1-2. N’nga wari mwa yofunjedha yei ninofuna nitapanyen’ni?

N’NGA nyo munovwa a-vi akala ira tolo wafunanyo wachela kufiile va hora yadedi-edhela nyo? N’nga munosukwala? Venango munooda vivwa ninga mwemo lemba la Sanganikho 13:12 munoongela aliwa ira: “Yongo yadedi-edha nyo yaimwananeya, vinopi-a rima.” N’nga mwavivwe a-vi mwaidhiwa ira vatokala mwasa ovweia pama ira toluo wa-afiye vahora yadedi-edha nyo? Pyo-okaikela ira munooda dedi-edhavave moleva rima.

² Wari mwa yofunjedha yei ninofuna nitapanye makundo a Bibilyani okwakwana mangaasi anofuna nikami-a ira ‘nidhowenave vilela modedi-edha moleva rima.’ (Mik. 7:7) Namala ninodha tapanya vikundu vili vinaniwandele mwasiwa ngwan’ni ninofwanela dedi-edhanga moleva rima ira Yohova airevo yongo. Vomari-a, ninodha tapanya maraeli-o anofuna dhawachela atu anodedi-edha Yohova moleva rima.

3. N’nga ninofunjedhavo likundo loi a-vi va lemba la Sanganikho 13:11?

³ Va Sanganikho 13:11 vatokala ifwanafwani-o yothonyi-edha funeya oira vyongo moleva rima. Lembali linoonga ira: “Vyongo vyapereso yavadhulu vyevyo vinofwanyiwa moira bela pyoyeveela, mbwenye unovigumani-a na dhandhalee ngwenuo unoviinjivi-a.” N’nga veva likundolee tiivi? Mutu unooda oni-a ira ngwazelu airanga vyongo moleva rima thitho mwavang’no vang’ono.

4. N’nga ninofunjedhavo likundo liivi va lemba la Sanganikho 4:18?

⁴ Lemba la Sanganikho 4:18 linoniwandela ira: “Ndhila ya mutu olongomana ilininga wala wakopolo unokala uwenjedheleyanga fiedhela dhambo lingakaathei-iwile.” Madhu oi ndhila ya mutu olongomama anonikami-a vwechecha ira Yohova  unoulula ifuneloyee waarumiwee mwavang’o na vang’ono. Mbwenye madhu avalembali, anonikami-a vwechecha mwemo Kristau munochinjela liye vyongo vaingumiyee na ifunelo yoi akale vauxamwali na Yohova. Mbwenye vanovira hora yolapela ira Kristau akale olimba mwauzimu. Mbwenye akala ira ninokaana thindhi vofunjedha Madhu a Nlungu no i-ndi-edhanga basa vinofunjedha i-yovyo vyokumela mu gulu la Nlungu, vang’ono na vang’ono ninodha roma kaana makalelo olandana na Kristu. Thitho ninodha m’mwidhiwa pama Nlungu. Dhoweni nioneni ifwanafwani-o yavelenle Yesu va mwasa wen’na.

5. N’nga Yesu avelenle ifwanafwani-edho yoi a-vi yothonyi-edha ira vanovira hora ira mutu achinje vyongo vaingumiyee?

⁵ Yesu a-indi-edhe basa ifwanafwani-o voonga mwemo Milanyu ya Umwene moda unolaleela i-yo mukalele aliwa ninga iximbeu jinoulukula mwa vang’onovang’ono mirimani mwaatu apama. Liye aongile ira “Mbeudho ndinomela no ulukula. Mbwenye moda unoireya vyevi, mwinyaa kanoidhiwa kabe. Vang’ono na vang’ono, vaoka teile inova-a vyova-a. Yoroma mbeu yomela inobitimela, amala inokumi-a mbeu dho-o warala, vamamari-edhovee mbeudho dhinowarala dhakala tirigu ninga moda unooneela aliwa.” (Marku 4:27, 28) N’nga veva Yesu athapulelan’ni? Liye athapulela ira molandana na mbewu inoulukula vang’ono na vang’ono, vanovira hora yolapela ira mutu unovwa Milanyu ya Umwene achinje vaingumiyee. Mofwanafwani-a, atu anoafunjedhana i-yo Bibilya taroma kala vauxamwali na Yohova, ninoona moda unjichile aliwa vyongo vaingumi yiwa. (Aef. 4:22-24) Mbwenye nithuuleleenga ira Yohova ngunoiri-a ira mbeu ya imbarimbari iulukule rimani mwa mutu.—1 Akor. 3:7.

6-7. N’nga ninofunjedhavon’ni vya moda wairile Yohova vyapandhucha liye ilambo yavathi?

⁶ Va vyongo vyothene vinoira Yohova, liye unoviira moleva rima thitho unoviva-a hora yokwakwanela ira amari-e basa liino laba liye. Liye unoira vyevi ira dhinalee lilemeziwe thitho vofuna kami-a atu enango. Mofwanafwani-a, kathuulelani vyairiile liye  vopanducha ilambo yavathiyi mwa vang’ono navang’ono.

⁷ Voonga moda upanduchile Yohova ilambo yavathiyi, Bibilya linoonga ira liye “ato-ela myezwe,” atokaathei-a “mizatee” thitho ato-ela “libwelee vakomoni.” (Yobo 38:5, 6) Liye anokaana hora yoona vyongo vapanducha liye moda waoneela aliwa. (Maro. 1:10, 12) Kathuulelani moda wavwela angelo vyaona aliwa va yongo im’mbo-i na im’mbo-i vipya vyapanducha Yohova. Vinooneya ira aliwa tanoosangalala maningi. Ninoonga ee-no thitho na mwasa oi hora inango “tatoroma kuwa mosangalala.” (Yobo 38:7) N’nga ninofunjedhavon’ni? Vatomala vyawa vinjinji ira Yohova amari-e basalee lopanducha vyongo, mbwenye angaoni vyongo vyothene vyapandhuchile liye, atoonga ira “vyali vyapama maningi.”—Maro. 1:31.

8. N’nga ninofuna nitapanyen’ni?

⁸ Ninga moda uoni i-yo va vifwanafwani-o vyevi, ninooda fwanya makundo manjinji mu Madhu a Nlungu a funeya okala oleva rima. Mwa-eni dhoweni nitapanyeni vikundu vinli vinofuna i-yo dedi-edhela Yohova moleva rima.

9. N’nga njihora ivi inofwanela i-yo m’dedi-edha Yohova?

⁹ Ninofuneela dedi-edhela Yohova ira awakule malobelwi-u. Hora dhinango namvepanga Yohova ira anikami-e limbanana vyowesedhiwa vinogumanana i-yo, venango vepanga ira ni-iyachi kalelo lothakala la-anodhiveliwana liye ninoirecha i-yo, venango ninoona ira liye unodimbelana rumela malobelwi-u. Mwasiwa ngwan’ni Yohova kanorumela malobelwi-u othene hora yeniywene?

10. N’Mwasiwa ngwan’ni ninofuneela dedi-edhela moleva rima ira Yohova awakule malobelwi-u?

¹⁰ Yohova unovuruwana mopwaseya malobelwi-u. (Sal. 65:2) Unoona malobelwi-u okumela vathi varima kala umboni othonyi-edha ira ninomroromela. (Aeb. 11:6) Liye unofuna aone akala nitosikimizela rimani irana vyongo movwelana na malobelwi-u na vinofuna liye. (1 Ju. 3:22) Moi e-no dhoweni nidedi-edhenga moleva rima thihto nivilimbi-edhenga ira nichinje vo-iyachi irana vyongo vyoi Yohova kanovidhiveliwana. Yesu atothonyi-edha ira malobelwi-u enango katinorumeliwa hora yeniywene. Liye aongile ira: “Mudhowenave lobelanga, ee-no munodha va-iwa. Mudhowenave sakasakanga, e-no munodha fwanya. Mudhowenave gogoda, ee-no munodha dhuleliwa. Voi uliwethene unovepa unodha wachela, uliwethene unofunafuna yongo unodha ifwanya, thitho mutu uliwethene unogogoda unodha dhuleliwa.” (Mat. 7:7, 8) Na-arelanga malangi-o enala ‘volimbi-edha lobela,’ ninodha kala osikimiza ira Babi-u wadhulu unodhavwa no wakula malobelwi-u.—Akol. 4:2.

11. N’nga lemba la Aebere 4:16, linonikami-a a-vi akala ninoona ira Nlungu unaadimbela wakula malobelwi-u?

¹¹ Angalive ira ninooda ona ira Yohova unaadimbela wakula malobelwi-u, liye unolanyedha ira unodha wakula “vahora inofuneela i-yo kami-iwa.” (Muleri Aebere 4:16.) Ngumwasiwa kaninofwanela m’momba landu Yohova akala ira yongo inango kajiireile mombaranya ninga mwathuulela i-yo. Mofwanafwani-a, atu anjinji takanle talobelanga ira Umwene wa Nlungu udhe ira udhamali-e ilambo yothakalila. Ee-no Yesu atoniwandela ira niongenga vyevi mumalobelwi-u. (Mat. 6:10) Moi e-no vinooda kala vyorucha akala ira mutu unorumeli-a ira iroromeloyee jiyeve namwasa oi komoni wailambo unaadimbela fiya a-kala ninga mwadedi-edhela atu! (Habak. 2:3; Mat. 24:44) Ninothonyi-edha ira nitokaana zelu nadedi-edhelanga Yohova moleva rima thitho lobelanga wa liye nomroromelanga  ira unodha wakula malobelwi-u. Komoni unodha fiya vahora yofwanelela voi Yohova atovaelatu sakula “dambo na hora” inofuna dhafiya komoni wa ilambo. Ee-no hora yeniyo inodha kala yapama maningi waatu othene.—Mat. 24:36; 2 Pe. 3:15.

12. N’nga njihora ivi inorucheyana i-yo ira niode dedi-edha moleva rima?

¹² Ninofuneela dedi-edha moleva rima ira longomano liireye. Hora dhinjinji atu ailambonimu, anowairela vyongo vyothaka atu amaziza enango, amakalelo enango, okumela ikundu inango thitho atu a-ali alombwana venango a-iyana afwiwa. Atu enango anoireliwa vyongo vyothakala na mwasa okala orangala venango takaana marenda aurongodhi. Thitho a Mboni dha Yohova anjinji anoireliwa vyongo vyo-olongoma namwasa wairoromelo yiwa. Nagumanana vyongo ninga vyevi nithuulelenga madhu a Yesu. Liye aongile ira: “Unofuna dhavilela fiedhela komoni, ngwenuo unofuna dhavulumuwa.” (Mat. 24:13) N’nga munofwanela iran’ni akala ira mutozindiela ira mutu mwinango pingoni utoira yodawa ilukulu? Akala ira andimuwa tatoidhiwa mwasuo, munooda a-iyedhela no dedi-edhela moleva rima ira tauwendi-e mwasuo movwelana na malangi-o a Yohova? N’nga andimuwa anoira a-vi taidhiwa ira mutu mwinango utoira yodawa ilukulu?

13. N’nga Yohova unofuna ira andimuwa tairengan’ni akala ira mutu utoira yodawa ilukulu?

¹³ Andimuwa tazindiela ira pingoni mutoireya yodawa ilukulu, anovepa “zelu yokumela dhulu” naifunelo yoi taidhiwe mathuulelo a Yohova va mwasuo. (Tiy. 3:17) Ifunelo yiwa inokala yoi akala pyoodeya, ‘tamweli-e mutu odauo va ndhila yothakaliyo.’ (Tiy. 5:19, 20) Thitho anoira vilivyothene vinaode aliwa ira tabarele pingo no limbi-a adaweliwile. (2 Akor. 1:3, 4) Andimuwa tatonganga selu okuza mutu uirile yodawa ilukulu, anofwanela sakasaka vireilevyo moi e-no, vanofuneela hora yokwakwanela ira taire vyevyo. Taira e-no aliwa anolobela, vepanga ira taode velela malangi-o okumela ‘Malembani no m’dhongola mutu udawiluo “vapimo ofwanelela.” (Jer. 30:11) Angalive ira aliwa katinoira vyongo morembethela mbwenye kai-iira anotamangela tonga selu ta-ana vwecheche pama. Andimuwa ta-arela malangi-o a Yohova, atu othene pingoni anoganyali. Mbwenye angalive ira andimuwa anoira vyothene vyofuneeleya vo-arela malangi-o, hora dhinango mutu udaweliwile unooda kalave usukwalene na mwasa  wa vyongo viireliwile liye. Akala ira vyevi vyatouireelani munaire a-vi ira mwa-akalengave osukwala?

14. N’nga chiifanafwani-o ivi ya Bibilyani jinaode nikami-a vilela Kristau fwi-u asimbwa nilunduwi-a?

¹⁴ Mutu mwinango venango Kristau fwinyu atoroma ulunduwi-ani? Bibilyani mutokala vifwanafwani-o vyapama maningi vinaode nikami-a ira nidedi-edhenga Yohova moleva rima ira asakanye vyongo ira vikale pama. Yosefe abalee tadhamwirele vyongo vyo-okala paama, Yosefe kaarumeli-dhe ira akalenga othakaleliwene na mwasa wa vyamwirele abaleevyo. Malo mwa vyevyo liye asimbwa thuulelanga vyom’labela Yohova wenuo amva-idhe maraeli-o na mwasa omdedi-edha movilela. (Maro. 39:21) Vira wa hora, Yosefe atoalevelela abalee adawenlale moi e-no atoona moda wamkami-dhe Yohova. (Maro. 45:5) Molandana na Yosefe, ninolimbi-iwa ira nakala vauxamwali na Yohova, nidedi-edhelenga ira Yohova asakanye vyongo va hora yofwanelela.—Sal. 7:17; 73:28.

15. N’nga chini yamkami-dhe rongola mwinango ira aode vilela na vyongo vyo-olongomana vyamwirela fwee wabasani?

¹⁵ Pyaimbarimbari ira kai hora dhothene vanoireliwa i-yo vyongo vyo-olongomana ninga vyamwireele Yosefe, mbwenye hora dhinango vyoira vyaatu enango vinooda nisukwali-a. Naviringani-ana madhu na mutu mwinango, thangani-avo atu a-anomlambela Yohova, indi-edha basa makundo a Bibilyani unooda nikami-a. (Afil. 2:3, 4) Kathuulelani ifwanafwani-a ya rongola mwinango wenuo azindiyele ira fwee walabamna liye basa anom’mongecha fyeda waatu enango. Malo moira vyongo motamanga rima, rongoluo atothuulela ifwanafwani-o ya Yesu. Hora yam’mongelecha atu vyaiburutu, Yesu kaaweli-edha. (1 Pe. 2:21, 23) Vothuulela vyevi liye kaafun’ne ira aulukuli-e mwasuo. Vanduli viwa atozindiela ira fweuo atokaana marenda malukulu, moi e-no liye atosukwala maningi. Liye atozindiela ira kaali funawee ira fwe wabasanuo athakali-e limbililee. Moi e-no rongoluo atosangalala na mwasa oi atovilela moleva rima va vyam’mongela fweuo moi e-no atokaana rendele warimani.

16. N’nga chini vinaulimbi-eni akala ira munogumanana vyongo vyo-olongomana? (1 Pe. 3:12)

¹⁶ Akala ira munovilela va vyongo vinoireliwa nyo mo-olongomana venango vyongo vyousukwali-ani, muthuulelenga ira Yohova uli vakwikwi naatu “arima othweya.” (Sal. 34:18) Unoudhiveliwanani na mwasa oi munoleva rima thitho m’rulela vyorucha vinyu. (Sal. 55:22) Liye ngu namatonga wailambo yothene. Thitho unoona vyothene vinoireya. (Muleri 1 Pedru 3:12.) Moi e-no akala munogumanana vyorucha vyoi kamunaode vimali-a, n’nga munodha m’dedie-dha Yohova ira airevo Yongo?

17. Movwelana na lemba la Esaya 30:18, n’nga Yohova unonilanyedhan’ni?

¹⁷ Chineneeva Babi-u wadhulu unodha niva-a maraeli-o manjinji vo-indiedha basa Umwenee. Lemba la Esaya 30:18 linoonga ira: “Yohova unodedi-edha ira auomeleni rima thitho unodha venyathi ira auvweleni tangaranga, voi Yohova ngu Nlungu wenuo unolanga mwalongomano. Oraeli-iwa baatu othene anom’dedi-edha” Atu anom’dedi-edha Yohova anowachela maraeli-o mwachineneeva thitho anodha kaana maraeli-o manjinji muilambo ipya unodha sogolou.

18. N’nga ninodhedi-edhela maraeli-o oi a-vi?

¹⁸ Atu a Nlungu tadhavolowa muilambo ipya katinodha funave vilela okoka va nyarwa na vyosukwali-a vinogumanana aliwa malambaoano. Vyongo vyo-olongomana vinodha kala limbili lawale thitho vyopa kavinodha kalaove. (Apok. 21:4) Kaninodha dungunyanag ira ninafwanye a-vi vyongo vinofuneela i-yo namasa oi mutu uli wethene unodha kaana vyongo vinjinji. (Sal. 72:16; Yes. 54:13) Enala anodha kala maraeli-o o-oongeya.

19. N’nga Yohova unanikozeeli-edha n’ni?

¹⁹ Va-eni Yohova unanikozeeli-edha ira nidhakale muumwenee vonikami-a mali-a makalelo enao a-anodhiveliwana liye, nokaana makalelo apama. Ee-no kaninofwanela tatila rima venango fooka. Ingumi yapama ninodha ikaana vachineneeva. Vodedi-edha sogolo lapama dhoweni nidedi-edheni moleva rima ira Yohova amari-e laba basa lee.