MURU OFUNJEDHA 14
“Moi e-no atu othene tanodha idhiwa ira muli anamafunjedhanga”
“Moi e-no atu othene tanodha idhiwa ira muli anamafunjedhanga—mwadhiveliwangana unango nafwee.”—JUWAU 13:35.
NYUMBO 106 Khalani Achikondi
VINOFUNA I-YO FUNJEDHA a
N’nga atu ta-ali Amboni tanokuzeya a-vi taona udhivela unothonyi-edhana atu Yohova? (Muone ndima 1)
1. Chini jinoiri-a atu anjinji anodha vamigumanwi-u kaangana chidwi? (Muone thitho iruthiruthi.)
NIFWANAFWANI-EDHE ira banja n’nango litodhowa nyumbani ya Umwene maonela migumano na Amboni dha Yohova va fendo yoroma. Aliwa tatosangalala maningi namwasa oona ira tatowacheliwa namwasa wa udhivela wa abali naarongola uthonyi-edhe aliwa, ee-no hora inowelela aliwa mudhi, i-yana unom’mwandela man’nee ira, nditoona ira ‘Amboni dha Yohova mbo-iyana maningi naatu enango thitho ndatosangalala maningi dhowa magumaneyeya vambo-i naaliwa.’
2. N’nga chini jinoiri-a atu enango kalanga osukwala?
2 Udhivela uli varia va Makristau aimbarimbari, ngova-a chidwi maningi. Mbwenye Amboni dha Yohova kai atu olongomana. (1 Ju. 1:8) Ee-no vanoroma i-yo aidhiwa pama abali naarongoli-u, paevo vanoidhiwa i-yo vyofooka viwa. (Aroma 3:23) Pyovwi-a tangaranga ira atu enango tanosukwala namwasa wa vyodawa vyaafiwa.
3. N’nga izindiyelo ya anama-arela aimbarimbari a Yesu chivi? (Juwau 13:34, 35)
3 Kathuulelani thitho lemba linosogolela mwasula. (Muleri Juwau 13:34, 35.) N’nga izindiyelo ya anama-arela aimbarimbari Akristu chivi? Ndi udhivela a-akala longomano. Muone thitho ira Yesu kaaongile ira: ‘Moi e-no nyo munodha idhiwa ira muli mbonidhanga.’ Malomwee aongile ira: “Moi e-no atu othene tanondha idhiwa ira nyo muli mbonidhanga.” Ee-no Yesu atothonyi-edha ira masiki atu ta-ali pingoni mwa Ikristau tanodha zindiyela anama-arelee namwasa oi tanothonyi-edhana udhivela.
4. N’nga atu enango tanafune idhiwanni vyoonga Makristau aimbarimbari?
4 Atu enango ta-ali Amboni dha Yohova anooda fuka ira: ‘N’nga udhivela unoidhiwi-a a-vi anama-arela aimbarimbari a Yesu? N’nga Yesu athonyi-edhile a-vi udhivela waarumiwee? N’nga vinaodeya a-vi msazi-edha Yesu malamboano?’ Akala nili Mboni ndi pama thuulelanga vyowakula vya vyofuka vyevi. Irana vyevi unodha nikami-a ira nidhivelanenga maningi simbwasimbwa nadawelana.—Aef. 5:2.
MWASIWA NGWAN’NI UDHIVELA CHIIZINDIYELO YA MAKRISTAU AIMBARIMBARI BAA-I?
5. N’nga madhu a Yesu anofwanyeya va lemba la Juwau 15:12, 13 Tanotapulelanni?
5 Yesu atoonga movweya pama ira anama-arelee, tanodha idhiweya na udhivela wavakundu. (Muleri Juwau 15:12, 13.) Muone ira Yesu atoatonga ira: “Mudhivelanenga ninga mwemo miyo muudhiveliwilenani miyo.” N’nga vyevyo vinothapulelan’ni? Ninga muongele Yesu, udhivela orumela rucheela atu enango, unom’mwiri-a Kristau kala okozeya fiyedhela mkwela Kristau fwee vafuneyanga ira ee-no. b
6. N’nga Madhu a Nlungu tanothonyi-edha a-vi ira udhivela ngofuneya?
6 Madhu a Nlungu tanothonyi-edha ira udhivela ngofuneya maningi. Va maversu anodhiveliwana atu anjinji, vanokala thitho maversu enango ninga: “Nlungu ndi dhivelo.” (1 Ju. 4:8) “Umdhiveliwengana fwaa ninga munovidhivelwanawee wekene.” (Mat. 22:39) “Udhivela unovu-elela madao othene.” (1 Pe. 4:8) “Udhivela kunomala.” (1 Akor. 13:8) Maversu enala na enango tanokami-a mutu uliothene unofuna kaana kalelo loiri-a chidwi thitho lithonyi-edha.
7. Mwasiwa ngwan’ni Satana kanaode iri-a ira atu takale ovwelana thitho tathonyi-edhengana udhivela waimbarimbari?
7 Atu anjinji tanofukecha ira: ‘N’nga vinaodeye a-vi idhiwa religiau laimbarimbari? Mareligiau othene anoonga ira tanofunji-a imbarimbari mbwenye tanofunji-a vyongo vyo-iyana vamwasa oonga Nlungu. Satana utooda viringani-a atu vokaathi-a mareligiau manjinji onama. Mbwenye liye kanaode kaathi-a gulu lavailambo yavathi la Makristau odhivelana unango nafwee. Ngu Yohova baa-i unaode ira vyevi. Thitho vyevi pyovweya neri-a udhivela wenna unokumela wa liye. Enao taraeli-iwe na Yohova no va-iwa zimwee ochena, mbenao anakaena udhivela vari viwa. (1 Ju. 4:7) N’nga pyodabwi-a ira Yesu atoonga ira anama-arelee aimbarimbari anodha idhiweyangana udhivela o-okaana injani?
8-9. N’nga atu enango takuzeile a-vi voona udhivela wathonyi-edhana Amboni dha Yohova?
8 Ninga mwaongele Yesu, atu anjinji tatooda zindiyela anama-arelee voona udhivela waimbarimbari unothonyi-edhana aliwa. Mofwanafwani-a, bali unango dhinalee Ian unothuulelave va gumano wa romile liye onela, wenuo waireile vakapuni ya bola vaduzi na waniwa. Ian ali angadhowile maonela bola vakapunivo, vanga-adhi medi dhingasi ira gumano uireye. Liye atoonga ira: “Vyaireile vagumanula na vahora ya mawaredhelo, vyali vyo-iyana maningi. Amboni tali alemezo, tatowara pama thitho a-imiwa tali amakalelo apama maningi.” Thitho atowenjedhela ira: “Kwaranya vyothene atwala, taoneya kala okwakwanana vyongo vyana aliwa thitho ira tali varendele wenuo wafuna miyo. Thitho unothuulela mwasa uliothene waongiwile va gumanula, mbwenye ndinothuulelave mwemo Ambonala mwairela aliwa vyongo.” c Ninothonyi-edha makalelo enala namwasa oi ninodhivelana unango nafwee kumela vathi varima. Voi ninoadhiveliwana abali naarongoli-u ninoariyela rima no alemeza.
9 Bali unango dhinalee John atookaana chidwi maningi angafiile va migumanoni ya pingo fendo yoroma Liye atoonga ira: “Ndatomaliwa zelu namwemo atwala . . . mwairela aliwa vyongo modhivelana thitho takala ninga mbaatu olongomana. Ndatosikimiza rimani mwanga ira nditofwanya religiliau laimbarimbari namwasa wa udhivela wathonyi-edhana aliwa vari viwa.” d Moweli-edha weli-edha, vyoireya ninga vyevi vikanle vithonyi-edhanga ira Amboni dha Yohova ndi Makristau aimbarimbari.
10. N’nga njihora ivi inokaechana i-yo ngari yothonyi-edha ira ninoadhiveliwana abali-u? (Muone madhu achindo.)
10 Kavali Kristau olongomana. Hora dhinango abali-u tanooda onga venango irana vyongo vyonisukwali-a. e (Yak. 3:2) Vahora ninga yenna ninokaechana ngari yoathonyi-edha udhivela. N’nga vamwasa wenna ninofunjedhavonni vaifwanafwani-o ya Yesu?—Ju. 13:15.
N’NGA YESU ATHONYI-EDHA A-VI IRA ANOADHIVELIWANA ARUMIWEE?
Yesu atoira vyongo mwaudhivela naarumiwee vyathonyi-edhile aliwa makalelo othakala (Muone ndima 11-13)
11. N’nga mbamakalelo aavi othakala tathonyi-edhe aliwa? (Muone thitho iruthiruthi.)
11 Yesu kaadedi-edha ira anama-arelee tairenga vyongo mo-odawi-a yongo iliyothene. Malomwee mwaudhivela liye atoakami-a i-yachi makalelo othakala naifunelo yoi Yohova aodenga adhiveliwana. Vahora inango arumiwee ambili Yakobo na Juwau, tatom’mwandela m’miwa ira amamvepe Yesu ira aava-e limburo lavadhulu Muumwene wa Nlungu. (Mat. 20:20, 21) Veva Yakobo na Juwau tatothonyi-edha gaya novigweli-a.—Sang. 16:18.
12. N’nga athonyi-edhe makalelo othakala ali Yakobo na Juwau baa-i? Muongemo?
12 Yakobo na Juwau kai arumiwi enala baa-i tathonyi-edhe makalelo othakala vahoriyo. Kaonani vyairile arumiwi enango: “Anamafunjedha enango 10 tatothakaleliwa maningi naalombwana ambili avaubalinimwiwa.” (Mat. 20:24) Vinooneya ira arumiwala tatokangana na Yakobo na Juwau venango mwaaliwa tanoonga ira: ‘N’nga nyo munoviona ira muli aani fiyedha vepa limburo lavadhulu Muumwene wa Nlungu? I-yo thitho ninolaba basa mwathindhi na Yesu thitho nili ofwanelela limburo lavakunduli!’ Mo-obala mwakalele vyongo likundo laimbarimbari toi arumiwala tatorumeli-a ira vyevi viiri-e ira taode i-yachi dhivelana.
13. N’nga Yesu airile a-vi va vyongo vyadawi-a arumiwee? (Mateu 20:25-28)
13 N’nga Yesu airile a-vi vamwasa wen’na? Liye kaanyanyuwele. Kaaongile ira unosaka arumiwi enango apama, odhiyevi-a maningi thitho enao tafuna dhathonyi-edha udhivela wa hora dhothene. Malomwee liye atoakami-a moleva rima namwasa oi aliwa tanofunechecha irana vyongo vyofwanelela. (Muleri Mateu 20:25-28.) Liye atodhowanave irana vyongo naaliwa mwaudhivela, angalive ira yen’na kaali fendo yoroma venango yomari-a ira takanganenga vamwasa oi mbaani ali ndimuwa vari viwa.—Marku 9:34; Luka 22:24.
14. N’nga vyongo vyali a-vi vahora yaulukula arumiwi a Yesu?
14 Pyo-okaika ira Yesu anoothuulela makalelo aarumiwee enao taulukulena aliwa. (Ju. 2:24, 25) Hora yaulukula aliwa, anamasogolela amarelegiau tanoairi-a atu ona ira yongo yofuneya maningi kuvweya thitho kaana izo. (Mat. 23:6; mufwanafwani-edhe na mwasa oi “Sunagoge Anali Malo Amene Yesu ndi Ophunzira Ake Ankakonda Kulalikira” wenuo uli mu Nsanja ya Olonda ya Abril 1, 2010 thakuru 16 fiyedha 18.) Anamasogolela Aiyuda taviona kala olongomana maningi. f (Luka 18:9-12) Yesu atoidhiwa ira vyevi vingakuzile mwemo arumiwao mwavionela aliwa thitho mwaonela aliwa atu enango. Liye kaadedi-edha ira tairenga vyongo mo-odawi-a yongo iliyothene thitho anoalevela rima tadawi-a yongo inango. Yesu anoidhiwa ira tatokaana mirima yapama. Ee-no anoakami-a moleva rima ira ta-iyachi gaya nodhiulukuli-a mbwenye takale audhivela.
N’NGA NINASAZI-EDHE A-VI YESU?
15. N’nga ninofunjedhevon’ni vamwasa oonga vya Yakobo na Juwau?
15 Ninooda funjedha vyongo vinjinji vamwasa oonga vya Yakobo na Juwau. Aliwa tatodawa vovepa limburo lavadhulu Muumwene. Arumiwi enango thitho tatodawi-a vorumeli-a ira vyevi viode dhodhomi-a vwelano liwa. Mbwenye Yesu atoira vyongo moriya rima thitho mwaudhivela naarumiwee 12. N’nga ninofunjedhavon’ni? Mwasa kunokala vavyongo viirile atu enango, mbwenye vinothangani-avo vinoirela i-yo atu enango tadawi-a vyongo. N’nga chini inanikami-e? Nasukwala namwasa wa vyongo viirile kristau unango, ninooda dhifuka ira: ‘Mwasiwa ngwan’ni ndinodhowanave kumbanya na vyongo viireilevi? N’nga vyevi vinothonyi-edha ira nditokaana kalelo n’nangolee linofwanela miyo chinja? N’nga mutu undisukwali-idhe unolimbanana thitho nyarwa dhinango? Masiki vakale myasa yovweya yosukwalela n’nga ndinothonyi-edha udhivela waimbarimbari voupwaza mwasuo?’ Nadhilimbi-edhanga irana vyongo vyaudhivela naatu enango, paevo thitho vanothonyi-edha i-yo maningi ira nili anama-arela aimbarimbari a Yesu.
16. N’nga ninofunjedhavon’ni vaifwanafwani-o ya Yesu?
16 Ifwanafwani-o ya Yesu inonifunji-a ira ninofwanela dhilimbi-edhanga vwechecha Makristau afwi-u. (Sang. 20:5) Pyaimbarimbari ira Yesu anooda idhiwa vyali rimani mwa mutu. I-yo kaninaode irana vyevyo. Mbwenyo ninooda leva rima abali naarongoli-u tanisukwali-a. (Aef. 4:1, 2; 1 Pe. 3:8) Irana vyevi kai orucha simbwasimbwa akala nitoaidhiwa pama abali naarongoli-u. Dhoweni nione ifwanafwani-o.
17. N’nga namaing’anela isa unango aganyalile a-vi namwasa odhilimbi-edha ira am’mwidhiwe kristau fwee?
17 Namaing’anela isa unango alaba wu mavirelo adhuwa wa Africa unothuulelave bali unango wenuo wam’mona liye ira kaali oriya rima. N’nga namaing’anela isuo airilen’ni? Liye atoonga ira: “Malo momrambelanga ndatothuulela vyom’mwidhiwa pama,” Vyevi vyatomkami-a namaing’anela isuo idhiwa waulukulele baluo thitho moda wamkuzile aliwa. Namaing’anela isuo atowenjedhela ira: “Ndingavwechechile mwemo baluo mwadhilimbi-edhe liye ira achinje vyongo vaingumiyee thitho vyaodile liye chinja ira avwelanenga na abali naarongola ndatoira chidwi thitho atokala fwanga wavarimani.” Ee-no nadhilimbi-edhanga avwechecha abali naarongoli-u vinokala vyo-orucha ira naadhiveliwengana.
18. N’nga pyofuka viivi vinofwanela i-yo vifuka akala ira kristau fwi-u otonidawela? (Sanganiko 26:20)
18 Hora inango ninooda ona ira pyofuneya tapanya na kristau fwi-u unidawele. Mbwenye voroma pyapama dhifuka vyofuka ningavi: ‘N’nga ndinoidhiwa makundo othene oonga mwasula?’ (Sang. 18:13) ‘N’nga vinooneya ira liye kairile komove vondidawela?’ (Namal. 7:20) ‘N’nga miyo thitho nditoroma dawavo mwandhila yen’na?’ (Namal. 7:21, 22) ‘Akala ira ndinooda mtapanyanee vyevi vinoiri-a ira mwasula uode ulukula maningi malo moumali-a?’ (Muleri Sanganiko 26:20.) Vasogolo vothuulela vyofuka vyevi, ninooda ona ira namwasa omdhiveliwana bali-uo pyama u-iyachi mwasuo.
19. N’nga mutosikimiza iran’ni?
19 Ninga gulu, Amboni dha Yohova tanothonyi-edha ira ndi anamafunjedha aimbarimbari a Yesu. Thitho va-iyo okene ninothonyi-edha ira nili anama-arela aimbarimbari a Yesu, akala ninodhiveliwana abali naarongoli-u angalive ira tanodawi-a vyongo vinango. Nairanga vyevi, ninoakami-a atu enango ira tazindiyele relegiau laimbarimbari thitho naaliwene tarome mlambela Yohova Nlungu waudhivela. Ee-no dhoweni nikale osikimiza rima ira ninongodhowanave thonyi-edha udhivela unoidhiwi-a Makristau aimbarimbari.
NYUMBO 17 “Ndikufuna”
a Atu anjinji tanofunechecha funjedha imbarimbari namwasa oona udhivela waimbarimbari vari vi-u. Mbwenye i-yo kanili olongomana, e-no hora dhinango vinooda kala vyorucha thonyi-edha udhivela wa Makristau afwi-u. Dhoweni nitapanyeni mwasiwa udhivela mukalele aliwa ofuneya thitho mwemo munamsazi-edhe i-yo Yesu vamwasa oira vyongo naatu enao tadawi-idhe vyongo vinango.
b Muone bukhu loi, “Bwera Ukhale Wotsatira Wanga,” Muru 17, ndima 10-11.
c Muone mwasa oi, “Tsopano Ndinapeza Cholinga cha Moyo Wanga,” mu Nsanja ya Olonda ya 1 wa Novembro wa 2012 thakuru 13-14.
d Muone mwasa oi, “Zinthu Zinkaoneka Ngati Zikundiyendera Bwino,” mu Nsanja ya Olonda ya 1 wa Maio wa 2012 thakuru 18-19.
e Mwasula kunoonga vya madao malukulu enao anofwanela i-yo idhiwi-a andimuwa avapingoni oongiwa va lemba la Akoritiyo 6:9, 10.
f Lipoti n’nango latoonga ira vangavirile vyawa vingasi rabi unango atoonga ira: “Muilamboi mutokala atu olongomana o-okwaranya 30 ninga mwakalele Abarahamu. Akala tatokalavo 30 miyo na mwananga nili mu gulu lelo, akala ira talivo 10 miyo na mwanaga nili mu gulu lelo, akala talivo 5 miyo na mwananga nili mu gulu lelo, akala talivo ambili kuongela ira ngu miyo na mwananga, akala ulivo mbo-i ngumiyovano baa-i.”
