ELOBELI TITRE YA EZIPELI | MPO NA NINI KOZALA SEMBO?
Bosembo esilá ngala?
Hitoshi azalaki kosala na biro moko ya comptabilité na Japon, oyo elukelaka bato misala. Ntango ye ná mokonzi na ye ya mosala bazalaki kosala bakalkile ya mbongo oyo kompanyi na bango ekɔtisi, mokonzi na ye ayebisaki ye asala lapolo ya lokuta. Hitoshi ayebisaki ye ete lisosoli na ye ekotungisa ye soki asali bongo. Yango wana, mokonzi yango ayebisaki ye ete soki aboyi, akolongwa mosala mpe nsukansuka alongwaki mosala.
Na basanza oyo elandaki, Hitoshi alɛmbaki nzoto mpo elikya ya kozwa mosala mosusu ezalaki te. Kasi, ntango bazalaki kotuna ye mituna mpo bázwa ye na mosala mosusu, Hitoshi alobaki ete akoki te kosala mosala oyo ezangi bosembo. Moto oyo azalaki kotuna ye mituna yango alobaki na ye boye: “Makanisi na yo ezali kokamwisa!” Bandeko mpe baninga ya Hitoshi balendisaki ye akangama na ekateli na ye ya kozala sembo, ata bongo akómaki komitungisa mwa moke. Na ndakisa, alobaki boye: “Nakómaki komituna soki kotosa mateya ya Nzambe oyo nandimaka ezali mpenza likanisi ya malamu.”
Likambo oyo Hitoshi akutanaki na yango emonisi ete moto nyonso te nde alingaka bosembo. Kutu, bato mosusu bakoki komona yango lokola kilo moko boye, mingimingi na makambo ya mombongo. Mwasi moko oyo asalaka na Afrika ya Sudi, alobaki boye: “Mingi ya bato oyo tosalaka na bango bazalaka sembo te, mpe na bantango mosusu batyaka ngai mbamba makasi nasala lokola bango.”
Lokuta nde ezali lolenge moko ya kozanga bosembo oyo epalangani mingi lelo. Eleki mwa bambula, ankɛtɛ moko oyo Robert Feldman, moto moko ya pisikoloji na iniversite ya Massachusetts na Amherst asalaki, emonisaki ete mikóló mingi (60%) bakosaka ata mbala moko nsima ya miniti zomi nyonso ntango bazali kosolola. Feldman alobi boye: “Ankɛtɛ yango ekamwisaki mpenza. Tokanisaki te ete kokosa ekoki kozala likambo oyo bato mingi basalaka mokolo na mokolo.” Ekamwisaka ndenge bato mingi balingaka te bákosa bango atako ebele ya bato bakosaka.
Mpo na nini kokosa, koyiba mpe makambo mosusu nyonso ya kozanga bosembo ezali mingi lelo? Na nini kozanga bosembo etali bato nyonso? Oyo eleki ntina, ndenge nini tokoki kosala mpo tómikɔtisa te na makambo wana ya kozanga bosembo?