Baatuli 9:1-57
9 Hase kufitile nako, Abimeleki+ mwanaa Jerubaale aya kwa Sikemi, kwa likaizeli za mahe, mi abulela ni bona ni ba lubasi kaufela lwa bo kuku wahae,* ali:
2 “Nakupa, hamubuze baeteleli* kaufela ba mwa Sikemi, muli: ‘Ki sifi sesinde ku mina, kana ki kubusiwa ki bana ba Jerubaale+ ba 70 kaufelaa bona, kamba kubusiwa ki mutu alimuñwi feela? Mi muhupule kuli, na ni masapo amina, ni nama yamina.’”*
3 Cwale likaizeli za mahe babulelela baeteleli kaufela ba mwa Sikemi taba yeo, mi lipilu zabona nelitabela kulatelela Abimeleki, kakuli nebali: “Ki mwanahabo luna tota.”
4 Kiha bamufa lishekele za silivera ze 70 zezwa mwa ndu* ya Baale-beriti,+ mi Abimeleki aitusisa zona kuleka baana bakashwau bane basina zakueza kuli baye ni yena.
5 Hafeza kueza cwalo, aya kwa ndu ya ndatahe mwa Ofira+ mi ayo bulaya banabahabo yena,+ bona bana ba Jerubaale, ili baana ba 70, ababulaela fa licwe lililiñwi. Nekubandukile feela Jotami, yena ñomba wa Jerubaale, kakuli naaipatile.
6 Cwale baeteleli kaufela ba mwa Sikemi ni batu kaufela ba mwa Beti-milo bakopana hamoho ni kubeya Abimeleki fa bulena,+ bukaufi ni kota yetuna, kwatuko a licwe leliyemisizwe mwa Sikemi.
7 Hase bazibisize Jotami taba yeo, kapili-pili ayo yema fa ngo ya Lilundu la Gerizimi+ mi ahuweleza ku bona ka linzwi lelituna, ali: “Hamu niteeleze, mina baeteleli ba mwa Sikemi, mi Mulimu ni yena uka miteeleza.
8 “Ka nako yeñwi, nekunani likota zeneile kuyo toza mulena yaka libusa. Kiha selibulelela kota ya olive kuli: ‘Haku lubuse.’+
9 Kono kota ya olive yalialaba, yali: ‘Nikasiya cwañi oli* yaka, yebaitusisa kwa kulumbeka Mulimu ni batu, kuli niyo fuka fahalimwaa likota zeñwi?’
10 Cwale likota zabulelela kota ya feiga kuli: ‘Taha uto lubusa.’
11 Kono kota ya feiga yalialaba kuli: ‘Nikasiya cwañi munati waka ni siselo saka sesinde, kuli niye niyo fuka fahalimwaa likota zeñwi?’
12 Likota halizwa fo, zabulelela kota ya veine kuli: ‘Taha uto lubusa.’
13 Kota ya veine yalialaba kuli: ‘Nikasiya cwañi waine yaka yenca yetabisa Mulimu ni batu, kuli niye niyo fuka fahalimwaa likota zeñwi?’
14 Kwa mafelelezo, likota kaufela zabulelela mukakani kuli: ‘Taha uto lubusa.’+
15 Mi mukakani waalaba likota zeo kuli: ‘Haiba luli mubata kunitoza kuli nibe mulenaa mina, hamutahe musabele mwa muluti waka. Hakusicwalo, mwa mukakani kuzwe mulilo, ucise likota za sidare za kwa Lebanoni.’
16 “Cwale hamubeile Abimeleki fa bulena,+ kikuli fo, muezize ka niti ni ka likute, kikuli muezize hande Jerubaale ni ba ndu yahae, mi kana mumuezize ka mwaswanela kuezezwa?
17 Ndate hanaa milwanezi,+ naatobohile bupilo bwahae kuli amilamulele kwa Mamidiani.+
18 Kono kacenu mufetuhezi ba ndu ya ndate ni kubulaya bana bahae, ili baana ba 70, bemubulaezi fa licwe lililiñwi.+ Mi kihona mubeya Abimeleki mwanaa mutangaa hae wamusali fa bulena,+ kuli abuse baeteleli ba mwa Sikemi ka libaka feela la kuli ki mwanahabo mina.
19 Cwale haiba kacenu le, muezize Jerubaale ni ba ndu yahae ka niti ni ka likute, mutabe kabakala Abimeleki mi ni yena atabe kabakala mina.
20 Hakusicwalo, haike kuzwe mulilo ku Abimeleki, ucise baeteleli ba mwa Sikemi ni mwa Beti-milo,+ mi haike kuzwe mulilo kwa baeteleli ba mwa Sikemi ni mwa Beti-milo, mi ucise Abimeleki.”+
21 Cwale Jotami+ abalehela kwa Beere, mi ayo ina kwateñi kabakala kusaba Abimeleki mwanahabo yena.
22 Abimeleki abusa* Isilaele ka lilimo zetaalu.
23 Mi cwale Mulimu atahisa moya wa kusalumelelana* mwahalaa Abimeleki ni baeteleli ba mwa Sikemi, mi baeza Abimeleki ka bupumi.
24 Naaezize cwalo kuli abakutiseze bumaswe bone baezize bwa kubulaya bana ba Jerubaale ba 70, ilikuli mulatu wa mali abona ube fahalimwaa Abimeleki mwanahabo bona yanaa babulaile,+ ni fahalimwaa baeteleli ba mwa Sikemi bane bamutusize kubulaya banabahabo yena bao.
25 Ka mukwa ocwalo, baeteleli ba mwa Sikemi bacala baana kuli bamubandamene fa malundu, mi nebauzweza mutu kaufela yanaafita mwa nzila bukaufi ni bona. Hamulaho wa nako, Abimeleki azibiswa taba yeo.
26 Cwale Gaali mwanaa Ebedi ni banabahabo yena, basilela mwa Sikemi,+ mi baeteleli ba mwa Sikemi bamusepa.
27 Baya kwa masimu abona a likota za veine kuyo kutula veine, bailuba, mi baeza mukiti, mi habafelize bakena mwa ndu ya mulimu wabona,+ baca ni kunwa ni kukuta Abimeleki.
28 Cwale Gaali mwanaa Ebedi ali: “Abimeleki ki mañi, ni Sikemi ki mañi kuli lumusebeleze? Kana haki mwanaa Jerubaale,+ mi kana Zebulu haki yena nduna yaketilwe ki yena? Hamusebeleze bana ba Hamori ndatahe Sikemi! Kono lukasebeleza Abimeleki ka libaka lifi?
29 Kambe batu ba, nebaka nilatelela, nenika lundula Abimeleki.” Mi ali ku Abimeleki: “Ekeza kwa palo ya mpi yahao mi utahe luto lwana.”
30 Zebulu nduna wa muleneñi hautwa manzwi a Gaali mwanaa Ebedi, ahalifa maswe.
31 Kihaa luma linumwana ku Abimeleki ka kupata,* ali: “Bona! Gaali mwanaa Ebedi ni banabahabo yena sebali mwa Sikemi, mi basusueza batu ba mwa muleneñi kukufetuhela.
32 Cwale wena utahe kwanu busihu, ni batu bahao, mi ubabandamene mwa masimu.
33 Mi kakusasana, lizazi lisapazula feela, uswanela kupakela ni kutaseza muleneñi; Gaali ni batu bahae habaka zwa kuto kulwanisa, ueze moukonela kaufela kumutula.”*
34 Ka mukwa ocwalo, Abimeleki ni batu bahae kaufela bafunduka busihu, mi bayo bandamena muleneñi wa Sikemi banze baikabile mwa likwata zeene.
35 Gaali mwanaa Ebedi hazwa ni kuyema fa munyako wa muleneñi, Abimeleki ni batu bahae bashokomoka mone baipatile.
36 Gaali habona batu bao, ali ku Zebulu: “Bona! Kunani batu babashetumuka fa malundu.” Kono Zebulu amualaba kuli: “Haki batu ki miluti ya malundu yeubona.”
37 Hasamulaho, Gaali ali: “Bona! Ki batu bani babashetumuka fahalaa naha, mi sikwata sesiñwi sitaha ka nzila ya kota yetuna ya Meonenimi.”*
38 Zebulu ali ku yena: “Ukai muikuhumuso wahao, kakuli neuize: ‘Abimeleki ki mañi kuli lumusebeleze?’+ Kana bani, haki bona batu bone uhanile? Cwale zamaya uyo balwanisa.”
39 Gaali kihaa zamaya kwapilaa baeteleli ba mwa Sikemi mi alwanisa Abimeleki.
40 Abimeleki amumatisa, mi Gaali abaleha, babañata babulaiwa kuyo fita ni kwa munyako wa muleneñi.
41 Abimeleki azwelapili kupila mwa Aruma, mi Zebulu+ alundula Gaali ni banabahabo yena mwa Sikemi.
42 Habusa batu bazwela mwa naheñi, mi Abimeleki azibiswa.
43 Kihaa nga batu bahae, abaalula mwa likwata zetaalu mi ayo bandamena batu bao mwa naheñi. Habona kuli batu bazwa mwa muleneñi, abalwanisa ni kubabulaya.
44 Abimeleki ni likwata zahae baakufela kuyo yema kwa munyako wa muleneñi, likwata zeñwi zepeli zona linze lilwanisa batu kaufela bane bali mwa naheñi, mi zababulaya.
45 Abimeleki alwanisa muleneñi wo lizazi leo kaufela mi auhapa. Abulaya batu baona, kihona awisa muleneñi+ ni kusela mwateñi lizwai.
46 Baeteleli kaufela ba tawala ya Sikemi habautwa cwalo, kapili-pili bayo kena mwa masabelo* a ndu* ya Eli-beriti.+
47 Abimeleki asazibiswa feela kuli baeteleli kaufela ba tawala ya Sikemi bakopani hamoho,
48 Abimeleki ni batu bahae kaufela bakambama fa Lilundu la Zalumoni. Abimeleki aswala capu mwa lizoho lahae, alema mutai wa kota mi aukuleka fa liheta mi abulelela batu bane bali ni yena, ali: “Hamuakufe, mueze seniezize!”
49 Batu kaufela kiha balema mitai ni kulatelela Abimeleki. Mi bayo bundeka mitai yeo kwa masabelo ao mi baatumbeka mulilo. Mi batu kaufela ba tawala ya Sikemi ni bona bashwa, ibato ba baana ni basali babaeza 1,000.
50 Cwale Abimeleki aya kwa Tebezi; atoma mafulo kulwanisa muleneñi wa Tebezi mi auhapa.
51 Nekunani tawala yetiile fahalaa muleneñi, mi baana ni basali kaufela ni baeteleli kaufela ba muleneñi basabela ku yona. Baikwalela mwateñi ni kupahama fa situwa sa tawala.
52 Abimeleki aya kwa tawala yeo kuyo ilwanisa. Asutelela kwa munyako wayona kuli aitumbeke mulilo.
53 Mi cwale yomuñwi wa basali awiseza licwe la kubelisa fa toho ya Abimeleki mi amupwaca katendele.+
54 Kapili-pili Abimeleki abiza mulwali wa lilwaniso zahae mi ali ku yena: “Comola mukwale wahao, unibulaye, kuli basike babulela ka zaka kuli: ‘Naabulailwe ki musali.’” Mi mulwali wa lilwaniso zahae amutaba, mi Abimeleki ashwa.
55 Baana ba Isilaele hababona kuli Abimeleki ushwile, kaufelaa bona bakutela kwahae.
56 Mulimu akutiseza cwalo Abimeleki bumaswe bwanaaezize ku ndatahe bwa kubulaya banabahabo ba 70.+
57 Mulimu hape naakutiselize baana ba mwa Sikemi bumaswe kaufela bone baezize. Sikuto sa Jotami+ mwanaa Jerubaale+ sabaezahalela cwalo.
Litaluso ze kwatasi
^ Linzwi ka linzwi, “lubasi lwa ba ndu ya ndatahe mahe.”
^ Kamba mwendi, “bañi ba naha.”
^ Kamba “mwanahabo mina ka sipepo.”
^ Kamba “tempele.”
^ Kamba “siselo.”
^ Kamba “aikeza mubusi.”
^ Linzwi ka linzwi, “alumela moya omaswe.”
^ Kamba “ka mano a bupumi.”
^ Kamba “ueze ku yena seukona kueza ka lizoho lahao.”
^ Linzwi leo litalusa “Ba Mabibo.” Mubone De 18:14.
^ Kamba “sibaka sa silelezo.”
^ Kamba “tempele.”
