Komɛla masanga mingi ezali mpenza mabe?
Engebene Biblia
Komɛla masanga mingi ezali mpenza mabe?
BANDA bambula ebele, mosani oyo amekolaka moto oyo alangwe masanga oyo asɛkisaka bato, amonanaka mingi na teyatre to na televizyo. Atako basani yango basalaka kaka mpo na kosɛkisa bato, masɛki na bango emonisaka likanisi oyo bato mingi bazalaka na yango mpo na komɛla mingi; bamonaka ete kolangwa masanga ezali bolɛmbu, kasi esalaka mpenza mabe te.
Nzokande, makama oyo eutaka na kolangwa masanga ezalaka likambo ya kozwa na lisɛki te. Ebongiseli ya mokili mobimba mpo na bokolɔngɔnɔ ya nzoto etángi kolangwa masanga na esika ya liboso kati na makambo oyo ebebisaka bokolɔngɔnɔ ya nzoto ya moto, na mokili mobimba. Balobaka ete longolá komipesa na likaya, komɛla masanga mingi ebomaka mpe ebɛlisaka bato mingi koleka biloko nyonso mosusu oyo bato bakómaka baombo na yango. Mpe kaka na États-Unis, babimisaka mbongo koleka badolare miliare 184 mbula na mbula mpo na yango.
Atako bayebi bongo, bato mingi bazali kaka kozwa likambo yango na lisɛki. Ata soki bayebaka ete kolangwa masanga esukaka na mabe, kasi bamonaka mabe moko te na komɛlaka mingi mwa mbala mokomoko. Na mikili mosusu, bilenge mingi bakanisaka ete soki babandi kolangwa masanga, yango ekomonisa ete bakómi mikóló. Mpe atako bibongiseli oyo etalelaka bokolɔngɔnɔ ya nzoto ya bato ezali kokebisa likambo yango, ezala mikoló to bilenge bakómi komɛla mingi kelelo, elingi koloba komɛla molangi moko to mibale mbala moko kozanga kopema. Yango wana, ezali likambo ya kokamwa te ete bato mosusu bámituna
soki komɛla masanga mingi ezali mpenza mabe. Biblia elobi nini mpo na yango?Vinyo mpe masanga ya makasi—Likabo euti na Nzambe
Mikapo mingi ya Biblia elobeli vinyo mpe masanga ya makasi. Mokonzi Salomo akomaki boye: ‘Kendá, lyá kwanga na yo na esengo mpe mɛlá vinyo na yo na motema na kosepela, mpo ete Nzambe andimi misala na yo sasaipi.’ (Mosakoli 9:7) Mokomi na Nzembo andimaki ete Yehova Nzambe azali Mopesi ya “vinyo oyo esepelisaka motema na moto.” (Nzembo 104:14, 15, NW) Emonani polele ete vinyo ezali moko ya makabo oyo Yehova apesi lokola mapamboli mpo na bato.
Ezali polele ete Yesu apekisaki te komɛla vinyo. Kutu, likamwisi ya liboso oyo asalaki ezalaki mai oyo abongolaki yango vinyo ya kitoko na fɛti moko ya libala. (Yoane 2:3-10) Asalelaki mpe vinyo lokola elembo oyo ebongi mpo na komonisa makila na ye, ntango abandisaki Elambo ya Mpokwa ya Nkolo. (Matai 26:27-29) Biblia emonisi mpe ete vinyo ezali nkisi, mpamba te ntoma Paulo alendisaki Timote ‘asalela mwa vinyo moke mpo na estoma na ye.’—1 Timote 5:23; Luka 10:34.
Kolekisa ndelo te
Tósimba ete Paulo alendisaki komɛla bobele “mwa vinyo moke.” Biblia ekweisi polele komɛla masanga makasi na kolekisa ndelo. Na Mobeko oyo Nzambe apesaki Yisalaele, soki mwana azali matoi mangbongi mpe motomboki, azali na lokoso mpe azali kolangwa masanga, esengelaki kobamba ye mabanga tii akokufa. (Deteronome 21:18-21) Banganga-nzambe ya Bayuda bazalaki na ndingisa ya komɛla mwa masanga ntango bazali kosala mosala na bango ya bonganga te. Kasi, bapekisaki bango komɛla masanga ya makasi ntango bazali kosala misala na bango ya bonganga, soki te bakobomama. (Levitike 10:8-11) Bambula mingi na nsima, bakebisaki baklisto ya ekeke ya liboso ete balangwi masanga “bakozwa libula ya bokonzi ya Nzambe te.”—1 Bakolinti 6:9, 10.
Lisusu, na etinda oyo Paulo apesaki Timote, alobaki ete baoyo bazali kokamba lisangá basengeli te kozala ‘balangwi-masanga oyo baswanaka na bato’ to ‘bato oyo bamipesá na ebele ya vinyo.’ * (1 Timote 3:3, 8) Kutu, Biblia epesi etinda ete balangwi-masanga oyo balingi kobongola motema te bábimisama na lisangá. (1 Bakolinti 5:11-13) Ndenge Makomami eyebisi yango polele, ‘vinyo ezali motyoli.’ (Masese 20:1) Komɛla masanga makasi na kolekisa ndelo ekoki kosilisa mayele ya moto mpe kobebisa bososoli na ye.
Mpo na nini Liloba ya Nzambe epekisi komɛla masanga mingi?
Yehova, ‘ye oyo azali kolakisa biso mpo na litomba,’ ayebi ete ntango tolekisi ndelo na likambo moko, tosukaka na komiyokisa mpasi mpe koyokisa basusu mpasi. (Yisaya 48:17, 18) Ezali mpe bongo na likambo etali komɛla masanga ya makasi. Liloba ya Nzambe etuni mituna oyo: “Banani na mpasi? Banani na mawa? Banani na kowelana? Banani na koimaima? Banani na mpota na mpamba? Banani na miso motane?” Epesi eyano oyo: “Baoyo bakoumelaka komɛla masanga, baoyo bakokenda komekaka vinyo esanganisami ndenge na ndenge.”—Masese 23:29, 30.
Bato mingi, soki bamɛli masanga mingi, basalaka makambo ya bozoba mpe bamityaka na likama: batambwisaka motuka ntango balangwe mpe yango etyaka bomoi na bango mpe ya bato mosusu na likama, bakómaka selesele na mwasi to mobali ya moto mosusu mpe yango etyaka mobulu na mabala, balobaka to basalaka makambo ya bozoba to mpe ya bosɔtɔ. (Masese 23:33) Ezali solo ndenge balobaka ete kolangwa masanga ezali moko ya makambo oyo ezali kobebisa bato lelo. Tokoki kokamwa te soki Nzambe akebisi ete: “Zalá elongo na bamɛli na masanga te”!—Masese 23:20.
Na Bagalatia 5:19-21, Paulo atángi kolangwa masanga mpe bilambo ya mbindo lokola “misala ya mosuni” oyo ekeseni na mbuma ya elimo ya Nzambe. Soki ozali komɛla masanga mingi okobebisa boyokani na yo na Nzambe. Yango wana, tomoni polele ete baklisto basengeli koboya kolekisa ndelo na komɛla masanga ya makasi.
[Maloba na nse ya lokasa]
^ par. 11 Lokola bakɛngɛli mpe basaleli na misala basengeli kozala ndakisa mpo na etonga na bwanya mpe na etamboli na bango, mpe komonisa na makoki na bango nyonso mitinda ya Yehova oyo eleki nyonso, baklisto mosusu basengeli mpe kosalela etinda yango.