Lakisá makambo oyo ezali na kati

LISALISI MPO NA LIBOTA | LIBALA

Nasala nini mpo nalekisaka ntango mingi elongo na molongani na ngai?

Nasala nini mpo nalekisaka ntango mingi elongo na molongani na ngai?

 Mpo na nini balongani mosusu bamonaka ete bazali na boyokani malamu te na balongani na bango, atako bazali kolekisa ntango elongo?

  •   Kolɛmba makasi

     “Ntango tozali na mposa ya kolekisa ntango elongo, ezala ngai to mobali na ngai tozalaka ya kolɛmba makasi. Ntango nalɛmbi makasi, nalingaka te moto atungisa ngai. Ezalaka malamu mpo na ngai natala TV.”​—Anna.

  •   Kotya makanisi mingi na baaparɛyi

     “Basite ya kosolola na bato mpe Internet ekoki kolya ntango na biso. Okoki kolekisa ntango molai kozanga kosolola na molongani na yo. Mbala mosusu ezalaka lokola tozali na ndako moko te.”​—Katherine.

  •   Makambo oyo moto na moto alingaka ekeseni na oyo ya mosusu

     “Ntango mobali na ngai azongaka na ndako nsima ya mosala, mbala mingi alekisaka ntango na makambo oyo alingaka. Asalaka mosala makasi, yango wana ebongi alekisa ntango mingi ye moko mpo na kosala makambo oyo alingi. Kasi nalingaka tólekisa ntango mingi elongo.”​—Jane.

  •   Mosala

     “Teknoloji esali ete bato báyeba lisusu te kotya mosala mpe bomoi ya libota na esika na yango. Mbala mingi, nakómaka koyanola na bamesaje mpe bamesaje mosusu ya mosala na ntango oyo nakokaki kolekisa elongo na mwasi na ngai.”​—Mark.

 Oyo okoki kosala

  •   Zwá na valɛrɛ mingi ntango ya kolekisa elongo na molongani na yo, kasi kosala te kaka tiká osala.

     Toli ya Biblia: “Bóluka koyeba mpenza makambo oyo eleki ntina.”​—Bafilipi 1:10.

     Meká kokanisa boye: Makambo oyo bosalaka emonisaka ete bozwaka libala na bino na ntina mingi koleka mosala na bino to kominanola? Olekisaka ntango moke elongo na molongani na yo mpe otyelaka ye likebi kaka mwa ntango moke?

     Toli: Bósalaka te makambo na mbalakaka. Bótyaka ntango ya kolekisa elongo mpe bótika te ete eloko moko esala ete makanisi na bino ekende epai mosusu.

     “Nalingaka ntango mobali na ngai atyaka programɛ mpo tósala likambo moko kaka ngai ná ye. Yango endimisaka ngai ete alingaka ngai mingi mpe alingaka kolekisa ntango elongo na ngai. Yango esalaka ete nalinga ye lisusu mingi.”​—Anna.

  •   Yekolá koloba “sikoyo te” na baaparɛyi na yo.

     Toli ya Biblia: “Eloko nyonso ezali na ntango na yango.”​—Mosakoli 3:1.

     Meká kokanisa boye: Ekómaka ete ozwa mbala na mbala bamesaje to bansango oyo etindaka yo otyela molongani na yo likebi te?

     Toli: Bómeka kolyaka esika moko mokolo na mokolo mpe bótya baaparɛyi na bino na esika mosusu. Kolya elongo esalaka ete bólobela makambo oyo esalemaki na mokolo.

  •   Soki esengeli, bókendeke kosomba biloko to bósalaka misala ya ndako elongo.

     Toli ya Biblia: “Bato mibale baleki moto moko, mpo bazali na mbano malamu na mosala na bango ya makasi.”​—Mosakoli 4:9.

     Meká kokanisa boye: Ngai ná molongani na ngai, mbala boni moto na moto akendeke kosomba biloko ye moko?

     Toli: Bósala ekipi moko. Bósala makambo elongo, ezala mpe misala oyo moto akokaki kosala ye moko.

     “Tomonaka te ete kosomba biloko, kosukola basaani, kogunza bilamba, mpe kosala mwa jardɛ lokola mokumba moko monene, kasi tomonaka yango nde libaku ya kolekisa ntango elongo.”​—Nina.

  •    Talelá makambo ndenge ezali

     Toli ya Biblia: “Bato nyonso báyeba ezaleli na bino ya makambo makasimakasi te.”​—Bafilipi 4:5.

     Meká kokanisa boye: Ndenge nini nakoki komonisa ete nazali moto ya makambo makasimakasi te na makambo oyo nazali kosɛnga molongani na ngai?

     Toli: Bósolola elongo mpo na koyeba mposa oyo moto na moto azali na yango. Bóluka kosalela ntango oyo ebongi mpo na moto na moto.

     “Mobali na ngai azali na makasi mingi, kasi nazali kosila makasi mokemoke. Mbala mingi nayebisaka ye akende libándá, mpe ete nakolekisa ntango elongo na ye soki azongi. Nafandaka na ndako mpo na kopema wana azali kosala ngalasisi. Biso mibale tomiyokaka malamu, mpo tosalaka makambo oyo eyokani na mposa ya moto na moto.”​—Daniela.

 Mituna oyo ekosalisa yo

 Liboso, mokomoko na bino akoki kokanisa na mozindo na mituna oyo elandi. Na nsima, bóyanola na mituna yango elongo.

  •    Okanisi ete yo ná molongani na yo bozali kokoba kolekisa ntango molai elongo?

  •   Longonya nini okoki kopesa molongani na yo na likambo yango?

  •   Mbongwana nini okosepela molongani na yo asala?

  •   Baaparɛyi etungisaka yo ntango nyonso mpe epekisaka yo kolanda na likebi nyonso makambo oyo molongani na yo azali koloba?

  •   Ndenge nini bino mibale bokoki komonisa ete bozali makambo makasimakasi te na makambo oyo moto na moto alingi mosusu asala?

  •   Mbongwana nini mokomoko na bino akoki kosala na pɔsɔ oyo mpo bólekisa ntango mingi elongo?