1 Malena 22:1-53
22 Nekusina lindwa mwahalaa Siria ni Isilaele ka lilimo zetaalu.
2 Mwa silimo sabulaalu, Mulena Josafati+ wa Juda ashetumukela ku mulena wa Isilaele.+
3 Cwale mulena wa Isilaele ali kwa likombwa zahae: “Kana mwaziba kuli muleneñi wa Ramoti-giliadi+ ki waluna? Kono lusazina-zina kuuamuha mulena wa Siria.”
4 Cwale ali ku Josafati: “Kana ukaya ni na kwa ndwa kwa Ramoti-giliadi?” Josafati aalaba mulena wa Isilaele, ali: “Na ni wena lu batu balibañwi. Sicaba saka ni sicaba sahao ki sicaba silisiñwi. Mi lipizi zaka isali lipizi zahao.”+
5 Kono Josafati ali ku mulena wa Isilaele: “Pili ubuze+ Jehova ka za taba ye.”+
6 Mulena wa Isilaele kihaa kopanya bapolofita hamoho, ili baana bababato eza 400, mi ali ku bona: “Kana naswanela kuya kuyo lwanisa Ramoti-giliadi, kamba nisike naya?” Bona bali: “Kambama, mi Jehova ukafa muleneñi wo mwa lizoho la mulena.”
7 Josafati kihaa li: “Kikuli hakuna mupolofita wa Jehova mo? Halu mubize ni yena, alubuzeze ku Mulimu.”+
8 Mulena wa Isilaele aalaba Josafati kuli: “Kusanani muuna yomuñwi yakona kulubuzeza ku Jehova;+ kono nimutoile,+ kakuli haanipolofitelangi lika zende, konji zemaswe feela.+ Ki Mikaya mwanaa Imila.” Kono Josafati ali ku yena: “Mulena asike abulela cwalo.”
9 Mulena wa Isilaele kihaa biza nduna wa kwa lapa lahae mi ali ku yena: “Lutiseze Mikaya mwanaa Imila kapili.”+
10 Cwale mulena wa Isilaele ni Josafati mulena wa Juda nebainzi, yomuñwi ni yomuñwi mwa lubona lwahae, baapezi liapalo zabona za bulena, bainzi kwa mapulelo kwa munyako wa Samaria, mi bapolofita kaufela nebapolofita fapilaa bona.+
11 Mi Zedekia mwanaa Kenaana aikezeza manaka a sipi mi ali: “Jehova sabulela ki se, uli: ‘Ka manaka a, ukapumba* Masiria kufitela ubayundisa.’”
12 Bapolofita babañwi kaufela ni bona nebapolofita ka nzila yeswana, bali: “Kambamela kwa muleneñi wa Ramoti-giliadi mi ukayo utula; Jehova uka ufa mwa lizoho la mulena.”
13 Cwale numwana yanaaile kuyo biza Mikaya ali ku yena: “Bona! Manzwi a bapolofita alumelelana; babulelezi mulena zende. Shangwe, ni wena manzwi ahao abe sina manzwi abona, mi uyo bulela litaba zende.”+
14 Kono Mikaya ali: “Ka Jehova yapila, saka nibulelela Jehova ki sona senika bulela.”
15 Mikaya kihaa taha ku mulena, mi mulena amubuza kuli: “Mikaya, kana lwaswanela kuya kuyo lwanisa muleneñi wa Ramoti-giliadi, kamba lusike lwaya?” Honafo aalaba kuli: “Kambama mi ukayo utula; Jehova ukafa muleneñi wo mwa lizoho la mulena.”
16 Mulena ali ku yena: “Nika kukonkisa hakai kuli unibulelelange feela niti ka libizo la Jehova?”
17 Amualaba kuli: “Nibona Maisilaele kaufela inze bahasanezi fa malundu,+ sina lingu zesina mulisana. Jehova uize: ‘Batu ba, habana mulena. Mutu ni mutu akutele kwa ndu yahae ka kozo.’”
18 Mulena wa Isilaele kihaa li ku Josafati: “Kana nenisika kubulelela kuli: ‘Haana kunipolofitela lika zende, konji zemaswe’?”+
19 Mi Mikaya ali: “Kabakaleo, utwa linzwi labulela Jehova: Niboni Jehova ainzi mwa lubona lwahae+ ni mpi kaufela ya mahalimu inze iyemi kwatuko ahae, ku la bulyo lahae ni ku la nzohoto lahae.+
20 Cwale Jehova ali: ‘Ki mañi yakapuma Akabe kuli akambamele kwa Ramoti-giliadi, ayo bulaelwa kwateñi?’ Yo naabulela cwana, mi yomuñwi naabulela cwana.
21 Cwale moya omuñwi*+ wasutelela mi wato yema fapilaa Jehova, wali: ‘Nika mupuma.’ Jehova aubuza, ali: ‘Ukaeza cwalo ka mukwa ufi?’
22 Waalaba, wali: ‘Nikaya niyo beya moya wa buhata mwa milomo ya bapolofita bahae kaufela.’+ Cwale Mulimu ali: ‘Uka mupuma, mi mane ukayo kondisa. Zamaya uyo eza cwalo.’
23 Mi cwale Jehova ubeile moya wa buhata mwa milomo ya bapolofita bahao ba kaufela,+ kono Jehova ukuatulezi ziyezi.”+
24 Cwale Zedekia mwanaa Kenaana asutelela mi abakula Mikaya fa lilama, ali: “Moya wa Jehova unisiile ka nzila ifi kuli ubulele ni wena?”+
25 Mikaya aalaba, ali: “Bona! Ukabona nzila yeo, zazi leuka kena mwa muzuzu wa mwahali hahulu kuyo ipata.”
26 Mulena wa Isilaele kihaa li: “Muunge Mikaya, mumuise ku Amone nduna wa muleneñi ni ku Joasi mwanaa mulena.
27 Mubabulelele muli: ‘Mulena sabulela ki se, uli: “Mubeye mutu yo mwa tolongo+ mi mumufepe ka sinkwanyana ni mezi amanyinyani kufitela nikuta ka kozo.”’”
28 Kono Mikaya ali: “Hauka kuta ka kozo, fohe Jehova hasika bulela ni na.”+ Mi aekeza, ali: “Mina batu kaufela, mulemuhe taba ye.”
29 Cwale mulena wa Isilaele ni Josafati mulena wa Juda bakambamela kwa Ramoti-giliadi.+
30 Mulena wa Isilaele kihaa li ku Josafati: “Nikaikeza inge mutu usili mi nikakena mwa ndwa, kono wena uapale liapalo zahao za bulena.” Mulena wa Isilaele kihaa ikeza inge mutu usili+ mi akena mwa ndwa.
31 Cwale mulena wa Siria naalaezi bazamaisi ba 32 ba limpi za likoloi+ zahae kuli: “Musike mwalwanisa mutu ufi kamba ufi, ibe yomunyinyani kamba yomutuna, haisi feela mulena wa Isilaele.”
32 Bazamaisi ba limpi za likoloi hababona Josafati, honafo baipulelisa mwa lipilu, bali: “Kaniti, yo ki yena mulena wa Isilaele.” Kiha bamuliba kuli bamulwanise; mi Josafati akala kuhuwa kuli atusiwe.
33 Bazamaisi ba limpi za likoloi hababona kuli nesi yena mulena wa Isilaele, honafo batuhela kumulatelela.
34 Kono muuna yomuñwi aikunupela feela lisho, mi ataba mulena wa Isilaele fa makopanelo a siapalo sahae sa ndwa sa tusipi. Mulena kihaa bulelela muzamaisi wa koloi yahae, ali: “Sikulula koloi, unizwise mwa ndwa,* kakuli niholofalizwe maswe.”+
35 Ndwa yakolota lizazi leo kaufela, mi mulena naanani kuyemiswa inzaa swalelezwi mwa koloi, atalimezi Masiria. Mali anaazwa mwa liñiba lahae asuluhela mwa koloi ya ndwa, mi ashwa ka nako ya manzibwana.+
36 Lizazi halilikela, kwautwahala muhuwo mwa mafulo, oli: “Mutu kaufela aikele kwa muleneñi wahabo! Mutu kaufela aikele mwa naha yahabo!”+
37 Mulena ashwa cwalo, mi atiswa mwa Samaria; bamubuluka mwa Samaria.
38 Hane batapisa koloi ya ndwa kwa lisa la Samaria, linja zakapa mali a mulena mi nekunani mahule bane batapa kwateñi,* kulikana ni linzwi lanaabulezi Jehova.+
39 Haili litaba zeñwi za Akabe, zona lika kaufela zanaaezize ni ndu* ya manaka a litou+ yanaayahile ni mileneñi kaufela yanaayahile, kikuli halisika ñolwa mwa buka ya litaba za linako za malena ba Isilaele?
40 Mi Akabe ashwa, abulukiwa sina bo kuku wahae;+ mi Akazia+ mwanaa hae amuyola fa bulena.
41 Josafati+ mwanaa Asa naabile mulena wa Juda mwa silimo sabune sa puso ya Mulena Akabe wa Isilaele.
42 Josafati naanani lilimo ze 35 haba mulena, mi abusa lilimo ze 25 inzaa li mwa Jerusalema. Libizo la mahe neli Azuba mwanaa Shilihi.
43 Azwelapili kuzamaya mwa nzila kaufela ya Asa,+ yena ndatahe. Naasika keluha ku yona, mi aeza zelukile mwa meeto a Jehova.+ Kono libaka zelumbile nelisika zwisiwa, mi batu nebasa ezezanga fateñi matabelo ni kutushaniseza fateñi musi wa matabelo.+
44 Josafati naapilisani ka kozo ni mulena wa Isilaele.+
45 Haili litaba zeñwi za Josafati, likezo zahae zemaata ni mwanaalwanezi lindwa, kikuli halisika ñolwa mwa buka ya litaba za linako za malena ba Juda?
46 Hape azwisa mwa naha mahule+ babaana ba kwa tempele bane basiyezi mwa mazazi a Asa, yena ndatahe.+
47 Ka nako yeo, nekusina mulena mwa Edomo;+ yanaabusa neli likwambuyu la mulena.+
48 Hape Josafati aeza lisepe za Tareshishi* kuli liyange kwa Ofiri kuyo nga gauda,+ kono nelisika ya kakuli lisepe zeo neliizo sinyehela kwa Ezioni-geberi.+
49 Mi ka nako yeo, Akazia mwanaa Akabe ali ku Josafati: “Lumeleza likombwa zaka kuli liyange ni likombwa zahao mwa lisepe,” kono Josafati naasika lumela.
50 Josafati kihaa shwa, abulukiwa sina bo kuku wahae+ mi abulukiwa kone babulukezwi bo kuku wahae mwa Muleneñi wa Davida, yena kuku wahae; mi Jorami+ mwanaa hae amuyola fa bulena.
51 Ka silimo sabu 17 sa puso ya Mulena Josafati wa Juda, Akazia+ mwanaa Akabe aba mulena wa Isilaele, mi abusa Isilaele ka lilimo zepeli inzaa li mwa Samaria.
52 Mi azwelapili kueza zemaswe mwa meeto a Jehova ni kuzamaya mwa nzila ya ndatahe+ ni ya mahe+ ni mwa nzila ya Jeroboami mwanaa Nebati, yanaatahisize kuli Isilaele aeze sibi.+
53 Azwelapili kusebeleza Baale+ ni kumukubamela mi afoseza Jehova Mulimu wa Isilaele,+ sina mwanaaezelize ndatahe.
Litaluso ze kwatasi
^ Kamba “ukakasha.”
^ Kamba “lingeloi leliñwi.”
^ Linzwi ka linzwi, “mafulo.”
^ Kamba mwendi, “kone batapelanga mahule, linja zakapa mali a mulena.”
^ Kamba “ndu ya bulena.”
^ Mubone Litaluso za Manzwi.
