1. N’nga chiimwerumweru iivi na ngari ina i-yo?

WA i-yo othene, ndiimwerumweru ilukulu na ngari yokala wa Mboni dha Yohova! I-yo nino-indi-edha basa dhina la Nlungu nothonyi-edha ira nili ambonee volabanao basa lolalee mosaka anamafunjedha. Ninokala osangalala nakami-a mutu “una mathuulelo apama ofuna mkami-a dhakaana ingumi yo-omala” nokala namalambela wa Nlungu. (Mayir. 13:48) Ninovivwa ninga mwadhivwela Yesu, ana “imwerumweru injinji dhela mwa zimu ochena” vevo anamafunjedhee mwadhidhena aliwa lipoti lapama la kapanya yolaleela.—Luka 10:1, 17, 21.

2. N’nga ninathonyi-edhe a-vi ira nitokaana thindhi mubasa li-u la urumiwi?

² I-yo ninoona basali-u laurumiwi mundhila yapama. Rumiwi Paulo atoonga wa Timoteyo ira: “Wiire polepole na vyoira vyawo thitho na vinafunji-a wee.” Thitho Paulo atodhowanave onga ira: “Uvilele vavyongo vyevi, neri-a waira e-no, unovivulumucha weka thitho naale anouvwela.” (1 Timo. 4:16) Vingumi vinjinji vili vapikisano. Voi ninofuna tongiwana Umwene wa Nlungu, i-yo ninofwanela ira polepole vaokene. Ninoira vyevi nairanga vyongo vinotitimi-a Yohova na vokala olimbi-a na milanyu inolaleela i-yo. (Afil. 1:27) Ninooni-a ira ‘ninoira polepole namafunji-edhwi-u’ nakozeelanga pama basa la muurumiwini thitho mvepa Yohova ira aniraeli-e na-anarome tapanya naatu.

3. N’nga atu anakaena maoneli oi a-vi va milanyu ya Umwene? Ongani ifwanafwani-o?

³ Angalive ira ninokaana thindhi mubasali-u lolaleela, vinooda kala ira atu atatamoniyo tana ifunelo vang’ono venango katinobala milanyu ya Umwene. Onani ifwanafwani-o ya bali Georg Lindal, wenuo ulaleele ekene mamburo o-iyana i-yana ilambo yau Islandia vyawa vya 1929 fiedha 1947. Liye atogawela mamiliyau manjinji amabukhu ogawela, mbwenye kavali namutu m’mbo-ene arumenle imbarimbari. Liye atolemba ira: Atu enango tanodhodhomi-a imbarimbari, mbwenye atu enago katodhowanave akaana ifunelo.” Mamisionario enango tamari-idhe  funja xikola ya Giliyadi tatotumiziwa weo. Angalive ee-no atu tatodhowanave a-bala imbarimabri. Mbwenye vangavirile vyawa 9 atu enango awu Islandiao tatodhivelela wa Yohova no badiziwa. *

4. N’nga ninavivwa a-vi akala ira atu katinobala milanyu inolaleela i-yo?

⁴ Pyosukwali-a atu ta-abalenga milanyu inolaleela i-yo. Ninooda kala ninga Paulo adhivwa “kala osukwala nopiwa rima vinjinji” mwemo atu au Yudeya mwa-aroromela aliwa ira Yesu kaali Mesiya. (Aroma 9:1-3) Venango munodhilimbi-edha lobela thitho mlobelela namafunjedhinyu Bibilya, mbwenye liye kanadhowa vasogolo thitho nyo munoona ira tipama i-yachi funjedha Bibilya na liye. Venango nyo kamunakami-evo mutu fiedha badiziwa. N’nga munofwanela dhiomba landu nothuulelanga ira Yohova kanaraeli-a urumiwinyu? Muyofunjedha yei ninoona vyowakula vya vyofuka viili: 1) Chin’ni inoiri-a urumiwi kala wapama? 2) N’nga chin’ni inofuna i-yo dedi-edha va basali-u?

5. Mwasiwa ngwan’ni basali-u lolaleela hora dhothene kalinowenda pama ninga mwafunela i-yo?

⁵ Bibilya linoonga ee-ni waale tanoira ifunelo ya Nlungu: “Thitho vyoira vyee vyothene vinodha m’mwedela pama.” (Sal. 1:3) Mbwenye vyevyo kavinothapulela ira vyothene vinomwirela i-yo Yohova vinodha kwakwanela ninga munofuna i-yo. Ingumi chodhaliwana pingeya namwasa o-olongomana—wi-u venango atu enango. (Yobo 14:1) I-yavo vyevyo amwidani-u anooda niimwanani-a laleela vamwinjini. (1 Akor. 16:9; 1 Atez. 2:18) N’nga chini inoiri-a urumiwi wa mutu kala wapama? Ninodha ona makundo a Bibilyani anofuna nikami-a wakula yofuka yei.

6. Chini imwiri-idhe Yohova ona urumiwi-u kala wapama?

⁶ Yohova unoochecha dhilimbi-edhawi-u na a-fooka. Yohova unoona basali-u mwapama nalabanga modhivelela na mwaudhivela, mo-obala moda unowachelela atu milanyu. Paulo alembile ira: “Voi Nlungu kai o-olongomana ira adiwale basalinyu na dhivelo lathonyi-edhenyo va dhinalee, voalabela ochena thitho munodhowanave alabela.” (Aeb. 6:10) Yohova unothuulela vilimbi-edha wi-u na udhiveli-u, angalive ira vyo-arelavo vya basali-ulo kai vyapama. Mbwenye madhu a Paulo alembele liye wu Koritiyo anonikuza i-yo malamboano. Liye alembile ira: “Vinoira nyo vabasa la Mbwiye kavinodhowa va-enovene.” Madhu enala anodhowanave kala aimbarimbari wa i-yo, angalive ira vilimbi-edha wi-u kunooda kwakwanela ninga munofuneela i-yo.—1 Akor. 15:58.

7. Chini ifunjedhele i-yo na vyaongile rumiwi Paulo vamwasa wa urumiwee?

⁷ Rumiwi Paulo misionario wapama, leye atookami-a kaathei-a mipingo mipya masidade o-iyana-iyana. Mbwenye atu enango tanoomsanya noonganga ira kaali namafunji-a wapama. Ira avivunelee, Paulo kaongile injiva  waatu aakami-idhe liye kala makristau. I-yavo vyevyo liye alembele ira: “Miyo nditolaba vinjinji.” (2 Akor. 11:23) Ee-no ninga rumiwi Paulo, ninofwanela nithuulelenga ira, wa Yohova, vyofuneya vinjinji kuvilimbi-edha wi-u na a-fooka.

8. N’nga ninauthuulelenga a-vi urumiwi-u?

⁸ Urumiwi-u unomdhiveliwi-a Yohova. Yesu atooruma anmafunjedhee 70 dhowa malaleela. Tangamadhi laleela, aliwa “tatoowelao tangali aimwerumweru.” N’nga chini yairi-ide anamafunjedhala kala aimwerumweru? Aliwa tatoonga ira: “Mbwieni angalive ira minemba yatonivwela vamwasa o-indi-edha basa dhina linyu.” Mbwenye Yesu atoasumulula na moda wathuulela aliwa ira: “Mbwenye kamudhiveliwe na vyevi, ira minemba itoovwelani, mbwenye dhiveliwani mwasa wamadhininyu atolembiwa dhulu.” (Luka 10:17-20) Yesu atoidhiwa ira kai ira anamafunjedhee tanongo kaana dodoliso lodabwi-a muurumiwini. Mwaimbarimbari, i-yo kaniidhi ira mbaatu angasi akaanle makristau namwasa wabasaliwa lolaleelalo. Mwasa wafwanela kalela osangalala anamafunjedhala kaakale viodhile aliwa muuruwini. Mbwenye mwasa ulukulu okalela osangalala ali idhiwa ira vilimbi-edha wiwa nodhivelela wiwa wanoodhiveliwi-a Yohova.

9. Movwelana na lemba la Agalata 6:7-9, vyo-arelavovyee vinodha kalan’ni na-afooke muurumiwini?

⁹ Na-afooke muurumiwi-u, ninodha ganyali ingumi yo-omala. Unolaba na rima othene volaleela no funji-a milanyu yapama, ulimuimbarimbari, ‘dhala nowandela zimu.’ Vyevi vinothapulela rumeli-a ira zimu wa Nlungu unisogolelelnga vaingumii-u. Na-afooke no sukwala, Yohova unolanyedha ira ninodha kaana ingumi yo-omala angalive kanikami-idhe mutu uliwethene fiedhela badiziwa.—Muleri Agalata 6:7-9.

10. N’nga moda unoniwachela atu muurumiwini vinonyindelan’ni?

¹⁰ Mathuulelo aatu anovwelana na vili rimani mwiwa. Yesu atoongamo pama mwasa wa vyevi va ifwanafwani-o yee yoonga namadhala mbeu liye unodhala mbeu vamateya oiyana-iyana, mbwenye, vifwanafwani-o vyee vyothene vyadimovyo, yali pama ndiimbo-i yatova-a vyova-a. (Luka 8:5-8) Yesu uongile ira matheya o-iyana-iyana anoimelela atu amathuulelo o-iyana-iyana enao tawachenle “madhu a Nlungu” mo-iyana-iyana. (Luka 8:11-15) Ninga namadhala mbeu, i-yo kanina kopolo yoodha ulukuli-a mbeu yaimbarimbari rimani mwamutu; vyevyo vinonyindela vakada rima wamutu. Ikundu i-yu chodhowa madhala mbeu ya milanyu ya Umwene. Ninga vyaongile rumiwi Paulo: “Uli wethene unodha wachela yothuvayee movwelana na basalee, a-kala movwelana na vyo-arelavo vya basalee.”—1 Akor. 3:8.

11. N’nga mwasiwa ngwan’ni Nowa ali “namalaleya olongomana” thitho “wapama” (Onani iruthiruthi yavakapani.)

¹¹ Mwari mwa istoriya, arumiwi anjinji a Yohova tatoolaleela atu ta-afuna vuruwana. Mwaifwanafwani-o Nowa ali “namalaleya olongomana” vinooneya ira mu vwa 40 venango 50. (2 Pe. 2:5) Mo-okaikela, Nowa afuna ira atu tamvuruwanenga, mbwenye Yohova kaongile ira vyevyo vinodha ireya. Malo mwa vyevyo, angafunji-idhe ira Nowa aseme mwadiya, Nlungu aongile ira: “Weyo udha volowe mwadiyani vambo-i na a-imaa, i-yanao, na a-iyana a a-imaa.” (Maro. 6:18) Mbwenye Nlungu agamwandele Nowa moda wafuna kalela mwadiya, Nowa anofwanela onelamo ira kaavuruwaniwenga naatu anjinji, thitho katakwakwanemo. (Maro. 6:15) Ninga muidhiwele i-yo, kavali  mutu nambo-ene wa ilambo yen’ne avuruwana Nowa. (Maro. 7:7) N’nga Yohova atom’mona Nowa kala ofooka ninga namalaleya olongomana? Mwaimbarimbari kabe! Nowa atokalave ororomeleya thitho atoirana vyothene Yohova vyam’rumile liye. Vamethoni va Nlungu, liye ali namalaleya wapama.—Maro. 6:22.

12. N’nga namaongela Jeremiya aodile a-vi kalave waimwerumweru muurumiwe angalive ira atu tanokaana mathuulelo othakala waliye?

¹² Namaongela Jeremiya vitomwireela vyoladanana ninga vyevi. Atu a muhore katafuna mvuruwana thitho tanomwidanana. Angalive ee-no, Jeremiya atolaleela mokwaranyedha vyawa 40. Namwasa okalela “ruwaniwa no thomiwa” liye atosukwala fiedhela vothuulela vyo-iyachi izoyee. (Jer. 20:8, 9) Mbwenye Jeremiya kaafookile! Chin’ni yakami-idhe mali-a mathuulelo othakala n’ninga enala nokaana imwerumweur muurumiwee? Liye a-eele mathuulelwee va makundo meli ofuneya. Loroma, milanyu yalaleela liye waatu yaanoava-a “idedi-edho ya sogolo.” (Jer. 29:11) Yanembili, Jeremiya anoonga mwadhina la Yohova. (Jer. 15:16) I-yo thitho ninotapanya naatu milanyu ya idedi-edho thitho dhina la Yohova ninga mbonidhee. I-yo na-elanga mathuulelwi-u vamakundo melala, ninooda kaana imwerumweru, mo-obala moda unothuulela atu.

13. N’nga ninafunjedhavo n’ni va ifwanafwani-o iongile Yesu inofwanyeya va lemba la Marku 4:26-29?

¹³ Ulukula mwauzimo unoireya mwavang’ono na vang’ono. Yesu atofunji-a vyevi mo-indi-edha basa ifwanafwani-o ya lombwana m’mbo-i adhanle mbeu dhee nodhowa magona. (Muleri Marku 4:26-29.) Mbeu dhadhanle liyedho dhaulukula mwa vang’o na vang’ono, liye kaafwanela ira yongo ira mbeudho dhimbaranye ulukula. Ee-no ninga lombwanulee, nyo thitho munofwanela dedi-edha hora yofwanelela fiedha mungaoni vyo-arelavo vyee va basa linyu lolaleela. Mwasa oi ulukula unaireya mwa vang’ono na vang’ono mwamaxikada. Mulimbo lima kanofwanela kanyi-edha mbeudheedho ira dhiulukule mombaranya ninga munofunela liye. Mwandhila imbo-ive kaninofwanela m’kanyi-edha namafunjedha Bibilyi-u dhowa vasongolo mwauzimu mombaranya ninga mwafunele i-yo. Mwaonanga ira namafunjedha Bibilyiinyu unaa dembuwa dhowa vasogolo, kamufooke venango i-yachi. E-no ninga mulimbo lima, saka anamafunjedha tibasa linafwanela kala oleva rima.—Tiy. 5:7, 8.

14. N’nga chiifwanafwani-o iivi inathonyi-edha ira vanooda dimbela ira atu taode nivuruwana?

¹⁴ Tatamo dhinango, vinooda ndimbela vinjinji ira mutu abadiziwe. Onani ifwanafwani-o yaarongola ambili muubalinimwiwa Glady na Ruby Allen. Muyawa ya 1959, aliwa tatoitaniwa ira tamalabe basa laupainiya okaatheya musidadi ling’ono la Quebec, Canada. * Moova amwadamaniwa na mapastore, atu aweo katafuna vuruwana milanyu ya Umwene. Gladys unothuulela ira: “Nanodhowa malaleela mamidhi 8 hora yanamaebe-i vakadha siku, mwavyawa mbiili, kanaodileve fwanya mutu onibala! Tanodhecha valango taniona aluwa funga siwo. Mbwenye i-yo kana-iyachidhe.” Mwavang’ono na vang’ono aatwao tatochinja makalelwiwa. Aliwa tatokala axamwali-u noroma vuruwana milanyu yalaleela i-yo. Malamboano uli mipingo miraru musidadimo.—Esaya 60:22.

15. N’nga lemba la 1 Akoritiyo 3:6, 7, linonifunji-an’ni vabasa losaka anamafunjedha?

¹⁵ Saka anamafunjedha ti basa la othenene. Othene pingoni ninooda kami-a namafunjedha Bibilya fiedha badiziwa. (Muleri 1 Akoritiyo 3:6, 7.) Mofwanafwani-a, unooda mva-a  mutu mwinango tratado venango revista mutu okaana ifunelo. Voi e-no liye unoona ira kanaode vwei-a makundo arevistanimo. Ngumwasiwa, liye unovepa namalaleya mwinango ira aire ulendo owelela wamutuo. Namalaleya unanguo unoroma funjedha Bibilya wavanyumbani. Vira wa hora, liye unooda vepa abali naarongola o-iyana-i-yana, ira taode mvelelala vodhowa mafunjedha Bibilya, vakada bali uliwethene unolimbi-a namafunjedha mundhila dho-iyana-i-ya. Bali uliwethene unooda kami-a e-lela ma-inje mbeu ya imbarimbari. Ngumwasiwa, mutu abadiziwa, othene tairire ikundu yo-anda yauzimuyo tanooda sangalala vambo-i.—Juwau 4:35-38.

16. Angalive ira kamunooda irana vinjinji murumiwi, mwasiwa ngwani ninokala aimwerumweru?

¹⁶ Venango nyo kamuna ingumi yapama venango kopolo ira mulabe basa lolaleela. Angalive e-no munooda kalave aimwerumweru na vyevyo vinaode nyo laba. Onani ifwanafwani-o ya Mwene Davide liye vambo-i naanyatropee anofwanela wana kondo na amalikita ira kavunele mabanjiwa nowawaka vyongo viwa. Mbwenye anyatropee okwakwana 200 tatowa-eya vinjinji vowana kondo thitho tatoo-alela nduli nosamelanga mitolo. Davide na anyatropeeala tatooganyali vakondwila thitho tatooda tukula vyongo vya pereso yavadhulu vyamwidaniwao. Davide atoawandela ira vyongo vyapreso yavadhuluvi vigawiwe sasawa waalombwana ta-arele amwidaniwale na alombwana a-alilena mitolo. (1 Sam. 30:21-25) Vimbo-ive vinooireya na basali-u losaka anamafunjedha. Imwerumweru inokalavo vamwasa wa basali inofwanela kala yaatu othene, venango othene tairile ikundu tavivwe pama.

17. N’nga ninomsimba Yohova namwasawan’ni?

¹⁷ Ninosimba Yohova namwasa waudhivelee na munoonela liye basali-u. Liye utoidhiwa ira i-yo kaninofwanela kanyi-edha atu nivuruwana nokala anamalabee. Angalive ee-no liye unoing’anechecha dhilimbi-edha wi-u na udhivela una i-yo wa liye, thitho unoniva-a yotuva na vyevyi. Liye thitho unonifunji-a ira niode kaana imwerumweru na vinoira i-yo muurumiwini. (Juwau 14:12) Ninooda kaana imbarimbari ira, na-afooke ninooda kala osangalala na basali-u!