1. N’nga atu enango anovivwa a-vi tathuulelanga vyolaleela milanyu yapama ya Umwene wa Nlungu? (Muone thitho iruthiruthi.)

 NINGA atu a Yohova, ninolaleela namwasa om’dhiveliwana Babi-u wa dhulu thitho nili ofunechecha kami-a afwi-u ira tam’muidhiwe Nlungu. Anamalaleya anjinji anodhiveliwana basa yolaleela. Mbwenye anamalaleya enango katinosangalala talabanga basa yolaleela. Mwasiwa ngwan’ni ninoonga ee-no? Namwasa oi anamalaleya enango mbamanyadho thitho anovikaikela akala anooda laba pama basa yolaleela. Voi anamalaleya enango vinoarucha dhowa vandhe va mutu mwinango a-anaitaniwe. Mbwenye anamalaleya enango anoova ira anodha ta-awacheliwe tafiya vandhe va mutu ta-anaitaniwe thitho enango anoova ira venango vyongo vinofuna aliwa dhowa maongavyo vinodha sukwali-a afwiwa. Angalive ira abali naarongolao anom’dhiveliwana maningi Yohova, vinoarucha roma onga naatu vyokuza milanyu yaphama ya Umwene wa Nlungu. Mbwenye aliwa hora dhothene anolaba basa yolaleela namwasa oidhiwa ira ndi basa lofuneya maningi. Yohova unosangalala maningi na vyevyo!

2. N’nga kamunosangalala na basa yolaleela? N’nga mwasiwa ngwan’ni kamunofwanela kaana pwadho?

² N’nga nyo thitho hora dhinango mwalabanga basa yolaleela kamunosangalalecha? Akala ndi e-no kamutatile rima. Akala munovikaikela, nguumboni oi muli odhiyevi-a voi kamunofuna ira atu tathuulelenga maningi vya nyo thitho pyooneelatu ira kamunofuna kangana naatu enango. Mwaimbarimbari kavali mutu unofuna sukwali-a atu enango  simbwasimbwa vevo vanodhilimbi-edha liye airela vyongo vyapama. Babinyu wadhulu Yohova, unoidhiwa pama nyarwa dhinogumanana nyo thitho ngofunechecha ukami-ani. (Esa. 41:13) Muyofunjedha yei ninoonani vyongo 5 vyevyo vinaukami-eni mali-a ova, na vyevyo vinaire nyo ira musangalalenga na urumiwi.

MURUMELI-ENGA IRA MADHU A NLUNGU TAULIMBI-ENGANI

3. N’nga chini yam’kami-idhe namaongela Jeremiya ira alaleelenga milanyu yapama?

³ Romela walelene, madhu a Nlungu takadhi talimbi-anga arumiwee ira taode laba basa yorucha. Ifwanafwani-o vamwasula nja namaongela Jeremiya. Liye anoova maningi Nlungu angam’rumile ira amalaleele. Jeremiya aongile ira: “Miyo kandinooda onga namwasa oi ndili mwana.” (Jer. 1:6) N’nga chini yairile liye ira a-iye dhikaikela? Atoofwanya kopolo dhela m’madhu a Nlungu. Liye aongile ira: “Madhwee ali ninga mulo o-inda wenuo ufungeliwile makuvani mwanga, thitho ndatoochenyela nodhikondi-a ira nda-aonge.” (Jer. 20:8, 9) Angalive ira Jeremiya anoolaleela mumatatamo orucha, milanyu yalaleela liye yatom’va-a kopolo ira aode laba basiyo.

4. N’nga chini inoireya naleringa madhu a Nlungu noathuulelanga modi-a? (Akolose 1:9, 10)

⁴ Makristau anofwanya kopolo kumela m’madhu a Nlungu. Karta lalembile Paulo lembela Makristau awu Kolose, rumiwi Paulo atoonga ira idhiwa vyongo molinyali, unooda limbi-a abaleao ira “takaena makalelo ovwelana na vinofuna Yohova,” thitho ira tadhowenave “va-a vyova-a vya basa iliyothene yapama.” (Muleri Akolose 1:9, 10.) Basa yapamila inothangani-avo laleela milanyu yapama. Ee-no naleringa madhu a Nlungu noathuulela modi-a, ninoroma m’roromela maningi Yohova thitho ninoroma ona ira wandela atu enango milanyu yapama kofuneya maningi.

5. N’nga ninaire a-vi ira niganyalinga maningi naleringa thitho funjedha Bibilya?

⁵ Ira niganyalinga maningi na madhu a Nlungu, ninofwanela rambela mbaranya maningi naleringa, funjedha thitho thuulela vinoleri i-yovyo. Nikaengana hora yokwakwanela. Nafwanya lemba la-anolivwechecha i-yo pama, kaniirenga likwaranya. Malo molikwaranya, ni-indi-edhelenga basa Índice das Publicações da Torre de Vigia venango Buku la Mboni za Yehova Lofufuzira Nkhani ira niidhiwe moda uthapulele aliwa lembalo. Nakaangana  hora yokwakwanela yofunjedha vaokene, ninodha roma roromela maningi ira madhu a Nlungu mbolinyali. (1 At. 5:21) Thitho naroromelanga maningi madhu a Nlungu, paevo vanokala i-yo osangalala wandela atu enango vyongo vifunjedhile i-yo.

MUKOZEELENGA PAMA URUMIWI

6. Mwasiwa ngwan’ni ninofwanela kozeelanga pama vyongo vinaonge i-yo nalaleelanga?

⁶ Nakozeelanga pama urumiwi, vinokala vyo-orucha ira niwandelenga atu enango milanyu yapama. Yesu atoakami-a anamafunjedhee a-anaarume ira tadhowe malaleela. (Luk. 10:1-11) Voi tatoo-indi-edha basa vyongo vyaafunji-idhe Yesu, anamafunjedhao tatoosangalala maningi namwasa wa vyongo vyaodile aliwa irana.—Luk. 10:17.

7. N’nga ninakozeele a-vi vyongo vinofuna i-yo dhowa maonga muurumiwini? (Muone thitho iruthiruthi.)

⁷ N’nga ninakozeele a-vi urumiwi? Ninofwanela thuulela mwemo munaongele i-yo makundo aimbarimbari mo-inda rima mumadhwi-ene. Vinooda kala pama thuulela vyongo vinli venango viraru, vyevyo atu aisa yi-u vinodhiveliwana aliwa vionga wiliwili, nokozeela moda unaawakulele i-yo. Naira e-no, naroma onga naatu rimi-u unokala opwaseyene, ninokala osangalala thitho auxamwali.

8. N’nga Makristau anolandana a-vi na viya vyaulongo vyevyo vyaongile rumiwi Paulo?

⁸ Rumiwi Paulo atoonga vya izo yi-u va basa yolaleela, vevo vaongile liye ira: “Nitokaana fuma yei muviya vya ulongo.” (2 Ak. 4:7) N’nga fuma yen’na chini? Ndi basa yolaleela vya Umwene yeniyo ili yovulumucha vingumi. (2 Ak. 4:1) N’nga viya vyaulongo chini? Vinoimelela arumiwi a Nlungu enao anowandela atu enango milanyu yapama. Muhora ya Paulo, alimbo ira goso tanoo-indi-edha basa mino ya ulongo votukulelamo vyongo vyofuneya ninga vyodya, vinyu na kobiri. Molandana na vyevi, Yohova utoniva-a milanyu yapama yapereso yavadhulu. Mokami-iwa na Yohova ninooda fwanya kopolo dhinofuneela i-yo ira nidhowenave laleela milanyu yapama mororomeleya.

NILOBELENGA WA YOHOVA IRA ANIKAMI-E KALA OLIMBA RIMA

9. N’nga ninaire a-vi ira na-aovenga atu venango ova ira katinodha vuruwana milanyu inolaleela i-yo? (Muone thitho iruthiruthi.)

⁹ Hora dhinango ninooda ovanga atu venango ova ira anokonda milanyu inolaleela i-yo.  N’nga ninalimbanena a-vi yorucha yei? Kathuulelani lobelo laongile arumiwi tangawandeliwile ira ta-iyachi laleela. Malo moova no-iyachi laleela, aliwa tatoolobela wa Yohova ira aakami-e “dhowanave onga madhwee molimba rima.” Yohova atoowakula lobelolo vahora yeniyo. (May. 4:18, 29, 31) I-yo thitho hora dhinango naroma ova atu, ninofwanela m’vepa Yohova ira anikami-e kala olimba rima. Mum’vepenga ira aukami-eni dhowanave dhiveliwana maningi atu ira mwa-aovenga awandela milanyu yapama.

10. N’nga Yohova unonikami-a a-vi kwakwaneli-edha izo yi-u ninga Mbonidhee? (Esaya 43:10-12)

¹⁰ Yohova utonisakula ira nikale Mbonidhee thitho utonilanyedha ira unodha nikami-a kala olimba rima. (Muleri Esaya 43:10-12.) Dhoweni nioneni ndhila 4 dhedho dhinonikami-edhela Yohova. Yoroma, Yesu unokalecha vambo-i na i-yo nalaleelanga milanyu yapama. (Mat. 28:18-20) Yanembili, Yohova utoruma angelo ira tanikami-enga. (Apk. 14:6) Yaneraru, Yohova utoniva-a zimwee ochena wenuo unonikami-a thuulela vyongo vyafunjedhile i-yo akala nitoviduwala. (Ju. 14:25, 26) Yanenai, Yohova utoniva-a abali naarongola enao anoadhowana i-yo vambo-i malaleela. Mokami-iwa na Yohova thitho abali naarongoli-u, nitokaana yongo iliyothene yeniyo inanikami-e laba pama basa yolaleela.

MUKAENGANA MATHUULELO OFWANELELA THITHO OKOZEYA CHINJA

11. N’nga ninaire a-vi ira nifwanyenga atu anjinji muurumiwini? (Muone thitho iruthiruthi.)

¹¹ N’nga munokaechana pwadho mwadhowa malaleela vandhe na vandhe amala nyo a-fwanyamo atu? Akala ndi e-no, mudhifukenga ira: ‘N’nga hora yen’na atu ali wani?’ (May. 16:13) ‘N’nga ali basani venango magula vyongo?’ N’nga akala ndi e-no, ndinooda afwanya atu anjinji ndhila noalaleela? Bali mwinango dhinalee Joshua aongile ira: “Ndinokaechana ngari yolaleela ndawendanga malojani namamburo moimechiwa makaro.” Liye vambo-i na i-yane Bridget anofwanya atu anjinji tangali mavandhe tadhowa malaleela namaulo thitho Dimingu nathana.—Aef. 5:15, 16.

12. N’nga ninaidhiwe a-vi vyongo vinororomela atu na vyongo vinoasukwali-a?

¹² Akala atu katinokaana ifunelo na milanyu  inolaleela nyo, mudhilimbi-edhenga thuulela vyongo vinororomela aliwa venango vyongo vinoasukwali-a. Joshua na Bridget anodhiveliwechana i-ndi-edha basa yofuka inokala vathakuru loroma la taratado linogawela aliwalo. Mofwanafwani-a, tagawelanga taratado loi, Kodi Baibulo mumalikhulupirira? Aliwa anoonga ira: “Atu enango anoona ira Bibilya ndi bukhu lokumela wa Nlungu voi atu enango kabe. N’nga nyo mathuulelwinyu mboi a-vi?” Vyevi vinoiri-a ira tarome tapanya naatu.

13. Mwasiwa ngwan’ni ninofwanela sangalalanga masiki atu takonde vuruwana milanyu inolaleela i-yo? (Sanganiko 27:11)

¹³ Kaiira atu tavuruwana milanyu inolaleela i-yo paevo vanaonge i-yo ira vyongo vitoniwendela pama maningi muurumiwini. Mwasiwa ngwan’ni ninoonga ee-no? Ninoonga ee-no namwasa oi ninoira vyongo vinofuna Yohova na Mwanee ira niviirenga vyevyo vili irela umboni. (May. 10:42) Masiki na-afwanye atu oi naalaleele milanyu yapama, venango va-akale mutu ovuruwana milanyu inolaleela i-yo, ninokalave osangalala namwasa oi ninoidhiwa ira nitom’sangalali-a Babi-u wa dhulu Yohova.—Muleri Sanganiko 27:11.

14. Mwasiwa ngwan’ni ninosangalala namalaleya mwinango afwanya mutu waifunelo muurumiwini?

¹⁴ Ninokalecha osangalala namalaleya mwinango afwanya mutu una ifunelo muurumiwini. Nsanja ya Namaing’anela inango yatoofwanafwani-edha basa li-u lolaleela na mulimbo saka mwana odimela. Atu anjinji anooda laba basali vosakasaka mumamburo o-iyana-iyana. Mwanuo afwanyeya atu othene enao anosangalala a-kala mutu um’fwaide baa-i. Molandana na vyevi, ninolaba basa yolaleela ninga gulu. Mutu uliwethene pingo unolaba basa yosakasaka atu thitho uliwethene unosangalala mutu m’mbo-i aroma fiya vamigumanoni.

MUM’DHIVELIWENGANA MANINGI YOHOVA THITHO AFWINYU

15. N’nga lemba la Mateu 22:37-39, linanikami-e a-vi ira nidhiveliwengana maningi basa yolaleela? (Muone thitho yavakapani.)

¹⁵ M’dhiveliwana maningi Yohova thitho afwi-u, unooda niiri-a ira nidhiveliwengana basa yolaleela. (Muleri Mateu 22:37-39.) Kathuulelani mwemo Yohova munosangalalela liye aniona nilabanga basa yolaleela milanyu yapama thitho mwemo atu munosangalalela aliwa taroma funjedha Bibilya. Muthuulelenga  thitho ira atu enao tavuruwan’ne milanyu yalaleela i-yo noroma m’labela Yohova, anodha vulumuwa.—Ju. 6:40; 1 Ti. 4:16.

16. N’nga ninaire a-vi ira nisangalalenga na urumiwi-u angalive ira kaninokuma vandhe? Muonge ifwanafwani-o.

¹⁶ N’nga kamunooda kuma vandhe vamyasa inango? Akala ndi e-no muthuulelenga vyongo vinaire nyo ira muthonyi-edhe ira munom’dhiveliwana Yohova thitho atu. Vahora ya sau wa COVID-19, Samuel na Dania katakuma vandhe. Vahora yoruchila aliwa tanoolaleela vo-indi-edha basa telefoni, makarta thitho tanooiri-a funjedha wa Bibilya va Zoom. Samuel anoalaleela thitho atu enao aagumanana liye adhowa ximitari weo wawachela liye mirombwe ya urendee wa khasa. Liye aongile ira: “Nyarwa dhinoiri-a ira nivikumbanyedhenga, nichenyelenga thitho iroromelo yi-u ifooke. Vyaireya e-no, ninofwanela dhilimbi-edha ira nisangalalenga vom’labela Yohova.” Vahora vyaireya vyongo vyevi, Dania atoogwa thitho akalecha ogonathene wa myedi miraru. Voi wa myedi 6 awenda na njinga dhaatu orangala. Liye aongile ira: “Ndanoodhilimbi-edha irana vyongo vyothene vyaoda miyo. Ndanoolaleela wa infirimero wenuo andikami-a naatu o-iyana-iyana enao tadhana vyongo vandhe vi-u. Ndanoolaleela thitho vatelefonini wa m’ma wenuo alaba basa ximitari.” Angalive ira Samuel na Dania kataoda irana vyongo vinjinji ninga walelene, aliwa tanoodhilimbi-edha irana vyongo vyaoda aliwa thitho tanoosangalala.

17. N’nga ninaire a-vi ira niganyalinga maningi na makundo atapanyileni i-yo muyofunjedha yei?

¹⁷ Munooda ira pama i-ndi-edha basa makundo othene mathanu atapanyile i-yo muyofunjedha yei. Likundo nlilothene nli ninga vyongo vino-indi-edhecha i-yo basa ira nipiye yodya yodhiva. vyongo vyothene vyathangani-iwa pama, ninopiya yodya yodhiva maningi. Molandana na vyevyo, na-indi-edhanga basa makundo othene atapanyileni i-yo ala, ninodha limbanana mathuulelo ofooki-a nosangalalanga na basa yolaleela milanyu yapama ya Umwene wa Nlungu.