Buipi Bwa Patululwa!
Kauhanyo 19
Buipi Bwa Patululwa!
1. Jesu ni Jehova ba nga cwañi buipi, mi bu boniswa cwañi mwa miteñi ya Isaya?
JESU n’a bulelezi ba bahulu ba bulapeli ba mwa miteñi ya hae kuli: “Kwande mu bonwa kwa batu inge mu lukile, kanti mwahali mu tezi muipo ni bumaswe.” (Mateu 23:28) Manzwi a Jesu a ku nyaza buipi a bonisa mubonelo wa Ndat’ahe wa kwa lihalimu. Kauhanyo 58 ya bupolofita bwa Isaya sihulu i koñomeka buipi bo bu atile mwa Juda. Lindwa, buhateleli, ni mifilifili li yambile naha, mi ku mamela Pumulo se ku fetuhile sizo-sizo fela. Batu ba sebeleza Jehova fahalimu fela mi ba iponisa ku luka ka ku itima lico ko ku sa zweleli kwa pilu. Ku swanezi Jehova ha patulula mo ba inezi luli!
‘U Bulelele Sicaba Libi za Bona’
2. Ki ufi moya wa bonisa Isaya ha nz’a shaela lushango lwa Jehova, mi ki bomañi kacenu ba ba swana sina yena?
2 Jehova niha nyenya muzamao wa Juda, mwa manzwi a Hae, u kupa sicaba seo ka t’ata kuli si bake. Kono Jehova u bata kuli nyazo ya hae i utwahale hande-nde. Kabakaleo, u laela Isaya kuli: “Huweleza hahulu, u tiise; utwahalisa linzwi la hao sina tolombita, mi u bulelele sicaba sa ka bumaswe bwa sona, u zibise ba ndu ya Jakobo libi za bona.” (Isaya 58:1) Ku shaela ka bundume manzwi a Jehova ku kona ku tiseza Isaya ku toiwa ki sicaba, kono ha sabi. U sa na ni moya wa buitomboli wa n’a na ni ona ha n’a ize: “Ki na yo, u lume na!” (Isaya 6:8) Buitiiso bwa Isaya ki mutala o munde hakalo kwa Lipaki za Jehova ba kacenu, bao ni bona ba filwe musebezi wa ku kutaza Linzwi la Mulimu ni ku patulula buipi bwa mwa bulapeli!—Samu 118:6; 2 Timotea 4:1-5.
3, 4. (a) Ki bufi buipi bo ba eza batu ba mwa miteñi ya Isaya? (b) Ki ufi muinelo luli mwa Juda?
3 Batu ba mwa miteñi ya Isaya ba bonisa fela fahalimu kuli ba bata Jehova ni ku tabela likatulo za hae ze lukile. Lu bala manzwi a Jehova a’ li: “Ba ni bata ka zazi ni zazi, ba shukelwa ku ziba linzila za ka. Sina sicaba se si zamaya ka mukwa o lukile, se si sa liseli ku tokomela mulao wa Mulimu wa sona, ba nze ba ni kupa milao ye lukile, ba tabela ku atumela ku Mulimu.” (Isaya 58:2) Kana ku ipapata ku tabela linzila za Jehova k’o ki kwa niti? Kutokwa. Ba swana “sina sicaba se si zamaya ka mukwa o lukile,” kono ha si ezi cwalo luli. Niti kikuli, sicaba seo ‘si lisezi ku tokomela mulao wa Mulimu wa sona.’
4 Zeo li bat’o swana ni ze ne t’o patululelwa mupolofita Ezekiele. Jehova n’a bulelezi Ezekiele kuli Majuda ne ba bulelelana kuli: “Lu yeñi, lu y’o utwa linzwi le li zwile ku [Muñ’a] Bupilo.” Kono Mulimu n’a lemusize Ezekiele za buipi bwa bona, a li: “Ba ta ku wena . . . ba utwa manzwi a hao, kono ha ba ezi; kakuli ka milomo ba li ba lata, kono lipilu za bona ba li isize kwa ku fuma. Mi ki wena yo; ku bona u swana sina pina ye munati hahulu, ye opelwa ki ya na ni linzwi le li kateleha, ya ziba ku liza harepa hande; kakuli ba utwa manzwi a hao, kono ha ba yi ka ona.” (Ezekiele 33:30-32) Ba mwa miteñi ya Isaya ni bona ba li ba bata Jehova kamita, kono ha ba yi ka manzwi a hae.
Ku Itima Lico ka Buipi
5. Majuda ba lika cwañi ku fumana shemubo ya Mulimu, mi Jehova u liñi?
5 Kuli ba shemubwe ki Mulimu, Majuda ba itima lico ka ku ezeza fela mulao, kono ku ipapata ku luka k’o ko ku li kwa ku ipumisa ku ba kauhanya fela ni Jehova. Ku bonahala kuli ba buza ka makalo kuli: “Ku tusañi kuli lu itime lico, ha u sa lu boni? Ku tusañi kuli lu utwise lipilu za luna butuku, ha u sa tokomeli?” Jehova u alaba patalaza, kuli: “A mu bone, mwa mazazi a mu itima lico, mu ikola ze mu lata kaufela, mi mu tukufaza babeleki ba mina kamukana. A mu bone, mu itima lico inze mu lwana ni ku zeka, mi mu nata ka ñondo ya bumaswe. Ku itima lico ko mu ezeza, hasi ona mukwa o ka utwahalisa linzwi la mina kwahalimu. Kikuli ki kona ku itima lico ko ni tomile? Ki mo li inezi lizazi le mutu a lukezi ku utwisa pilu ya hae butuku? Kana ki kona ku obamisa toho fafasi sina zita, ni ku lobala fa lisila la masaka ni fa mulola? Kana ki sona s’o biza kuli ki ku itima lico, mi ki lona lizazi le li tabelwa ki [Muñ’a] Bupilo?”—Isaya 58:3-5.
6. Ki lifi ze ba eza Majuda ze bonisa kuli ba itima lico ka buipi?
6 Sicaba ha si nze si itima lico, ku iponisa ku luka, mane ni ku kupa Jehova milao ye lukile, si tundamena minyaka ya buitati ni lipisinisi. Ba ikenya mwa lindwa, buhateleli, ni mifilifili. Kuli ba like ku pata ze ba eza, ba ipumisa ku lila—ba obamisa toho fafasi sina zita ni ku ina fa lisila la masaka ni fa mulola—kuli ba bonise kuli ba bakezi libi za bona. Zeo kaufela li ka tusañi haiba ba zwelapili ku ipangula? Ha ba bonisi maswabi a silumeli ni ku baka ze swanela ku zamaelela ni ku itima lico ko ku buniti. Sililo sa bona, niha si li se situna, ha si utwiwi mwa lihalimu.
7. Majuda ba mwa miteñi ya Jesu ne ba ezize cwañi ka buipi, mi ba bañata kacenu ba eza cwañi nto ye swana?
Mateu 6:16-18; Luka 18:11, 12) Buñata bwa ba bahulu ba bulapeli hape ne ba na ni buhali ni buhateleli sina ba mwa miteñi ya Isaya. Kona libaka Jesu ha n’a patuluzi ka bundume baipi bao, ni ku ba taluseza kuli bulapeli bwa bona ne li bwa mbango. (Mateu 15:7-9) Ni kacenu, bolule-lule “ka mulomo ba li ba ziba Mulimu; kono ka misebezi ya bona ba mu latula, kakuli ki ba mikwa ye masila, ni ba ba sa utwi; mi misebezi ye minde kaufela ya ba palelwa.” (Tite 1:16) Ba ba cwalo ba kana ba sepa mufelañeke wa Mulimu, kono ze ba eza li patulula kuli ki baipi. Nihakulicwalo, Lipaki za Jehova ba bonisa bulumeli bwa niti ni lilato la bana ba mba ku ba bañwi.—Joani 13:35.
7 Majuda ba mwa miteñi ya Jesu ni bona ne ba latelela sizo sa ku itima lico, ba bañwi mane habeli ka sunda! (Ze Ku Talusa ku Baka Luli
8, 9. Ki lifi likezo ze nde ze swanela ku ezwa hamoho ni ku baka kwa niti?
8 Jehova ha lati kuli batu ba hae ba itime fela lico kabakala libi za bona; u bata kuli ba bake. Kihona a ka ba shemuba. (Ezekiele 18:23, 32) U talusa kuli, kuli ku itima lico ku tuse, ba lukela ni ku tuhela libi ze ba ezize. Mu nahane manzwi a, a’ bulela Jehova ili a’ tiseza mutu ku tatuba pilu ya hae: “Ku itima lico ko ni lata, ha ni li ki cwana? Ki ku loba mawenge a bumaswe, ni ku tamulula litolopo za ba ba beilwe kwa licoko, ni ku lukulula ba ba nyandiswa, ni ku loba coko ni coko kaufela.”—Isaya 58:6.
9 Mawenge ni licoko ki liswanisezo ze swanela za butanga bo bu butuku. Kacwalo ku fita kuli batu ba itime lico mi ka nako ye swana ni ku nyandisa balumeli ba bañwi, ba lukela ku utwa taelo ye li: “U late wahenu m’o itatela.” (Livitike 19:18) Ba lukela ku tamulula bote be ba nyandisize ni be ba ezize batanga ka ku sa luka. * Liponiso za bulapeli, ze cwale ka ku itima lico, ha li yoli bulumeli sakata ni likezo za ku bonisa lilato la bana ba mba ku ba bañwi. Mupolofita Mika ya n’a pila mwa miteñi ya Isaya, u ñola kuli: “S’a bata ku wena [Muñ’a] Bupilo, haisi kuli u eze ze lukile, u late sishemo, mi u zamaye ka buikokobezo ni Mulimu wa hao.”—Mika 6:8.
10, 11. (a) Ki sifi se sinde se ne ba ka eza Majuda se si fita ku itima lico? (b) Bakreste kacenu ba kona ku utwa cwañi kelezo ya Jehova kwa Majuda?
10 Katulo ye lukile, sishemo, ni buikokobezo li tokwa ku eza ba bañwi hande, ili nto ye koñomekwa mwa Mulao wa Jehova. (Mateu 7:12) Ku fita ku itima lico, ne ba ka eza hande ku ikabela sifumu sa bona ni babotana. Jehova u buza kuli: “Ha ni li, [ku itima lico ko ni lata] kikuli u ikabele buhobe bwa hao ni ya lapile, ni kuli mubotana ya icambaelelela u mu tise mwa ndu ya hao? ha u bona ya lobala situtu, u mu tubulele kubo, mi u si ke wa ipatela mwanahenu?” (Isaya 58:7) Ee, ku fita ku itima lico ka ku ipumisa, ba ba kona ba swanela ku fa lico, liapalo, kamba malobalo kwa bayahi ba bañwi ba Juda ba ba tokwile—ba ba li bahabo bona.
11 Likuka ze nde ze za lilato la bana ba mba ni mufelañeke ze bulezwi ki Jehova ha li ami fela kwa Majuda ba mwa miteñi ya Isaya. Li etelela ni Bakreste. Kabakaleo, muapositola Paulusi n’a ñozi kuli: “Cwalehe, ha lu sa na ni sibaka, lu eze batu kaufela hande, sihulu banabahabo luna ba balumeli.” (Magalata 6:10) Puteho ya Sikreste i lukela ku ba ni lilato la sizwale, sihulu kabakala mazazi a nz’a tatafala hahulu e lu pila ku ona.—2 Timotea 3:1; Jakobo 1:27.
Ku Utwa ku Tisa Limbuyoti Ze Tuna
12. Jehova u ka ezañi haiba batu ba hae ba mu utwa?
12 Neikaba hande batu ba Jehova ha ne ba ka ba ni kutwisiso ya ku mamela kalimelo ya hae ye lilato! Jehova u li: “Fohe liseli la hao li ka bonahala sina lizazi ha li pazula, mi u ka kona ku fola kapili; ze lukile za hao li ka ku zamaya kwapili, kanya ya [Muñ’a] Bupilo i ku sileleze mwamulaho. Mi cwale ha u ka biza, [Muñ’a] Bupilo u ka ku alaba; ha u ka huweleza, Yena u ka alaba, a li: Ki Na yo!” (Isaya 58:8, 9a) Ao ki manzwi a’ lilato, a’ tabisa! Jehova u fuyaula ni ku sileleza ba ba tabela ku luka ni sishemo se si kopani ni lilato. Haiba batu ba Mulimu ba bakela bubamba ni buipi bwa bona ni ku mu utwa, lika li ka kala ku ba hande. Jehova u ka ‘folisa’ sicaba seo kwa moya ni kwa mubili. Hape u ka ba sileleza, sina mwa n’a silelelize bokukululu ba bona ha ne ba fundukile mwa Egepita. Mi u ka utwa ka bubebe likupo za bona za ku bata tuso.—Exoda 14:19, 20, 31.
13. Ki lifi limbuyoti ze ba ka kapwekiwa Majuda haiba ba utwa kelezo ya Jehova?
13 Jehova cwale u ekeza kwa kelezo ya hae ya n’a file kwamulaho, u li: “Haisi kuli u zwise mo ku wena coko y’o beile batu ku yona [kamba butanga bo bu maswe bo bu tula mulao], u lisele ku supa ka munwana [mwendi ka ku soma kamba ku tamilikeza] ni, ku bulela za bumaswe; ha u ka isa pilu kwa ku babalela ba ba shwa tala, u wetulusa moya wa ya nyandile; fohe liseli la hao li ka lyakama mwa lififi, lififi la hao li bonahale sina liseli la musihali.” Isaya 58:9b, 10) Buitati ni bubamba za sinya mi li tisa buhali bwa Jehova. Kono sishemo ni bufani, sihulu ku ba ba lapile ni ba ba nyandile, li tisa mbuyoti ye tuna ya Mulimu. Neikaba hande Majuda ha ba ka hupula liniti zeo! Fohe kanya ni bumbombo bwa bona bwa kwa moya bu ka ba benyisa sina liseli la fahal’a lizazi, ili ku feza lififi kaufela. Mi hape, ba ka kutekisa ni ku lumbekisa Jehova, yena Simbule sa kanya ni limbuyoti za bona.—1 Malena 8:41-43.
(Sicaba Sa Lukululwa
14. (a) Ba mwa miteñi ya Isaya ba nga cwañi manzwi a hae? (b) Jehova u zwelapili ku fañi?
14 Ka bumai, sicaba si keshebisa kupo ya Jehova mi mane si ikenya hahulu mwa bumaswe. Hasamulaho, Jehova h’a na mukwa kwand’a ku si isa mwa butanga, sina mwa n’a lemuselize. (Deuteronoma 28:15, 36, 37, 64, 65) Nihakulicwalo, manzwi a Jehova ka Isaya a’ tatama a zwelapili ku fa sepo. Mulimu u polofita kuli bomasiyaleti ba ba utwile kalimelo ni ku baka ba ka kutela kwa naha ya Juda ka tabo, niha i siilwe i li matota.
15. Jehova u polofita za tukuluho mañi ye tabisa?
15 Jehova ka Isaya, u polofita za tukuluho ya batu ba hae ka 537 B.C.E., u li: “[Muñ’a] Bupilo u ka ku zamaisa ka nako ni nako, a wetuluse moya wa hao mwa mabaka a’ tokwile mezi, a tiise masapo a hao; mi u ka swana sina simu ye kwatuko ni mezi, sina liwelu-welu la mezi a’ sa kali.” (Isaya 58:11) Jehova u ka fetula naha ya Isilaele ye tokwile mezi ku ba ye beya lico ze ñata. Ku tuha f’o mane, u ka fuyaula batu ba hae ba ba bakile, ku tiisa “masapo” a bona kuli a tuhele ku ba a omile kwa moya ni ku ba a matafalizwe hahulu kwa moya. (Ezekiele 37:1-14) Batu ka sibili ba ka ba sina “simu ye kwatuko ni mezi” ye tezi miselo ya kwa moya.
16. Naha i ka zuswa cwañi?
Isaya 58:12) Lipulelo ze swana za kuli “matota a kwa kale” ni “miyaho ya masika a mañata” (kamba, miyaho ye siilwe i li matota ka lilimo-limo) li bonisa kuli bomasiyaleti ba ba lukuluzwi ba ka yaha sinca minzi ye sinyizwe ya Juda, sihulu Jerusalema. (Nehemia 2:5; 12:27; Isaya 44:28) Ba ka lukisa “fo ku punyehile”—yeo ki pulelo ye talusa masuba a mañata a fa mamota a Jerusalema mi ku si na kakanyo ni a minzi ye miñwi cwalo.—Jeremia 31:38-40; Amosi 9:14.
16 Tukuluho i ka kopanyeleza ni ku zusa minzi ye ne sinyizwe ki limpi za Mababilona ka 607 B.C.E. “Bana ba hao ba ka zusa matota a kwa kale, wena u zuse miyaho ya ba masika a mañata; mi u ka bizwa kuli ki wena Mulukisi wa fo ku punyehile, ni Mubakanyi wa linzila, wa mo ku ka yahelwa.” (Limbuyoti za ku Tokomela Pumulo
17. Jehova u kupa cwañi batu ba hae kuli ba mamele milao ya Pumulo?
17 Pumulo ne li poniso ya buiyakato bo butuna bwa Mulimu ka za buiketo bwa batu ba hae bwa kwa mubili ni kwa moya. Jesu n’a ize: “La Pumulo li ezelizwe mutu.” (Mareka 2:27) Lizazi le la n’a tomile Jehova ne li file Maisilaele kolo ya ku bonisa lilato la bona ku Mulimu. Ka bumai, ha ku t’o fitwa mwa miteñi ya Isaya, ne se li fetuhile fela lizazi la ku latelela lizo ze si na tuso ni la ku ikezeza za buitati. Kabakaleo, Jehova hape u na ni ku kalimela batu ba hae. Mi ni fa, u lika ku ba fita kwa lipilu. U li: “Ha u ka tibela mautu a hao kuli a si ke a foseza la pumulo, u sa ezi s’o lata kaufela ka lizazi la ka le li kenile; mi u bulela la Pumulo kuli ki lizazi la tabo; le li kenile la [Muñ’a] Bupilo wa li bulela kuli ki le li kutekeha; wa li kuteka u sa tomeneni mikwa ya hao, ni ku ya ka linzila za hao, ni ku ikambolela ze sa tusi se siñwi; fo, [Muñ’a] Bupilo u ka ku tabela; mi ni ka ku pahamisa fa mabaka a’ lumbile a lifasi, ni ku ute ka sanda sa ndatah’o, Jakobo; kakuli ki s’o bulezi mulomo wa [Muñ’a] Bupilo.”—Isaya 58:13, 14.
18. Ki sifi se si ka zwa mwa bupalelwi bwa Juda bwa ku mamela Pumulo?
18 La Pumulo ki lizazi la ku yeya za kwa moya, ku lapela, ni ku sebeleza Mulimu ka lubasi. Li swanela ku tusa Majuda ku nahana lika ze komokisa z’a ba ezelize Jehova ni katulo ye lukile ni lilato ze mwa Mulao wa hae. Kabakaleo, ku mamela ka busepahali lizazi le li kenile leo ku swanela ku tusa batu ku sutelela hahulu ku Mulimu wa bona. Kono bona ba sweli ku kopamisa Pumulo mi kacwalo ba mwa kozi ya ku byangulwa limbuyoti za Jehova.—Livitike 26:34; 2 Makolonika 36:21.
19. Ki lifi limbuyoti ze tuna ze ba ka kapwekiwa batu ba Mulimu ha ba ka kalisa ku mamela Pumulo?
Deuteronoma 28:1-13; Samu 19:7-11) Ka mutala, Jehova u ka “pahamisa [batu ba hae] fa mabaka a’ lumbile a lifasi.” Pulelo yeo i talusa buiketo ni tulo fahalimw’a lila za mutu. Ya zamaisa mabaka a’ lumbile—tulundu ni malundu—ki yena ya zamaisa ni naha. (Deuteronoma 32:13; 33:29) Ka nako ye ñwi, Isilaele ne i utwa Jehova, mi sicaba ne si na ni silelezo ya hae mi ne si kutekiwa, mane ni ku sabiwa, ki macaba a mañwi. (Joshua 2:9-11; 1 Malena 4:20, 21) Haiba ba utwa Jehova hape, kanya ye ñwi ye ne ba kile ba ba ni yona i ka ba kutela. Jehova u ka fa batu ba hae kabelo ye tezi kwa “sanda sa . . . Jakobo”—ona limbuyoti ze sepisizwe ka bulikani bwa N’a itamile ni bokukululu ba bona, sihulu mbuyoti ya ku fiwa sanda se sinde sa Naha ya Sepiso.—Samu 105:8-11.
19 Niteñi, Majuda ha ba ka ituta tuto kwa kalimelo yeo ni ku kalisa ku kuteka tukiso ya ku mamela Pumulo, ba ka fiwa limbuyoti ze tuna. Ze nde ze ne ka zwa mwa ku eza bulapeli bwa niti ni ku kuteka Pumulo li ka ba tusa mwa likalulo kaufela za bupilo bwa bona. (20. Ki ifi “pumulo ya Sabata” ye siyalezi Bakreste?
20 Kana Bakreste ba kona ku ituta se siñwi ku seo? Jesu Kreste ha n’a shwile, Mulao wa Mushe n’o felisizwe, hamoho ni tokwahalo ya ku mamela Pumulo. (Makolose 2:16, 17) Nihakulicwalo, moya o n’o kabe u susuelizwe mwa Juda ka ku mamela Pumulo—ona wa ku eza pili za kwa moya ni ku sutelela hahulu ku Jehova—u sa li wa butokwa hahulu kwa balapeli ba Jehova. (Mateu 6:33; Jakobo 4:8) Mi hape, Paulusi, mwa liñolo la n’a ñolezi Maheberu, u li: “Ku sa na ni pumulo ya Sabata ye siyalezi sicaba sa Mulimu.” Bakreste ba kena mwa “pumulo ya Sabata” yeo ka ku ipeya ku utwa Jehova ni ku eza ze lukile ze tomile fa tumelo mwa mali a n’a suluzwi a Jesu Kreste. (Maheberu 3:12, 18, 19; 4:6, 9-11, 14-16) Kwa Bakreste, Pumulo ye cwalo i mamelwa, isi fela hañwi ka sunda, kono ka zazi ni zazi.—Makolose 3:23, 24.
Isilaele ya kwa Moya I ‘Pahamiswa fa Mabaka A’ Lumbile a Lifasi’
21, 22. Jehova u tisize cwañi kuli Isilaele wa Mulimu a ‘pahamiswe fa mabaka a’ lumbile a lifasi’?
21 Ku zwa fo ne ba lukululezwi mwa butanga bwa Babilona ka 1919, Bakreste ba ba tozizwe ba mamezi ka busepahali ze ne swaniselizwe ki Pumulo. Kabakaleo, Jehova u ba konisize ‘ku pahama fa mabaka a’ lumbile a lifasi.’ Ka nzila ifi? Kale ka 1513 B.C.E., Jehova n’a itamile bulikani ni baikulu ba Abrahama bwa kuli ha ne ba ka utwa, ne ba ka ba mubuso wa baprisita ni sicaba se si kenile. (Exoda 19:5, 6) Mwa lilimo kaufela ze 40 ze ne ba zamaile mwa lihalaupa, Jehova n’a ba zamaisize hande, sina mbande mo i lwalela bana ba yona, mi n’a ba file lituso ze ñata. (Deuteronoma 32:10-12) Kono sicaba ne si si na tumelo, mi hasamulaho sa bolomokiwa ki matohonolo kaufela e ne si ka ba ni ona. Kono nihakulicwalo, Jehova u na ni mubuso wa baprisita kacenu. Mubuso wo ki Isilaele wa Mulimu wa kwa moya.—Magalata 6:16; 1 Pitrosi 2:9.
22 Mwa “linako za maungulo,” sicaba sa kwa moya seo si ezize ze ne i palezwi Isilaele wa kwaikale. Si zwezipili ku ba ni tumelo ku Jehova. (Daniele 8:17) Ba mwa sicaba seo ha ba nze ba latelela hahulu likuka ni linzila za Jehova ze pahami, Jehova u ba pahamisa cwalo kwa moya fa mabaka a’ lumbile. (Liproverbia 4:4, 5, 8; Sinulo 11:12) Ka ku ba kuli ba silelelizwe kwa silafalo ya batu ba bañwi, ba pila mupilelo o pahami kwa bukeni, mi ku fita ku tundamena linzila za bona beñi, ba ‘tabela Jehova’ ni Linzwi la hae. (Samu 37:4) Jehova u ba silelelize kwa moya kwa twaniso ye tiile ya mwa lifasi kaufela. Ku kala ka 1919, “naha” ya bona ya kwa moya ha i si ka punyiwa. (Isaya 66:8) Ba zwelapili ku ba batu ba ba biziswa libizo la hae le li pahami, le ba kutaza ka tabo mwa lifasi kaufela. (Deuteronoma 32:3; Likezo 15:14) Mi hape, palo ye sweli ku hula ya baishuwi ba mwa macaba kaufela cwale ba abana ni bona tohonolo ye tuna ya ku lutiwa linzila za Jehova ni ku tusiwa ku zamaya mwa linzila za hae.
23. Jehova u tahisize cwañi kuli Isilaele wa Mulimu a ‘utiwe ka sanda sa Jakobo’?
23 Jehova u tahisize kuli batanga ba hae ba ba tozizwe ba ‘utiwe ka sanda sa Jakobo.’ Isaka ha n’a fuyauzi Jakobo ku fita Esau, manzwi a ndate lubasi y’o n’a polofitile kuli limbuyoti ne li ka taha fahalimw’a bote be ne ba ka bonisa tumelo mwa Peu ya Abrahama ye ne sepisizwe. (Genese 27:27-29; Magalata 3:16, 17) Sina Jakobo—mi isi Esau—Bakreste ba ba tozizwe ni balikani ba bona ‘ba isa pilu ku Mulimu,’ sihulu kwa lico za kwa moya z’a sweli ku ba kapweka. (Maheberu 12:16, 17; Mateu 4:4) Lico za kwa moya zeo—ze kopanyeleza zibo ka za z’a peta Jehova ka Peu ye ne sepisizwe hamoho ni ka balikani ba Peu yeo—za ba tiisa, ku ba wetulusa, ni ku tokwahala mwa bupilo bwa bona bwa kwa moya. Kabakaleo, ki kwa butokwa hahulu kuli ba ifepe kamita ka lico za kwa moya ka ku bala ni ku nahanisisa Linzwi la Mulimu. (Samu 1:1-3) Ku butokwa hahulu-hulu kuli ba kopanange ni balumeli ba bañwi kwa mikopano ya Sikreste. Mi ki kwa butokwa kuli ba mamele lipimo ze pahami za bulapeli bo bu kenile ha ba nze ba ikabela ka tabo lico zeo ni ba bañwi.
24. Bakreste ba niti kacenu ba ipuluka cwañi?
24 Ha ba nze ba libelela ka cisehelo talelezo ya lisepiso za Jehova, haike Bakreste ba niti ba zwelepili ku ambuka buipi bwa mifuta kaufela. Ha ba nze ba utiwa ka ‘sanda sa Jakobo,’ haike ba zwelepili ku ikola buiketo bwa kwa moya “fa mabaka a’ lumbile a lifasi.”
[Litaluso za kwatasi]
^ para. 9 Jehova n’a ezize tukiso ya kuli batu ba hae be ne ba keni mwa likoloti ba itekise mwa butanga—sihulu ku ba babeleki ba mutu—kuli ba life likoloti za bona. (Livitike 25:39-43) Niteñi, Mulao n’o tokwa kuli batanga ba eziwe hande. Be ne ba nyandiswa ne ba ka lukululwa.—Exoda 21:2, 3, 26, 27; Deuteronoma 15:12-15.
[Lipuzo za Tuto]
[Siswaniso se si fa likepe 278]
Majuda ne ba itima lico ni ku obamisa litoho fafasi kuli ba pume kuli ba bakile—kono ne ba si ka cinca mikwa ya bona
[Siswaniso se si fa likepe 283]
Ba ba kona ba fa ba ba tokwile malobalo, litino, kamba lico
[Siswaniso se si fa likepe 286]
Haiba Juda i baka, i ka zusa minzi ya yona ye shandaukile