Awˬ lawn awˬ tanˇ hkʼa gaˬ hteˇ lehˍ kʼai tuˬ

Awˬ hkʼaˇ lonˉ maˬ teˇ hpaˍ cawˬ taˍ ve liꞈ mehˆ hpfuhˇ lo hteˇ lehˍ kʼai tuˬ

1921—Peuˬ taˉ ve 100 hkʼawꞈ htaˇ

1921—Peuˬ taˉ ve 100 hkʼawꞈ htaˇ

Shaw nyi kuiˬ Taꞈ yehˬ Ha pa 1 maˬ 1 nyi 1921 hkʼawꞈ hkʼaw Liꞈ hpu henˇ yaˇ htaꞈ na piˇ ve, “Chi teˇ hkʼawꞈ ngaˬ hui te gʼa tuˬ ve kanˉ aˬ htoꞈ ma cawˬ sheˍ ve le?” Peuˬ leh Iˉsaˍyaˆ liꞈ 61:1, 2 hkʼaw kʼoˆ taˍ ve hkʼe, yawˇ hui ve awˬ vuiˬ lehˬ hto toˇ ve yoˬ. Liꞈ hpu chi ve teˇ tawn hkʼaw kʼoˆ ve, ‘Gʼuiˬ sha lehˬ haˍ gʼawˇ ve chaw hui htaꞈ daꞈ ve awˬ lawn hto piˇ tuˬ leh Gʼuiˬ sha yawˇ ve chaw teˇ hpaˍ htaꞈ ponˬ piˇ leh yawˇ hui ve canˇ paˍ teˇ hpaˍ htaꞈ te luˬ te sheˆ piˇ tuˬ ve awˬ yanˇ gaˬ la peuˬ tehꞈ yawˇ ngaˬ htaꞈ ca kʼoˆ piˇ tcuh laˇ ve yoˬ.’

HTO TOˇ VE CHAW HAꞈ HANˉ VE

Liꞈ hpu henˇ ve chaw hto toˇ gʼa tuˬ gʼa haꞈ hanˉ jaˇ. Awˬ lawn kʼo, yawˇ hui nyi ma nuˇ nehˬ ve chaw htaꞈ “daꞈ ve awˬ lawn” hto piˇ leh ‘Gʼuiˬ sha lehˬ canˇ paˍ teˇ hpaˍ htaꞈ te luˬ te sheˆ piˇ tuˬ ve awˬ yanˇ gaˬ la peuˬ’ tehꞈ haiˬ ve chaw hui htaꞈ kaꞈ ca kʼoˆ piˇ tcuh laˇ ve yoˬ.’

Awˬ viˉ awˬ nyi Cawnˬ Heh˗liˇ Hawn˗hkinˬ Kaˬneˬdaˬ mvuhˇ miˬ lo chehˇ ve fawˉ ve mehˍ ve gʼa hpuˇ ve htawˇ haꞈ hanˉ ve hkʼaw hto toˇ ve yoˬ. Mvuhˇ goˇ ve awˬ yanˇ 1921 hkʼawꞈ htaˇ, bon awˬ hoˉ Miˍhtawˬdeˆ htaꞈ yawˇ mawˬ daꞈ ve yoˬ. Cawnˬ yawˇ htaꞈ kʼoˆ piˇ ve, “Liꞈ hpu hkʼaw ve awˬ lawn ngaˬ hui nyi ma gawˬ lehˍ yaw daˬ cawˇ ve yoˬ. Ngaˬ hui dawˇ ve teˇ lawn lawn maˇ shuˍ daꞈ ve htawˇ teꞈ chiˉ maˇ heˆ. Ngaˬ hui teˇ gʼaˇ leh teˇ gʼaˇ awˬ chawˇ te daꞈ gʼa ve yoˬ.” Yaꞈ hkʼaˇ, chi hkʼe maˇ hpehꞈ. Awˬ viˉ awˬ nyi Cawnˬ kʼoˆ ve, “ngaˬ hui tawˇ teˇ hkui ceh tiˉ gʼa yaw daꞈ sheˍ ve htawˇ, bon awˬ hoˉ oˇ ve yehˬ miˉ hoˆ hehnˇ jaˇ ve pa taw, mehˆ gʼeuˆ hkoˇ˗oˬ hehˉ tehꞈ ngaˬ dawˇ ve yoˬ.”

Bon awˬ hoˉ oˇ ve teˇ gʼaˇ kuˬ deˇ laˇ ve “aˬ htoꞈ ma te Hkriꞈ yaˇ maˇ hpehꞈ ve chaw htaꞈ nawˬ maˇ ca yaw daꞈ˗e ve le?” Awˬ viˉ awˬ nyi Cawnˬ teꞈ chiˉ maˇ gʼa hkʼawꞈ piˇ. Oˇ ve teˇ yanˇ yawˇ juˇ tawˆ la htaˇ nyi ma hkʼaw dawˇ ve, ‘Hkriꞈ yaˇ maˇ heˆ ve chaw geh yaw daꞈ chehˇ ve yoˬ neˬ!’

Peuˬ hkʼawꞈ nawˉ teˇ nyi bon awˬ hoˉ chi teˇ gʼaˇ bon yehˬ hkʼaw bon maˍ chehˇ htaˇ awˬ viˉ awˬ nyi Cawnˬ htaꞈ maˇ daꞈ ve hpawˇ kʼoˆ ve yoˬ. Awˬ viˉ awˬ nyi Cawnˬ kʼoˆ ve, “awˬ nu ve chaw kaꞈ ngaˬ htaꞈ shaˍ tiꞈ te cawˇ ve tehꞈ kʼoˆ piˇ ve yoˬ. Venˇ oˇ ve hkʼaw ngaˬ heˍ puiˉ jaˇ ve chaw hpehꞈ leh ngaˬ htaꞈ bawˆ pehˍ keunˍ ve tehꞈ kʼoˆ piˇ ve yoˬ.” Awˬ lawn chi yawˇ maˇ hto toˇ tuˬ maˇ te laˇ tcuh. Yawˇ kʼawꞈ hto toˇ leh awˬ bon gʼa ve yoˬ. Yawˇ kʼoˆ ve, “oˇ ve teˇ yanˇ ngaˬ hto toˇ ve ha lehˬ jaˇ. Laiˉ gʼaˇ ngaˬ htaꞈ kʼoˆ laˇ ve, ‘nawˬ Gʼuiˬ sha ve chaw hpehꞈ ve tehꞈ ngaˬ shiˍ ve yoˬ.’ Leh yawˇ hui ga laˇ tuˬ aˬ htoꞈ ma cawˬ sheˍ le tehꞈ ngaˬ htaꞈ na laˇ ve yoˬ.”

A SHU YAWˇ HKʼAˇ YAWˇ LIꞈ HPU HENˇ LEH YEHˬ KʼA HKʼAW Oˉ KʼOˍ PUI VE

Nyi ma pfuhˇ ve chaw uiˍ la mvuh la ve ga piˇ gʼa tuˬ Liꞈ hpu henˇ yaˇ awˬ moˍ liꞈ kʼoˆ Deuꞈ Go˗denˇ Eˬ * hkʼaw Liꞈ hpu htaꞈ caˉ daꞈ ve henˇ ve yoˬ. Liꞈ kʼoˆ awˬ meh lehˬ “Yaˇ nehˬ awˬ pon Liꞈ hpu henˇ tuˬ” hkʼaw awˬ pa awˬ e yaˇ geh yaw daꞈ gʼa tuˬ, leh yaˇ Liꞈ hpu hkʼaw hkʼawꞈ laˇ hkawˇ ca gʼa tuˬ, awˬ pa awˬ e ga piˇ gʼa ve yoˬ. Liꞈ hpu hkʼaw shiˍ keunˍ shiˍ cawˇ ve kaꞈ maˍ laˇ ve yoˬ. “Liꞈ hpu hkʼaw hkʼaˬ nyiˇ daw cawˬ ve le?” Leh awˬ nu ve na hkawˇ kaꞈ cawˬ ve yoˬ. “Awˬ tehˬ ve Hkriꞈ yaˇ teˇ gʼaˇ le le fawˉ mehˍ ve gʼa hpuˇ˗aw laˇ?” Na hkawˇ chi hkʼe ve teˇ hpaˍ lehˬ yaˇ ehˉ leh yaˇ nehˬ haꞈ hanˉ ve hkʼaw hto toˇ gʼa tuˬ ga piˇ ve yoˬ.

Chi hkʼoˆ kaꞈ, liꞈ kʼoˆ Liꞈ hpu henˇ tuˬ ve chi lehˬ, Liꞈ hpu henˇ tuˬ ve laꞈ caˉ Laiˉ tawn cawˬ ve hkʼaw teˇ kʼoˆ hpehꞈ ve yoˬ. (Kaˇ laˇ hkawˇ) Liꞈ hpu htaꞈ shiˍ ve chaw kaꞈ liꞈ kʼoˆ chi ve awˬ hkʼaw lo na nyi hkawˇ cawˬ ve yoˬ. Gʼaw ve chaw laiˉ hinˉ gʼaˇ kaꞈ liꞈ kʼoˆ chi ve htaꞈ awˬ bon gʼa ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, Deuꞈ Go˗denˇ Eˬ tehꞈ kʼoˆ ve liꞈ kʼoˆ Ha pa 12 maˬ 21 nyi 1921 hkʼawꞈ hkʼaw kʼoˆ ve liꞈ chi ve 2 kʼoˆ maˇ yehˇ˗o. Aˬ htoꞈ ma pa taw le?

LIꞈ KʼOˆ AWˬ SUHˉ!

Gʼuiˬ sha ve tinˍ tehꞈ kʼoˆ ve liꞈ kʼoˆ

Liꞈ kʼoˆ ehˉ hkʼaw na hkawˇ na laˇ ve

Hkʼaˬ kaˬ lo gʼaw kʼoˆ laˇ ve kʼo oˇ kaˬ lo maiˉ taˉ ve

Liꞈ hpu henˇ yaˇ Liꞈ hpu hkʼaw ve awˬ lawn shiˍ keunˍ shiˍ cawˇ ve teˇ lawn peuˬ teˇ lawn gʼa shiˍ cawˇ ve tehꞈ Gʼuiˬ sha ve kanˉ hkʼaˇ hkʼaw sheh kʼai shehˍ hpaˇ gʼa mawˬ ve yoˬ. Ha pa 11 maˬ 1921 hkʼawꞈ htaˇ Gʼuiˬ sha ve tinˍ tehꞈ kʼoˆ ve liꞈ kʼoˆ chi ve yuˬ tawˆ leh nyi ma pfuhˇ ve chaw a shu yawˇ hkʼaˇ yawˇ henˇ gʼa ve yoˬ. “Chaw yaˇ co co taiˍ taiˍ ve a shaꞈ gʼa tuˬ Gʼuiˬ sha ve a loˍ” htaꞈ caˉ daꞈ ve yawˇ hui henˇ gʼa tuˬ ga piˇ ve yoˬ. Chi hkʼaˬ hkʼe te henˇ ve le?

Chaw teˇ gʼaˇ liꞈ kʼoˆ chi ve htaꞈ gʼa htaˇ, liꞈ mehˆ hpfuhˇ hkʼaˬ ve teˇ maˬ htaꞈ gʼaw tuˬ liꞈ ehˉ bvuhꞈ laˇ ve kaꞈ gʼa ve yoˬ. Peuˬ hkʼawꞈ nawˉ teˇ shinˉ yawˇ hui gʼaw peuˬ ve na hkawˇ htaꞈ caˉ daꞈ ve liꞈ kʼoˆ ehˉ bvuhꞈ laˇ ve kʼawꞈ gʼa ve yoˬ. Gʼuˇ suhˍ teˇ shinˉ kʼo aˬ htoꞈ ma kʼawꞈ gʼaw tuˬ ve liꞈ ehˉ chi ve awˬ leh meuˇ teˇ tawn lo bvuhꞈ laˇ taˍ ve yoˬ.

Chi ve henˇ peuˬ tuˬ ve awˬ yanˇ 12 shinˉ gʼa henˇ ve yoˬ. Teˇ shinˉ leh teˇ shinˉ liꞈ bvuhꞈ laˇ ve htaꞈ gʼa tuˬ, Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ awˬ paˇ lo ve awˬ viˉ awˬ nyi ca yuˬ piˇ la ve yoˬ. Awˬ vuiˬ chi te ve lehˬ maˇ˗awˍ ve kʼo, awˬ viˉ awˬ nyi chaw mawˇ leh hkʼa dehꞈ maˇ chehˇ sha ve chaw hpehꞈ ve yoˬ. Tawˇ pa haˉ te kʼo, Aˍmeˬriˆkaꞈ mvuhˇ miˬ Hpenˬsinˬveˬni˗aˬ venˇ lo chehˇ ve Eh˗naˬ K. Kan˗nawnˆ kʼoˆ ve, “Gʼuiˬ sha ve tinˍ tehꞈ kʼoˆ ve liꞈ kʼoˆ cawˬ˗oˬ htaˇ, ngaˬ viˉ ma Hteu awˬ to hpawˇ hkʼa dehꞈ maˇ chehˇ sha ve htawˇ, Gʼuiˬ sha ve kanˉ hkʼa dehꞈ kʼawꞈ te gʼa ve yoˬ. Teˇ shinˉ le le henˇ chehˇ ve chaw htaꞈ na hkawˇ chi ve teˇ hpaˍ ngaˬ viˉ ma feu piˇ gʼa ve yoˬ.” Liꞈ chi henˇ peuˬ˗oˬ htaˇ, Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ hkʼaw ve awˬ viˉ awˬ nyi henˇ peuˬ˗oˬ ve chaw geh kʼai leh Liꞈ hpu hkʼaw hkʼa dehꞈ na gʼa tuˬ ca ga piˇ ve yoˬ.

K. Kan˗nawnˆ mui kuiˬ caꞈ tuˬ hkʼoˆ mui taˍ ve

TE TUˬ CAWˬ VE KANˉ

Awˬ viˉ awˬ nyi J. F Raˆhteuˬfawˍ Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ teˇ kaˬ le le lo Liꞈ hpu feu piˇ ve yoˬ. Yawˇ kʼoˆ ve, “Gʼuiˬ sha ve mvuhˇ miˬ daꞈ ve awˬ lawn sha tanˇ hto toˇ ve laiˉ kaˬ lo gaˬ˗e leh ponˬ laˬ htaˇ aꞈ kehˉ awˬ nu ve chaw htaꞈ ga piˇ gʼa jaˇ.” Yawˇ kʼawꞈ kʼoˆ ve, “kanˉ gʼa te tuˬ cawˬ maˇ jaˇ sheˍ. Awˬ nu ve chaw kaꞈ daꞈ jaˇ ve kanˉ chi htaꞈ te la tuˬ ga piˇ sheˍ.” Liꞈ hpu henˇ yaˇ awˬ viˉ awˬ nyi Raˆhteuˬfawˍ beˆ maˍ piˇ ve htaꞈ gʼaꞈ te ve tehꞈ hkʼa tawˍ lehˆ gʼa mawˬ ve yoˬ. Awˬ lawn kʼo, 1922 hkʼawꞈ htaˇ, ponˬ laˬ htaˇ aꞈ kehˉ yawˇ hui Gʼuiˬ sha ve mvuhˇ miˬ awˬ lawn haꞈ hanˉ ve hkʼaw hto toˇ ve tehꞈ ngaˬ hui gʼa mawˬ ve yoˬ.

^ Deuꞈ Go˗denˇ Eˬ tehꞈ kʼoˆ ve liꞈ kʼoˆ lehˬ, 1937 hkʼawꞈ gaˬ leh Hkonˬsoˬleˇshawnˬ kʼawꞈ pa leh, 1946 hkʼawꞈ gaˬ leh Tu loˬ! kʼawꞈ pa ve yoˬ.