Awˬ lawn awˬ tanˇ hkʼa gaˬ hteˇ lehˍ kʼai tuˬ

Awˬ hkʼaˇ lonˉ maˬ teˇ hpaˍ cawˬ taˍ ve liꞈ mehˆ hpfuhˇ lo hteˇ lehˍ kʼai tuˬ

Hpehꞈ Laˬ Jaw Ve Awˬ Lawn

Ngaˬ Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ gʼa te ve ha lehˬ jaˇ

Ngaˬ Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ gʼa te ve ha lehˬ jaˇ

1958 hkʼawꞈ htaˇ, Kaˬneˬdaˬ mvuhˇ miˬ Beˍteˍlaˆ hkʼaw ngaˬ gʼa chehˇ ve yoˬ. Ngaˬ hui awˬ vuiˬ awˉ lawˉ teˇ ceuˬ lehˬ, liꞈ yanˍ tawˆ kuiˬ yehˬ kanˉ te kuiˬ lo ngaˬ daꞈ kehˬ tuˬ gʼa te ve yoˬ. Oˇ ve teˇ yanˇ ngaˬ a shaꞈ 18 hkʼawꞈ yoˬ. Maˇ maw liꞈ kʼoˆ tawˆ kuiˬ awˬ hkʼeun lo ngaˬ kanˉ gʼa te ve yoˬ. Ngaˬ Beˍteˍlaˆ lo gʼa chehˇ ve ha lehˬ jaˇ!

Peuˬ hkʼawꞈ nawˉ teˇ hkʼawꞈ Beˍteˍlaˆ shiˍ laˇ kaˇ laˇ ve, Aˍfaˍriˆkaˆ miˬ guiˬ awˬ hawˉ hpawˇ awˬ tcuhˆ puiˍ lo liꞈ yuˬ tawˆ tuˬ awˬ hkʼeun awˬ suhˉ Lo˗ta˗riꞈ te cawˇ ve pa taw, ga laˇ tuˬ ve chaw loˍ ve yoˬ. Ngaˬ oˇ kaˬ lo ga˗e gaˇ ve pa taw, awˬ meh bvuhꞈ keu ve yoˬ. Ngaˬ ga˗e tuˬ leuˆ laˇ ve pa taw ha lehˬ jaˇ. Kaˬneˬdaˬ mvuhˇ miˬ Beˍteˍlaˆ hkʼaw chehˇ ve awˬ viˉ awˬ nyi kaꞈ 3 gʼaˇ Dehˬniˆ Leˇ, Binˍ Mehˆ˗hkeh˗lanˬ, Hkehnˍ Naw˗dinˬ, yawˇ hui kaꞈ kʼai tuˬ leuˆ yuˬ piˇ ve yoˬ. Beˍteˍlaˆ ngaˬ hui htaꞈ kʼoˆ laˇ ve, kʼai htaˇ ceh tiˉ yaꞈ kʼaw hpfuhˇ keu laˇ leh kʼawꞈ la htaˇ maˇ keu laˇ mehˍ!

Ngaˬ ngaˬ e htaꞈ tawˇ yaw tuˬ awˬ hkʼeun hkʼaw yaw kʼai leh kʼoˆ piˇ ve, “ngaˬ e˗oˬ, ngaˬ kʼoˆ laˇ tuˬ cawˬ ve yoˬ. Ngaˬ Aˍfaˍriˆkaˆ miˬ guiˬ awˬ hawˉ hpawˇ lo jiˆ kʼai tuˬ yoˬ mehˍ.” Oˇ ve teˇ yanˇ, ngaˬ e tawˇ chi ma ma maˇ yaw laˇ. Yaꞈ hkʼaˇ, ngaˬ dawˇ cheˆ ve awˬ ceuˬ htaꞈ ngaˬ e nyi hkʼaˇ suh ve tehꞈ ngaˬ shiˍ ve yoˬ. Ngaˬ e tawˇ tcuhˇ tcuhˬ maˇ yaw. Yaꞈ hkʼaˇ, yonˍ hkʼaˇ hpawˇ yonˍ yeˬ jaˇ. Ngaˬ chi hkʼe dawˇ cheˆ ve htaꞈ ngaˬ pa leh ngaˬ e maˇ deˇ laˇ jaw. Ngaˬ vuiˇ jaˇ kuiˬ lo jiˆ kʼai ve htaꞈ yawˇ hui kaꞈ dawˇ haˍ ve yoˬ.

AˍFAˍRIˆKAˆ MIˬ GUIˬ AWˬ HAWˉ HPAWˇ LO KʼAI VE

1959 hkʼawꞈ htaˇ, Dehˬniˆ Leˇ, Hkehnˍ Naw˗dinˬ, leh Binˍ Mehˆ˗hkeh˗lanˬ geh teˇ geh Hkeh˗in Hta˗unˍ te leh Yoˇhaˬnehˆbeuˬ lo aˬ miˍ lawˬ ciˇ kʼai ve

2019 hkʼawꞈ Aˍfaˍriˆkaˆ miˬ guiˬ awˬ hawˉ hpawˇ awˬ tcuhˆ puiˍ lo ngaˬ hui 4 gʼaˇ Gʼuiˬ sha ve kanˉ te ve 60 hkʼawꞈ biˇ ve awˬ yanˇ

Geuꞈ law shiˍ te taˍ ve liꞈ yuˬ tawˆ tuˬ awˬ hkʼeun yehˇ jawˬ tuˬ, awˉ lawˉ htaˇ ngaˬ hui 4 gʼaˇ Buˆlinˍ Beˍteˍlaˆ lo kʼai ve yoˬ. Peuˬ hkʼawꞈ nawˉ, ngaˬ hui Aˍfaˍriˆkaˆ miˬ guiˬ awˬ hawˉ hpawˇ lo Hkeh˗in Hta˗unˍ venˇ lo haw loꞈ kʼoˍ ciˇ kʼai ve yoˬ. Oˇ ve teˇ yanˇ ngaˬ 20 hkʼawꞈ htaˇ yoˬ. Mvuhˇ hpeuꞈ la htaˇ, ngaˬ hui aˬ miˍ lawˬ ciˇ leh Hkeh˗in Hta˗unˍ te leh Yoˇhaˬnehˆbeuˬ lo kʼai ve yoˬ. Kʼai ve vuiˇ jaˇ. Mvuhˇ shawˉ htaˇ ngaˬ hui gʼaˇ jehˇ kuiˬ Hka˗ru venˇ ehˉ lo gaˬ la ve yoˬ. Oˇ ve teˇ tawn lo shehˇ de mvuhˇ miˬ hpehꞈ ve pa taw, haw jaˇ leh jeꞈ meu˗e peh jaˇ. Ngaˬ hui 4 gʼaˇ yehˬ miˉ ehˉ lo nyi peu leh ngaˬ hui chi hkʼe ve htaꞈ maˇ mawˬ jaw ve pa taw, ngaˬ hui ve a shaꞈ teꞈ hkʼaˇ hkʼaˬ hkʼe kʼawꞈ hpehꞈ tuˬ dawˇ nyi ve yoˬ. Peuˬ hkʼawꞈ nawˉ, ngaˬ hui oˇ kaˬ lo ca kʼawꞈ guiˇ˗e ve yoˬ. Ngaˬ hui venˇ ehˉ chi hkʼe ve hkʼaw chehˇ gaˇ ve tehꞈ shiˍ la ve yoˬ. Choˬ daꞈ jaˇ leh maˇ shoꞈ shaꞈ.

Ngaˬ choˬ kaˬ lo gaˬ la ve awˉ lawˉ 2-3 hkʼawꞈ htaˇ, ngaˬ awˬ vuiˬ lehˬ Lai˗no˗htainˆ awˬ hkʼeun geh kanˉ gʼa te ve yoˬ. Awˬ hkʼeun chi laiˉ ceuˬ cawˬ leh kanˉ te gʼa ve daꞈ jaˇ. Awˬ hkʼeun chi Shaw nyi kuiˬ Taꞈ yehˬ leh Tu loˬ! liꞈ tehꞈ kʼoˆ ve yuˬ tawˆ tuˬ liꞈ mehˆ leh awˬ cawˆ yuˬ hteˇ laˇ ve yoˬ. Choˬ kaˬ lo Aˍfaˍriˆkaˆ miˬ guiˬ awˬ hawˉ hpawˇ lo ceh yehˇ ve liꞈ yanˍ tawˆ ve maˇ heˆ. Laiˉ chaw ceuˬ tawˇ hkawˇ kaꞈ yanˍ tawˆ ve yoˬ. Aˍfaˍriˆkaˆ miˬ guiˬ teˇ tawn lo cawˬ ve mvuhˇ miˬ teˇ hpaˍ ve liꞈ kaꞈ yanˍ tawˆ ve yoˬ. Yanˍ tawˆ tuˬ ve Lai˗no˗htainˆ awˬ hkʼeun chi htaꞈ pa taw ngaˬ hui vuiˇ jaˇ kuiˬ miˬ guiˬ teˇ hpawˇ lo gʼa laˬ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, awˬ hpfuhˇ hkʼa hkʼawꞈ˗ehˬ yehˇ ve htaꞈ ngaˬ hui gʼa mawˬ ve yoˬ.

Peuˬ hkʼawꞈ nawˉ yanˍ tawˆ ve kanˉ te ve, mawˇ feu kuiˬ lo kaꞈ kanˉ gʼa te leh liꞈ yuˬ tawˆ ve kanˉ gʼa te ve pa taw, kanˉ maˇ jaˇ leh ngaˬ ha lehˬ jaˇ.

HEUˆ DAꞈ LEH AWˬ VUIˬ AWˬ SUHˉ KʼAWꞈ GʼA VE

1968 hkʼawꞈ htaˇ ngaˬ leh Lawˍraˇ tcuh peu ve gʼuˇ suhˍ peuˍ ve te ve

1968 hkʼawꞈ htaˇ, gʼuˇ suhˍ peuˍ ve Lawˍraˇ Bon˗lo htaꞈ ngaˬ heuˆ daꞈ ve yoˬ. Yawˇ Beˍteˍlaˆ awˬ paˇ lo chehˇ leh liꞈ yanˍ tawˆ ve hpawˇ ga piˇ ve yoˬ. Oˇ htaˇ heuˆ daꞈ˗oˬ ve chaw Beˍteˍlaˆ lo maˇ kʼawꞈ chehˇ gʼa leh ngaˬ hui tcuh peu ve gʼuˇ suhˍ peuˍ ve gʼa kʼawꞈ te ve yoˬ. Awˉ lawˉ htaˇ ngaˬ a ciˉ dawˇ haˍ ve yoˬ. Chi awˬ gʼuˇ suhˍ htaˇ ngaˬ Beˍteˍlaˆ lo 10 hkʼawꞈ chehˇ ve, haˉ kuiˬ, caˇ tuˬ hkʼaˬ htaˆ kaꞈ cawˬ ve pa taw yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, chi teˇ hkui tcuh peu ve gʼuˇ suhˍ peuˍ te ve yoˬ. Teˇ ha pa leh teˇ ha pa ngaˬ hui hpu gʼa ve 25 lehn (aˬ laˬ hkʼe 1,000 Htaiˇ baꞈ) ceh cawˬ leh hpu yehˇ lawꞈ˗aw laˇ tehꞈ dawˇ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, awˬ naˍ riˍ, ca kʼawꞈ guiˇ˗e ve, leh liꞈ kʼoˆ piˇ ve, ngaˬ hui dawˇ taˍ ve hkʼe leˇ gʼa te gʼa tcuh ve yoˬ. Ngaˬ hui gʼa ve hpu yehˬ ngaˍ ve, kaˇ naˍ maˇ hpfuhˇ, naˆ tsuhˇ hpfuhˇ, awˬ nu ve awˬ ceuˬ vuiˬ tuˬ kaꞈ ngaˬ hui gʼa ve hpu chi teˇ hpaˍ htaꞈ gʼa yehˇ ve yoˬ.

Iˉbiˉyaˆ laˇ tsuhˇ Laˉ shaˆ gʼuiˬ Daw˗ba venˇ awˬ paˇ lo ngaˬ hui htaꞈ tcuh peu ve gʼuˇ suhˍ peuˍ ve ca te tcuh laˇ ve yoˬ. Oˇ kaˬ lo Iˉbiˉyaˆ chaw maˇ jaˇ. 1875 hkʼawꞈ htaˇ, keu vaiˉ meu kanˉ te kuiˬ yehˬ lonˉ hkʼaw kanˉ te ve chaw maˇ˗awˍ ve lehˬ, Iˉbiˉyaˆ chaw ve awˬ hawehˍ awˬ haˆ hpehꞈ ve yoˬ. Chi teˇ hkui yawˇ hui awˬ nu ve kanˉ kʼawꞈ te ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, yawˇ hui ve chaw liˇ vaˇ liˇ htaꞈ haꞈ shaˉ leh Iˉbiˉyaˆ chaw ve awˍ chiˇ caˇ jaw ve hkʼe caˇ chehˇ sheˍ. Yawˇ hui Eˍgaˍlanˍ hkawˇ yaw ve pa taw, ngaˬ hui yawˇ hui geh hto toˇ ve sha jaˇ.

Tcuh peu ve gʼuˇ suhˍ peuˍ ve hto toˇ ve awˬ yanˇ 150 naˍ riˍ gʼa gʼa tcuh ve yoˬ. Awˉ lawˉ teˇ nyi ngaˬ leh Lawˍraˇ kaꞈ awˬ yanˇ 6 naˍ riˍ gʼa tuˬ gu teh ve yoˬ. Oˇ ve teˇ nyi mvuhˇ haw awˬ shaˉ maˇ daꞈ leh haw jaˇ. Ngaˬ hui ca kʼawꞈ guiˇ˗e ve leh Liꞈ hpu henˇ ve chaw teˇ gʼaˇ kaꞈ maˇ cawˬ. Hkʼe te leh, ngaˬ hui teˇ yehˬ peuˬ teˇ yehˬ awˬ yanˇ 6 naˍ riˍ gʼa tuˬ gʼa hto toˇ ve yoˬ. Teˇ tawn gaˬ leh ngaˬ naˍ riˍ htaꞈ nyi leh 40 miꞈ niꞈ ceh tiˉ gaˬ sheˍ law. Kanˉ chi ve ngaˬ hui hkʼaˬ hkʼe te te gʼa tuˬ le naˍ ngaˬ htawˇ dawˇ nawˬ dawˇ cawˬ ve yoˬ.

Maˇ maw ngaˬ hui kaꞈ te gʼa ve yoˬ. Ngaˬ hui hto toˇ˗e htaˇ, hkaoˍ monˇ, awˍ chiˇ gʼuiˬ leh kaˍ fiˍ pfuhˇ kʼai ve yoˬ. Ngaˬ hui heuˬ jaˇ htaˇ kaꞈ kaˇ kʼawꞈ gʼaꞈ leh suhˉ cehˬ hawˉ lo gʼaˇ a ciˉ ca jehˇ˗e ve yoˬ. Ngaˬ hui gʼaˇ jehˇ chehˇ htaˇ, Iˉbiˉyaˆ chaw yaˇ ehˉ teˇ hpaˍ ca jaˆ nyi la ve yoˬ. Ngaˬ hui chi hkʼe teˇ tcuhˉ teˇ yanˇ te˗oˬ htaˇ, teˇ nyi leh teˇ nyi awˬ yanˇ ponˬ kʼai vaiˇ jaˇ tehꞈ dawˇ ve yoˬ.

Liꞈ hpu hkʼaw awˬ tehˬ ve oˇ teˇ tawn lo chehˇ ve chaw htaꞈ gʼa maˍ piˇ ve ngaˬ hui ha lehˬ jaˇ. Iˉbiˉyaˆ chaw awˬ liˇ awˬ hkʼaˇ daꞈ leh shiˍ puiˉ leh Gʼuiˬ sha htaꞈ yonˍ ve yoˬ. Hi˗don chaw laiˉ gʼaˇ ngaˬ hui hto toˇ ve htaꞈ na gaˇ ve yoˬ. Yaˬhoˉvaˬ, Yeˍsuˆ, Liꞈ hpu, miˬ guiˬ awˬ suhˉ lo ve dawˇ law kuiˬ, leh kʼawꞈ teꞈ tu la ve dawˇ law kuiˬ, chi ve teˇ hpaˍ htaꞈ caˉ daꞈ ve yawˇ hui henˇ gaˇ ve yoˬ. Teˇ hkʼawꞈ ceh tiˉ ve kaꞈ ngaˬ hui geh Liꞈ hpu henˇ ve chaw 20 gʼaˇ cawˬ ve yoˬ. Teˇ nyi le le ngaˬ hui teˇ yehˬ kʼa htaꞈ Liꞈ hpu maˍ piˇ leh awˍ caˇ tuˬ jehˬ laˇ htaˇ ngaˬ hui ha lehˬ jaˇ.

Maˇ maw ngaˬ hui Iˉbiˉyaˆ Laˉ tsuhˇ laˇ shaˆ gʼuiˬ pfuhˍ daꞈ jaˇ ve awˬ ti lo toˇ nyi shehˍ hpaˇ te tuˬ awˬ vuiˬ awˬ suhˉ gʼa ve yoˬ. Teˇ shinˉ leh teˇ shinˉ ngaˬ hui ca guiˇ˗e tuˬ ve Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ hkʼaw ve awˬ viˉ awˬ nyi aˉ hkʼaw lo ngaˬ hui haˉ ve yoˬ. Yawˇ hui geh teˇ geh hto toˇ˗e leh awˬ gʼaˇ kaꞈ piˇ ve yoˬ. Yawˇ hui ve yaˇ leh yawˇ hui ve to nuˇ to shaˆ geh kaꞈ leˍ guiˇ ve yoˬ. Ngaˬ hui yawˇ hui ve yehˬ kʼa hkʼaw ve chaw hkʼe hpehꞈ ve yoˬ. Ngaˬ hui toˇ nyi shehˍ hpaˇ te ve 2 hkʼawꞈ gaˬ˗oˬ ve pa taw ha lehˬ jaˇ. Awˬ tcuhˆ puiˍ lo ve chaw tawˇ yaw tuˬ awˬ hkʼeun yehˇ leh ngaˬ hui geh yaw laˬ leh kʼoˆ laˇ ve, “ngaˬ hui nawˬ hui htaꞈ Beˍteˍlaˆ lo kanˉ kʼawꞈ te la tcuh gaˇ ve yoˬ.” Ngaˬ kʼoˆ piˇ ve, “ngaˬ hui choˬ kaˬ lo chehˇ ve kaꞈ ha lehˬ jaˇ.” Ngaˬ hui awˬ vuiˬ gʼa leh hkʼaˬ kaˬ lo kʼai tcuh laˇ ve kʼo, kʼai tuˬ yoˬ tehꞈ kʼoˆ piˇ ve yoˬ.

BEˍTEˍLAˆ LO KʼAWꞈ KʼAWꞈ˗E VE

Gʼuiˬ sha ve kanˉ te ve hpawˇ awˬ vuiˬ gʼa ve yoˬ. Awˬ viˉ awˬ nyi hpehꞈ laˬ jaw ve laiˉ gʼaˇ geh ngaˬ kanˉ gʼa te ve ha lehˬ jaˇ. Oˇ ve teˇ yanˇ toˇ nyi shehˍ hpaˇ Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ teˇ kaˬ lo ca guiˇ˗e peuˬ hkʼawꞈ nawˉ, yawˇ awˬ tcuhˆ puiˍ lo liꞈ bvuhꞈ feu piˇ leh, Gʼuiˬ sha ve kanˉ te ve hpawˇ kaꞈ awˬ gʼaˇ piˇ tuˬ liꞈ bvuhꞈ feu piˇ leh, toˇ nyi shehˍ hpaˇ geh Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ hkʼaw Gʼuiˬ sha ve kanˉ te ve htaꞈ kʼawꞈ nyi leh awˬ gʼaˇ piˇ ve yoˬ. Ga piˇ ve chaw kaꞈ kanˉ maˇ jaˇ. Yawˇ hui toˇ nyi shehˍ hpaˇ geh Ho˗sha Zu˗zu venˇ chaw ceuˬ ve liꞈ gʼa yuˬ tawˆ piˇ leh Eˍgaˍlanˍ tawˇ hkawˇ kaꞈ kʼawꞈ yuˬ tawˆ ve yoˬ. Awˬ tcuhˆ puiˍ lo Eˍgaˍlanˍ tawˇ hkawˇ kʼawꞈ yuˬ tawˆ leh Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ teˇ hpaˍ htaꞈ kʼawꞈ feu piˇ ve yoˬ. Awˬ viˉ awˬ nyi chi teˇ hpaˍ kanˉ te hkeuꞈ jaˇ leh yawˇ hui Aˍfaˍriˆkaˆ miˬ guiˬ lo chehˇ ve awˬ viˉ awˬ nyi chaw naˆ shoꞈ shaꞈ ve aˬ htoꞈ ma gʼa hpuˇ chehˇ ve ngaˬ mawˬ tuˬ yawˇ hui ga laˇ ve ha lehˬ jaˇ.

Oˇ ve teˇ yanˇ Aˍfaˍriˆkaˆ miˬ guiˬ awˬ hawˉ hpawˇ lo chaw hpu chaw naˆ pehˬ daꞈ ve yoˬ. Chaw hpu chaw naˆ teˇ gʼaˇ teˇ kaˬ lo gʼa chehˇ leh yawˇ hui hkʼa dehꞈ maˇ mawˬ daꞈ leh tawˇ kaꞈ maˇ gʼa yaw daꞈ. Awˬ viˉ awˬ nyi chaw naˆ kaꞈ a shu yawˇ ve chaw ceuˬ tawˇ hkawˇ gʼa yaw leh hpawnˬ daꞈ ve leh hto toˇ ve kaꞈ a shu yawˇ ve chaw ceuˬ geh ceh gʼa te ve yoˬ.

Ngaˬ chehˇ ve Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ hto toˇ kuiˬ lo Eˍgaˍlanˍ tawˇ hkawˇ yehˇ leh Aˍfaˍriˆkaˆ awˬ viˉ awˬ nyi chaw naˆ htaꞈ ngaˬ hkʼa dehꞈ maˇ shiˍ daꞈ. Yaꞈ hkʼaˇ, chi teˇ hkui Aˍfaˍriˆkaˆ awˬ viˉ awˬ nyi chaw naˆ ve awˬ liˇ awˬ hkʼaˇ leh chaw liˇ vaˇ liˇ htaꞈ ngaˬ henˇ tuˬ awˬ yanˇ cawˬ ve yoˬ. Awˬ viˉ awˬ nyi chaw liˇ vaˇ liˇ htaꞈ maˇ gʼa te tuˬ, leh Liꞈ hpu hkʼaw maˇ hawˍ daꞈ ve yonˍ hkʼaˇ htaꞈ maˇ te tuˬ, haꞈ hanˉ jaˇ ve ngaˬ gʼa mawˬ ve yoˬ. Chi hkʼoˆ kaꞈ, yehˬ kʼa hkʼaw ve chaw leh hkʼaˆ hkʼaw ve chaw tawˍ piˇ hehnˇ jaˇ ve htawˇ, neˇ htaꞈ caˉ daꞈ ve awˬ liˇ awˬ hkʼaˇ yawˇ hui maˇ te. Chi hkʼe ceh tiˉ maˇ heˆ. Oˇ teˇ tawn lo chehˇ ve chaw, maˇ˗awˍ ve haˍ gʼawˇ jaˇ leh laiˉ gʼaˇ liꞈ kaꞈ maˇ gʼa henˇ. Yaꞈ hkʼaˇ, yawˇ hui Liꞈ hpu htaꞈ yonˍ ve yoˬ.

Bon hpawˇ maˇ gʼa nyiˉ piˇ tuˬ, leh choˬ paˉ oˇ paˉ maˇ chehˇ tuˬ, awˬ liˇ awˬ hkʼaˇ htaꞈ ngaˬ kaꞈ ga piˇ ve yoˬ. Shaˉhkiˆhkanˍ ve chaw ve yaˇ laiˉ gʼaˇ bon hpawˇ bon lawˬ ve leh bon hpawˇ liꞈ hkawˇ kʼa ve htaꞈ maˇ te ve pa taw, liꞈ henˇ yehˬ lo gʼaꞈ tawˆ piˇ ve yoˬ. Awˬ lawn chi ngaˬ awˬ gʼaˇ gʼa jaˇ leh yonˍ hkʼaˇ hpawˇ yonˍ yeˬ tuˬ kaꞈ te laˇ ve yoˬ.

Aˍfaˍriˆkaˆ miˬ guiˬ lo cawˬ ve So˗le˗se˗len mvuhˇ miˬ ehˉ hkʼaw chehˇ ve awˬ viˉ awˬ nyi kaꞈ shoꞈ shaꞈ ve teˇ ceuˬ gʼa kʼawꞈ hpuˇ sheˍ ve yoˬ. Jawˇmawˇ Sho˗bo˗sha 2 gʼaˇ teˇ gʼaˇ suh˗e htaˇ, teˇ gʼaˇ le le kaꞈ gʼa yawˆ yan ve tehꞈ kʼoˆ piˇ ve yoˬ. Hawˉ hkʼaˆ paˍ oˉ kʼoˍ gʼuˉ˗ehˬ gʼa te leh yaˇ miˇ kaꞈ oˉ kʼoˍ chi suhˉ˗ehˬ gʼa nuˆ ve yoˬ. Chi chaw mawˇ teˇ co˗e peuˬ teˇ co˗e oˉ kʼoˍ pui ve htaꞈ caˉ daꞈ ve pa taw, awˬ viˉ awˬ nyi kaꞈ awˬ liˇ awˬ hkʼaˇ chi htaꞈ maˇ te leh fawˉ mehˍ piˇ jaˇ. Yawˇ hui Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ ka tiꞈ yeˬ ve ngaˬ hui ha lehˬ jaˇ. Aˍfaˍriˆkaˆ miˬ guiˬ lo chehˇ ve awˬ viˉ awˬ nyi ka tiꞈ yeˬ ve leh yeunˇ hkanˍ ve htaꞈ ngaˬ hui laiˉ ceuˬ gʼa henˇ ve yoˬ. Ngaˬ hui ve yonˍ hkʼaˇ yonˍ yeˬ tuˬ te laˇ jaˇ.

LIꞈ KʼOˆ YANˍ TAWˆ KUIˬ LO KANˉ TEˇ PAWˆ KʼAWꞈ TE VE

Hkaw˗hpi˗u˗teuˇ yehˇ leh liꞈ yanˍ tawˆ ve awˬ suhˉ htaꞈ ga piˇ tuˬ 1981 hkʼawꞈ htaˇ, liꞈ yanˍ kuiˬ lo ngaˬ awˬ vuiˬ gʼa kʼawꞈ te ve yoˬ. Oˇ ve teˇ yanˇ ngaˬ ha lehˬ jaˇ. Liꞈ yanˍ tawˆ ve awˬ hkʼaˇ pa ve yoˬ. Mawˇ hawˇ ve awˬ tan te paˍ awˬ hkʼeun chi ve ngaˬ hui ve awˬ tcuhˆ puiˍ lo yehˇ nyi tcuh laˇ ve yoˬ. Ngaˬ hui cawˬ taˍ ve Lai˗no˗htainˆ awˬ hkʼeun 9 hkʼeun chi ve htaꞈ pa tuˬ, awˬ tcuhˆ puiˍ awˬ hkʼeun awˬ suhˉ chi ve 5 hkʼeun htaꞈ vuiˬ ve yoˬ. Chi hkʼoˆ kaꞈ, liꞈ yanˍ tawˆ kuiˬ Lo˗ta˗riꞈ awˬ hkʼeun awˬ suhˉ kaꞈ vuiˬ leh teˇ ceuˬ le le dawˇ taˍ ve hkʼe te gʼa ve yoˬ.

Hkaw˗hpi˗u˗teuˇ yehˇ leh liꞈ yanˍ tawˆ ve htaꞈ ga gʼa ve awˬ hkʼoˆ kaꞈ, liꞈ mehˆ hteˇ hteˇ shawˇ shawˇ gu teh gʼa tuˬ, awˬ hkʼaˇ awˬ suhˉ kʼawꞈ yehˇ ve yoˬ. Chi lehˬ laiˉ chaw ceuˬ tawˇ hkawˇ kaꞈ yanˍ tawˆ gʼa ve yoˬ. Lai˗no˗htainˆ awˬ hkʼeun kanˉ te naiˇ leh shoꞈ shaꞈ ve pa taw, ngaˬ hui 4 gʼaˇ Kaˬneˬdaˬ Beˍteˍlaˆ lo te leh Aˍfaˍriˆkaˆ awˬ hawˉ hpawˇ lo laˬ htaˇ ve htaꞈ dawˇ mawˬ ve yoˬ. Chi teˇ hkui liꞈ yanˍ tawˆ ve hpawˇ awˬ hkʼeun awˬ suhˉ kaꞈ kanˉ te vaiˇ jaˇ! (Iˉsaˍyaˆ 60:17) Oˇ ve teˇ yanˇ ngaˬ hui 4 gʼaˇ awˬ miˇ ma heuˆ˗oˬ. Ngaˬ hui ve awˬ miˇ ma haꞈ luˬ diˬ leh gʼuˇ suhˍ peuˍ ve te leh yonˍ hkʼaˇ yonˍ yeˬ ve yoˬ. Ngaˬ leh Bin Beˍteˍlaˆ lo kanˉ te chehˇ sheˍ leh Hkehnˍ leh Dehˬniˆ yawˇ hui ve yehˬ kʼa geh chehˇ leh yawˇ hui geh kʼai ve maˇ vuiˇ.

Awˬ tcuhˆ puiˍ ve kanˉ kʼawꞈ maˇ ve yoˬ. Laiˉ chaw ceuˬ ve tawˇ hkawˇ yuˬ tawˆ ve leh yanˍ tawˆ ve kanˉ kaꞈ maˇ leh awˬ nu ve awˬ tcuhˆ puiˍ lo kaꞈ feu piˇ ve yoˬ. Ngaˬ hui kanˉ kʼawꞈ maˇ ve pa taw, Beˍteˍlaˆ awˬ suhˉ kʼawꞈ cawˬ tuˬ loˍ ve yoˬ. Hkʼe te leh, ngaˬ hui Yoˇhaˬnehˆbeuˬ mvuhˇ nyi tawˆ hpawˇ lo kʼawꞈ jiˆ kʼai ve yoˬ. 1987 hkʼawꞈ gaˬ leh Beˍteˍlaˆ awˬ suhˉ chiˇ aꞈ ve yoˬ. Uiˍ la mvuh la ve chi htaꞈ ngaˬ kaꞈ teˇ gʼaˇ gʼa ga ve ha lehˬ jaˇ leh Aˍfaˍriˆkaˆ miˬ guiˬ awˬ hawˉ hpawˇ lo awˬ tcuhˆ puiˍ lo ve kawˍmiˍtiˍ hkʼaw kanˉ laiˉ hkʼawꞈ gʼa te ve yoˬ.

AWˬ VUIˬ AWˬ SUHˉ KʼAWꞈ GʼA VE

2001 hkʼawꞈ htaˇ, ngaˬ hui ha lehˬ leh cheˆ˗ehˬ kʼai ve teˇ lawn cawˬ ve yoˬ. Aˍmeˬriˆkaꞈ mvuhˇ miˬ awˬ tcuhˆ puiˍ lo ve kawˍmiˍ tiˍ hkʼaw kanˉ te tuˬ ngaˬ htaꞈ kuˬ laˇ ve yoˬ. Aˍfaˍriˆkaˆ miˬ guiˬ awˬ hawˉ hpawˇ lo awˬ chawˇ htaꞈ gʼa hpaˆ daꞈ leh kanˉ htaꞈ kaꞈ gʼa baˬ taˉ ve nyi ma luˬ jaˇ ve htawˇ, Aˍmeˬriˆkaꞈ mvuhˇ miˬ Beˍteˍlaˆ yehˬ kʼa geh kanˉ gʼa kʼawꞈ te ve ha lehˬ jaˇ.

Lawˍraˇ awˬ e a shaꞈ maˇ˗oˬ ve awˬ paˇ lo ngaˬ hui maˇ gʼa chehˇ ve pa taw, Neuˇyawˆ venˇ lo ca chehˇ˗e htaˇ dawˇ haˍ ve yoˬ. Lawˍraˇ ve awˬ nyi ma 3 gʼaˇ awˬ e htaꞈ nyi haꞈ shaˉ laˇ˗a tehꞈ kʼoˆ laˇ ve yoˬ. Awˬ suhˍ awˬ shaˍ hpawˇ, nyi ma hpawˇ, leh hpu hpawˇ kaꞈ nyi haꞈ shaˉ laˇ˗a tehꞈ kʼoˆ laˇ ve yoˬ. Yawˇ hui kʼoˆ ve, “ngaˬ hui Gʼuiˬ sha ve kanˉ awˬ yanˇ hkʼa biˇ maˇ te gʼa ve htawˇ, nawˬ hui Gʼuiˬ sha ve kanˉ awˬ yanˇ hkʼa biˇ te gʼa tuˬ, awˬ e htaꞈ nyi haꞈ shaˉ ve yoˬ.” Ngaˬ hui yawˇ hui htaꞈ awˬ bon uiˍ jaˇ.

Ngaˬ viˉ paˍ leh awˬ miˇ ma kaꞈ Kaˬneˬdaˬ mvuhˇ miˬ Toˬronˬto venˇ lo chehˇ ve yoˬ. Yawˇ hui ve awˬ e yawˇ hui geh chehˇ tcuh ve 20 hkʼawꞈ hpaˆ gaˬ˗oˬ. Ngaˬ hui Neuˇyawˆ venˇ lo chehˇ peuˬ hkʼawꞈ nawˉ, yawˇ hui awˬ e htaꞈ suh htaˇ hkʼa gaˬ nyi haꞈ shaˉ piˇ ve, ngaˬ hui awˬ bon uiˍ jaˇ. Yawˇ hui ve a shaꞈ teꞈ hkʼaˇ htaꞈ pa leh awˬ pa awˬ e a shaꞈ maˇ˗oˬ ve htaꞈ nyi haꞈ shaˉ tuˬ maˇ sha ve htawˇ, te gʼa ve awˬ bon gʼa jaˇ leh ngaˬ ha lehˬ jaˇ.

Liꞈ kʼoˆ te tawˆ sha ve leh oˇ htaˇ aꞈ kehˉ dawˇ taˍ ve hkʼe te gʼa ve htaꞈ caˉ daꞈ ve ngaˬ kanˉ laiˉ hkʼawꞈ te ve yoˬ. Chi teˇ hkui ngaˬ mawˇ vuiˬ ve hpawˇ lo kanˉ te ve yoˬ. Awˬ tcuhˆ puiˍ lonˉ chi hkʼe ve hkʼaw ngaˬ kanˉ gʼa te ve 20 hkʼawꞈ gaˬ˗oˬ leh ha lehˬ jaˇ. Chi teˇ hkui Beˍteˍlaˆ hkʼaw ve chaw aˬ laˬ hkʼe 5,000 gʼaˇ cawˬ ve yoˬ. Aˉ hkʼaw chehˇ leh gʼa ga la ve chaw aˬ laˬ hkʼe 2,000 gʼaˇ cawˬ ve yoˬ.

Peuˬ taˉ ve 60 hkʼawꞈ hpaˆ ve htaꞈ dawˇ nyi ve kʼo, ngaˬ choˬ kaˬ lo gʼa chehˇ tuˬ maˇ dawˇ nyi jaw. Lawˍraˇ ngaˬ htaꞈ hkʼaˬ htaˆ kaꞈ awˬ gʼaˇ peꞈ laˇ ve ngaˬ ha lehˬ jaˇ. Chi daꞈ jaˇ ve a shaꞈ teꞈ hkʼaˇ hpehꞈ ve yoˬ. Awˬ vuiˬ laiˉ ceuˬ htaꞈ ngaˬ gʼa te ve daꞈ jaˇ ve awˬ ceuˬ hpehꞈ leh, haꞈ luˬ diˬ ve awˬ viˉ awˬ nyi laiˉ gʼaˇ geh ngaˬ kanˉ gʼa te ve ha lehˬ jaˇ. Miˬ guiˬ chi hkʼoˆ awˬ tcuhˆ puiˍ teˇ kaˬ le le lo awˬ viˉ awˬ nyi geh ngaˬ hui awˬ vuiˬ gʼa leh gʼa ca guiˇ˗e ve kaꞈ yoˬ. Chi teˇ hkui ngaˬ 80 hkʼawꞈ hpaˆ˗oˬ leh a shaꞈ i ve awˬ viˉ awˬ nyi hawˉ hkʼaˆ laiˉ gʼaˇ gʼa ga la ve pa taw, ngaˬ ve kanˉ oˇ htaˇ hkʼe leˇ maˇ maˇ˗o.

Chiˇ mvuh ve liꞈ bvuhꞈ paˍ kʼoˆ ve, “Gʼuiˬ sha htaꞈ oˉ kʼoˍ pui ve chaw hui gʼa ha lehˬ ve yoˬ.” (Chiˇ mvuh ve 33:12) Chi teˇ tawn kʼoˆ ve hkʼa shuˍ shuˍ, Yaˬhoˉvaˬ ve chaw geh ngaˬ kanˉ teˇ geh gʼa te ve ha lehˬ jaˇ.