1. N’nga mutu uliwethene unofwanela sakula iran’ni?

 MALAMBOANO atu anofwanela sakula vamwasa ofuneya maningi. N’nga aliwa anodha sakula kala uikundu ya Yohova Nlungu ninga ofwanelela tonga vyopanduchiwa vyothene, venango anodha sakula kala uikundu ya Satana namanami-a, wenuo uli mwidanee wauwalanga? Kavali unaonge ira kali ikundu iliyothene vavikundu vilivi. Vinofuna sakula mutu uliwethene vinodha kuza sogololee dhowa nodhowa. (Mat. 25:31-33, 46) Va “nyarwa ilukulu,” unodha e-liwa izindiyelo yoi avulumuchiwe venango anongiwe.—Apok. 7:14; 14:9-11; Zakiy. 9:4, 6.

2. a) N’nga lemba la Aebere 10:35-39 linonilimbi-a iran’ni? b) N’nga bukhu la Apokalipse linonikami-a a-vi?

² Muleri Aebere 10:35-39. Akala musakunle kala uikundu ya utongi wa Yohova, mutosakula pama maningi. Va-eni muli ofunechecha kami-a atu enango ira naaliwene thitho tasakule pama. Munooda i-ndi-edha basa makundu abukhu la Apokalipse ira mwaakami-e. Bukhu lodabwi-ali linoonga vinofuna dhaireela atu anomruni-a Yohova, mbwenye linoonga thitho maraeli-o anofuna dhakaana atu ororomeleya ali uikunduyee. Ninoira pama nathuulelanga makundo aimbarimbarala. Irana vyevi unodha nikami-a kala osikimiza ira nidhowenave mlabela Yohova. Wenjedhela vevo, ninooda i-ndi-edha basa makundo anofunjedha i-yo vokami-a atu ira tasakule mlabelanga Yohova, thitho ira ta-a-iye.

3. N’nga ninofuna nitapanyen’ni muyofunjedha yei?

³ Wari mwayofunjedha yei ninotapanya vyofukavi: N’nga chini inofuna dhaireela atu ale ali uikundu ya utongi wa Nlungu? N’nga chini inofuna dhaireela atu ale, anosakula  kala uikundu ya ilombo yofiila maningi yoongiwa mubukhu la Apokalipse?

4. N’nga rumiwi Juwau aoni Yesu angali dhulu na gulu liivi?

⁴ Rumiwi Juwau atoona masopenya amagulu meli aatu, ale ali uikundu ya utongi wa Yohova thitho anofuna dhakaana ingumi yo-omala. Gulu loroma muli atu 144.000. (Apok. 7:4) Aliwa tatukuliwile vailambo yavathi ira tamakale vambo-i na Yesu Muumwenee dhulu. Aliwa vambo-i na Yesu anodha tonga ilambo yothene yavathi. (Apok. 5:9, 10; 14:3, 4) Juwau atoona masopenya angaimenle vambo-i na Yesu vadhulu vamwangoni wa ziyoni.—Apok. 14:1.

5. N’nga chini inofuna aireela a 144.000 vachineneeva?

⁵ Wavyawa vinjinji, atu oinjiva takadhi tasakuliwanga ira tamakale mugulu la 144.000. (Luka 12:32; Aroma 8: 17) Mbwenye Juwau atowandeliwa ira oyeva mwaatu enala anodha kala tanganave ingumi vailamboi malambo omari-a. Nyarwa ilukulu ya-anarome, atu enala oi “mbo-alela,” anodha e-liwa “izindiyelo” yomari-a yothonyi-edha ira Yohova utowarumela. (Apok. 7:2, 3; 12:17) Ee-no wari mwanyarwa ilukulu anodha tukuliwa dhowa dhulu ira tamagumane naafwiwa a 144.000, enao akwide tangali ororomeleya. Weo aliwa anamatonge vambo-i na Yesu Muumwene wa Nlungu.—Mat. 24:31; Apok. 5:9, 10.

6-7. a) N’nga Juwau aoni thitho gulu liivi, n’nga ninofunjedhavon’ni va gulu leli? b) N’nga mwasiwa ngwan’ni ozoziwa ali vailamboi na “mwinji lukulu” anofwanela sangalala na vili va Apokalipse kapitulu 7?

⁶ Angamadhi ona mwinji odhowa dhulu, Juwau “atoona mwinji lukulu.” Mo-iyana na a 144.000, mwinji wanambilula numerwee kinoidhiweya. (Apok. 7:9, 10) N’nga ninowandeliwa vyoi a-vi vyokuza mwinji wen’na? Juwau atowandeliwa ira: “Enala mbaale akumile munyarwa ilukulu, thitho atofula madheresiwa noacheni-a na sangari ya mwana Libila.” (Apok. 7:14) “Mwinji lukulula” wadhavulumuwa vanyarwa ilukulu, unodha kala vailamboi thitho unodha sangalala namaraeli-o manjinji.—Sal. 37:9-11, 27-29; Sang. 2:21, 22; Apok. 7:16, 17.

⁷ Akala nisakuliwile ira nidhadhowe dhulu venango nidhakale vailamboi, n’nga ninodhiona ira nili gulu laatu ale oi vinofuna dhaaireela piongiwile va Apokalipse kapitulu 7? Nidhionenga e-no. Yen’na inodha kala hora yosangalali-a maningi wa magulu meli a Nlugwala! Ninodha kala aimwerumweru maningi namwasa oi, natosakula kala uikundu ya utongi wa Yohova. N’nga bukhu la Apokalipse linoniwandela vyongo viivi vyokuza nyarwa ilukulu?—Mat. 24:21.

8. N’nga nyarwa ilukulu inodha roma a-vi, thitho inodha kuza a-vi atu anjinji?

⁸ Ninga muongele yofunjedha ivirile, vachineneeva anamatonga ailamboi anodha mdhimbinuela Babulo lukulu, wenuo unoimela mareligiau othene onama. (Apok. 17:16, 17) Weo unodha kala maromelo a nyarwa ilukulu. N’nga vyevyo vinodha iri-a ira atu anjinji tarome mlabela Yohova? Kabe. Malomwee va Apokalipse kapitulu 6 vonooni-a ira vohora yoruchila, atu ta-anamlabela Yohova anodha funafuna vuneliwa naatu andale thitho amalonda enao anofwanafwani-edhiwa na mimwango. Namwasa oi aliwa katinodha kala ikundu ya Umwene wa Nlungu, Yohova unodha aona ira mboruni-a.—Luka 11:23; Apok. 6:15-17.

9. N’nga atu a Yohova anodha ira a-vi vyongo mo-iyana naatu enango vanyarwa ilukulu, n’nga vyo-arelavovyee vinodha kala vyoi a-vi?

 ⁹ Onga mwaimbarimbari anamalaba a Yohova anodha ira vyongo mo-iyana maningi naatu vahora yorucha ya nyarwa ilukulu. Aliwa anodha kala gulu limbo-i linofuna dha labelanga Nlungu vailamboi thitho anodha kondanga kala uikundu ya “ilombo.” (Apok. 13:14-17) Vyevi vinodha takaleliwi-a maningi atu ale anomruni-a Yohova. Vyo-arelavo vyee pyoi vwelano wa vilambo unodha dhimbinuela atu a Nlungu vailambo yothene yavathi. Bibilya latoongelatu ira vinofuna dhaira vilambo kudhimbinuela wa gogi wamagogi.—Zakiy. 38:14-16.

10. Movwelana na lemba la Apokalipse 19:19-21, n’nga Yohova unodha ira a-vi atwee tadha dhimbinueliwa?

¹⁰ N’nga Yohova unodha ira a-vi na dimbinueliwa wauwalanga weu? Liye unoniwandela ira: “Thakaleliwa wanga unodha kumela punoni mwanga.” (Zakiy. 38:18, 21-23) Va Apokalipse kapitulu 19 vonoonga vinofuna dhaireya vasogolovee. Yohova unodha ruma Mwanee ira adhavunele atwee thitho gonji-a amwidaniwa. Yesu unodha koma kondwila vambo-i “namagulu akondo ali dhulu” enao ali angelo ororomeleya thitho a 144.000. (Apok. 17:14; 19:11-15) N’nga vyo-arelavo vakondwila vinodha kala vyoi a-vi? Atu thitho anamatonga anomruni-a Yohova anodha nongiwelatu!—Muleri Apokalipse 19:19-21.

11. N’nga chini inofuna dhakala vachimake vavyoireya vya bukhu la Apokalipse?

¹¹ Kathuulela mwemo atu ororomeleya vailamboi munofuna aliwa dhavwela tadha vulumuwa vonongiwa waamwidani a Nlungu! Yen’na inodha kala hora yosangalali-a maningi! Angalive ira dhulu unodha kala sangalala, Babulo nlukulu adhanongiwa, vanodha kala vyongo vinango vinofuna dhairi-a ira sangalalao uwenjedheleye maningi. (Apok. 19:1-3) Unodha kala “thelana wamwana Libila” wewo unofuna dhakala vachimake vavyoireya vya bukhu la Apokalipse.—Apok. 19:6-9.

12. Ninga mwemo lemba la Apokalipse 21:1, 2 munothonyi-edhela aliwa, n’nga thelana wamwana Libila unodha ireya e-lini?

¹² N’nga thelanau unodha ireya e-lini? A 144.000 anodha kala tangamadhi dhowa dhulu kondo ya Arumagedo ya-anarome. Mbwenye ye’na kinodha kala hora ya thela wamwana Libila. (Muleri Apokalipse 21:1, 2.) thelanau unodha ireya vasogolo voi kondo ya Arumagedo itomala thitho amwidani othene a Nlungu tamala nongiwa.—Sal. 45:3, 4, 13-17.

13. N’nga thela wamwana Libila unodha thapulelan’ni simbwasimbwa wa Yesu na ozoziwa?

¹³ N’nga thelana wamwana Libila unodha thapulelan’ni wa Yesu na ozoziwa? Mofwanafwana na thelana unovwelani-a lombwana na-iyana, thelana opipirisau unodha iri-a ira Yesu Kristu wenuo uli Mwene avwelane na 144.000, enao ali “anamatheliwee.” Wewo unodha kala kaathei-iwa wa namatonga mpya unofuna dhatonga ilamboi wavyawa 1.000.—Apok. 20:6.

14-15. N’nga va Apokalipse kapitulu 21 vanofwanafwani-edha a 144,000 nan’ni? (Muone iruthiruthi yavakapani.)

¹⁴ Thitho va apokalipse kapitulu 21 vanofwanafwani-edhela a 144.000, na sidadi lobaleya maningi linoromuliwa ira “Yerusalemu mpya.” (Apok. 21:2, 9) Sidadilo likaathi-iwile vamabwe 12 olembiwa “madhina 12 aarumiwi 12 a mwana Libila.” Mwasiwa ngwan’ni Juwau atodabwa na vyevi? Namwasa oi atoona dhinalee lingalembiwile va limbwe limbo-i mwamabwao.  Ye’na yali ngari ilukulu maningi!—Apok. 21:10-14; Aef. 2:20.

¹⁵ Kavali sidadi lobaleya ninga lelo. Latokaana rapa lukulu losakanyiwana oro osaka-edhiwa pama, milango 12, namachi-i obalei-iwa namabwe apereso yavadhulu, thitho sidadilo latoweziwa pama maningi. (Apok. 21:15-21) Mbwenye vanooneya ira vato-alelavo yongo inangojee! Kaonani thitho vinoniwandela Juwau, liye aongile ira: “Kandioni kachisi sidadinimo, neri-a kachisio wali wa Yohova Nlungu Wakopolo dhothene na wamwana Libila. Sidadilo kalafuneelave wala wa dhuwa venango wa mwedi, neri-a titimi-o la Nlungu lanowali-a, thitho nyale yomoneela ali mwana Libila.” (Apok. 21:22, 23) Atu anofuna dhakala uikundu ya Yerusalemu mpya, anodha kala na Yohova. (Aeb. 7:27; Apok. 22:3, 4) E-no, Yohova na Yesu mbaanya kachisi wa sidadilo.

16. N’nga chini inofuna dhaireela atu Muutongi wavyawa mili wa Umwene wa Nlungu?

¹⁶ Ozoziwa anosangalala maningi tathuulelanga vya sidadi leli. Mbwenye naaliwe thitho anodedi-edhela dhakala vailamboi, anosangalala na sidadili. Muutongi wa vyawa 1.000 wa Umwene wa Nlungu, Yerusalemu mpya unodha dhana maraeli-o o-oongeya. Juwau atoona maraeli-ala tawendanga ninga “i-nje wa ma-inje aingumi.” Uvikundu vyothene vya-injuo watokala “miri yaingumi” yeniyo ya’na mathakuru “oili-ana maziza aatu.” (Apok. 22:1, 2) Atu othene anofuna dhakaana ingumi vailamboi anodha kaana ngari yoganyali na vyongo vyevi. Mwavang’ono navang’ono atu othene ovwela anodha kami-iwa ira takale olongomana. Kaunadha kala bulela, uvwa vyopa venango ula namwasa wa nyarwa.—Apok. 21:3-5.

17. Movwelana na lemba la Apokalipse 20:11-13, n’nga mbaani unofuna dha sangalalana maraeli-o muutongi wavyawa 1.000?

¹⁷ N’nga mbaani anofuna dhasangalalana maraeli-o enala? Voroma, ndi mwinji lukulu unofuna dha vulumuwa vaarumagedo, thitho a-ima anofuna dha baliwa muilambo ipya. Mbwenye va Apokalipse kapitulu 20 vatokala yolanyedha yoi atu okwa anodha venyathi-iwa. (Muleri Apokalipse 20:11-13.) “Olongomana” na ororomeleya ale takwide vambo-i naatu “o-olongomana” ale ta-ava-iwile ngari yofunjedha vya Yohova anodha  venyathi-iwa vailamboi. (Mayir 24:15; Juwau 5:28, 29) N’nga vyevi vinothapulela ira uliwethene unodha venyathi-iwa ira akaena ingumi vailamboi vahora ya utongi wavyawa 1.000? Kabe. Atu ale takondile ngari yomlabela Yohova vahora ya’na aliwa ingumi, katinadha venyathi-iwa. Aliwa tangava-iwile ngari, tatothonyi-edha ira katali ofwanelela kaana ingumi paradaizoni.—Mat. 25:46; 2 Atez. 1:9; Apok. 17:8; 20:15.

18. N’nga vyongo vinodha kala a-vi vailamboi, vyawa 1.000 vyadhamala?

¹⁸ Vyawa 1.000 vyadhamala atu othene vailamboi anodha kala olongomana. Thitho Kavali mutu unofuna dhakaana vyodawa vyokumela wa Adamu. (Aroma 5:12) Tembeleliwa wa vyodawa vya Adamu vinodha kala vyangakumi-iwilevo. Vyevyo vinothapulela ira atu othene vailamboi “anodhakaana ingumi” thitho kala olongomana komoni wavyawa 1.000.—Apok. 20:5.

19. Mwasiwa ngwan’ni vanodha funeela wesedhiwa omari-a?

¹⁹ “Ninoidhiwa ira Yesu atokalave olongomana vyawesedhiwa liye na Satana.” N’nga atu othene tadhakala olongomana vahoriyo anodha kalave ororomeleya Satana adhava-iwa ngari yoawesedha? Uliwethene unodha wakula yofuka yei Satana adhathathuliwa lindini vasogolo vavyawa 1.000. (Apok. 20:7) Atu ale anofuna dhakala ororomeleya vavyowesedhiwa vyomari-avi, anodha kaana ingumi yo-omala thitho anodha sangalala na ufulu waimbarimbari. (Aroma 8:21) Atu anofuna dhakala uikundu ya namanami-a vahora yeniyo, anodha nongiwa modhowa nodhowa vambo-i na viwandavyee.—Apok. 20:8-10.

20. N’nga munovivwa a-vi mwathuulela vyamaulosi osangalali-a anofwanyeya mubukhu la Apokalipse?

²⁰ N’nga munovivwa a-vi vasogolo votapanya mogwandela vili mubukhu la Apokalipse? N’nga kai vyosangalali-a dhifwanafwani-edha mwangalivo vahora inofuna dhakwakwaneli-edhiwa maulosala? N’nga vinouiri-ani kala ofunechecha itanela atu enango ira talambelenga na-iyo Nlungu waimbarimbari? (Apok. 22:17) Namwasa osangalalana vyongo vyova-a chidhwi vinofuna ireya sogolou, rimi-u unonilimbi-a onga ninga vyaongile rumiwi Juwau ira: “Amee! Mbwiyeni Yesu mudhe.”—Apok. 22:20.