“Na makambo nyonso nazali na makasi na lisalisi ya moto oyo apesaka ngai nguya.”​—Bafilipi 4:13, Biblia​—Libongoli ya Mokili ya Sika.

 “Nakokí na mâná mánso mpô ya Krístu óyo akoléndisaka ngáí.”​—Filipi 4:13, Biblia Liloba lya Nzambe.

 Ntoma Paulo nde akomaki maloba yango mpo na kondimisa baoyo bazali kosambela Nzambe ete bakozwa nguya mpo na kokokisa mokano na ye.

 Mabongoli mosusu ya Biblia elobi ete Kristo nde moto azalaki kopesa Paulo nguya. Kasi, liloba “Kristo” emonani te na vɛrsɛ oyo na bamaniskri ya kala ya Grɛki. Yango wana, mabongoli mingi ya mikolo oyo esaleli maloba lokola “moto oyo apesaka ngai nguya” (Biblia​—Libongoli ya Mokili ya Sika), “ye oyo akokembisaka ngai na nguya” (Biblia Haut-Fleuve). Na yango, Paulo azalaki kolobela nani?

 Bavɛrsɛ oyo ezali likoló mpe na nse emonisi ete Paulo azalaki kolobela Nzambe. (Bafilipi 4:6, 7, 10) Kaka na ebandeli ya mokanda oyo, Paulo akomelaki Bafilipi boye: “Nzambe nde moto oyo . . . azali kosala na kati na bino . . . bósala.” (Bafilipi 2:13) Lisusu na 2 Bakorinti 4:7, akomaki ete Nzambe azalaki kopesa ye nguya mpo akokisa mosala na ye ya kosakola. (Talá mpe 2 Timote 1:8.) Yango wana, tokoki koloba ete Paulo azalaki kolobela nde Nzambe “moto oyo apesaka ngai nguya.”

 Paulo alingaki koloba nini ntango akomaki ete azwaki nguya “na makambo nyonso”? Makambo oyo Paulo azalaki kolobela ekoki kozala mikakatano ndenge na ndenge oyo akutanaki na yango ntango azalaki kosala mokano ya Nzambe. Ezala azalaki na biloko mingi to moke ya mosuni, atyelaki Nzambe motema ete akosunga ye. Na yango, Paulo ayekolaki kosepela na biloko oyo azalaki na yango ezala makambo nini akutanaki na yango na bomoi.​—2 Bakorinti 11:23-27; Bafilipi 4:11.

 Maloba ya Paulo ekoki kokitisa basambeli ya Nzambe motema lelo oyo. Nzambe akopesa bango nguya oyo basengeli na yango mpo na koyikela komekama mpiko mpe mpo na kosala mokano na ye. Nzambe apesaka bango nguya na nzela ya elimo santu, to nguya oyo esalaka mosala, ezala mpe na nzela ya bandeko na bango bakristo mpe na nzela ya Liloba na ye, Biblia.​—Luka 11:13; Misala 14:21, 22; Baebre 4:12.

 Maloba yango ezali na kati ya maloba ya nsuka oyo Paulo akomelaki bakristo ya Filipi. Akomaki mokanda yango na mobu 60 to 61 ya ntango na biso, ntango bakangaki ye mbala ya liboso na bolɔkɔ na Roma. Na boumeli ya ntango moko boye, bakristo ya Filipi bazalaki te na likoki ya kosunga ntoma Paulo na biloko ya mosuni. Atako bongo batindelaki Paulo makabo mpo na kokokisa bamposa na ye.​—Bafilipi 4:10, 14.

 Paulo apesaki bakristo ya Filipi longonya mpenza mpo na ezaleli na bango ya bokabi mpe andimisaki bango ete azalaki na biloko oyo asengelaki na yango. (Bafilipi 4:18) Lisusu, azwaki libaku ya koteya bango likambo moko ya ntina mingi na oyo etali bomoi ya bakristo: Bakristo nyonso, ezala bazwi to babola, bakoki kozala na esengo ya solosolo soki batye motema ete Nzambe akosunga bango.​—Bafilipi 4:12.