1. N’nga ninoira a-vi vyongo vambo-i na Yohova?

NINOSANGALALA fwanya hora yoira vyongo naatu ale anoadhiveliwana i-yo. Lombwana na i-yenee anosangalala vinjinji kaana hora yowaredha vambo-i. Naaliwene thitho azombwe anovwa pama tawaredhanga naafwiwa avarimani. Thitho othenene ninoona ira ndingari yavadhulu nakaangana hora yowaredha na makristau afwi-u. Kwaranya vyothene, ninosangalala vinjinji nakaangana hora yoira vyongo na Nlungwi-u. Ninoira vyevi volobela wa liye, voleri madhwee thitho thuulela vyofunavyee na makaathedhwee apama. Hora inoira i-yo vyongo na Yohova njapereso yavadhulu!—Sal. 139:17.

2. N’nga ndiyorucha iivi inogumanana i-yo?

² Angalive ira ninosangalala fwanya hora yoira vyongo na Yohova, vatokala vyorucha vile vinogumanana i-yo. Nakala opingeya vinoniiri-a ira vikalenga vyorucha fwanya hora yoira vyongo vyolambela. Basa, izo yi-u yosamalila banja thitho vyongo vinango vyofuneya, vinofuna hora yapama voi ninoona ira kaninaoda fwanya hora yolobela, funjedha thitho thuulela vya Yohova.

3. N’nga ndi yongo inango iivi inaniiri-e ira ninongenga hori-u?

³ Vatokala yorucha inango yo-ooneya pama yeniyo inairi-e ira ninongenga hori-u. Na-aire polepole, vavyongo vinango vinoira i-yo vaokene kai vyodaweya, vinooda nonga hori-u ira nilimbi-e uxamwali-u na Yohova. Mwaifwanafwani-edho, ninofuneela kaana hora yovuma venango ira vyongo vinango vyosangalali-a. Mbwenye angalive vyosangalali-a vile vya-ali vyodaweya, vinooda nonga hori-u fiya voi kaninaoda kaana hora yokwakwanela yoirela vyongo vyokuza lambela. Ee-no  nithuulelenga ira vyosangalali-a, kavinofwanela kala vyongo vyofuneya vinjinji.—Sang. 25:27; 1 Timo. 4:8.

4. N’nga va-eeni ninofuna nitapanyeni n’ni?

⁴ Muyofunjedha yei, ninofuna nitapanyeni mwasa unofuneela i-yo ela vyongo vyofuneya valimburo loroma. Thitho ninofuna nitapanyeni vile vinaire i-yo ira ni-indi-edhenga pama basa hora inaira i-yo vyongo na Yohova thitho irana vyongo vyevi munanikami-edhele aliwa.

5. N’nga thuulela malangi-o alemba la Aefeso 5:15-17, unakami-e a-vi zombwe sakula ingumi yapama vinjinji?

⁵Musakenga ingumi yapama vinjinji. Hora dhinjinji azombwe anothuulela evyo vinaire aliwa ira takaena ingumi yapama. Mapurusori thitho abaliwa enango enao ta-ali a Mboni, anongooda alimbi-a ira tadhowe univerisidadi naifunelo yoi talabenga mabasa avadhulu nokaangana kobiri dhinjinji. Mbwenye irana vyevi unofuneela hora injinji. Anamala naafwiwa apingoni anooda alimbi-a ira tairenga vyongo vinjinji vomlabela Yohova. N’nga chini inakami-e zombwe wenuo unomdhiveliwana vinjinji Yohova ira asakule vyoira mwazelu? Liye unoira pama leri nothuulela modi-a vyevyo vinofwanyeya valemba la Aefeso 5:15-17 (Muleri.) vanduli voleri maveruswala zombwe unoira pama dhifuka ira: ‘N’nga ifunelo ya Yohova chini? N’nga liye unosangalala vinjinji ndasakula viivi? N’nga pyosakula viivi vyevyo vinairi-a ira ndi-indi-edhenga basa pama horanga?’ “Thuulelani ira malambo ali-iywala mbothakala” thitho ilambo yotongiwa na Satanila inonongiwa vo-odimbela va. Ee-no ndizelu i-ndi-edha basa ingumi yi-u dhila yeniyo inanikami-e kala vauxamwali olimba na Yohova.

6. N’nga Maria asakunle vyoi a-vi, n’nga mwasiwa ngwan’ni ninoonga ira atosakula mwazelu?

⁶Mu-elenga vyongo vyofuneya vinjinji valimburo loroma. Hora inango ira ni-indi-edhe basa hori-u mwazelu, ninofwanela sakula vavyongo vinli vyevyo vya-ali vyodaweya. Ninoona likundo leli nathuulela vyevyo vyairile Yesu angadhowile vandhe va Maria na Marta. Pyosangalali-a ira tatommwachela Yesu ninga lendwiwa, Marta atothuulela vyompiyela vyodya vyopambuleya. Mbwenye vahoriyo balee Maria atoona ira ndingari ira akale vakwikwi na Mbwiyee vyafunji-a liye. Pyaimbarimbari ira Marta ana vyolinga vinjinji vavyevyo vyaira liye mbwenye Maria “atosakula vyongo vyapama vinjinji.” (Luka 10:38-42) Angalive ira vatovira hora indedai Maria atodiwala yodya yadyide liye vandambo lelo, ninokala osikimiza ira liye kaadiwale vyevyo vyafunjedhile liye wa Yesu. Mofwanafwana na Maria, wenuo aoni ira hora yoyeva yeniyo yamvuruwana liye Yesu yali yapereso yavadhulu, i-yo thitho ninoona ira hora yeniyo inoira i-yo vyongo vyokuza Yohova njapereso yavadhulu. N’nga ninaire a-vi ira ni-indi-edhenga pama basa hori-u?

7. Mwasiwa ngwan’ni ninofwanela fwanyanga hora yolobela funjedha thitho thuulela vinjinji vya Yohova?

⁷Idhiwani ira lobelo, funjedha thitho thuulela vya Yohova nomlabela wi-u. Nalobelanga, ninokala nionganga na Babi-u wadhulu wenuo unonidhiveliwana vinjinji. (Sal. 5:7) Nafunjedhanga Bibilya “ninomwidhiwadi Nlungu,” wenuo uli mwinyaa wazelu dhothene. (Sang. 2:1-5) Thuulela modi-a unonikami-a ona makalelo oiri-a chidwi enao Yohova ana liye thitho unonithuucha vyongo vyapama vinjinji vyevyo liye visaka-edhele liye  atu othene. Yen’na ndindhila yapama vinjinji yo-indi-edha basa hori-u. N’nga chini inanikami-e irana vyevi?

8. N’nga ninafunjedhavon’ni wa Yesu vamwasa wa-indi-edhile liye basa pama horee kokolani?

⁸Vyakala vyoodeya, mukalenga valimburo va-anakuwiwa. Yesu a-anarome urumiwee vailambo ya vathila, atokala kokolani malabo 40. (Luka 4:1, 2) Limburo lo-okuwiwa, Yesu atolobela wa Yohova thitho nothuulela modi-a vyevyo Babee vyafuna liye ira airena. Mo-okaikela, irana vyevi watomkami-a kozeela vyowesedha vyevyo vyaode liye gumanana vasogolovee. N’nga thuulela ifwanafwani-o ya Yesu unanikami-e a-vi? Akala banjalinyu mutokala atu anjinji venango vinooda kala vyorucha ira mufwanye limburo la-anokuwiwa ninga m’mba. Ee-no munooda ira pama sakasaka limburo n’nango weo wa-anakuwiwa. Vi ndi evyo vyaira Julie afunanga fwanya hora yoira vyongo na Yohova volobela wa liye. Liye naman’nee tanokala ixinyumba ing’o wu Farasa thitho vinokala vyorucha ira akale vaeka va-anokuwiwa voi e-no unodhowecha valimburo mnanguwa vo-ododomi-iwa naatu enango. Julie aongile ira: “Ee-no dinodhowa ulimburo lowaredhelao malambo aliothene.” Wewo vinoodeya kala vamekene vo-okala ondidodomi-a thitho ndinoonga na Yohova mothathuwa.”

9. Angalive ira anopingeya vinjinji, n’nga Yesu athonyi-edhile a-vi ira atoona uxamwelee na Yohova kala ofuneya?

⁹ Yesu anokala opingeya vinjinji. Vevo vaira liye urumiwee, atu tera m-ara uli wethene wewo waya liye thitho othene enao tafuna ira aakami-e. Vahora inango, atu othene asidadi tatogumaneya vandhe vevo vali liye ira taode m’mona. Angalive vyali ee-no, liye atofwanya hora yolimbi-a uxamwalee na Yohova dambo lo-arela namaebe-i undhe wa-anache pama, liye atodhowa “limburo wo-okala atu” ira alobele wa Babee.—Marku 1:32-35.

10-11. Movwelana na lemba la Mateu 26:40, 41, n’nga mbamalangi-o aavi avahora yofwanelela enao Yesu ava-idhe liye anamafunjedhee mundani mwa Getsemane, n’nga vyaireile chini?

¹⁰ Nama-iyu wa sikulee logomi-edha vailambo yavathi, vevo urumiwee wadhowa aliwa komoni, Yesu atodhowa ulimburo lo-okuwiwa ira athuulele vinjinji vya Yohova thitho lobela. Limburo la-anokuwiwaoli alifwaidhe mundani mwa Getsemane. (Mat. 26:36) Vahora yen’na Yesu atoava-a anamafunjedhee malangi-o avahorani vee okuza lobela.

¹¹ Kathuulelani vyevyo vyaireile. Vevo vyafiya liye mundani mwa Getsemane, ali ma-iyu maningi, venango ali vari vama-iyu. Liye atoawandela arumiwee ira takale methove ee-no atodhowa malobela. (Mat. 26:37-39) Mbwenye vevo vyalobela liye arumiwee tatongona. Angaafwaidhe tangonanga, Yesu atoawandela  fendo yanembili ira “takale methove nolobela mo-o-iyedhela.” (Muleri Mateu 26:40, 41.) Liye atoidhiwa ira aliwa tanovikumbanyedha vinjinji thitho tali tangachenyenle. Mwatangaranga Yesu atorumela ira “tutu tofooka” angalive ee-no Yesu atodhowa limburo n’nango maulendo mararu dhowa malobela thitho ulendo uli wethene awelao afwanya anamafunjedhee tangonanga malo moiranga lobela.—Mat. 26:42-45.

12. N’nga ninaire a-vi naona ira hora dhinango ninoimwanana lobela namasa osukwala venango chenyela vinjinji?

¹²Musakulenga hora yapama. Hora dhinango ninongoimwanana lobela namwasa wa vyosukwali-a venango chenyela vinjinji. Akala vyevi vitoroma uirelanivo, idhiwani ira ka-inyo mwekene. N’nga munaire a-vi? Atu enango enao talemeele lobela wa Yohova namaulo tatoona ira pyokami-a lobelanga dhuwa la-anavire vevo vanokala aliwa ta-anachenyele. Enango anoonga ira lobela mofwanelela unokami-a vinjinji. Nʼnga munoona a-vi akala kamunooda lobela namwasa osukwala venango chenyela vinjinji? Mum’mwandelenga Yohova mwemo munodhivwelanyo thitho munooda kala osikimiza ira Babinyu wadhulu wenuo uli watangaranga unouvwelani.—Sal. 139:4.

13. N’nga vyongo vyachineneeva vinanidodomi-e a-vi nairanga vyongo vyokuza Yohova?

¹³Murambelenga vyododomi-a mwafunjedhanga. Lobelo kai ndhila yeniove inanikami-e limbi-a uxamwali-u na Yohova. Funjedha madhu a Nlungu thitho fwanyea vamigumanoni unodha nikami-a kala vauxamwali olimba na Nlungu. N’nga vatokala vyongo vinango vyevyo vinairenyo ira mu-indi-edhenga basa pama horinyu mwafunjedhanga vamweka thitho fwanyenga vamigumanoni? Dhifukeni ira, n’nga chini inandidodomi-a ndakala vamigumanoni venango ndafunjedhanga vameka? N’nga ndinoligareliweche vatelefonini, wachela messangem venango vyongo vinango vyachineneeva? Malamboano atu anjinji tatokaana vyongo vyachineeva. Alimbo sakasaka vyongo taongile ira akala ninofuna e-la mathuulelwi-u othene va vyonngo vinoira i-yo aka nitokaana telefoni vakwikwi, inooda nidodomi-a. Mutu munango wadodoliso oona vyamathuulelo aongile ira: “Mathuulelwaa ta-akale va vyongo vyevyo vinaira wee, anooda kala unango wene.” Hora  dhinjinji gumano waisa venango wagawo wa-anarome, ninowandeliwecha ira nifunge vyongo vina-iyo ira vya-adodomi-e atu enango. N’nga ninoira vimbo-ive na vyongo vyachineneeva ira vya-andidodomi-e nakala vaoka voira vyongo vyoonga Yohova?

14. Movwelana na lemba la Afilipi 4:6, 7, n’nga Yohova unodha nikami-a a-vi ira na-adodomi-iwe?

¹⁴Mumvepenga Yohova ira aukami-eni ira mwa-adodomi-iwe. Mwaona ira mathuulelwinyu tatobalaleya mwafunjedhanga vamweka Venango mwakala vamigumanoni, mumvepenga Yohova ira aukami-eni. Akala mutosukwala na vyokumbanyedha vinango, vinooda kala vyorucha ira mu-ele mathuulelwinyu othene va vyongo vyokuza lambela. Mbwenye pievyo vinofwanela nyo ira. Muvepenga Nlungu ira auva-eni rendele vowenjedhela vunela miriminyu, unodha vunela “mathuulelwinyu.”—Muleri Afilipi 4:6, 7.

15. N’nga ninaganyalivon’ni naira vyongo vambo-i na Yohova?

¹⁵ Munooda ganyali vinjinji mwakaangana hora yoonga, vwechecha thitho thuulela vya Yohova. Moi a-vi? Yoroma, musakulenga vyoira mwazelu. Bibilya linonisikimizeli-a ira “owenda naatu azelu unodha khala wazelu.” (Sang. 13:20) Ee-no mwakaangana hora yoira vyongo vya Yohova, wenuo uli mwinyaa zelu, munodha kala wazelu. Munoidhiwa vyevyo vinairenyo ira mumdhiveliwi-e thitho rambela vyevyo vinamsukwali-e.

16. N’nga ira vyongo vambo-i na Yohova unanikami-a a-vi ira nifunji-enga pama?

¹⁶ Yanambili, munooda kala namafunji-a wapama. Nafunjedhanga Bibilya na mutu, ifunelwi-u ilukulu kumkami-a kala vauxamwali na Yohova. Navilimbi-edhanga lobela nofunjedha vya Babi-u wa dhulu payevo vanoroma i-yo mdhiveliwana vinjinji. Vyevi vinoiri-a ira nikale okozeya mokwakwanela kami-a wenuo unamfunjedhana i-yo Bibilya ira naliyene arome mdhiveliwana Yohova. Ifwanafwani-o va mwasula ndi Yesu. Liye anoonga vya Babee mooma rima na mwaudhivela moi anama-arelee ororomeleya katairele mwinango mbwenye naaliwene thitho tatoroma mdhiveliwana Yohova.—Juwau 17:25, 26.

17. Mwasiwa ngwan’ni ninoonga ira lobela nofunjedha va-okene unonikami-a limbi-a iroromelo yi-u?

¹⁷ Yanararu, iroromelwinyu inooda limba vinjinji. Kathuulelani vyevyo vinoireya mwamvepa Nlungu ira ausogolelengani, aulimbi-eni thitho aukami-eni. Hora iliyothene yeniyo Yohova inorumela liye malobelwinyu, munoroma mroromela vinjinji. (1 Ju. 5:15) N’nga yongo inango inaukami-eni limbi-a iroromelo yinyu chiivi? Kufunjedha Bibilya wavamweka. Mbwenye “mutu unokaana iroromelo  dela mwavyevyo vivwide liye.” (Aroma 10:17) Mbwenye, ira nilimbi-e iroromelwi-u vanofuneya vinjinji a-kala funjedha baa-i. N’nga ninofwanela iran’ni?

18. Ongani ifwanafwani-o yothonyi-edha funeya othuulela vyevyo vinofunjedhavo i-yo.

¹⁸ Ninofwanela thuulelanga modi-a vyevyo vinofunjedha i-yo. Kathuulelani vyevyo vyamwiirele ulembile Salimo 77. Olemba Salimula anovikumbanyedha vothuulela ira liye vambo-i naaisraeli afwee katadhiveliwiwa na Yohova. Mathuulelo enala tatomwiiri-a ira aimwananenga gona nama-iyu. (Verso 2-8) N’nga airile n’ni? Liye atommwandela Yohova ira: “Ninodha thuulelathuulela mabasinyu othene, thitho ndinodha thuulela vyoira vinyu.” (Verso 12) Pyaimbarimbari ira olemba Salimula anoidhiwa vyongo vyevyo Yohova vyaairele liye atwee. Mbwenye atodhifuka ira: “N’nga Nlungu utodiwala womawee rima, venango uto-iyachi tangarangadhee mwauwali?” (Verso 9) Liye atothuulela mabasa a Yohova thitho ira Nlungu ali angathonyi-edhele tangarangadhee na oma rimawee waatwee ndulimu. (Verso 11) N’nga vyo-arelavo vyee vyali vyoi a-vi? Olemba masalimo atokala osikimiza ira Yohova kana-iyachi atwee. (Verso 15) Mofwanafwana na vyevi, iroromelo yinyu inodhakala yolimba vinjinji mwathuulelanga vyevyo Yohova vyaairele liye atwee na viuwireleni liye.

19. N’nga ira vyongo na Yohova unaukami-eni moi a-vi?

¹⁹ Yanenai, yofuneya vinjinji choi, muromenga mdhiveliwana Yohova. Kwaranya makalelo enango othene, udhivela unoukami-ani ira mumvwelenga Yohova, rummela i-yachi vyongo vinango ira nimsangalali-e thitho vilela vyowesedha vyothene. (Mat. 22:37-39; 1 Akor. 13:4, 7; 1 Ju. 5:3) Kavali yongo yofuneya vinjinji kwaranya mdhiveliwana nokala vauxamwali na Yohova!—Sal. 63:1-8.

20. N’nga mbamasaka-edho aavi airilenyo ira mukaengana hora yoira vyongo vambo-i na Yohova?

²⁰ Muthuulelenga ira lobelo, funjedha thitho thuulela modi-a vyevyo vinofunjedha i-yovyo njiikundo yolambela wi-u. Mofwanafwana na Yesu, mukalenga valimburo vo-okuwiwa ira mwiire vyongo na Yohova. Murambelenga vilivyothene vyevyo vinaudodomi-eni. Mumvepenga Yohova ira aukami-eni e-la mathuulelwinyu othene va vyongo vyokuza lambela vyevyo vinaira nyo. Mwa-idi-edhanga pama basa horinyu va-eeni, Yohova unodha raili-a thindhi linyu thitho munodha sangalala na ingumi ilambo ipya ya Nlungu modhowa nodhowa.—Marku 4:24.