Mituna ya batángi
Mituna ya batángi
Ntango nini bokonzi ya Anglo-américain ekómaki nguya ya nsambo ya mokili mobimba oyo Biblia esakolaki?
▪ Ekeko monene oyo Mokonzi Nebukadenezare amonaki na ndɔtɔ emonisi te bikólo nyonso oyo elekaki na nguya na mokili mobimba. (Dan. 2:31-45) Emonisi kaka bikólo mitano ya nguya oyo enyokolaki basaleli ya Nzambe, kobanda na eleko ya Danyele.
Ndimbola oyo Danyele apesaki mpo na ekeko monene yango emonisi ete bokonzi ya Anglo-américain esengelaki kolonga Roma te, kasi nde kouta na Roma. Danyele amonaki ete ebende ya makolo ya ekeko yango ekiti tii na makaka mpe na misapi. (Na makaka mpe na misapi, ebende yango esangani na mabele ya lima.) a Yango emonisi ete bokonzi ya Anglo-américain, oyo ezali nguya ya mokili mobimba, esengelaki kouta na makolo ya ebende. Masolo ya kala emonisi ete makambo esalemaki mpenza bongo. Grande-Bretagne ezalaki eteni ya Ampire ya Roma, kasi ebandaki kokóma makasi na nsuka ya bambula ya 1700. Na nsima, États-Unis d’Amérique ekómaki ekólo moko ya makasi. Nzokande, nguya ya nsambo ya mokili mobimba oyo Biblia elobeli ebimaki naino te. Mpo na nini? Grande-Bretagne ná États-Unis esalaki naino te makambo minene elongo. Bikólo yango esalaki elongo na Etumba ya Liboso ya mokili mobimba.
Na ntango wana, “bana ya bokonzi” bazalaki kosala mosala na bango mingimingi na États-Unis, mpe biro monene na bango ezalaki na Brooklyn, na etúká ya New York. (Mat. 13:36-43) Bakristo mosusu oyo batyami mafuta na elimo bazalaki kosakola na bikólo oyo ezalaki na nse ya boyangeli ya Grande-Bretagne. Na Etumba ya Liboso ya mokili mobimba, Grande-Bretagne esanganaki na États-Unis mpo na kobundisa banguna na bango. Lisusu, lokola bolingo ya ekólo ekómaki makasi na ntango ya etumba, bikólo yango eyinaki baoyo bazalaki na kati ya momboto ya “mwasi” ya Nzambe, epekisaki mikanda oyo bazalaki kobimisa mpe etyaki na bolɔkɔ baoyo bazalaki kokamba mosala ya kosakola.—Em. 12:17.
Na yango, na kolanda bisakweli ya Biblia, nguya ya nsambo ya mokili mobimba ebimaki te na nsuka ya bambula ya 1700, ntango Grande-Bretagne ekómaki ekólo ya makasi. Nguya ya nsambo ya mokili mobimba ebimaki nde na ebandeli ya mokolo ya Nkolo. b
[Maloba na nse ya lokasa]
a Mabele ya lima oyo esangani na ebende ezali komonisa bato oyo bazali na kati ya bokonzi ya Anglo-américain, nguya oyo ezali lokola ebende. Bato yango oyo bamonisami na mabele ya lima bazalaki kopekisa bokonzi ya Anglo-américain ezala makasi ndenge esengeli.
b Ndimbola oyo esemboli makanisi oyo ezali na lokasa 57, paragrafe 24 ya buku Esakweli ya Danyele mpe makambo oyo ezali na elilingi ya nkasa 56 mpe 139.
[Elilingi na lokasa 19]
Bandeko mwambe ya biro monene, oyo bakɔtaki bolɔkɔ na sanza ya Yuni 1918
