Vyofuka Vyokumela Waalimbo Leri
Mwasiwa ngwan’ni mutu unango Bibiliya latom’monga ira “Ngana” atoonga ira mthela Rute “unooda nonga” yotuvayee? (Rute 4:1, 6)
Ndulimu lombwana akwa liye a-iya mwana vanookala vyofuka vinango. Mofwanafwani-a: N’nga limburo lana aliwa lakala laani? N’nga dhina labanjalo lamalela vevo? Muilamulo ya Mose mwanoofwaneya vyowakula vya vyofuka vyevi.
Chini yaireela limburo la mutu ukwide venango asauwa noguli-a limburoleelo? Balee venango abalee avaduzi tanooda aombolela venango ira agula wene. Vyevi vyanookami-a ira limburolo likave la banjalo.—Lev. 25:23-28; Num. 27:8-11.
N’nga dhina la banja la mutu ukwide lavuneliwa naani? Vyevi vingaodile voira thelana mwaibali ninga mwemo vyaireile na Rute. Lombwana athela i-yana wa baleuo ifunelo iwa choi abale mwana ira tamva-e dhina la balee ukwide thitho yotuvayee. Masaka-edho audhivelala, tanooda mkami-a thitho okweliwa no samaleliwa mwaudhivela.—Dotor. 25:5-7; Mat. 22:23-28.
Kathuulelani ninga mwairele Naomi. Liye atotheliwa na mutu unango dhinalee Elimeleki. Lombwanuo naa-imee ambili tangakwide, kaana mutu omsamalela. (Rute 1:1-5) Angawelele wu Yuda, Naomi atom’mwandela mbongo-ee Rute ira am’mwandele Boazi ira aombolele limburo liwa. Liye atokaana bali wavaduzi wa Elimeleki. (Rute 2:1, 19, 20; 3:1-4) Mbwenye Boazi atoidhiwa ira mutu unango wenuo Bibilyani unoromoliwa ira “Ngana” ngwenuo uli bali wavaduzi maningi. Ee-no liye ali ofwanelela kala oroma va-iwa ngari yoombola liburolo.—Rute 3:9, 12, 13.
Voroma “ngana” anoofuna kami-avo. (Rute 4:1-4) Angalive ira liye angaodile nonga kobiri dhinjinji ira aombole limburolo, atoidhiwa ira Naomi kaaode bala mwana ira aode dha wachela yotuva ya Elimeleki. Ee-no vyanoonelatu ira limburolo lakaleve lee thitho aona ira angaganyale maningi.
Mbwenye mutuo atochinja mathuulelwee angazindiyele ira angafuneele mthela Rute. Liye aongile ira “kandinaode uombolela ovela ira ndinononga yotuvayanga.” (Rute 4:5, 6) N’nga mwasiwa ngwan’ni atochinja mathuulelo?
Ninga ngana venango mutu unango a-athele Rute no bala mwana wa lombwana, mwanuo ngwafuna dhawachela yotuva ya Elimeleki. N’nga vyevi, “vinganongile” a-vi “yotuva” ya ngana? Bibilya kalinoonga mbwenye pyooneelatu ira vatookala myasa inango.
Yoroma, liye angaodile nonga kobiridhee vogula limburo la Elimeleki. Mbwenye vira wa hora limburolo la-akale lee. Ladhe kala la mwana wa Rute.
Yanambili, liye angakaenave izo yomsamalela Rute na Naomi.
Yanararu, akale ira Rute o-obala a-ima enango a-imao naa-ima a lombwanuo tangaodile gaana yotuviyo.
Yanenai, aakale ira ngana kaana a-ima, mwana afuna bala Rute angakaena rendele voachela yotuva ya ngana thitho ya Elimeleki. Aa-kale ira utokwa limburo liwalo lingadhowile wa a-ima tana dhina la Elimeleki a-kala a-imee. Ngana kaafuna nonga yotuvayee vokami-a Naomi. E-no liye angaodile sakula velelanga ngari yoombola mutu unango wenuo ali Boazi. Baozi angairile vyevi namwasa oi afuna ira “dhina la man’nee Rute wenuo akwide liwachele yotuvayee.”—Rute 4:10.
Vinooneya ira anoofunechecha ira a-anonge dhinalee thitho yotuvayee. Liye atokaana mathuulelo ovidhiveliwana. Angalive ira afuna avunele dhinalee, dhinalo latodiwaleya thitho kalinofwanyeya mastoriyani a wale. Liye thitho atoluza ngari yeniyo Boazi yawachele liye. Dhina la Boazi lili muzele mwakumile anamabala a Mesiya, Yesu Kristu. Vi pyo-arelavo vyovwi-a tangaranga vyam’muireele ngana aimwanena mkami-a mutu wenuo afuneela kami-iwa!—(Mat. 1:5; Luka 3:23, 32).