawˇ hui htaꞈ chiˇ mvuh piˇ leh yawˇ hui chi hkʼe yuˬ tanˇ leh haꞈ hanˉ ve cawˬ ve htaꞈ nawˬ awˬ hpfuhˇ shiˍ ve tehꞈ yawˇ hui yonˍ gʼa tuˬ hpeuꞈ maw piˇ sheˍ.—Hpiˇleˍmonˍ 4, 5, 7.

15. Awˬ viˉ awˬ nyi teˇ hpaˍ kʼo, awˬ nu ve awˬ viˉ awˬ nyi Gʼuiˬ sha ve kanˉ awˬ yanˇ hkʼa biˇ te gʼa tuˬ hkʼaˬ hkʼe ga piˇ ve le?

15 Teˇ pawˆ pawˆ kʼo, awˬ viˉ awˬ nyi Gʼuiˬ sha ve kanˉ awˬ yanˇ hkʼa biˇ te ve chaw htaꞈ ngaˬ hui ga piˇ gʼa ve yoˬ. (Tawˇ naˉ ve 19:17; Heˍbrehˇ 13:16) Saˬriˬlaˬkaˬ mvuhˇ miˬ lo chehˇ ve awˬ viˉ awˬ nyi chaw mawˇ ma teˇ gʼaˇ chi hkʼe te tuˬ yawˇ dawˇ cheˆ ve yoˬ. A shaꞈ gaˬ˗oˬ leh kanˉ maˇ te leh hpu gʼa˗oˬ htaˇ, awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ miˇ 2 gʼaˇ teˇ hkui teˇ yanˇ kanˉ te kuiˬ maˇ cawˬ ve htawˇ, gʼuˇ suhˍ peuˍ ve te gʼa tuˬ yawˇ ga piˇ ve yoˬ. Tcuh peu ve gʼuˇ suhˍ peuˍ ve chaw chi 2 gʼaˇ, tawˇ yaw tuˬ yehˇ htaˇ awˬ hpfuhˇ piˇ tuˬ teˇ ha pa le le, yawˇ huiˉ maˬ htaꞈ yawˇ hpu a ciˉ piˇ tuˬ dawˇ cheˆ ve yoˬ. Awˬ viˉ awˬ nyi chaw mawˇ ma chi shiˍ puiˉ jaˇ.

16. Naˍzaˍriˆ chaw hpehꞈ ve awˬ lawn ngaˬ hui htaꞈ aˬ htoꞈ ma maˍ laˇ ve le?

16 Naˍzaˍriˆ chaw hpehꞈ ve daꞈ ve awˬ lawn ngaˬ hui htaꞈ laiˉ ceuˬ maˍ laˇ ve yoˬ. Chi hkʼe ceh tiˉ maˇ heˆ. Awˬ pa Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ caˉ daꞈ ve teˇ ceuˬ ceuˬ ngaˬ hui mawˬ tuˬ kaꞈ ga laˇ ve yoˬ. Ngaˬ hui Gʼuiˬ sha nyi hkʼaˇ suh tuˬ te piˇ gaˇ leh ngaˬ hui Gʼuiˬ sha htaꞈ awˬ to chiˇ aꞈ piˇ taˍ ve hkʼa shuˍ gʼaꞈ te gaˇ ve tehꞈ yawˇ yonˍ gʼa ve yoˬ. Yaˬhoˉvaˬ ngaˬ hui htaꞈ yawˆ yan laˇ ve lehˬ, ngaˬ hui yawˇ htaꞈ haꞈ tuˬ a shu yawˇ hkʼaˇ yawˇ leuˆ yuˬ tcuh laˇ ve yoˬ. (Tawˇ naˉ ve 23:15, 16; Maˍkuˆ 10:28-30; 1 Yoˇhanˬ 4:19) Ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ te tuˬ awˬ yanˇ yuˬ tanˇ ve htaꞈ yawˇ mawˬ leh awˬ hpfuhˇ shiˍ ve tehꞈ awˬ lawn chi ngaˬ hui yonˍ gʼa tuˬ te laˇ ve yoˬ. Chi htaꞈ pa taw, ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ caˉ leh te tuˬ dawˇ teh taˍ leh daꞈ jaˇ ve awˬ ceuˬ yawˇ htaꞈ piˇ gaˇ ve tehꞈ kaꞈ dawˇ teh taˍ sheˍ.

NAWˬ HKʼAˬ HKʼE HKʼAWꞈ TUˬ LE?

  • Naˍzaˍriˆ chaw hpehꞈ ve haꞈ hanˉ leh aˬ htoꞈ ma yuˬ tanˇ ve le?

  • Naˍzaˍriˆ chaw hpehꞈ ve hkʼa shuˍ awˬ nu ve chaw kaꞈ awˬ yanˇ yuˬ tanˇ tuˬ ngaˬ hui awˬ gʼaˇ hkʼaˬ hkʼe piˇ gʼa ve le?

  • Naˍzaˍriˆ chaw hpehꞈ ve lehˬ Yaˬhoˉvaˬ yawˇ ve kanˉ te ve chaw htaꞈ yonˍ gʼa ve tehꞈ hkʼaˬ hkʼe hpeuꞈ maw laˇ ve le?

KʼA MUIˬ HKAWˇ 124 Co co taiˍ taiˍ ka tiꞈ yeˬ ve

a Yaˬhoˉvaˬ Iˉsaˍreˍlaˆ chaw teˇ hpaˍ hpaˍ htaꞈ Naˍzaˍriˆ chaw hpehꞈ tuˬ leuˆ yuˬ piˇ ve htawˇ, Naˍzaˍriˆ chaw hpehꞈ tuˬ leuˆ yuˬ ve maˇ˗awˍ ve chaw lehˬ Gʼuiˬ sha ve kanˉ hkʼa dehꞈ te tuˬ leuˆ yuˬ ve.—Awˇ ceˍ awˇ fa “ Naˍzaˍriˆ chaw hpehꞈ tuˬ Yaˬhoˉvaˬ leuˆ teh taˍ ve” htaꞈ nyi sheˍ.

b Teˇ pawˆ pawˆ kʼo, liꞈ kʼoˆ htu ve leh liꞈ kʼoˆ hkʼaw Naˍzaˍriˆ chaw hpehꞈ ve lehˬ Gʼuiˬ sha ve kanˉ awˬ yanˇ hkʼa biˇ te gaˇ ve chaw htaꞈ tehˆ taˍ ve. Chi hkʼe hpehꞈ ve htawˇ awˬ lawn chi ve hkʼaw Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ te ve chaw teˇ gʼaˇ le le Naˍzaˍriˆ chaw hpehꞈ ve awˬ yanˇ yuˬ tanˇ ve hkʼa shuˍ hkʼaˬ hkʼe te gʼa tuˬ le?

c Naˍzaˍriˆ chaw hpehꞈ tuˬ a shu yawˇ awˬ to hkanˍ taˍ ve htaꞈ haꞈ shaˉ tuˬ, nyi˗a kʼo yawˇ hui htaꞈ piˇ taˍ ve awˬ vuiˬ maˇ heˆ kʼo awˬ nu ve awˬ ceuˬ te tuˬ maˇ loˍ.

d Vehˆsaiˉ jw.org hkʼaw laiˉ lawn cawˬ ve, “Yaˬhoˉvaˬ ve Shaˉhkiˆhkanˍ ve chaw ve hpehꞈ laˬ jaw ve awˬ lawn” “Ngaˬ hui a shaꞈ teꞈ kuiˬ hkʼaw caˇ lawꞈ dawˬ lawꞈ te tuˬ dawˇ cheˆ ve” hkʼaw nyi sheˍ.

e AWˬ HAN HTAꞈ KʼOˆ MAˍ TAˍ VE Liꞈ mehˆ hpfuhˇ 18: Naˍzaˍriˆ chaw hpehꞈ ve chaw lehˬ yehˬ awˬ na teˇ htehꞈ lo chehˇ taˍ leh yawˇ hui haꞈ ve chaw ca tuˍ˗e tuˬ taˆ kʼai chehˇ ve htaꞈ nyi chehˇ ve. Awˬ lawn kʼo, Naˍzaˍriˆ chaw hpehꞈ tuˬ hkanˍ taˍ ve lehˬ chaw suh taˍ ve awˬ paˇ lo maˇ kʼai gʼa.