Mu ye kwa litaba za mwahali

Mu ye kwa litaba za mwahali

Bazwahule Ba Kubukanyezwa kwa Ndu ya Mulimu ya Tapelo

Bazwahule Ba Kubukanyezwa kwa Ndu ya Mulimu ya Tapelo

Kauhanyo 17

Bazwahule Ba Kubukanyezwa kwa Ndu ya Mulimu ya Tapelo

Isaya 56:1-12

1, 2. Ki ifi zibiso ye nyangumuna ye ne filwe ka 1935, mi yeo ne li kalulo yañi?

LA BUTANU, May 31, 1935, Joseph F. Rutherford n’a bulezi kwa baputehi ba fa mukopano mwa Washington, D. C. N’a talusize ba ba li “buñata bo butuna” bwa n’a boni muapositola Joani mwa pono. Fa kalulo ye tuna ya ngambolo ya Muzwale Rutherford, a li: “Lu kupa bote ba ba na ni sepo ya ku pila ku ya ku ile fa lifasi-mubu ba yeme.” Yo muñwi ya n’a li teñi ka nako yeo, u li, “baputehi ba ba fitelela licika ba yema.” Cwale mubuleli a li: “A mu bone! Ki buñata bo butuna!” Yo muñwi hape ya n’a li teñi ka nako yeo u hupula kuli: “Pili batu ne ba kuzize tuu, kihona ba taza lilata la tabo, ni ku kandelela hahulu ka nako ye telele.”—Sinulo 7:9.

2 Yeo ne li nako ye ipitezi mwa talelezo ye zwelapili ya bupolofita b’o ka nako yeo ne bu kwanisize lilimo ze bat’o ba ze 2,700 ku zwa fo ne bu ñolezwi ili bo bu fumaneha mwa Libibele za luna kwa Isaya kauhanyo 56. Sina bupolofita bo buñwi kaufela bwa Isaya, ni bona b’o bu na ni lisepiso ze omba-omba ni litemuso ze tiile. Mwa talelezo ya pili, bu bulela za batu ba ba itamile bulikani ni Mulimu ba mwa miteñi ya Isaya, kono talelezo ya bona i zwelapili ka lilimo-limo ku t’o fita ni mwa miteñi ya luna.

Ze Tokwahala Kuli Mutu A Piliswe

3. Haiba Majuda ba bata ku puluswa ki Mulimu, ba lukela ku ezañi?

3 Isaya kauhanyo 56 i kala ka kelezo kwa Majuda. Kono balapeli ba niti kaufela ba swanela ku mamela z’a ñola mupolofita y’o. Lu bala kuli: “[Muñ’a] Bupilo s’a bulela ki se, u li: Mu zamaise ka mulao mi mu eze ze na ni niti; kakuli ku pilisa kwa ka ku ka bonahala kapili, mi niti ya ka i ka patuluha. Mbuyoti ki ya mutu ya eza seo, ni ya mwan’a mutu ya tiiseza ku sona, ili ku tokomela la Pumulo, a sa li fosezi, ni ku libelela lizoho la hae kuli li si ke la eza nto ifi ni ifi ye sa lukeli.” (Isaya 56:1, 2) Bayahi ba Juda ba ba bata ku piliswa ki Mulimu ba lukela ku utwa Mulao wa Mushe, ili ku zamaisa lika ka mulao ni ku pila ka ku luka. Kabakalañi? Kakuli Jehova ki ya lukile. Ba ba tundamena ze lukile ba ikola tabo ye zwa mwa ku shemubiwa ki Jehova.—Samu 144:15b.

4. Ki kabakalañi ku tokomela la Pumulo ha ku li kwa butokwa mwa Isilaele?

4 Bupolofita b’o bu koñomeka za ku tokomela la Pumulo kakuli Pumulo ki kakulo ye tuna ya Mulao wa Mushe. Mane, libaka le liñwi le ba ka yela bayahi ba Juda mwa butanga ki ku sa tokomela la Pumulo. (Livitike 26:34, 35; 2 Makolonika 36:20, 21) Pumulo ki poniso ya silikani se si ipitezi seo Jehova a itamile ni Majuda, mi ba ba tokomela la Pumulo ba bonisa kuli ba itebuha silikani seo. (Exoda 31:13) Ku zwa f’o, ku mamela Sabata ne ku ka hupuza ba mwa miteñi ya Isaya kuli Jehova ki yena Mubupi. Ku eza cwalo hape ne ku ka ba hupulisa mufelañeke w’a ba bonisize. (Exoda 20:8-11; Deuteronoma 5:12-15) Mi sa mafelelezo, ku mamela Pumulo ne ku ka tahisa tukiso ya kamita, ye lukisizwe hande ya ku lapela Jehova. Bayahi ba Juda ha ne ba ka pumula hañwi ka viki kwa misebezi ya bona ya kamita, ne ku ka ba fa kolo ya ku lapela, ku ituta, ni ku yeya.

5. Bakreste ba kona ku latelela cwañi sikuka sa kelezo ya ku mamela la Pumulo?

5 Cwale Bakreste bo? Kana susuezo ya ku mamela la Pumulo i ama ni ku bona? Batili, kakuli Bakreste ha ba yo mwatas’a Mulao mi kacwalo ha ba tokwiwi ku mamela la Pumulo. (Makolose 2:16, 17) Niteñi, muapositola Paulusi n’a talusize kuli ku na ni “pumulo ya Sabata” ye siyalezi Bakreste ba ba sepahala. “Pumulo ya Sabata” yeo i talusa ku ba ni tumelo mwa sitabelo sa tiululo sa Jesu kuli lu piliswe ni ku tuhela ku itinga fa misebezi fela. (Maheberu 4:6-10) Kabakaleo, manzwi a bupolofita bwa Isaya ka za Pumulo a hupulisa batanga ba Jehova kacenu za tokwahalo ye tuna ya ku ba ni tumelo mwa tukiso ya Mulimu ya puluso. Hape ki kupuliso ye nde ya kuli lu tokwa ku eza silikani se si tiile ni Jehova ni ku latelela tukiso ya kamita ya bulapeli.

Ze Omba-Omba Muzwahule ni Numbulwa

6. Ki lifi likwata ze peli cwale ze fiwa mamelelo?

6 Jehova cwale u bulela kwa likwata ze peli ze bata ku mu sebeleza kono ili ze sa lumelezwi ki Mulao wa Mushe ku taha mwa kopano ya Majuda. Lu bala kuli: “Muzwahule ya kumalezi [Muñ’a] Bupilo, a si ke a li: [Muñ’a] Bupilo u ka ni tibela kwa sicaba sa hae. Ni yena wa numbulwa a si ke a li: Ni kota ye omelezi.” (Isaya 56:3) Sabo ya muzwahule kikuli u ka kaulwa kwa sicaba sa Isilaele. Pilaelo ya numbulwa ki ya kuli ha na ku ba ni bana ba ba ka zwisezapili libizo la hae. Likwata ze peli zeo li lukela ku tiya lipilu. Pili lu si ka bona libaka la seo, ha lu boneñi mayemo e ba filwe mwa Mulao ka ku ya ka a’ filwe sicaba sa Isilaele.

7. Ki lifi zeo Mulao u hanisa bazwahule ba mwa Isilaele?

7 Bazwahule ba ba si ka ya kwa mupato ha ba lumelezwi ku lapela ni Isilaele. Ka mutala, ha ba lumelezwi ku ca Paseka. (Exoda 12:43) Bazwahule ba ba sa lobi ka bomu milao ya naha ba ezwa hande ni ku amuhelwa, kono ha ba na silikani se si inelela ni sicaba seo. Kono ku na ni ba bañwi ba ba utwa Mulao ka ku tala, mi kuli ba bonise kuli ku cwalo, banna ba ya kwa mupato. Bao cwale ba ba baproselite, mi ba ba ni tohonolo ya ku lapelela mwa lapa la ndu ya Jehova ni ku ngiwa ku ba kalulo ya kopano ya Isilaele. (Livitike 17:10-14; 20:2; 24:22) Kono nihaiba bona baproselite haki baabani ba ba tezi ba bulikani bwa Jehova ni Isilaele, mi ha ba na sanda mwa Naha ya Sepiso. Bazwahule ba bañwi ba kana ba lapelela mwa tempele, mi ku bonahala kuli ba kona ku eza matabelo ka baprisita ibile fela kuli matabelo ao a fiwa ka mo u laelezi Mulao. (Livitike 22:25; 1 Malena 8:41-43) Kono Maisilaele ha ba lukeli ku swalisana hahulu ni bona.

Linumbulwa Ba Fiwa Libizo la Kamita

8. (a) Mwa Mulao, linumbulwa ne li ngiwa cwañi? (b) Linumbulwa ne li itusiswa cwañi mwa macaba a mahedeni, mi linzwi la “numbulwa” fokuñwi li talusañi?

8 Linumbulwa, niha li pepilwe ki bashemi ba Majuda, ha li lumelezwi ku ba lilama tota za sicaba sa Isilaele. * (Deuteronoma 23:1) Macaba a mañwi a mahedeni mwa miteñi ya ze mwa Bibele n’a itusisa linumbulwa kwa misebezi ye ipitezi mi n’a na ni mukwa wa ku tumbula banana ba ba bañwi ba ba hapilwe mwa ndwa. Linumbulwa ne li ketiwa ku ba manduna mwa lapa la mulena. Numbulwa n’a kona ku ba “mulisana wa basali,” “mulisana wa bonalutio,” kamba mutang’a muoli. (Estere 2:3, 12-15; 4:4-6, 9) Ha ku na ze bonisa kuli Maisilaele ne ba latelela mikwa yeo kamba kuli linumbulwa ne li batiwa ka mulelo fela wa kuli li sebeleze malena ba Maisilaele. *

9. Ki afi manzwi a omba-omba ao Jehova a bulelela linumbulwa tenyene?

9 Kwand’a ku abana hanyinyani fela mwa bulapeli bwa Mulimu wa niti, linumbulwa tenyene mwa Isilaele hape li na ni maswabisa a matuna a ku sa kona ku pepa bana kuli ba zwisezepili libizo la lubasi lwa bona. Kacwalo, manzwi a tatama a bupolofita a’ omba-omba luli! Lu bala kuli: “[Muñ’a] Bupilo u li: Haili ka za batu ba linumbulwa, ha ba ka tokomela la Pumulo la ka, ba keta ku eza ze ni tabisa, mi ba tundamena mwa bulikani bwa ka, ni ka ba fa sibaka, ni libizo le li fita kwa butokwa la bana ba bashimani ni ba basizana; e, ni ba fe libizo la kamita, le li si na ku feliswa.”—Isaya 56:4, 5.

10. Muinelo wa linumbulwa ne u cincize lili, mi ki ifi tohonolo ye kwaluhile ku bona ku zwa nako yeo?

10 Ee, nako i ka taha yeo nihaiba ku ba numbulwa luli ha ku sa na ku ba tibelo ya ku amuhelwa luli ku ba mutang’a Jehova. Haiba ba ipeya ku utwa, linumbulwa ba ka ba ni “sibaka” mwa ndu ya Jehova ni ku ba ni libizo le li fita bana ba bashimani ni ba basizana kwa butokwa. Nto yeo i ezahala lili? I ezahala Jesu Kreste ha s’a shwile. Ka nako yeo, bulikani bwa Mulao bwa kale ne bu yolilwe ki bulikani bo bunca, mi Isilaele wa nama ne i yolilwe ki “Isilaele wa Mulimu.” (Magalata 6:16) Ku zwa ka nako yeo, bote ba ba bonisa tumelo ba konile ku ezeza Mulimu bulapeli bo bu amuheleha. Sicaba kw’a zwa mutu ni buikangulo bwa mubili wa hae ha li sa li za butokwa. Ba ba itiisa ka busepahali, ku si na taba ni muinelo wa bona, ba ka ba ni “libizo la kamita, le li si na ku feliswa.” Jehova ha na ku ba libala. Mabizo a bona a ka ñolwa mwa “buka [ya hae] ya kupuzo,” mi ka nako ya tomile Mulimu, ba ka amuhela bupilo bo bu sa feli.—Malaki 3:16; Liproverbia 22:1; 1 Joani 2:17.

Bazwahule Ba Lapela ni Batu ba Mulimu

11. Kuli ba amuhele limbuyoti, bazwahule ba susuezwa ku ezañi?

11 Kono bazwahule bo? Bupolofita cwale bu kutela ku bao, mi Jehova u na ni manzwi a omba-omba hahulu a ku bulelela ba ba cwalo. Isaya u ñola kuli: “Kwa bana ba macaba ba ba kumalezi [Muñ’a] Bupilo, ku mu sebeleza ni ku lata Libizo la hae kuli ba be batanga ba hae, bona ba ba mamela la Pumulo ku sa li foseza, ba ba tiiseza ku tokomela bulikani bwa ka; luli, ni ka ba tisa kwa lilundu la ka le li kenile, ni ba tabise mwa Ndu ya ka ya tapelo; matabelo a bona a ku cisa, ni matabelo a mañwi, a ka amuhelwa hande fa aletare ya ka; kakuli Ndu ya ka i ka bizwa kuli ki Ndu ya tapelo ya macaba kaufela.”—Isaya 56:6, 7.

12. Ku kile kwa utwisiswa cwañi bupolofita bwa Jesu bwa za “lingu ze ñwi”?

12 Mwa miteñi ya cwale, “bana ba macaba” ba itahisize hanyinyani-hanyinyani. Pili ndwa ya lifasi ya pili i si ka tumbuka kale, ne ku ngiwa kuli ki ba bañata ba ba ka amuhela puluso, isi fela ba ba sepa ku y’o busa ni Jesu kwa lihalimu, bona be lu ziba kacenu kuli ki Isilaele wa Mulimu. Baituti ba Bibele ne ba ziba manzwi a Jesu a’ ñozwi kwa Joani 10:16, a’ li: “Ni sa na ni lingu ze ñwi ze si za mulaka wo; ni zona ni swanezi ku li tisa; mi li ka utwa linzwi la ka, mi ikaba mutapi u li muñwi, ni mulisana a li muñwi.” “Lingu ze ñwi” ne li ngiwa ku ba batu ba ba ka pila fa lifasi-mubu. Kono buñata bwa Baituti ba Bibele ne ba lumela kuli lingu ze ñwi zeo ne li ka taha mwahal’a Puso ya Jesu Kreste ya Lilimo ze Sikiti.

13. Ki kabakalañi ha ne ku hupuzwi kuli lingu za kwa Mateu kauhanyo 25 li lukela ku ba teñi mwa mazazi a mafelelezo a muinelo wo wa linto?

13 Hasamulaho, kwa ba ni kutwisiso ye ekezehile ya liñolo le liñwi le li bulela za lingu. Kwa Mateu kauhanyo 25, ku ñozwi za nguli ya Jesu ya za lingu ni lipuli. Nguli yeo i li, lingu li amuhela bupilo bo bu sa feli kakuli li tusa banyani ba Jesu. Kabakaleo, lingu zeo ki sitopa se si shutana ni banyani ba Kreste ba ba tozizwe. Ka 1923, kwa mukopano o n’o ezelizwe mwa Los Angeles, kwa California, mwa U.S.A., ne ku talusizwe kuli lingu zeo li ba teñi, isi mwa Puso ya Lilimo ze Sikiti, kono mwahal’a mazazi a mafelelezo a muinelo wo wa linto. Kabakalañi? Kakuli Jesu n’a bulezi nguli yeo ha n’a alaba puzo ye li: “U lu bulele zeo fo li ka bonahalela, ni se si ka supa ku taha kwa hao, ni ku fela kwa lifasi.”—Mateu 24:3.

14, 15. Kutwisiso ne i ekezehile cwañi ya ku ziba ba ba li lingu ze ñwi mwa mazazi a maungulo?

14 Mwa ma-1920, batu ba bañwi be ne ba swalisani ni Baituti ba Bibele ne ba til’o ikutwa kuli moya wa Jehova ne u sa bonisi ku bona kuli ne ba ka ya kwa lihalimu. Niteñi, ne li batanga ba ba mafulofulo ba Mulimu Muambakani ya pahami. Ka 1931, mayemo a bona ne a utwisisizwe hande buka ye bizwa Vindication ha ne i hasanyizwe. Buka ye ya Vindication ye ne talusa timana ni timana ya buka ya Bibele ya Ezekiele, ne i talusize pono ya “munna” ya na ni lunaka lwa muñoli lwa enge. (Ezekiele 9:1-11) Yena “munna” y’o u bonwa a fita mwa Jerusalema inz’a swaya liswayo fa lipata za batu ba ba tonga ni ku lila kabakala bumaswe bo bu mwateñi. “Munna” y’o u swaniseza banyani ba Jesu, bona bomasiyaleti ba ba li Bakreste ba ba tozizwe ba ba ka ba teñi fa lifasi-mubu ka nako ye i ka atulwa Krestendomu, ye swanisezwa ki Jerusalema. Ba ba swaiwa bao, ki lingu ze ñwi ba ba pila ka nako yeo. Mwa pono, ba banduswa muta batabani ba Jehova ba ota munzi wa buipanguli w’o.

15 Ka 1932, kutwisiso ye tungile ka za swanisezo ya bupolofita ya Mulena Jehu wa Isilaele ni Jonadabi, ya n’a si Muisilaele ili ya n’a mu tusize, ne i bonisize m’o lingu ze ñwi zeo li yemela banyani ba Kreste ba ba tozizwe—sina Jonadabi ha n’a il’o tusa Jehu mwa ku felisa bulapeli bwa Baale. Hasamulaho ka 1935, lingu ze ñwi ze pila mwa mazazi a maungulo a muinelo wo wa linto ne li lemuhilwe ku ba bona buñata bo butuna bwa n’a boni muapositola Joani mwa pono. Nto yeo ne i talusizwe lwa pili kwa mukopano o s’o bulezwi wa mwa Washington, D.C., k’o Joseph F. Rutherford n’a bulezi kuli ba ba na ni sepo ya ku pila fa lifasi-mubu ki bona “buñata bo butuna.”

16. “Bana ba macaba” ba na ni matohonolo ni buikalabelo mañi?

16 Kacwalo hanyinyani-hanyinyani ne ku bonwi kuli “bana ba macaba” ba na ni kalulo ye tuna ya ku peta mwa milelo ya Jehova mwa mazazi a, a maungulo. Ba taha ku Isilaele wa Mulimu kuli ba t’o lapela Jehova. (Zakaria 8:23) Hamoho ni sicaba sa kwa moya seo, ba eza matabelo a’ amuheleha ku Mulimu ni ku kena mwa pumulo ya sabata. (Maheberu 13:15, 16) Mi hape ba lapelela kwa tempele ya Mulimu ya kwa moya, mi sina tempele ya mwa Jerusalema, yeo ki “Ndu ya Tapelo ya macaba kaufela.” (Mareka 11:17) Ba bonisa tumelo mwa sitabelo sa tiululo sa Jesu Kreste, ‘ba tapisa liapalo za bona, ni ku li sweufaza mwa mali a Ngunyana.’ Mi ba sebeleza Jehova kamita, ili ku “mu sebeleza musihali ni busihu.”—Sinulo 7:14, 15.

17. Bazwahule ba mwa miteñi ye ba kumalela cwañi bulikani bo bunca?

17 Bazwahule ba mwa miteñi ya cwale bao ba kumalezi bulikani bo bunca kakuli ka ku swalisana ni Isilaele wa Mulimu, ba ikola lituso ni limbuyoti ze taha ka bulikani bo bunca. Hailifo haki baabani mwa bulikani b’o, ba ipeya ka pilu kaufela kwa milao ya bona. Kabakaleo, mulao wa Jehova u mwa lipilu za bona, mi ba fita fa ku ziba Jehova kuli ki yena Ndat’a bona wa kwa lihalimu ya li Muambakani ya pahami.—Jeremia 31:33, 34; Mateu 6:9; Joani 17:3.

18. Ki ufi musebezi wa ku kubukanya o sweli ku petiwa mwa mazazi a maungulo?

18 Bupolofita bwa Isaya bu zwelapili kuli: “Mulena [Muñ’a] Bupilo, Yena ya kubukanya lihapwa za Isilaele, u li: Ni ka mu kubukanyeza hape ba bañwi, kwand’a batu ba hae ba ba se ba kopani.” (Isaya 56:8) Mwa mazazi a maungulo, Jehova u ‘kubukanyize lihapwa za Isilaele,’ bona masiyaleti ba ba tozizwe. Kwand’a bao, u kubukanya hape ba bañwi, bona buñata bo butuna. Ba lapela hamoho ka kozo ni kutwano mwatas’a okamelo ya Jehova ni Mulena y’a file, yena Jesu Kreste. Kabakala busepahali bwa bona kwa puso ya Jehova ka Kreste, Mulisana yo Munde u ba tisize mwa mulaka o swalisani, ili o tabile.

Balibeleli Ba Libofu, Linja Za Limumu

19. Ki ifi memo ye fiwa kwa limunanu za mwa naha ni mwa naheñi?

19 Manzwi ao a’ lilato, ili a’ yahisa a latelelwa ki manzwi a mañwi a fapanela kwahule ni ao, a’ bat’o komokisa. Jehova u itukiselize ku shemuba bazwahule ni linumbulwa. Kono ba bañata ba ba ipapata ku ba mwa puteho ya Mulimu b’a nyaziwa mi ba ka atulwa. Ku zwa f’o mane ha ba lukeli ni ku bulukwa hande mi ba swanela fela ku ciwa ki lifolofolo ze lapile. Kacwalo, lu bala kuli: “Mina libatana kaufela za mwa naha, a mu te, mu t’o ca! E, ni mina libatana kaufela za mwa mushitu.” (Isaya 56:9) Zona libatana zeo li ka t’o cañi? Bupolofita b’o bu ka talusa. Ha bu nze bu talusa, bu kana bwa lu hupulisa katulo ye ka tulukela ba ba lwanisa Mulimu fa ndwa ye taha ya Armagedoni, bao litupu za bona li ka siyelwa linyunywani za lihalimu kuli li t’o ikola.—Sinulo 19:17, 18.

20, 21. Ki bufi bufokoli bo bu tiseza ba bahulu ba bulapeli ku ba bazamaisi ba kwa moya ba ba si na tuso?

20 Bupolofita bu zwelapili kuli: “Balibeleli ba hae ki libofu kaufela, ha ba na se ba ziba; kaufela ki linja za limumu, ze sa koni ku huhula; li lobala inze li butile, li lata ku ozela. E, ki linja ze lata ku ca, ze sa kuli; mi ba, ki balisana ba ba si na ngana; yo muñwi ni yo muñwi u ipatela za hae, kaufel’a bona. Ba li: A mu te, ni y’o bata veine, lu ikole bucwala bo bu buhali; mi kamuso ikaba nto ye swana, lizazi le lituna le li fita la kacenu.”—Isaya 56:10-12.

21 Ba bahulu ba bulapeli ba mwa Juda ba ipapata ku lapela Jehova. Ba ipala ku ba “balibeleli ba hae.” Kono kwa moya ki libofu, limumu, mi ba ozela. Haiba ha ba koni ku tona ni ku fa temuso ka za kozi ye taha, ba na ni tuso mañi? Balibeleli ba bulapeli bao ha ba na kutwisiso, ha ba koni ku fa ketelelo ya kwa moya kwa batu ba ba swana sina lingu. Mi hape ba silafezi. Ba na ni litakazo za buitati ze sa feli. Ku fita ku latelela ketelelo ya Jehova, ba ikezeza mo ba latela, ba ifumisa ka bupumi, ba imbotisa macwala a’ buhali, ni ku susueza ba bañwi ku eza cwalo. Ha ba lemuhi katulo ya Mulimu ye atumela mi kacwalo ba bulelela batu kuli lika li ka ba hande.

22. Ba bahulu ba bulapeli ba mwa miteñi ya Jesu ba swana cwañi ni ba Juda ya kwaikale?

22 Kwa makalelo a bupolofita bwa hae, Isaya n’a itusisize swanisezo ye swana kuli a taluse ba bahulu ba bulapeli ba Juda be ne ba sa sepahali—ili bao kwa moya ne ba kozwi, ku ozela, ni kutokwa kutwisiso. Ne ba imelize batu ka lizo za batu, ne ba bulela litumelo za buhata, mi ne ba sepile Asirya ku fita ku itinga ku Mulimu. (2 Malena 16:5-9; Isaya 29:1, 9-14) Kaniti ha ba si ka ituta se siñwi. Ka bumai, ba bahulu ba bulapeli ba ba cwalo ne ba li teñi ni mwa lilimo za mwanda wa pili. Ku fita ku amuhela taba ye nde ya n’a ba tiselize Mwan’a Mulimu, ne ba hanile Jesu ni ku lumelelana ku mu bulaya. Jesu n’a ba bizize patalaza kuli ki “libofu ze zamaisa libofu,” mi n’a ekelize kuli “sibofu ha si zamaisa sibofu se siñwi, bubeli bwa zona li ka wela mwa mukoti.”—Mateu 15:14.

Balibeleli ba Kacenu

23. Ki bufi bupolofita bwa Pitrosi ka za ba bahulu ba bulapeli bo bu talelelizwe?

23 Muapositola Pitrosi n’a lemusize kuli baluti ba buhata hape ne ba ka t’o yaulula Bakreste. N’a ñozi kuli: “Sina bapolofita ba buhata ha ba kile ba ba teñi mwa sicaba [sa Isilaele], ni ku mina baluti ba buhata ba ka bonahala, ba ba ka kenya ka butali lituto ze sinya, mane ba ka latula Mulena ya ba liuluzi; ka se, ba ka fumana ku shandauka kapili.” (2 Pitrosi 2:1) Lituto za buhata ni litumelo ze keluhile za baluti ba buhata bao li tisizeñi? Li tisize Krestendomu, ye na ni ba bahulu ba bulapeli bao kacenu ba lapelela mbuyoti ya Mulimu fahalimw’a balikani ba bona ba bupolitiki kihona ba sepisa kuli lika li ka ba hande kwapili. Ba bahulu ba bulapeli bwa Krestendomu ba bonahezi ku ba libofu, limumu, ili ba ba ozela kwa neku la lika za kwa moya.

24. Ki bufi buñwi bo bu li teñi mwahal’a Isilaele wa kwa moya ni bazwahule?

24 Nihakulicwalo, Jehova u sweli ku tisa bolule-lule ba bazwahule kuli ba t’o lapela hamoho ni ba mafelelezo ba Isilaele wa Mulimu mwa ndu ya hae ye tuna ya kwa moya ya ku lapelela teñi. Bazwahule bao, niha ba zwa mwa macaba, mishobo, ni lipuo ze ñata, ba pilisana ka buñwi mwahal’a bona mi hape ba pilisana hande cwalo ni Isilaele wa Mulimu. Ba lumela kuli puluso i kona fela ku zwa ku Jehova Mulimu ka Jesu Kreste. Ka ku susuezwa ki lilato la bona ku Jehova, ba swalisana ni banyani ba Kreste ba ba tozizwe mwa ku bulela tumelo ya bona. Mi ba omba-ombiwa hahulu ki manzwi a muapositola ya n’a buyelezwi, ya n’a ñozi kuli: “Ha u bulela Mulena Jesu ka mulomo wa hao, mi u lumela mwa pilu ya hao kuli Mulimu u mu zusize kwa bafu, u ka pila.”—Maroma 10:9.

[Litaluso za kwatasi]

^ para. 8 Linzwi la “numbulwa” hape ne li til’o biziswa nduna, ku si na ku bonisa kuli mutu u zwisizwe sisete. Mwa puo ya Sigerike mo i tolokilwe taba ya Muetopia ya n’a kolobelizwe ki Filipi, Muetopia y’o u bulelwa ku ba numbulwa. Bakeñisa kuli ku bonahala kuli munna y’o ne li muproselite, u lukela ku ba ya n’a li numbulwa ya li nduna, isi ya zwisizwe sisete. Ne li muproselite kakuli n’a kolobelizwe pili nzila i si ka kwalulelwa kale ba ba si Majuda ba ba si ka ya kwa mupato.—Likezo 8:27-39.

^ para. 8 Ebedi-Meleki, ya n’a tusize Jeremia ili ya n’a tahanga fapil’a Mulena Zedekia, u bulelwa ku ba numbulwa mwa taba ya makalelo ya Siheberu. Ku bonahala kuli se si taluswa f’o kikuli ne li nduna mwa ndu ya mulena, isi kuli n’a zwisizwe sisete.—Jeremia 38:7-13.

[Lipuzo za Tuto]

[Siswaniso se si fa likepe 250]

La Pumulo ne li ka fa kolo ya ku lapela, ku ituta, ni ku yeya

[Maswaniso a fa likepe 256]

Ba ba li lingu ze ñwi ne ba talusizwe ka ku utwahala hande kwa mukopano wa mwa Washington, D.C. ka 1935 (siswaniso se si kwatasi ki sa kolobezo, ku la bulyo ki pampili ya tukiso ya mukopano)

[Siswaniso se si fa likepe 259]

Limunanu li memiwa ku taha kwa mukiti

[Maswaniso a fa likepe 261]

Bazwahule ni Isilaele wa Mulimu ba pilisana ka buñwi