Isilaele Ni Macaba A Mañwi

JEHOVA n’a ize ku Abrahama: ‘U zwe mwa Ure mwa Mesopotamia u ye mwa naha ye ni ka ku supeza.’ Naha yeo ne i na ni batu mi mwa maneku a yona ne ku tezi macaba a sili.—Ge 12:1-3; 15:17-21.

Batu ba Mulimu ha ne ba zwile mwa Egepita, ne ba zibile kuli ba ka swana ba tibelwa ki lila, ze cwale ka “linata za Moabi.” (Ex 15:14, 15) Maamaleke, Mamoabi, Maamoni, ni Maamori ne ba yahile mwa nzila ya Isilaele ya ku liba kwa Naha ya Sepiso. (Nu 21:11-13; De 2:17-33; 23:3, 4) Mi Maisilaele ne ba ka yo lwaniswa ki macaba a mañwi mwa naha yeo Mulimu n’a ba sepisize.

Mulimu n’a bulezi kuli Isilaele ne i ka “lundula” “macaba a mañata” a 7 a n’a lukela luli ku yundiswa—ili Mahiti, Magiregashi, Maamori, Makanana, Maperizi, Mahivi, ni Majebusi. N’a na ni mizamao ye nyenyisa mi bulapeli bwa ona ne bu silafezi. Kwa milimu ya ona ne ku na ni wa Baale (o n’o zibahala ka misumo ya macwe ye yemela bunna), Muloke (o n’o ezezwa matabelo a bana), ni mulimu wa lupepo wa musali, ona Ashitaroti (Astarte).—De 7:1-4; 12:31; Ex 23:23; Lv Lev.18:21-25; 20:2-5; Bt 2:11-14; Sm 106:37, 38.

Fokuñwi sibaka kaufela seo Mulimu n’a file Isilaele ne si bizwa “Kanana,” ku zwa kwa mutulo wa Sidoni ku ya kwa “Nukana ya Egepita.” (Nu 13:2, 21; 34:2-12; Ge 10:19) Ka linako ze ñwi Bibele i pundanga mabizo a linaha ze shutana-shutana, mileneñi ye ipusa, kamba macaba a mwa naha yeo. A mañwi ne a na ni libaka ze zibahala luli, inge cwalo Mafilisita kwa likamba ni Majebusi mwa malundu a fakaufi ni Jerusalema. (Nu 13:29; Jos 13:3) Nako ha ne i ya, ba bañwi ne ba shimbulukela ku sili.—Ge 34:1, 2; 49:30; Jos 1:4; 11:3; Bt 1:16, 23-26.

Ka nako ya Mututo, lusika lwa Maamori lu lukela ku ba lo ne lu na ni m’ata hahulu. * (De 1:19-21; Jos 24:15) Ne lu hapile naha ya Moabi ku yo fita kwa musindi wa Arinoni, nihaike sibaka sa ku zwa mwa buse bwa Jeriko ne si sa bizwa “mabala a naha ya Moabi.” Malena ba Maamori ne ba busize ni Bashani ni Giliadi.—Nu 21:21-23, 33-35; 22:1; 33:46-51.

Nihaike kuli ne ba tusiwa ki Mulimu, Maisilaele ne ba si ka lundula macaba ao kaufela a n’a atulezwi lifu, ili ao hamulaho n’a til’o swasa Isilaele. (Nu 33:55; Jos 23:13; Bt 2:3; 3:5, 6; 2 Mal 21:11) Kaniti, Maisilaele ne ba swasizwe ku si na taba ni temuso ye li: “Mu si ke mwa latelela milimu i sili, yona milimu ya macaba a’ yahile mwa matuko a mina.”—De 6:14; 13:7.

[Litaluso za kwatasi]

 [Mapa ye fa likepe 11]

(Kuli mu bone mo i hatiselizwe luli, mu bone hatiso)

Macaba A N’a Ka Zwiswa Mwa Naha Ya Sepiso

FILISITA (D8)

C8 Ashikeloni

C9 Gaza

D8 Ashidodi

D8 Gati

D9 Gerari

KANANA (D8)

B10 MAAMALEKE

C12 Hazari-Adari (Adari?)

C12 Kadeshi (Kadeshi-Baranea)

D8 Lakishi

D9 Beeresheba

D10 MAAMORI

D11 NEGEBI

E4 Doro

E5 Megido

E5 Taanaki

E6 Afeki

E6 MAHIVI

E7 MAJEBUSI

E8 Beti-Shemeshi

E8 Hebroni (Kiryati-Ariba)

E9 MAHITI

E9 Debiri

E10 Aradi (wa Makanana)

E10 MAKENI

E11 Akarabimi

F4 MAGIRIGASHI

F6 Sikemi

F7 MAPERIZI

F7 Giligali

F7 Jeriko

F8 Jerusalema

G2 MAHIVI

G2 Dani (Laishi)

G3 Hazori

FENISIA (F2)

E2 Tire

F1 Sidoni

EDOMO (F12)

F11 SEIRI

G11 Bozira

MAAMORI (SIHONI) (G8)

G2 BASHANI

G7 Shitimi

G7 Heshiboni

G9 Aroere

SIRIA (H1)

G2 Baale-Gadi

G2 MAHIVI

I1 Damaseka

MOABI (H10)

AMONI (OG) (I5)

G6 GILIADI

H3 BASHANI

H4 Ashitaroti

H4 Edrei

MAAMORI (I7)

H7 Raba

[Deserts]

H12 LIHALAUPA LA ARABIA

[Malundu]

E4 Lilundu la Karmele

E11 Lilundu la Hori

G1 Lilundu la Hermoni

G8 Lilundu la Nebo

[Masa]

C6 Liwate la Mediteranea (Liwate le Lituna)

F9 Liwate la Lizwai

G4 Liwate la Galilea

[Nuka]

B11 Musindi wa Egepita

F6 Nuka ya Jordani

G6 Musindi wa Jaboki

G9 Musindi wa Arinoni

G11 Musindi wa Zeredi

[Maswaniso a fa likepe 10]

Kwa bulyo: Mulena Ogo wa Muamori n’a busize Bashani, ye n’e zibahala ka lipoho ni lingu

Kwatasi: Moabi, ili ye talimani ni lihalaupa la Juda le li mwa buse bwa Liwate la Lizwai

[Siswaniso se si fa likepe 11]

Jehova n’a laezi Isilaele ku lundula macaba a n’a lapela milimu ya buhata, ye cwale ka Baale, Muloke, ni Ashitaroti mulimu wa lupepo wa musali (o’ bonisizwe)