Muyuda unango dhinalee Moredekai atoira vyongo vinjinji mumyasa yoongiwa mubukhu la Bibilyani la Estere. Liye ali m’mbo-i mwa Ayuda enao tali adhaari, wenuo alaba basa nyumbani yaumwene wu Perisiya. Vahora vyaireya vyevi, ali maromelo a yawa ya 400 B.C.E., “mumalambo a [Mwene] Ahasiwero.” (Malamboano mwenula unoidhiweyana dhina loi Sasta oroma.) Moredekai atoimwanani-a masaka-edho oi mwene apiwe. Vofuna simba vyairile liyevi, mwenuo atoira masaka-edho oi liye alemeziwe atu othene taonanga. Vasogolo vaukwa wa Hamani wenuo ali mwidani wa Moredekai na Ayuda othene, mwene atom-ela Moredekai kala ndimuwa wavadhulu. Namwasa waizo yeeyo, Moredekai atokaathei-a lamulo lokami-a ira Ayuda ta-apiwe na umwene wa Perisiya.—Est. 1:1; 2:5, 21-23; 8:1, 2; 9:16.

Olemba limbili enawo takaalewo maromelo wa vyawa 1900, taonga ira mwasa wa bukhu la Estere ngonama thitho kwaali mutu oromoliwa Moredekai. Mbwenye mu yawa ya 1941, mulimbo vu-ula vyongo vyawale atofwanya vyongo vyana umboni osikimizela ira mwasa wa Bibilyani wa Moredekai, ngwaimbarimbari. N’nga aliwa tafwaidhe vyoi a-vi?

Alimbo sakasaka vyongo tatofwanya dhina loi Marduka (mu Chichewa Moredekai). Vavyolembiwa vya valibweni vyawu Perisiya. Liye atokaana izo guvernoni, thitho vinooni-a ira ali mulimbo kotari kobiri wu Susani. Arthur Ungnad, mutu wa dodoliso wa limbili wa makumelo a dhuwa. “Atoonga ira kumi-avo Bibilya, pyolemba vyavalibweniva baa-i vyevyo thitho vinoonga vya Moredekai.”

Kumela vevo Arthur vaongile liye vyevi, atu adodoliso takaale tathapulelanga vyolembiwa vamabweni wu Perisiya. Enango mwa mabwala tafwaidhe Madembe a nyumba yolokotedhelamo vyongo vaduzi na panda wa sidadi. Mabwala talembiwile vahora ya Sasta oroma. Vyolembiwavi vyali muiwongelo ya Chielami thitho vitokaana madhina mangaasi ofwanyeya bukhu la Estere. a

Mabwe mangaasi anoonga vya dhina la Marduka, wenuo ali secretario nyumbani yaumwene wu Susani vahora yautongi wa Sasta oroma. Libwe n’nango linoonga ira Marduka ali othapulela. Vyevi vinovwelana na vinoonga Bibilya vyokuza Moredekai. Liye ali mutu waizo motongelamo miselu mwa mwene Ahasiwero (Sasta oroma) thitho aonga viongelo vyokwakwana vili. Hora dhinjinji Moredekai akalecha valango vanyumba yaumwene wu Susani. (Est. 2:19, 21; 3:3) Valangovo vatokala nyumba mwemo atu aizo mwalaba aliwa mabasa vanyumba yaumwenila.

Vatokala fwanafwana odabwi-a wa Marduka oongiwa vamabweniva na Moredekai oongiwa Bibilyani. Takanlewo muhora yofwanafwana nalimburo lofwanafwana thitho talaba basa vaizo yofwanafwana. Fwanafwana wewu unothonyi-edha ira ovu-ula vyongo vyawale vyafwaidhe aliwa vikanle vionganga vya Moredekai ongiwa bukhu la Estere.