1, 2. Pivyofuka viivi vyofuneya vinofukecha atu?

A-IMA tanofukecha vyofuka vinjinji. Mofwanafwani-a, nafunanga mfunji-a yongo inango, hora dhinjinji ninovwechave: ‘Mwasa wan’ni?’ Narumela, aliwa tanoefuka okoka ira: ‘N’nga mwasiwa ngwan’ni?’

² Mo-obala ira nili azombwe venango andimuwa, i-yo othene ninofukecha mwasiwa ninofuna idhiwechecha pama vyongo. Hora dhinango ninofukecha mwasa wa vyongo vya dambo nadambo, ninga vinofuna i-yo udya, wara, venango vyongo vinofuna i-yo gula. Hora dhinango ninokaanecha vyofuka vyofuneya, n’nga ingumi-u inodha kala a-vi sogolo. Mbwenye, vyowakula viwa vya-anifiye varimani, hora dhinango nino-iyecha fuka vyofuka.

3. N’nga atu enango anoona a-vi ira katinafwanya vyowakula vyo-inda rima vinokaana aliwa?

³ N’nga ninafwanye wani vyowakula vyofuneya vinafukecha i-yo? Atu enango anoona ira vyowakula vinofwanyeya Bibilyani. Mbwenye aliwa anoona ira Bibilya torucha vwechecha. Anothuulela ira anooda wakula mbaanamasogolela amareligiau. Atu enango anokaana manyadho onga ira katinaoda wakula. N’nga nyo muli eno? Munothuulela a-vi vamwasa wen’na?

4, 5. (a) N’nga pyivyofuka viivi vyofuneya vinanyo? (b) Mwasiwa ngwan’ni kamunofwanela chenyela sakasaka vyowakula?

⁴ Venango nyo mwatothuulela vyofuka ninga vi: N’nga ingumi yali ira mutu abaliwa, aulukula akwenga? N’nga atu akwide atokalaove limburo n’nango? N’nga Nlungu unamakalelo oi a-vi? Mo-okaikela nyo munofuna idhiwa vyowakula vya vyofuka vyevi. Yesu angalive ira ali mutu oidhiwechecha funji-a aongile ira: “Dhowanani sakasaka, e-no munodha  fwanya.” (Mateu 7:7) E-no kamu-iye sakasaka fiedha mungafwaidhe vyowakula vyo-inda rima.

⁵ Nyo mwadhowanave ‘sakasaka,’ mwaimbarimbari munodha fwanya vyowakula. Vyowakula vili Bibilyani. (Sanganikho 2:1-5) Vyowakula viwa kai vyorucha vwechecha. Vyowakulavyo vinooda ukami-ani kala aimwerumweru vachineneeva, thitho kaana idedi-edho yapama. Munoona a-vi niromena yofuka inokaechana atu anjinji?

6. Mwasiwa ngwan’ni atu anothuulela ira Nlungu kanobala nyarwa dhaatu?

⁶ Atu anjinji anothuulela ira Nlungu kana bala atu. Mwasiwa ngwan’ni aliwa anothuulela vyevyo? Anothuulela vyevyo mwasa oi khondo, umwidani, sauwa vili valivothene. Thitho i-yo atu ninobulela, ninooni-iwa nyarwa thitho ninokwa. Atu enango anoonga ira aakale ira Nlungu unonithuuleladi, ilambwila chaakale ee-ni ninga muli aliwamu. Moi ee-no, aliwa anovifuka ira: ‘Akala ira Nlungu unothuuleladi atu, mwasiwa ngwan’ni liye amali-anga nyarwadhi?’

7. (a) N’nga anamasogolela amareligiau anoonga vyongo viivi ira atu tathuulelenga ira Nlungu kanaabala? (b) N’nga ninoidhiwa a-vi ira kai Nlungu unari-a vyongo vyothakalavi?

⁷ Vaoneya nyarwa, anamasogolela amareligiau anoonga ira: “Njiifunelo ya Nlungu.” Vyevi vinoiri-a ira atu taonenga ira Nlungu ngwauwalanga thitho aliwa anofunji-a atu ira unairi-a vyevi ngu Nlungu. Mbwenye vyothakala kavinakumela wa Nlungu navang’onovene. Ninaidhiwe a-vi ira kai Nlungu unoiri-a? Lemba la Tiyago 1: 13 Bibilya linoonga ira: Nlungu kanawesedha iroromelo yamutu na vyongo vyothakala. Lembali linoonga ira: “Mwawesedhiwanga, kamuonge ira: “Nlungu unaandiwesedha.” Neri-a Nlungu kanowesedhiwa na vyongo vyothakala, thitho liye kanowesedha mutu na vyongo vyothakala.” Chiimbarimbari ira Nlungu unoona vyongo vyothakala viireyanga. Mbwenye kai liye unairi-a  vyongo vyothakala. (Muleri Yobo 34:10-12.) Dhoweni nione ifwanafwani-o.

8, 9. Mwasiwa ngwan’ni pyodaweya nukedha Nlungu ira liye ngunairi-a nyarwa? Velelani ifwanafwani-o.

⁸ Kathuulelani ira baba unomdhiveliwana vinjinji mwanee thitho hora dhothene unanamfunji-a ira airenga vyosakula vyapama. Mbwenye mwanuo utoulukula thitho kafuune a-rela vyafunji-a babee. Liye thama vandhevo thitho roma iranga vyongo vyothakala. Liye kaana miselu minjinji. Nyo munoona ira ngubaba uiri-idhe nyarwa dhinogumanana mwanuo? E-i! (Luka 15:11-13) Ninga muonenle nyo ifwanafwani-o yen’na, mbaatu asakunle a-vwela Nlungu, ngumwasiwa vyongo vinjinji vyothakala vinoireya. Ee-no, kai paama nukedhanga Nlungu ira ngunairi-a vyothakala. Namwasa wan’ni? Mwasiwa ngoi Nlungu kanoiri-a vyothakala.

⁹ Nlungu utokaana myasa dhovweya dhinommwiri-a ira a-iye vyongo vyothakala ireyanga fiedha peeno. Muru 11 munodha funjedha vinjinji vinoonga Bibilya mwasa wa vyevyo. Mbwenye munofwanela idhiwa ira Nlungu unonidhiveliwana. Thitho kai liye unairi-a nyarwa dhinagumanana i-yo. Mwaimbarimbari nguliye unonikami-a nagumanana nyarwa.—Esaya 33:2.

10. Ninoidhiwa a-vi ira Nlungu unodha mali-a vyongo vyothene vyothakala vinaira atu othakala?

¹⁰ Nlungu unodha mali-a vyongo vyothene vyothakala. Ninoidhiwa vyevyo mwasa oi Bibilya linoonga ira Nlungu ngochena. (Esaya 6:3) Vyevyo vinothapulela ira vyothene vinaira liye pyochena thitho pyapama. Ee-no ninooda mroromela liye. Mbwenye kai vyofuneya roromelanga atu. Hora dhinango aliwa anoira vyongo vyothakala. Kavali namatonga oona rima vailamboi unanguru dhomali-a vyongo vyothene vyothakala vinaira atu othakala. Ngu Nlungu baa-i una nguru dhedho. Liye unodha mali-a vyothakala dhowa nodhowa.—Muleri Salimo 37:9-11.

11. N’nga Nlungu unovwa a-vi anionanga i-yo nionanga nyarwa?

¹¹ Nlungu kanodhiveliwana vyongo vinoireya vailambwila thitho anionanga i-yo nionanga nyarwa. Bibilya linoonga ira Nlungu “unodhiveliwana longomana.” (Salimo 37:28) Vyevi vinothonyi-edha ira Nlungu unodhiveliwana vyongo vyapama thitho kanadhiveliwana vyongo vyothakala. Bibilya linoonga ira: Ndulimu, Nlungu atosukwala angaoni vailambo vangadhanle vyothakala. (Maromelo 6:5, 6) Mbwenye Nlungu kachinjile. (Malaki 3:6) Liye unoidanana onanga nyarwa dhinogumanana i-yo. Mwaimbarimbari Nlungu unonithuulela.—Muleri 1 Pedru 5:7.

12, 13. (a) Mwasiwa ngwan’ni i-yo ninokala osukwala naonanga nyarwa? (b) Mwasiwa ngwan’ni ninooda kaana iroromelo yoi Nlungu unodha mali-a nyarwa dhothene na vyo-olongomana?

¹² N’nga nina inyindelo yoi a-vi ira Nlungu unothuulela atu? Kathuulelani moda unokhala i-yo osukwala naona mutu mwinango aonanga nyarwa. Mwasiwa ngwan’ni ninosukwalecha? Mwasa ngoi vyanipanducha Nlungu, liye aniva-idhe makalelo mambo-ive ninga ana liye. (Maromelo 1:26) Akala nyo munokala osukwala mwaona atu o-odawa taonanga nyarwa, munooda kaana iroromelo yoi Nlungu unosukwala vinjinji.

¹³ Bibilya linoonga ira: “Nlungu ngudhivelo”. (1 Juwau 4:8) Vyothene vipanduchile Nlungu vikumele mwadhivelo. I-yo thitho nitokaana dhivelo neri-a Nlungu ngudhivelo. Thuulelanivi: Aakale ira mutokaana nguru, kamwamali-e nyarwadhi na vyauwalanga? Ee mungamali-idhe mwasa oi munodhiveliwana atu. N’nga Nlungu munamona a-vi? Niroromela ira Nlungu utokaana nguru thitho unodha mali-a nyarwa dhothene na vyo-olongomana mwasa oi liye unonidhiveliwana. Kamukaikele vyolanyedha vya Nlungu viongiwile maromelo wa bukuli vinodha ireya. Mbwenye, ira  muroromele vyolanyedha vyevi, yoroma munofwanela mmwidhiwa pama Nlungu.

14. Nlungu dhinalee mbaani, n’nga ninoidhiwa a-vi ira ninofuneela li-indi-edha basa dhina leli?

¹⁴ Ira mukale vauxamwali na mutu, yoroma inofuna nyo ira chini? Nyo munoroma mmwenyula na onga dhina linyu. N’nga Nlungu utokaana dhina? Mareligiau manjinji anoonga ira dhinale ngu Nlungu venango Mbwiye. Mbwenye madhu enala akadhi ninga madhu oi “mwene” venango “prezideti.” Kai madhina, mbwenye anooni-a mukalenle mutuo na vinoira liye. Nlungu unofuna ira mummwidhiwe no-i-ndi-edha basa dhinalee. N’nga ninoidhiwa a-vi vyevyo? Bibilyani, Nlungu uongile ira dhinalee ngu Yohova. Lemba la Salimo 83:18 linoonga ira: “Ira atu taidhiwe ira nyo, dhina linyu muli Yohova, nyo mweka muli wadhuludhulu vailambo yothene yavathi.” Anamalemba Bibilya tato-indi-edha basa dhina la Nlungu fendo dhowandamela 7000. Nlungu utomala uwandelani dhinalee Liye utoira vyevi namwasa oi unofuna ira nyo mukale xamwalee.

15. Dhina la Nlungu loi Yohova, linothapulela n’ni?

¹⁵ Dhina la Nlungu, loi Yohova, litokaana yothapulela yofuneya vinjinji. Dhina loi Yohova linothapulela ira Nlungu unodha kwakwaneli-edha yolanyedha  iliyothene, thitho unooda ira yongo iliyothene inofuna liye. Kavali ili yothene inofuna mmwimwanani-a irana vyevi. Mbwenye ngu Yohova baa-i unofwanela kaana dhina leli. *

16, 17. N’nga Bibilya linoongan’ni vamadhu oi Nlungu wa (a)  “Nguru dhothene”? (b) “Mwene odhowa nodhowa”? (c)  “Namapanducha”?

¹⁶ Ninga mulerile i-yo Lemba la Salimo 83:18 vanoonga  ira: “Nyo mweka muli wadhulu-dhulu va ilambo yothene yavathi.” Va Apokalipse 15:3 Bibilya linoonga ira Yohova Wanguru Dhothene ngu Mwene odhowa nodhowa. Lembali linoonga ira: “Basalinyu tinlukulu thitho lodabwi-a, nyo Yohova Nlungu Wanguru Dhothene. Ndhila dhinyu tolongomana thitho dhaimbarimbari, Mwene odhowa nodhowa.” N’nga “Wanguru Dhothene” unothapulelan’ni? Unothapulela ira Yohova ngwanguru kwaranya mutu uliwethene. Thitho “Mwene odhowa nodhowa” unathapulela ira Yohova atokalawo romela ndulimu. Lemba la Salimo 90:2 linoonga ira liye ngu Nlungu “romela walelene thitho odhowa nodhowa.” Vyevi pyodabwi-a vinjinji.

¹⁷ I-yavo vyevyo, ngu Yohova baa-i uli Namapanducha. Lemba la Apokalipse 4:11 linoonga ira: “Muli ofwanela nyo Yohova, Nlungu wi-u wanguru, wachela titimi-o nolemeziwa, neri-a mu-upanducha vyongo vyothene, mofuna winyu vitokalawo  thitho vi-upanduchiwa.” Kathuulelani ira: Angelo, nyenyedi, vyova-a vyamirini, na nyama dhamwiko—vyothene vyevi uvipanduchidhe ngu Yohova.

18. Mwasiwa ngwan’ni atu enango anothuulela ira kavinaodeya kala xamwali wa Nlungu? N’nga Bibilya linoonga a-vi vamwasa wen’na?

¹⁸ Atu enango anoova taleri vinoonga Bibilya mwasa wa makalelo odabwi-a a Nlungu. Aliwa anoona ira pyo-oodeya kala xamwali wa Nlungu. Thitho tanoothuulela ira: Nlungu ngwanguru na ofuneya vinjinji! Thitho liye uli undendai. Vinaodeye a-vi nithuulelanga? Mbwenye Nlungu kanafuna ira i-yo nithuulelenga eno. Yohova unofuna ira i-yo nikale axamwalee. Bibilya linoonga ira Nlungu kali “undendai na uliwethene wa i-yo.” (Mayirelo 17:27) Nlungu unofuna ira nyo mummwandamelenga thitho unolanyedha ira “liye unouwandamelani.”—Tiyago 4:8.

19. (a) N’nga munaire a-vi ira mukale xamwali wa Nlungu? (b) N’nga mbamakalelo a-vi a Yohova anaudhivelani vinjinji?

¹⁹ N’nga nyo munofwanela ira n’ni ira mukale xamwali wa Nlungu? Ira mukale xamwali wa Nlungu thitho ira mukaena ingumi yo-omala, nyo munofwanela mmwidhiwa Yohova na mwanee Yesu. Mbwenye Yesu aongile ira: “Vi vinothapulela ingumi yo-omala taidhiwa vyanyo, Nlungu mmbo-ive uli waimbarimbari, navya Yesu Kristu wenuo wamrumilenyo.” (Juwau 17:3) Ee-no kamu-iye funjedha vya Nlungu. Mofwanafwani-a, nitoona ira “Nlungu ngu dhivela.” (1 Juwau 4:16) Mbwenye liye thitho utokaana makalelo enango apama. Bibilya linoonga ira Yohova “ngwatangaranga na opwaseya, o-ombaranya nyanyuwa thitho odhaleliwa oma rima o-omala na dhivelo.” (Ekisodo 34:6) Yohova ngwapama thitho liye uli “okozeya levelela.” (Salimo 86:5) Nlungu ngoleva rima thitho ororomeleya. (2 Pedru 3:9; Apokalipse 15:4) Nyo munofunjedha vinjinji vya makalelo apama ana liye mwadhowanave funjedha Bibilya.

20-22. (a) Ninaode a-vi mkwivela Nlungu voi kaninommona? (b) Munaire a-vi mutu auwandelani ira mu-iye funjedha Bibilya?

 ²⁰ N’nga i-yo ninamkwivele a-vi Nlungu voi kaninommona? (Juwau 1:18; 4:24; 1 Timoteo 1:17) Nyo munooda mmwidhiwa Yohova nokala ororomeleya mwaleringa vya liye Bibilyani. (Salimo 27:4; Aroma 1:20) Mwadhowanave funjedha vinjinji vya Yohova, munoroma mdhiveliwana vinjinji thitho unodha kala xamwalinyu wavarimani.

²¹ Nyo munodha onelamo ira Yohova ngu Babi-u. (Mateu 6:9) Voi utoniva-a ingumi, liye unofuna ira i-yo nikalenga aimwerumweru. Ninga munairela baba waudhivela voadhiveliwana a-imee. (Salimo 36:9) Bibilya linonifunji-a ira pyoodeya kala vauxamwali na Yohova. (Tiyago 2:23) Pyova-a imwerumweru ira, Yohova namapanducha wa vyongo vyothene, unofuna ira nyo mukale xamwalee.

²² Venango atu enango anoonga ira mu-iye funjedha Bibilya. Aliwa tanoira vyevi mwasa oova ira munodha i-ya religiau linyu. Mbwenye kamurumele ira mutu auimwanani-eni kala xamwali wa Yohova. Mwasiwa liye nguli ofwanelela kala xamwalinyu i-yani-ana mutu uliwethene.

23, 24. (a) Mwasiwa ngwan’ni munofuneela dhowanave fukanga vyofuka? (b) N’nga ninafunjedhe n’ni muru o-arela?

²³ Vofunjedha Bibilya, kamunaode idhiwa vyothene voroma vene. Mbwenye kamukaena manyadho mwafunanga vepa kami-iwa. Yesu aongile ira ninofuneela kala odhievi-a ninga a-ima. (Mateu 18:2-4) A-ima tanodhiveliwa fuka vyofuka. Nyo munofwanela dhowanave fukanga vyofuka ira muvwecheche pama vinofunjedhanyo. Nlungu unofuna ira nyo mufwanye vyowakula vyo-inda rima. Ee-no, funjedhani Bibilya molivuruwanechecha pama ira mukaena iroromelo yoi vinofunjedha nyoovyo pyaimbarimbari.—Muleri Mayirelo 17:11.

²⁴ Ndhila yapama yommwidhiwela Yohova kuleri Bibilya. Muru o-arela ninodha zindiyela ira mwasiwa ngwan’ni Bibilya to-iyana na mabuku enango.