Ndatootheya namwasa oi nam’mona fwanguo ninga o-odhiveliwana vyamareligiau. Ndatom’fuka ira: “Unoidhiwa vyoi a-vi vyoonga Bibilya.” Liye kawakunle hora yeniowene. Ee-no atondiwande ira m’mee ali wa Mboni dha Yohova thitho atofunjedha vyongo vinjinji kumela wa liye. Vyatondidabwi-a moi ndatom’vepa ira andiwandele vinjinji.

Natotapanya vyamwasula fiyedha nama-i maningi. Fwanguo atondiwandela ira Bibilya linoonga ira Satana ngunotonga ilamboi. (Juwau 14:30) Pyoodeya ira mukanle muidhiwanga likundo leli vaingumiinyu yothene. Mbwenye wa miyo wali mwasa wailendo thitho odabwi-a. Ndakanle ndivwanga ira Nlungu ooma rima na walongomano ngunotonga ilamboi. Mbwenye vyevi kavyavwelana na vyaona miyo vaingumi yanga. Angalive ira ndana vyawa 26 baa-i, ndali ndingaoni vyongo vinjinji vyandisukwali-a.

Babanga alaba basa lowendi-a ndeka dhakondo dhau Estados Unidos. Ee-no ndingali mwana ndanoidhiwa pama ira unooda romeya kondo dhamabomba a nyukiliya, thitho anyakondo tali okozeya li-a mabomba. Kondo yau Vietnam yaireya ndingali universidadi wu California. Ndatovolowa mugulu laa-ima axikolani oira greve. Mapulisia tanoonitamangi-a na mixamboko thitho nanootawa nikothomulanga thitho aona pama namwasa wa wichi okumi-a mi-odi. Yali hora yorucha maningi thitho atu tanodimbinuwela guverno. Atu andale tanopiwa thitho wanoireya greve na vyauwalanga. Uliwethene ali o-iyana mathuulelo unango nafwee vamwasa wa vyevyo vyafuna ireya. Valive a-vwechechana baa-i.

Yawa ya 1970, ndatofwanya basa makumelo adhuwa a gombe la Alaska thitho ndatofwanya kobiri dhinjinji. Moi e-no ndatodhowa wu London, wagunle miyo mota noroma ulendo odhowa wu mavirelo a dhuwa mbwenye kandaidhiwa weo wadhowa miyo. Ndingawendile wa myedi mingasi ndatofiya wu Afrika. Ndhila ndanoogumana  atu enango enao tatawa nyarwa dhagumanana aliwa.

Ee-no namwasa wa vyevyo vyaona miyo thitho uvwa, likundo la Bibilyani loi Satana ngunotonga ilamboi latoroma kala lovweya wa miyo. Mbwenye ndafuna ndingaidhi ira n’nga Nlungu unoiravo vyoi a-vi va vyothene vyevi?

Myedi yo-arela ndatofwanya yowakula. Vira wa hora ndatoroma idhiwa thitho roma dhiveliwana alombwana naa-iyana anjinji tathonyi-edhile ira mbororomeleya wa Nlungu ekene waimbarimbari.

Ndingawelenle wu London, ndatogumanana m’mee fwangule thitho atondiva-a Bibilya. Moi e-no ndingadhowile wu Amsterdam wu Netherlands, wa mboni atondiona ndileringa kundu mwa ndhila vo-indi-edha basa maluju a ndhila thitho atondikami-a ira ndiidhiwe vyongo vinjinji. Ndidhamale ndatodhowa wu Dublin wu Ireland thitho ndatofwanya ofesi ya tambi ya Mboni dha Yohova. Ndingagogodile ndatogumanana na bali Arthur Matthews oi ali wazelu thitho oidhiwa vinjinji. Ndatovepa ira andifunji-enga Bibilya thitho atorumela.

Ndanoofunjedha mo-elelavo rima thitho ndanoleri maningi mabukhu na mabroxura okumi-iwa na Mboni dha Yohova. Wenjedhela va mabukhwao ndanoleri thitho Bibilyalene thitho vyali vyosangalali-a. Migumanoni ya pingo ndanoona a-ima taidhiwanga vyowakula vya vyofuka vyoi atu ofunjedha maningi vyakadhi aliwa tasakasakanga wa vyawa vinjinji ninga vyoi: “Mwasiwa ngwan’ni vailamboi vanoireya vyothakala? N’nga Nlungu mbaani? Chini inoireya mutu akwa?” Afwanga othene tali a Mboni. Vyevyo vyali e-no namwasa oi kandaidhiwana na mutu uliwethene muilamboyo. Aliwa tatoondikami-a ira ndirome m’dhiveliwana Yohova thitho funechecha irana ifunelwee.

Ndabadiziwile mu yawa ya 1972. Vangavirile yawa imbo-i, ndatoroma upainiya thitho gumaneya mu pingo unango ung’ono wau Newry wu Northern Ireland. Ndaira logari Nyumba inango yomangiwa na mabwe, yoi yali vaokene kundu mwa mwango. Munda wali duzi na nyumbiyo mwali ng’ombe thitho ndanokozeela myasanga duzi na ng’ombedho. Vyaoneya ira dhanoovuruwana mopwasedha wu dhithakunanga vyadyide aliwa. Ng’ombedho kadhandiva-a malangi-o mbwenye dhatondikami-a ira ndaonganga myasanga ndiing’anenga atu. Mu yawa ya 1974, ndato-eliwa kala painiya wavakundu thitho ndanoira upainiyawo na Nigel Pitt oi ali fwanga wavarimani.

Hora yenio wu Northern Ireland wanoireya vyauwalanga maningi. Ngumwasiwa atu enango  tanoiwonga ilambwila ira “ilambo ya mabomba na ya mabala.” Kavyali vyailendo ona atu tawananga ndhila, mo-indi-edha basa futi thitho tumeya makaro. Atu tanookangana vamwasa wa ndale thitho vyaireligiau. Mbwenye Apulotesitanti na Akatolika tanoidhiwa ira i-yo a Mboni kaninoira ikundu yandale. Moi ee-no nanoolaleela mothathuwa thitho vo-okala yorucha. Wiliwili anyaa mavandhe tanoidhiwa hora thitho weo wafuna ireya vyauwalanga, ee-no tanooniwenjeli-a naifunelo yoi na-agumanena nyarwa.

Mbwenye hora dhinango nanoogumanana vyongo vyoopi-a. Dambo n’nango miyo na Denis Carrigan oi naliyene ali painiya, natodhowa malaleela sidadi lavakwikwi weo wa-ali a Mboni thitho nali ningadhowileo fendo imbo-i baa-i ndulimu. I-yana unango atoroma nionga ira nili anyakondo ozondela au Britanya venango ali namwasa oi kanaoda onga pama iyongelo ya ilambwiyo. Vyaongile liyevi vyatooniovi-a maningi. Vyaidhiweya ira wanoovwelana na anyakondo, wanoopiwa venango lathiwa valibondoni. Ningali okene nidedi-anga minibasi thitho undhe udidilanga, natoona karo idhowanga wa i-yanule. Angakumile atoaongana alombwana ambili tali karonimo thitho liye anonithonya angali osangalala. Moi e-no alombwanao tatofiya vali i-yovo thitho tatonifuka vyofuka vingasi vyokuza hora yafuna udha minibasi. Minibasiyo ingafiile, aliwa tatoonga na motorista. Kanavwechecha vyaonga aliwa. Minibasinimo kamwali atu ee-no nathuulela ira tasaka-edha vyoi tanipe nakuma sidadinimo. Mbwenye kavyaireile. Vahora yathitha i-yo ndatom’fuka motorista ira: “N’nga atwale tafuka vya i-yo?” Liye atowakula ira: “Ndinouidhiwani thitho ndaawandela vyanyo. Kamukumbanye muli ovuneleya.”

Va gumano wa gawo a waireile wu Dublin mu yawa ya 1976, ndatogumanana na Pauline Lomax, painiya wavakundu akumele wu Englatera. Liye ali rongola ororomeleya, odhiyevi-a thitho obaleya. Liye na balee walombwana Ray tabaliwele mubanja laa Mboni. Vangavirile yawa miyo na Pauline natothelana thitho natodhowanave upainiya wavakundu wu Ballymena wu Northern Ireland.

Natoira urumiwi wa unamaing’anela isa wa hora yoyeva thitho nanoolabela abali-u awu Belfast, Londonderry na visa vinango vyoopi-a. Natolimbi-iwa maningi na iroromelo yaabali naarongoli-u ta-iidhe sakulo, idana thitho mafunji-edho amareligiau aroromela aliwa maningi voroma naifunelo yoi talabelenga Yohova. Thitho Yohova atoaraeli-a noavunela.

Natookala wu Ireland wa vyawa 10. Moi ee-no mu yawa ya 1981 natoitaniwa ira nimavolowe xikola ya Giliyadi, turma numero 72. Ningamadhi funjedhao, natotumiziwa Serra Leoa wu mavirelo a dhuwa wu Afrika.

Nakala m’mba mwa amisionariyo naafwi-u enango 11. M’mbamu mwali kozinya imbo-i, malatrina mararu, mabafwa menli, telefoni imbo-i, makina ofulana vyowara mambo-i na makina oumi-ana vyowara mambo-i. Maluju tanootimatima mo-odedi-edhela. Dhulu wa nyumba watokala machilu thitho vathi vanowenda nyowa dha mwambe.

Angalive ira nakala morucheya, nanoosangalala na urumiwi. Atu tanolemeza Bibilya thitho tanovuruwana mosangalala. Natofunjedha naatu anjinji thitho tatoroma imbarimbari. Atu amuilamboi tandiromola ira “Mr Robert.” Pauline taromola ira “Mrs Robert. Mbwenye vangavirile hora basa latowenjedheleya wu ofesi ya tambi thitho kanavolowa  wiliwili muurumiwini. Ee-no atu tatoroma m’romola Pauline ira “Mrs Pauline” thitho miyo tandiromola “Mr Pauline.” Vyevi vyatom’sangalali-a maningi i-yananga.

Abali tali osauwa mbwenye Yohova anowava-a vyongo vyafuneela aliwa, hora dhinango thitho mundhila dhodabwi-a maningi. (Mat. 6:33) Ndinothuulela rongola unango ana kobiri dhokwakwanela dhogulela vyodya vya dambo limbo-i yoi liye naa-imee tadye. Mbwenye atom’va-a kobiri dhothene dhedho bali unango warenda oi kaana kobiri dhoi agulena mirombwe ya urenda wa malariya. Moi ee-no mo-odedi-edha dambolelo watodha i-yana unango am’mwandele ronguluo ira am’saka-edhele sisilee thitho atom’pagali. Vyongo ninga vyevi vyanoireya wiliwili.

Natokala wu Serra Leoa wa vyawa 9 moi ee-no natotumiziwa wu Beteli yau Nigeria. Na-eno nalabela wu ofesi ya tambi ilukulu. Nalaba basa limbo-ive ninga lalaba miyo wu Serra Leoa. Mbwenye vamwasa wa Pauline, weu wali chinja ulukulu thitho kavyali vyokweya. Liye anolaleela mahora 130 mwedi uliothene, thitho atokaana anamafunjedha Bibilya odhowa vasogolo. Moi e-no liye atova-iwa basa losona thitho anomala malambo manjinji asonanga vyowara vyokauwa. Vyatom’tukulela hora ira alemeele mbwenye atozindiyela ira atu enango tanosimba maningi basa lalaba liye thitho anodhilimbi-edha fwanya ngari dholimbi-a arumiwi afwee ava Beteli.

Kalelo lau Nigeria lali lipya wa i-yo, thitho vatokala vyongo vinjinji vyoi nifunjedhe. Vahora inango bali atodha escritorioni mwanga na rongola unango oi ali angaitaniwile wene va Beteli. Vahora yafuna miyo m’mwenyula, rongoluo atokokora nondioramela. Ndatodabwa maningi. Hora yenio ndatothuulela lemba la Mayirelo 10:25, 26 thitho Apokalipse 19:10. Ndatodhifuka ira n’nga ndikondi-e ira a-aire vyevyi? Mbwenye mombaranya ndatozindiyela ira rongoluo ali angaitaniwile va Beteli thitho vinooneya ira anoidhiwa vinofunji-a Bibilya.

Ndali omangeya vahora yothene yatapanya i-yo. Ndidhamale ndingasakasakile, ndatofwanya ira ronguluwo a-arela mwambo waikalelo oi vahora yenio wanooireyave visa vinango vyailambwiyo. Naalombwanene tanoira vyevi thitho yen’na yali ndhila yothonyi-edha lemezo. Kaali lambela thitho Malembani mutokala vifwanafwani-edho ninga vyevi. (1 Sam. 24:8) Ndatosangalala angalive  ira kandaidhiwa, kandaongile iliyothene yam’sukwali-e rongolangula.

Wu Nigeriya natoidhiwana naabali anjinji tathonyi-edhe iroromelo wa vwawa vinjinji. Kathuulelani vya Bali Isaiah Adagbona. b Liye atofunjedha imbarimbari angali zombwe mbwenye moi ee-no atofwanyeyana vikutwe. Atotumiziwa wu limburo unolokotiwa atu a urenda wa vikutwe oi wa Mboni alio liye baa-i. Angalive ira anooruni-iwa, liye atokami-a atu okwaranya 30 avikutwe ira tafunjedhe imbarimbari thitho weo atokaathi-a mipingo.

Mu yawa ya 1996 natotumiziwa wu tambi ya Kenya. Yen’na yali fendo yoroma welela okoka ilambwiyo kumela va hora yaongile miyo maromelowene. Nakala wu Beteli. Alendo enango tadhecha wu Beteli tali minyani. Aliwa tanotukula vyova-a vyatukula arongola. Dambo n’nango rongola unango ato-iya janelalee lo-ofunga. Angawelenle afwaidhe ira banja n’nango laminyani linaaudya vyodya vyafwaidhe aliwa kwartuniwee. Liye atokuwa notawela vandhe. Minyanio thitho yatokuwa nokumela vajanelani.

Miyo na Pauline natoroma gumaneya pingoni wa Chiswahili. Vangavirile ixihora, ndatowandeliwa ira ndiiri-enga funjedha wa bukhu lava pingo (va-eeni linoidhiweya ira funjedha Bibilya wava pingoni). Mbwenye kandaidhiwa pama iongeloi. Ndanokozeelatu mwasuo naifunelo yoi ndimaodenga leri vyofuka. Mbwenye vyowakula vyaabali vya-iyana vang’ono na vilembiwile, kandaviva. Vyali vyorucha maningi thitho ndanowavwela tangaranga abali na arongola. Ndatosangalala maningi ira noleva rima thitho modhiyevi-a tatorumela ira ndiiri-enga funjedhau.

Natookala wu Kenya wahora yo-okwakwana yawa. Moi e-no mu 1997 natoitaniwa ira nimalabe wu Betel ya wu Brooklyn wu Nova York. Moi e-no natofiya ilambo yoi atu anjinji mbofuma, vyevyo vinodhi-a nyarwa dhinango. (Sang. 30:8,9) Mbwenye angalive ira tali muilambo ninga yei, abali na arongola tatokaana iroromelo yolimba. Aliwa tanolabi-edha hora na vyongo viwa, a-kala ira tadhifumi-e, mbwenye vokami-a basa la gulu la Yohova.

Ee-no wa vyawa vinjinji, nikanle nionanga makristau afwi-u tathonyi-edhanga iroromelo mwamakalelo o-iyana i-yana. Wu Ireland tatothonyi-edha iroromelo angalive ira watokala vyauwalanga. Wu Africa tatothonyi-edha iroromelo angalive ira watokala upawi thitho sakulo. Thitho Estados Unidos tatothonyi-edha iroromelo angalive ira atu anjinji muilambonimo mbofuma. Yohova unosangalala maningi aonanga atu tathonyi-edhanga ira anomdhiveliwana mwamakalelo o-iyana i-yana.

Vyawa vitovira mombaranya maningi “kwaranya ninga mwemo munotamangela yosonana nguwo.” (Yobu 7:6) Va-eeni nili wu sede nlukulu lavailambo yothene wu Warwick wu Nova York thitho ninosangalala dhowanave laba naatu enao anodhivelanadi. Nili osangalala thitho okwakwanana thitho ninoira vyothene vinaode i-yo vokami-a Mweni-u Kristu Yesu, wenuo vachineneeva unofuna dhavelela yotuva wa othene ororomeleya.—Mat. 25:34.