Ebandeli 41:1-57
41 Nsima ya mbula mibale, Farao alɔtaki ndɔtɔ+ ete atɛlɛmi pembeni ya ebale Nile.
2 Bangɔmbɛ nsambo oyo ezalaki kitoko mpe nzoto mafuta eutaki na ebale ezali komata mpo na kolya matiti ya Nile.+
3 Bangɔmbɛ mosusu nsambo oyo ezalaki mabe mpe ekɔndakɔndá ezalaki komata nsima na yango, euti na ebale Nile mpe etɛlɛmaki esika moko na bangɔmbɛ ya mafuta pembenipembeni ya ebale Nile.
4 Na nsima, bangɔmbɛ oyo ezalaki mabe mpe ekɔndakɔndá ebandaki kolya bangɔmbɛ nsambo oyo ezalaki kitoko mpe nzoto mafuta. Bongo, Farao alamukaki.
5 Alalaki lisusu mpe alɔtaki ndɔtɔ ya mibale: Mitó nsambo ya blé* ebimaki na lititi kaka moko, ezalaki minene mpe kitoko mpenza.+
6 Nsima na yango, mitó nsambo mosusu oyo ekɔndakɔndá mpe ekauká na mopɛpɛ ya ɛsti ebimaki.
7 Mpe mitó ya blé oyo ekɔndakɔndá ebandaki komɛla mitó nsambo ya blé oyo ezalaki minene mpe kitoko mpenza. Bongo, Farao alamukaki mpe amonaki ete ezalaki kaka ndɔtɔ.
8 Na ntɔngɔ, elimo na ye etungisamaki. Na yango, atindaki bábenga banganga-nzambe nyonso oyo basalelaka maji mpe bato nyonso ya bwanya ya Ezipito. Farao ayebisaki bango bandɔtɔ na ye, kasi ata moto moko te akokaki kolimbolela Farao bandɔtɔ yango.
9 Nde na ntango yango, kapita ya bapesi-masanga alobaki na Farao ete: “Lelo nalingi kobimisa polele masumu na ngai.
10 Farao ayokelaki basaleli na ye nkanda. Bongo atyaki ngai na bolɔkɔ ya kapita ya basoda oyo bakɛngɛlaka mokonzi, ngai ná kapita ya basali-mampa.+
11 Nsima na yango, biso mibale tolɔtaki ndɔtɔ na butu kaka moko. Ndɔtɔ ya moto na moto ezalaki na ndimbola na yango.+
12 Mpe kuna, tozalaki elongo na elenge mobali moko, Moebre, mosaleli ya kapita ya basoda oyo bakɛngɛlaka mokonzi.+ Ntango toyebisaki ye yango,+ alimbolelaki moto na moto ndɔtɔ na ye.
13 Mpe esalemaki kaka ndenge alimbolelaki biso: nazongaki na mosala na ngai, mpe babakaki mobali mosusu wana.”+
14 Farao atindaki bábenga Yozefe.+ Bongo babimisaki ye na bolɔkɔ* mpe bayaki na ye nokinoki.+ Akataki mandefu, alataki bilamba mosusu mpe akɔtaki epai ya Farao.
15 Bongo Farao alobaki na ye ete: “Nalɔti ndɔtɔ, kasi moto ya kolimbola yango azali te. Bayebisi ngai ete soki moto ayebisi yo ndɔtɔ, okoki kolimbola yango.”+
16 Na yango, Yozefe ayanolaki Farao ete: “Ezali ngai te! Nzambe nde akoyebisa Farao makambo ya malamu.”+
17 Farao alobaki na Yozefe ete: “Na ndɔtɔ na ngai, natɛlɛmaki pembeni ya ebale Nile.
18 Mpe bangɔmbɛ nsambo ya kitoko mpe ya nzoto mafuta eutaki na ebale ezali komata mpo na kolya matiti ya Nile.+
19 Mpe bangɔmbɛ mosusu nsambo ezalaki komata nsima na yango, elɛmbalɛmbá, ezalaki mabe mpenza mpe ekɔndakɔndá. Namoná naino bangɔmbɛ ya mabe boye te na mokili mobimba ya Ezipito.
20 Mpe bangɔmbɛ oyo ekɔndakɔndá, ya mabe, ebandaki kolya bangɔmbɛ nsambo oyo ezalaki nzoto mafuta.
21 Kasi ntango bangɔmbɛ oyo ekɔndakɔndá emɛlaki yango, moto moko te akokaki koyeba ete emɛli yango, mpo ezalaki komonana kaka mabe mpe ekɔndakɔndá ndenge ezalaki na ebandeli. Bongo nalamukaki.
22 “Nsima na yango, namonaki na ndɔtɔ na ngai mitó nsambo ya blé ebimi na lititi kaka moko, etondá mpe ya kitoko mpenza.+
23 Mpe mitó nsambo oyo ekauká, ekɔndakɔndá, ezikaziká na mopɛpɛ ya ɛsti, ebimaki mpe nsima na yango.
24 Bongo mitó ya blé oyo ekɔndakɔndá ebandaki komɛla mitó nsambo ya blé ya kitoko mpenza. Bongo nayebisaki yango banganga-nzambe oyo basalelaka maji,+ kasi moto moko te akokaki kolimbolela ngai yango.”+
25 Bongo Yozefe alobaki na Farao ete: “Bandɔtɔ ya Farao ezali na ndimbola kaka moko. Nzambe ya solo ayebisi Farao makambo akosala.+
26 Bangɔmbɛ nsambo ya malamu ezali mbula nsambo. Ndenge moko mpe, mitó nsambo ya blé ya malamu ezali mbula nsambo. Bandɔtɔ yango ezali na ndimbola kaka moko.
27 Bangɔmbɛ nsambo oyo ekɔndakɔndá mpe ya mabe, oyo emataki nsima na yango, ezali mbula nsambo, mpe mitó nsambo ya blé oyo ezali mpamba, ezikaziká na mopɛpɛ ya ɛsti, ekozala mbula nsambo ya nzala.
28 Yango nde likambo nayebisi Farao: Nzambe ya solo amonisi Farao oyo akosala.
29 “Mbula nsambo ezali koya oyo biloko ekozala ebele na mokili mobimba ya Ezipito.
30 Kasi mbula nsambo ya nzala ekoya nsima na yango, mpe bato bakobosana ebele ya biloko nyonso oyo ezalaki na mokili ya Ezipito mpe nzala ekobebisa mokili yango.+
31 Lokola nzala ekozala mpenza makasi mingi, ekoyebana lisusu te ete na mokili yango biloko ezalaki ebele.
32 Ndɔtɔ yango ezongelamaki mbala mibale epai ya Farao, mpo na komonisa ete Nzambe ya solo akani mpenza likambo yango, mpe Nzambe ya solo akoumela te kokokisa yango.
33 “Sikoyo tiká Farao aluka mobali moko ya mayele mpe ya bwanya mpe atya ye akamba mokili ya Ezipito.
34 Tiká Farao azwa bibongiseli mpe atya bakɛngɛli na mokili, mpe asengeli kozwa moko ya bandambo mitano ya biloko ya mokili ya Ezipito na boumeli ya mbula nsambo ya biloko ebele.+
35 Mpe tiká básangisa bilei nyonso ya bambula wana ya malamu oyo ezali koya, mpe na litambwisi ya Farao, bátondisa mbuma mpo ezala bilei oyo ekobombama mpe ekobatelama malamu na bingumba.+
36 Bilei yango esengeli kobombama mpo na mbula nsambo ya nzala, oyo ekozala na mokili ya Ezipito, mpo mokili ekufa nzala te.”+
37 Likanisi yango emonanaki malamu na miso ya Farao mpe ya basaleli na ye nyonso.
38 Na yango, Farao alobaki na basaleli na ye ete: “Tokoki nde kozwa moto mosusu lokola ye, oyo elimo ya Nzambe ezali kati na ye?”
39 Na nsima, Farao alobaki na Yozefe ete: “Lokola Nzambe asali ete oyeba makambo oyo nyonso, moto ya mayele mpe ya bwanya lokola yo azali te.
40 Yo nde moto okokamba ndako na ngai, mpe bato na ngai nyonso bakotosa yo na makambo nyonso.+ Kaka na kiti ya bokonzi nde ngai nakoleka yo.”
41 Bongo Farao abakisaki ete: “Talá, nazali kotya yo likoló ya mokili mobimba ya Ezipito.”+
42 Na yango, Farao alongolaki lopɛtɛ na ye ya kotya kashɛ mpe atyaki yango na mosapi* ya Yozefe mpe alatisaki ye bilamba ya lini ya kitoko mpe alatisaki ye nsinga ya monzɛlɛ ya wolo na nkingo.
43 Lisusu, amatisaki ye na likalo ya mibale ya lokumu oyo azalaki na yango, mpo bábelela liboso na ye ete: “Avreke!”* Na yango, atyaki ye likoló ya mokili mobimba ya Ezipito.
44 Farao alobaki lisusu na Yozefe ete: “Ngai nazali Farao, kasi soki opesi nzela te, moto moko te akoki kosala ata likambo ya moke* na mokili mobimba ya Ezipito.”+
45 Nsima na yango, Farao apesaki Yozefe nkombo Zafenate-panea, mpe apesaki ye Asenate+ mwana ya Potifera, nganga-nzambe ya One,* mpo azala mwasi na ye. Mpe Yozefe abandaki kokamba* mokili ya Ezipito.+
46 Yozefe azalaki na mbula 30+ ntango abandaki mosala epai* ya Farao mokonzi ya Ezipito.
Bongo Yozefe alongwaki liboso ya Farao mpe atambolaki epai na epai na mokili mobimba ya Ezipito.
47 Mpe na boumeli ya mbula nsambo ya biloko ebele, mokili ezalaki se kobota biloko ebele.*
48 Mpe azalaki kosangisa bilei nyonso ya mbula nsambo na mokili ya Ezipito, mpe azalaki kobomba yango na bingumba. Na engumba mokomoko azalaki kobomba bilei ya bilanga oyo ezalaki zingazinga ya engumba yango.
49 Yozefe azalaki kaka kobomba bilei mingi mpenza, lokola zɛlo ya mbu, tii nsukansuka batikaki kotánga yango, mpo ekokaki kotángama te.
50 Liboso ete mbula ya nzala eya, Asenate mwana ya Potifera, nganga-nzambe ya One,* abotelaki Yozefe bana mibale ya mibali.+
51 Yozefe apesaki mwana ya liboso nkombo Manase,*+ mpo alobaki ete: “Nzambe asali ete nabosana mpasi na ngai nyonso mpe ndako mobimba ya tata na ngai.”
52 Mpe apesaki oyo ya mibale nkombo Efraime,*+ mpo alobaki ete: “Nzambe asali ete nabota na mokili ya mpasi na ngai.”+
53 Na nsima, mbula nsambo ya ebele ya biloko oyo ezalaki na mokili ya Ezipito esilaki,+
54 mpe mbula nsambo ya nzala ebandaki kaka ndenge Yozefe alobaki.+ Nzala ekɔtaki na mikili nyonso, kasi mampa* ezalaki na mokili mobimba ya Ezipito.+
55 Nsukansuka, mokili mobimba ya Ezipito ekómaki na nzala, mpe bato bakómaki kolelela Farao apesa bango mampa.+ Bongo Farao alobaki na Baezipito nyonso ete: “Bókende epai ya Yozefe, mpe bósala nyonso oyo akoloba na bino.”+
56 Nzala ekobaki kozala na mabele mobimba.+ Na ntango yango, Yozefe abandaki kofungola bibombelo nyonso ya bilei oyo ezalaki epai na bango mpe kotɛkɛla yango Baezipito,+ mpo nzala ezalaki makasi na mokili ya Ezipito.
57 Lisusu, bato ya mabele mobimba bazalaki koya na Ezipito mpo na kosomba biloko epai ya Yozefe, mpo nzala ezalaki makasi na mabele mobimba.+
Maloba na nse
^ To, “ɔrje.”
^ Lil., “libulu mpo na kobomba mai; libulu.”
^ Lil., “lobɔkɔ.”
^ Emonani ete ezali liloba mpo na kosɛnga bato bámonisa lokumu mpe limemya.
^ Lil., “kotombola lobɔkɔ na ye to lokolo na ye.”
^ Engumba moko na Ezipito. Ebengamaka mpe Héliopolis.
^ To, “kotambola epai na epai na.”
^ Lil., “kotɛlɛma liboso.”
^ Lil., “kotondisa lobɔkɔ.”
^ Engumba moko na Ezipito. Ebengamaka mpe Héliopolis.
^ Elimboli, “ye oyo asalaka ete moto abosana; ye oyo abosanisaka.”
^ Elimboli, “kobota mbala ya mibale.”
^ To, “bilei.”
