Ilembile Mateu 5:1-48

  • ULALIKI WAVA MWANGONI (1-48)

    • Yesu atooroma funji-a atu vamwangoni (1, 2)

    • Atu osangalala (3-12)

    • Mwinyu na njeza (13-16)

    • Yesu unodha kwakwaneli-edha Lamulo (17-20)

    • Malangi-o oonga vamwasa othakaleliwa (21-26), mararuwo (27-30), mwadhana (31, 32), lumbela (33-37), weli-edha vyothakala (38-42), adhiveliwana amwidani (43-48)

5  Yesu angaoni mwinji waatu, atoogwela mwangoni. Thitho angakaathidhe vathi, anamafunjedhee tatoodha wa liye.  Moi e-no atooroma afunji-a ira:  “Osangalala mbaatu anoona vyorambulela viwa vyauzimu. Namwasa oi Umwene wadhulu ngwiwa.  “Osangalala mbaatu atangaranga namwasa oi anodha limbi-iwa.  “Osangalala mbaatu ofwaseya namwasa oi anodha wachela ilambo yavathi.  “Osangalala mbaatu anovwa ndhala na tona ya longomano * namwasa oi anodha rumbala.  “Osangalala mbaatu atangaranga namwasa oi anodha vweliwa tangaranga.  “Osangalala mbaatu ana rima wapama namwasa oi anodha ona Nlungu.  “Osangalala mbaatu anokaathei-a rendele namwasa oi anodha itaniwa a-ima a Nlungu. 10  “Osangalala mbaatu ano-ara-ariwa namwasa wa longomano, * namwasa oi Umwene wa dhulu ngwiwa. 11  “Muli osangalala vanounyozani atu, u-ara-arani thitho unukedhani vyongo vyothakala namwasa wa miyo. 12  Musangalale nodhiveliwa maningi namwasa oi yotuva inofuna dhauva-ani Nlungu, ndiilukhulu. Puemu thitho mwa-ara-ara aliwa anamaongela enao talio nyo mwa-anakaleo. 13  “Nyo muli mwinyu wavailambo yavathi. N’nga mwinyu wamala kopolo, anaiweleli-idhe a-vi? Kunalabeve basa mbwenye unofwanela tatiliwa baa-i ira atu taunyingalenga. 14  “Nyo muli njeza ya ilambo. Sidadi lakala vadhulu va mwango kalinolokoteya. 15  Atu ta-indi-a nyale katinoikhunela na gogoda, mbwenye anoi-ela va yo-elavo nyale thitho inomoneya othene alim’mbamo. 16  Mofwanafwana na vyevi, na nyoene thitho muoni-e njezinyu vari vaatu, ira taone mabasinyu apama nom’lemeza Babinyu wadhulu. 17  “Kamuthuulele ira ndadhele dhanonga Ilamulo venango vyalembile anamaongela. ­Kandadhele dhavinonga mbwenye ndadhele dhavikwakwaneli-edha. 18  Mwaimbarimbari ndinouwandelani ira ninga dhulu na ilambo yavathi vyoi kavinooda nongeya, ndisaasawa thitho ninga mwemo letra ling’ono maningi venango ikhundu ing’ono ya letra la Ilamulo kainanongeye, vyongo vyothene vya-anakwakwaneli-edhiwe. 19  Ee-no mutu uliwethene o-ovwela nlilothene la malamulo mang’onwala liye thitho funji-anga atu enango irangana vyevyo, unodha kala o-ofwanela volowa mu Umwene wa dhulu. Mbwenye uliwethene o-arela nofunji-a malamulwala, unodha fwanelela volowa mu Umwene wa dhulu. 20  Ndinouwandelani ira akala longomano * linyu kalinokwaranya la alembi na Afarisi, * mwaimbarimbari kamunodha volowa mu Umwene wa dhulu. 21  “Nyo mwavwide ira atu awalelene tawandeliwile ira: ‘Kamuphe mutu. Thitho ira uliwethene unopha mutu unothathamula selu wa tribunale.’ 22  Mbwenye miyo ndinouwandelani ira mutu uliwethene unodhowanave m’thakaleliwana balee, utothathamula selu wa tribunale. Thitho mutu uliwethene unoongela balee madhu aiburutu utothathamula selu wa tribunale nlukulu. Thitho mutu uliwethene um’mongela fwee ira, ‘uli zimora’ unodhaka-iwa na mulo wa Gehena. * 23  “Akala utodhana yotuvayaa vaiguwani ya sembe, thitho ungali vevo utothuulela ira utom’sukwali-a balaa, 24  u-iye yotuvayaa vasogolo va iguwa ya sembe, * nodhowa makaathei-a rendele na balaa. Wamala, uwele okoka ira udhavelele yotuvayaa. 25  “Umali-enga selu mombaranya na mutu uusumenle tribunaleni, ira venango mutu uusumenluo a-auvelele wa namatonga. Thitho ira namatonguo a-auvelele wa oing’anela tribunale ira amaufungele perezo. 26  Onga mwaimbarimbari kunodha khuma perezonimo fiyedha ungamadhi pagali mangawa othene. 27  “Nyo mwavwide ira: ‘Kamuraruwe.’ 28  Mbwenye miyo ndinouwandelani ira mutu uliwethene unoing’anechecha i-yana fiyedha m’silila, utom’raruwanee rimanimwee. 29  Akala litholaa la ikhundu ya ono odyana linoudawi-a, ulikodobole nolitatila. Namwasa oi ndipama a-kaana yano imbo-i, i-yani-ana ira tutulaa lothene limaponyedhiwe Gehenani. * 30  Thitho akala dhandhalaa lodyana linoudawi-a, uligwande nolitatila. Namwasa oi ndipama a-kaana yano imbo-i, i-yani-ana ira tutulaa lothene limaponyedhiwe Gehenani. * 31  “Taongile thitho ira: ‘Mutu uliwethene unomwadhana na i-yanee, am’va-enga i-yanuo karta lomwadhani-a banja.’ 32  Mbwenye miyo ndinouwandelani ira mutu unomwadhana na-iyenee a-kala namwasa wamararuo, unomwiri-a i-yanuo unyambi * atheliwa okoka. Thitho mutu uliwethene unothela i-yana omwadhana na man’neeuo, utoira unyambi. * 33  “Mbwenye nyo mwavwide ira atu awalelene tawandeliwile ira: ‘Kamulumbelenga yongo nyo aikwakwaneli-edha. Malomwee mukwakwaneli-edhenga ­vilumbenle nyo wa Yohova.’ * 34  Mbwenye miyo ndinouwandelani ira: Kamulumbelenga navang’onovene venango romola dhulu. Namwasa oi khuli pando wa Umwene wa Nlungu, * 35  venango romola ilambo yavathi namwasa oi panonyingala liye. Venango thitho romola Yerusalemu namwasa oi ti sidadi la Mwene wakopolo. 36  Kamulumbelenga voromola murwinyu, namwasa oi kamunooda sanducha sisi linyu nalimbo-ilene, ira likale lochena venango lodimba. 37  Musikimizele ira mwaira ‘Ee’ akaleve ee, thitho mwaira ‘Khabe’ akaleve khabe, namwasa oi madhu owenjedhela veva mbokhumela wa othakaluo. 38  “Nyo mwavwide ira: ‘Litho pagali litho, thitho lino pagali lino.’ 39  Mbwenye miyo ndinouwandelani ira: Kamulimbanena mutu othakala. Mbwenye mutu mwinango aukhomani vatamani la ikhundu ya ono odyana, mum’va-enga thitho tama n’nangolo. 40  Akala mutu unofuna udhowana tribunale ira auwake kamizaa yawari um’va-enga thitho kamizaa yaundhe. 41  Akala mutu wa izo utoukanyi-edha ira um’tukulele tolo ulendo wa kilometru limbo-i, um’tukulele ulendo wa makilometru menli. 42  Mutu auvepha yongo um’va-enga, thitho mutu afuna ufiyari yongo * kukhonde. 43  “Nyo mwavwide ira: ‘Um’dhiveliwengana fwaa thitho uidanengana mwidanaa.’ 44  Mbwenye miyo ndinouwandelani ira: Mudhowenave dhiveliwana amwidaninyu nolobelela atu anou-ara-arani, 45  ira muthonyi-edhe ira muli a-ima a Babinyu wadhulu. Namwasa oi liye unokhumi-edha dhuwa atu apama na othakalene, thitho unorumbwi-edha dhongwe atu olongomana na o-olongomanene. 46  N’nga akala munodhiveliwana atu anoudhiveliwanani baa-i, munodha wachela yotuva yoi a-vi? N’nga alimbo khoma misoko naliwene thitho katinoirana vimbo-ive? 47  Akala munomwenyula abalinyu baa-i, n’nga chiyongo ivi yapama vevo inoira nyo? N’nga atu amitundu inango naliiwene thitho katinoirana vimbo-ive? 48  Ee-no mukale olongomana, * mofwanafwana na Babinyu wa dhulu oi ngolongomana.