ເຈົ້າຮູ້ບໍ?
ມໍເດກາຍເຄີຍມີຊີວິດຢູ່ແທ້ບໍ?
ມໍເດກາຍເປັນຜູ້ຊາຍຄົນຢິວທີ່ມີບົດບາດສຳຄັນໃນປຶ້ມເອັດສະເທີ ເຊິ່ງເປັນສ່ວນໜຶ່ງຂອງຄຳພີໄບເບິນ. ລາວເປັນຊະເລີຍຄົນຢິວທີ່ເຮັດວຽກໃນວັງຂອງເປີເຊຍ. ເຫດການນີ້ເລີ່ມຕົ້ນໃນສະຕະວັດທີ 5 ກ່ອນ ຄ.ສ ໃນສະໄໝຂອງກະສັດອາຫະສຸເອຣັດ. (ຫຼາຍຄົນໃນທຸກມື້ນີ້ຖືວ່າກະສັດອົງນີ້ແມ່ນກະສັດເຊີຊິດທີ 1) ມໍເດກາຍໄດ້ຂັດຂວາງແຜນການລອບສັງຫານກະສັດ. ຍ້ອນແນວນີ້ ກະສັດຈຶ່ງສະແດງຄວາມຂອບໃຈໂດຍຍ້ອງຍໍລາວຕໍ່ໜ້າປະຊາຊົນ. ຫຼັງຈາກທີ່ຮາມານແລະຄົນຢິວບາງຄົນເຊິ່ງເປັນສັດຕູຂອງມໍເດກາຍຖືກປະຫານຊີວິດ ກະສັດກໍໄດ້ແຕ່ງຕັ້ງໃຫ້ມໍເດກາຍເປັນນາຍົກລັດຖະມົນຕີ. ເມື່ອໄດ້ຕຳແໜ່ງນີ້ ມໍເດກາຍຈຶ່ງໄດ້ອອກກົດໝາຍທີ່ຊ່ວຍຄົນຢິວໃນຈັກກະພັດເປີເຊຍໃຫ້ລອດຈາກການຂ້າລ້າງເຜົ່າພັນ.—ອສທ. 1:1; 2:5, 21-23; 8:1, 2; 9:16
ປະມານຕົ້ນສະຕະວັດທີ 20 ນັກປະຫວັດສາດບາງຄົນບອກວ່າປຶ້ມເອັດສະເທີເປັນປຶ້ມທີ່ແຕ່ງຂຶ້ນມາແລະມໍເດກາຍກໍບໍ່ເຄີຍມີຊີວິດຢູ່ແທ້. ແຕ່ໃນປີ 1941 ນັກບູຮານຄະດີໄດ້ຄົ້ນພົບຫຼັກຖານທີ່ສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າສິ່ງທີ່ຄຳພີໄບເບິນເວົ້າກ່ຽວກັບມໍເດກາຍເປັນເລື່ອງຈິງ. ເຂົາເຈົ້າພົບຫຼັກຖານຫຍັງ?
ນັກບູຮານຄະດີໄດ້ຄົ້ນພົບແຜ່ນດິນໜຽວຢູ່ເປີເຊຍທີ່ມີອັກສອນຮູບຫຼິ້ມເຊິ່ງເວົ້າເຖິງຜູ້ຊາຍຄົນໜຶ່ງທີ່ຊື່ມາດູກາ (ໃນພາສາອັງກິດອອກສຽງວ່າ: ມໍເດກາຍ). ລາວເຮັດວຽກເປັນຜູ້ບໍລິຫານເຊິ່ງອາດຈະເປັນວຽກບັນຊີໃນເມືອງຊູຊາ. ຜູ້ຊ່ຽວຊານດ້ານປະຫວັດສາດທາງຕາເວັນອອກຄົນໜຶ່ງຊື່ອາເທີ ອຸນງາດ ບອກວ່າ: “ນອກຈາກຄຳພີໄບເບິນແລ້ວ ນີ້ເປັນຂໍ້ມູນຢ່າງດຽວທີ່ເວົ້າເຖິງມໍເດກາຍໃນສະໄໝນັ້ນ.”
ຕັ້ງແຕ່ມີການລາຍງານຂອງອາເທີ ຜູ້ຊ່ຽວຊານກໍໄດ້ແປຂໍ້ຄວາມຈາກແຜ່ນດິນໜຽວຂອງເປີເຊຍຫຼາຍພັນແຜ່ນ ເຊິ່ງໃນຈຳນວນນັ້ນມີແຜ່ນດິນໜຽວທີ່ມາຈາກເມືອງເປີເຊໂປລິດສ໌ ເຊິ່ງຄົ້ນພົບຢູ່ໃນຊາກຫັກພັງຂອງຫ້ອງການຄັງເງິນທີ່ຢູ່ໃກ້ກັບກຳແພງເມືອງ. ແຜ່ນດິນໜຽວເຫຼົ່ານັ້ນໄດ້ຖືກຂຽນຕັ້ງແຕ່ສະໄໝເຊີຊິດທີ 1 ປົກຄອງ ແລະໃນນັ້ນໄດ້ບັນທຶກຊື່ຂອງຫຼາຍຄົນເປັນພາສາເອລາມ ເຊິ່ງເປັນຊື່ດຽວກັນກັບທີ່ມີໃນປຶ້ມເອັດສະເທີ. a
ແຜ່ນດິນໜຽວຈາກເມືອງເປີເຊໂປລິດສ໌ຈຳນວນໜຶ່ງເວົ້າເຖິງມາດູກາ ວ່າເປັນເລຂາຂອງກະສັດທີ່ຢູ່ໃນວັງຂອງເມືອງຊູຊາໃນໄລຍະທີ່ກະສັດເຊີຊິດທີ 1 ປົກຄອງ. ໜຶ່ງໃນແຜ່ນດິນໜຽວເຫຼົ່ານັ້ນເວົ້າເຖິງມາດູກາ ວ່າເປັນນາຍແປພາສາ. ເລື່ອງນີ້ສອດຄ່ອງກັບສິ່ງທີ່ຄຳພີໄບເບິນເວົ້າເຖິງມໍເດກາຍ. ລາວເປັນຂ້າລາຊະການທີ່ຢູ່ໃນວັງຂອງກະສັດອາຫະສຸເອຣັດຫຼືເຊີຊິດທີ 1 ແລະເວົ້າໄດ້ຢ່າງໜ້ອຍສອງພາສາ. ມໍເດກາຍຍາມຢູ່ປະຕູວັງຂອງກະສັດໃນເມືອງຊູຊາເປັນປະຈຳ. (ອສທ. 2:19, 21; 3:3) ປະຕູຂອງວັງນີ້ໃຫຍ່ຫຼາຍແລະເປັນບ່ອນທີ່ພວກຂ້າລາຊະການມາເຮັດວຽກຢູ່ຫັ້ນ.
ສິ່ງທີ່ຂຽນໄວ້ກ່ຽວກັບມາດູກາ ທີ່ເຫັນຢູ່ໃນແຜ່ນດິນໜຽວແລະມໍເດກາຍທີ່ເວົ້າໃນຄຳພີໄບເບິນມີຫຼາຍຈຸດທີ່ຄ້າຍຄືກັນ. ເຂົາເຈົ້າມີຊີວິດຢູ່ໃນສະໄໝດຽວກັນ ບ່ອນດຽວກັນ ແລະມີໜ້າທີ່ຕຳແໜ່ງຄືກັນ. ເມື່ອລວມຈຸດຄ້າຍຄືກັນເຫຼົ່ານີ້ເຮັດໃຫ້ເຮົາມີເຫດຜົນທີ່ຈະສະຫຼຸບວ່າ ມາດູກາທີ່ນັກບູຮານຄະດີຄົ້ນພົບແລະມໍເດກາຍທີ່ເວົ້າໃນປຶ້ມເອັດສະເທີທີ່ຢູ່ໃນຄຳພີໄບເບິນແມ່ນຄົນດຽວກັນ.
a ໃນປີ 1992 ສາສະດາຈານເອັດວິນ ເອັມ. ຢາມາອຸຈິ ໄດ້ຂຽນບົດຄວາມທີ່ເວົ້າເຖິງຊື່ຂອງ 10 ຄົນທີ່ຢູ່ໃນແຜ່ນດິນໜຽວຈາກເມືອງເປີເຊໂປລິດສ໌ ເຊິ່ງຊື່ເຫຼົ່ານີ້ມີຢູ່ໃນປຶ້ມເອັດສະເທີ.