SOKI outi kobala sika, yo mpe okutani na mikakatano ya ndenge wana? Ozali komona lokola ete molongani na yo akómi na bizaleli oyo azalaki na yango te ntango bozalaki naino bafianse? Ndenge nini okoki kosala mpo “bampasi ya mokolo na mokolo oyo babalani bakutanaka na yango” ekómela yo mingi te?​—1 Bakorinti 7:28, Biblia Today’s English Version.

Ya liboso, kokanisa te ete lokola bobalani yo ná molongani na yo bokɔmeli na makambo ya libala. Ekoki kozala ete ntango ozalaki monzemba oyekolaki bizaleli malamu mpo na ndenge ya kofanda na bato, mpe ekoki kozala ete obongisaki lisusu bizaleli yango ntango bozalaki bafianse. Kasi, libala ekotinda yo omonisa lisusu bizaleli yango na ndenge mosusu ya sika mpe ekoki kosɛnga obakisa bizaleli mosusu. Okoki kosala mabunga? Ee. Okoki kokóma na bizaleli oyo esengeli? Ee!

Ndenge malamu ya kobongisa lisusu bizaleli na yo ezali ya koluka toli epai ya moto oyo ayebi mpenza likambo yango mpe kosalela batoli oyo akopesa yo. Moto oyo ayebi mpenzampenza makambo ya libala ezali Yehova Nzambe. Kutu, Ye nde asalá biso na mposa wana ya kobala. (Ebandeli 2:22-24) Simbá ndenge Liloba na ye Biblia ekoki kosalisa yo olonga mikakatano mpe okóma na bizaleli oyo osengeli na yango mpo na kosala ete bólekisa malamu mbula ya liboso ya libala na bino.

Mokakatano ezali wapi?

Keiji *, mobali moko  oyo afandaka na Japon, azalaki ntango mosusu kobosana ete bikateli oyo azalaki kozwa ezalaki kopesa mwasi na ye mpasi. Alobi boye: “Nazalaki kondima kokende epai babengisi biso, kozanga ete natuna mwasi na ngai; na nsima nazalaki komona ete ezali mpasi mpo ye azala na esika yango oyo babengisi biso.” Allen, mobali moko na Australie alobi boye: “Nazalaki komona ete soki natuni mwasi na ngai makanisi na ye, ezali lokola nde nazali mobali te.” Mobali yango azalaki na mokakatano mpo na ndenge abɔkwamá. Ezalaki mpe ndenge moko mpo na Dianne, mwasi moko oyo afandaka na Angleterre. Alobi boye: “Namesanaki koluka toli epai ya bato ya libota na ngai. Yango wana, liboso nazwa ekateli, nazalaki naino kotuna bango na esika ya kotuna mobali na ngai.”

Bosengeli kosala nini?

Kobosana te ete na miso ya Yehova Nzambe, mwasi ná mobali oyo babalani bakómaka “mosuni moko.” (Matai 19:3-6) Na miso na ye, boyokani moko te oyo bato bakoki kosala ezali na ntina koleka boyokani ya mwasi ná mobali! Mpo boyokani yango ezala makasi, kosololaka malamu ezali na ntina.

Mwasi ná mobali bakoki koyekola makambo mingi soki batali ndenge Yehova Nzambe asololaki na Abrahama. Na ndakisa, tosɛngi yo otánga lisolo yango oyo ezali na Ebandeli 18:17-33. Simbá ete Nzambe apesaki Abrahama lokumu na ndenge misato. (1) Yehova alimbolelaki ye likambo oyo alingaki kosala. (2) Ayokaki ntango Abrahama azalaki kopesa makanisi na ye. (3) Ntango emonanaki malamu, Yehova andimaki koyokanisa likambo oyo alingaki kosala na mposa ya Abrahama. Ndenge nini okoki kolanda ndakisa yango ntango ozali kotuna likanisi ya molongani na yo?

Mokakatano ezali wapi?

Ezala soki outá na libota nini to mpe okolá ndenge nini, okoki kozala na momeseno ya kobimisa makanisi na yo na ndenge ya makasi ata mpe na ndenge ya mabe. Na ndakisa, Liam, oyo afandaka na Mpoto alobi boye: “Epai nakolá bato bazalaka na maloba ya kozokisa. Ndenge na ngai mabe ya koloba,  mbala mingi ezokisaka mwasi na ngai. Nasengeli koyekola kozala na boboto.”

Bosengeli kosala nini?

Kokanisa te ete molongani na yo akolinga olobaka na ye ndenge oyo yo omesaná koloba. (Bafilipi 2:3, 4) Toli oyo ntoma Paulo apesaki misionɛrɛ moko ekoki mpe kosalisa bato oyo babalani sika. Akomaki boye: “Moombo ya Nkolo asengeli kowelana te, kasi asengeli nde kozala na boboto.” Na Grɛki, liloba oyo ebongolami na “boboto” ekoki mpe kobongolama na “koyeba koloba.” (2 Timote 2:24) Koyeba koloba ezali likoki ya kososola likambo moko oyo ekoki kobimisa mokakatano mpe kosilisa likambo yango na boboto kozanga kosilikisa moto.

Mokakatano ezali wapi?

Mobali akoki liboso kosalela bokonzi na ye na ndenge ya mabe, to mwasi akoki koyeba te ndenge ya kopesa makanisi kozanga kozokisa mobali na ye. Na ndakisa, Antonio, mobali moko na Italie alobi boye: “Ezalaki mpasi tata na ngai atuna makanisi ya mama ntango alingi kozwa bikateli etali libota. Na yango, liboso nazalaki kotambwisa libota na ngai lokola mokonzi oyo akweisaka kaka mitindo.” Debbie, mwasi moko na Canada, alobi boye: “Nazalaki kolinga ete mobali na ngai abimaka ntango nyonso kitoko na miso ya bato. Kasi, ndenge oyo nazalaki kolobela ye likambo yango ezalaki kokómisa ye motó makasi.”

Mobali asengeli kosala nini?

Mibali mosusu bayebaka kokesenisa te likambo oyo Biblia elobi na ntina na botosi ya mwasi mpe botosi oyo mwana asengeli kozala na yango epai ya baboti na ye. (Bakolose 3:20; 1 Petro 3:1) Nzokande, Biblia  alobi ete mobali asengeli ‘kokangama na mwasi na ye, mpe bango mibale bakozala mosuni moko’; elobi bongo te mpo na moboti mpe mwana. (Matai 19:5) Yehova amonisaki ete mwasi asengelaki kozala mosungi to mopanzi ya mobali na ye. (Ebandeli 2:18) Alobaki te ete mwana azali mosungi to mopanzi ya moboti. Okanisi nini​—Soki mobali azali kosalela mwasi na ye makambo lokola mwana moke, azali mpenza kokumisa ebongiseli ya libala?

Kutu, Liloba ya Nzambe elendisi yo osalela mwasi na yo makambo ndenge Yesu asalelaki lisangá ya bokristo. Okoki kosalisa mwasi na yo atalela yo lokola mokonzi na ye soki (1) ozali kosɛnga ye na makasi te atosa yo mpe (2) soki ozali kolinga ye lokola olingaka nzoto na yo moko ata soki mikakatano ebimi.​—Baefese 5:25-29.

Mwasi asengeli kosala nini?

Ndimá ete sikoyo, mobali na yo nde azali mokonzi oyo Nzambe atyeli yo. (1 Bakorinti 11:3) Soki ozali kopesa mobali na yo lokumu, ozali mpe kopesa Nzambe lokumu. Soki oboyi bokonzi na ye, okomonisa kaka te ndenge oyo oyokaka mpo na mobali na yo kasi mpe ndenge oyo otalelaka Nzambe mpe mitinda na ye.​—Bakolose 3:18.

Ntango ozali kolobela likambo oyo ebimisi mokakatano, lobelá nde likambo yango, kasi te ezaleli ya mobali na yo. Na ndakisa, mokonzi mwasi Estere alingaki ete mobali na ye Mokonzi Ahasueruse abongisa likambo moko ya kozanga bosembo. Na esika ya kosilikela mobali na ye, alobaki na ye na mayele. Mobali na ye andimaki likanisi na ye mpe nsukansuka asalaki likambo oyo esengelaki. (Estere 7:1-4; 8:3-8) Mobali na yo akolinga yo mingi soki (1) ozali kotikela ye ntango ya komesana na mokumba na ye ya sika ya mokonzi ya libota mpe (2) ozali kotosa ye, ata ntango asali mabunga.​—Baefese 5:33.

Kozala na libala ya esengo mpe ya malamu ezali lokola koyekola kotambwisa velo. Makama ezangaka te, ntango ozali komesana kotambwisa velo. Ndenge moko, osengeli koyeba ete okosala mabunga wana ozali komesana na makambo ya libala.

Yebáká mpe kosɛkisa. Kozwaka na lisɛki te makambo oyo ezali kotungisa molongani na yo, kasi yebáká mpe kosɛka ntango osali libunga. Zwáká libaku ya kosepelisa molongani na yo na mbula ya liboso ya libala na bino. (Kolimbola Mibeko 24:5) Na nyonso, bótika Liloba ya Nzambe etambwisa libala na bino. Soki bosali bongo, libala na bino ekokóma makasi mbula na mbula.