Ilembile Luka 12:1-59
-
Vyotupi-a vya Afarisi (1-3)
-
Muovenga Nlungu, a-kala atu (4-7)
-
Rumela ira nili anamafunjedha a Kristu (8-12)
-
Ifwanafwani-o ya mutu ofuma mbwenye angali opupwa (13-21)
-
Mu-iye khumbanya (22-34)
-
Isigulu ya mabila (32)
-
-
Kala methove (35-40)
-
Rumiwi oing’anela nyumba ororomeleya na o-ororomeleya (41-48)
-
Kaadhidhena rendele, mbwenye gaani-a (49-53)
-
Funeya ozindiyela thapulela wa vyongo vinoireya (54-56)
-
Mali-a kangana (57-59)
12 Vahora yen’na mwinji waatu mamiliau manjinji, watoogumanyeya, moi wanoonyingalana. Moi e-no Yesu atooroma onga naanamafunjedhee ira: “Muire polepole na rombwe otupi-ana mapau wa Afarisi, oi ndi inyengo.
2 Mbwenye kavali yongo yolokotiwa mwasegeredo maningi inofuna dhakhonda a-oniwa, thitho kavali segeredo inofuna dhakhonda a-idhiweya.
3 Ee-no iliyothene inoonga nyo isini, inodha vweya vakwecha thitho vinoonga nyo monong’ona m’mba mwinyu vinodha laleiwa vadhulu va nyumba.
4 Thitho ndinouwandelani axamwalanga, kamuove anopha manungo baa-i, oi katinooda irana vyokwaranya veva.
5 Mbwenye ndinouwandelani unofwanela nyo m’movanga: Mum’movenga oi apha, unokaana thitho kopolo dhoponya mutu Gehenani.* Mwaimbarimbari ndinouwandelani ira, muovenga wenuo.
6 N’nga mbalame 5 katinodhiguli-a na kobiri mbinli dhoyeva kopolo? Mbwenye Nlungu kanodiwala naimbo-ene mwa mbalame dhedhi.
7 Thitho masiki sisi lothene la muruni mwinyu unolilengesa. Kamuove, muli ofuneya maningi kwaranya mbalame dhinjinji.
8 “Ndinouwandelani ira, mutu uliwethene unorumela vari vaatu ira ngunamafunjedhanga, Mwana mutu thitho unodha rumela vamethoni vaangelo a Nlungu ira ngunamafunjedhee.
9 Mbwenye mutu uliwethene unofuna dhandikonda vari vaatu, liye thitho unodha kondiwa vamethoni va angelo a Nlungu.
10 Thitho mutu uliwethene oonga madhu onyoza Mwana mutu unodha leveleliwa. Mbwenye mutu uliwethene onyoza zimu ochena, kanodha leveleliwa.
11 Taudhowanani matribunaleni, waandimuwa andimuwa a guverno, waandimuwa aanamatonga kamukhumbanye, ira munamadhibarele a-vi venango ira munamaonge n’ni.
12 Namwasa oi vahora yeniyo zimu ochena unodha ufunji-ani vinofwanela nyo onga.”
13 Adhamale mutu mwinango vamwinjinivo atoom’mwandela Yesu ira: “Namafunji-a, kam’mwandeleni balangula ira andigawedheo yotuva ya-iidhe babi-u.”
14 Ee-no liye atoom’mwandela ira: “We, n’nga mbaani andisakunle ira ndikale namatonginyu na ogawa fuminyu?”
15 Yesu adhamale atoawandela atwao ira: “Mukale methove thitho muire polepole na idyani ya tundu uliwethene.* Masiki mutu akaena vyongo vyoinjiva vyoi a-vi, ingumiye kinonyindela vyongo vyevyo.”
16 Adhamale atoawandela ifwanafwani-o ira: “Munda wa mutu mwinango ofuma mwatookhuma pama vyodya.
17 Ee-no atoodhifuka ira, ‘N’nga veva ndiire a-vi voi kandina volokhota vyodyavyangavi?’
18 Ee-no atoonga ira ‘Ndiire e-ni: Ndigomole nyumba dhanga dholokotedhamo vyongo nomanga dhilukhulu. Ndamala ndinodha e-lamo tirigwanga na vyongo vyanga vyothene,
19 thitho ndinodha dhiwandela ira: “Utokaana vyongo vinjinji vyapama moi vinodha lokoteya wa vyawa vinjinji. Ukale phee, udye, umwe nosangalala.”’
20 Mbwenye Nlungu atoom’mwandela ira, ‘We mutu o-okaana zelu ma-iyano unokwa. N’nga vyongo vilokotidheweevi unofuna vi-alana mbaani?’
21 Mwemo ndi saasawa na munokhalela na mutu udhigumanyele fuma, mbwenye kai ofuma wa Nlungu.”
22 Adhamale liye atoawandela anamafunjedhee ira: “Ngumwasee ndinouwandelani ira, mu-iye kumbanyedha vya ingumiinyu ira munodha dyan’ni, venango khumbanyedha vya manungwinyu ira munodhawaran’ni.
23 Namwasa oi ingumi njofuneya maningi kwaranya yodya thitho tutu tofuneya maningi kwaranya yowara.
24 Muthuulele vya anyakungu: Aliwa katinodhala mbeu venango a-nda. Aliwa katina mathatha venango nyumba dho-elamo vyongo, mbwenye Nlungu unoadyi-a. N’nga nyo kamuli apereso yavadhulu kwaranya mbalame?
25 N’nga mbaani wa nyo unaode lapi-a ingumiye vang’ono baa-i* namwasa okhumbanya?
26 N’nga a-kala kamunooda irana vyevyo, mwasiwa ngwan’ni munokhumbanya na vyongo vinangovyo?
27 Muthuulele na moda unoulukhula mafolori: Aliwa katinolaba basa venango sona nguwo. Mbwenye ndinouwandelani ira, masiki Solomu mutitimi-olee lothene kawarilevo nguwo yobaleya ninga imbo-i mwamafolori enala.
28 N’nga akala Nlungu unowari-a vyomela vya-angani vyoi vinokalao penene baa-i bebe-i vyongoka-iwa vamuloni, n’nga a-vi na nyo airoromelo yoyeva! Mwaimbarimbari liye unodha uwari-ani kwaranya vevo.
29 Thitho kamukhumbanyenga onganga ira munodha dyan’ni venango, ira munodhamwan’ni thitho kamurucheyenga rimani.
30 Namwasa oi atu amitundu inango mwilamboi, anosakasaka vyongo vyevi mwathindhi, mbwenye Babinyu unoviidhiwa ira nyo munofuneela vyothene vyevi.
31 Malomwee mu-elenga Umwene wa Nlungu valimburo loroma vaingumiinyu. Thitho liye unodha uva-ani vyongo vyothene vyevi.
32 “Kamuove nyo isigulu yamabila, namwasa oi Babinyu utodhiveliwa uva-ani Umwene.
33 Muguli-e vyongo vinyu novelela vyotuva vyatangaranga. Musakanye mapasta o-elamo kobiri o-othaala, thapulela fuma yo-omala dhulu, oi mambavwa katinooda fiyao thitho uswa kunooda nonga.
34 Namwasa oi unokala fuminyu miriminyu thitho inokala weo.
35 “Muware nokala okozeya. Thitho nyale dhinyu dhikaleve dho-inda.
36 Thitho mukale ninga atu anodedi-edhela ira mbwiiwa adhe khuma kazamentoni, ira afiya nogogoda tam’dhulele mombaranya.
37 Osangalala mbaadhaari oi mbwiiwa vodha unoafwanya tadedi-edhanga! Mwaimbarimbari ndinouwandelani ira, liye unodha wara yowara yolabana basa, thitho unodha awandela ira takaathi vamezani ira tadye amala liye unodha alabelanga.
38 Aliwa anodha kala osangalala akala mbwiiwa vodha unoafwanya tadedi-edhangave masiki afiye chilichiti* venango mabingo ocha!*
39 Mbwenye muidhiwevi, aakale ira mwinyaa nyumba unoidhiwa hora inofuna udha mbavwa, kaarumeli-e ira mbavuo avolowe m’mbamwee.
40 Nyo thitho mukale okozeya, namwasa oi Mwana mutu unodha fiya vahora inokonda nyo a-ithuulela.”
41 Adhamale Pedru atoofuka ira: “Mbwiye, n’nga ifwanafwani-oi munowandela i-yo baa-i venango munowandela atu othene?”
42 Moi e-no Mbwiye atoonga ira: “N’nga mbaani uli rumiwi* oing’anela nyumba ororomeleya na wazelu, oi mbwiyee am’enle ira aing’anelenga gulu la anamalabee ira aava-enga yodya yokwakwanela vahora yofwanelela?
43 Dhaari wenuo unodha kala osangalala akala mbwiyee vodha unodha m’fwanya airangana vyevyo!
44 Mwaimbarimbari ndinouwandelani ira, unodha m-ela ira aing’anelenga vyongovyee vyothene.
45 Mbwenye dhaari wenuo aroma onga rimanimwee ira, ‘Mbwiyanga unaadembuwa,’ noroma khoma anamalaba afwee aalombwana naa-iyana thitho udya, umwa no lezela,
46 mbwiyee dhaaruo unodhadha vadambo linokonda liye a-dedi-edhela na hora inokonda liye a-idhiwa thitho unodha m’langa moophi-a vambo-i naatu o-ororomeleya.
47 A-kala vatookala dhaari oi atooidhiwa vyafuna mbwiye mbwenye liye a-kozeela udhawee venango a-irana vyafuna liye, unodha khomiwa maningi.
48 Mbwenye dhaari oi kaaidhi vyafuna mbwiye thitho utoira vyongo vyofwanela khomiwa, unodha khomiwa vang’ono. Pyaimbarimbari mutu uva-iwile mabasa manjinji, unofwanela kwakwaneli-edha mabasa enala. Thitho mutu uliwethene u-eliwile ira aing’anelenga mabasa manjinji, atu anodha dedi-a ira liye alabe mwapama mabasa enala.
49 “Miyo ndadhidhe dha-indi-a mulo vailambo yavathi, n’nga akala mulo utomala i-nda, ndifunenga n’ni thitho?
50 Mwaimbarimbari vatokala ubadizo unofuna miyo badiziwana mbwenye ndinorucheya maningi rimani mwanga fiyedhela ungamadhi!
51 N’nga munothuulela ira ndadhidhe dhakaathi-a rendele vailambo yavathi? Khabe, mbwenye ndadhidhe dhagaani-a atu.
52 Namwasa oi romela va-eeni dhowa sogolo, atu athanu okala vandhe vambo-ive anodha i-yana mathuulelo. Araru anodha runi-ana naambili thitho ambili anodha runi-ana naararu.
53 Aliwa anodha gaaneya, baba unodha runi-ana na mwanee wa lombwana thitho mwana wa lombwana unodha runi-ana na babee. M’ma unodha runi-ana na mwanee wa-iyana thitho mwana wa-iyana unodha runi-ana na m’mee. Bongo-i unodha runi-ana na livyaliye thitho livyaliye unodha runi-ana na bongo-ee.”
54 Adhamale atoowandela mwinji waatuo ira: “Mwaona rambo mavirelo adhuwa, hora yeniyene munoongecha ira, ‘Unorumbwa dhongwe,’ thitho unorumbwechadi.
55 Thitho mwaona lipevo likhumelanga wu suli, munoongecha ira, ‘Penene unovi-a maningi,’ thitho vinoireyadi.
56 Nyo atu ainyengo! Munooda thapulela vizindiyelo vyavailambo yavathi na dhulu. N’nga vinouruchani a-vi thapulela vizindiyelo vyamalamboano?
57 Mwasiwa ngwan’ni nyo kamunooda zindiyela thitho vyongo vyapama?
58 Mwaifwanafwani-o, wadhowanga matongiwa na mutu ausumenle, mungali ndhila udhilimbi-edhe ira muvwelanevo ira mumali-e seluo. Uire vyevi ira a-autukulele waanamatonga, thitho ira namatonguo a-auvelele wa mulimbo ing’anela tiribunale noufungela perezo.
59 Mwaimbarimbari ndinouwandela ira, kunodha khuma perezonimo fiyedhela ungamadhi pagali kobiri.”
Madhu achindo
^ Venango: “silila wa tundu uliothene.”
^ Venango: “minutu imbo-i baa-i.”
^ Hora yen’na ndi romela ma 21 hora fiyedha zero hora.
^ Hora yen’na ndi romela zero hora fiyedha 3 hora yamaebe-i.
^ Venango: “namalaba.”
