Kauhanyo 16

Lushango lwa Sepo kwa Bahapiwa Ba Ba Swabile

Isaya 55:1-13

1. Mu taluse muinelo wa bahapiwa ba Majuda mwa Babilona.

NE LI nako ye maswe hahulu kwa Juda. Batu be ne ba itamile bulikani ni Mulimu ne ba tunuzwi habo bona mi cwale ne ba nyandela mwa buhapiwa mwa Babilona. Ki niti kuli ne ba filwe tukuluho ye ñwi ya ku eza ze ne ba bata mwa bupilo. (Jeremia 29:4-7) Ba bañwi ne ba itutile bucaziba bo buñwi kamba ku ikezeza lipisinisi. * (Nehemia 3:8, 31, 32) Kono bupilo bwa bahapiwa ba Majuda bao ne si bo bu bunolo. Ne ba li mwa butanga, kwa mubili ni kwa moya. Ha lu boneñi kuli ne ku li cwañi cwalo.

2, 3. Butanga bwa Majuda ne bu amile cwañi bulapeli bwa bona ku Jehova?

² Limpi za Mababilona ha ne li shandauzi Jerusalema ka 607 B.C.E., ne li si ka timeza fela sicaba; kono ne li sinyize ni bulapeli bwa niti. Ne li zwisize libyana mwa tempele ya Jehova ni ku i sinya, ku felisa tukiso ya buprisita ka ku hapa ba bañwi ba lusika lwa Livi ni ku bulaya ba bañwi. Bakeñisa kuli ne ku si na ndu ya ku lapelela teñi, aletare, ni buprisita bo bu tomilwe, Majuda ne ba sa koni ku ezeza Mulimu wa niti matabelo ka mo ne ku laelezwi mwa Mulao.

³ Majuda ba ba sepahala ne ba sa kona ku eza bulapeli  bwa bona ka ku ya kwa mupato ni ka ku latelela Mulao ka mo ne ku konahalela kaufela. Ka mutala, ne ba kona ku ambuka lico ze ne hanisizwe ni ku mamela Sabata. Kono ku eza cwalo ne ku kona ku ba tiseza ku somiwa ki bahapi ba bona, kakuli kwa Mababilona, milao ya bulapeli bwa Majuda ne li butoto. Maswabi a bahapiwa bao a kona ku bonwa mwa manzwi a, a walisamu: “Fa makamba a linuka za Babilona, ki fo ne lu inzi, mi he, ne lu lila, ha ne lu nze lu hupula Sione. Ne lu pahekile liharepa za luna, kwa matoya a nuka. Kakuli hona mo, ba ba ne ba lu hapile, ne ba kupa lipina ku luna, banyandisi ba luna ne ba kupa lipina za tabo, ba li: A mu lu opelele ye ñwi ya lipina za Sione.”—Samu 137:1-3.

4. Ki kabakalañi ha ne ku si ke kwa tusa Majuda ku nahana kuli macaba a mañwi n’a ka ba pulusa, kono ki mañi ya n’a ka ba tusa?

⁴ Kacwalo, ki mañi y’o Majuda ba bahapiwa ne ba ka sepa ku ba tiisa pilu? Puluso ya bona ne i ka zwelela kakai? Kaniti haki kwa macaba a’ n’a li mabapa! Kaufel’a ona ao n’a tuzwi ki limpi za Mababilona, mi buñata bwa ona n’a toile Majuda. Nihakulicwalo, ne ku sa na ni sepo. Jehova, ye ne ba kwenuhezi ha ne ba sa lukuluhile, ka sishemo n’a ba kupile ku kutela ku yena, bona niha ne ba li mwa butanga.

“A Mu Te kwa Mezi”

5. Ki ifi taluso ya manzwi a’ li “a mu te kwa mezi”?

⁵ Jehova, ka Isaya, u bulela ka bupolofita kwa Majuda ba bahapiwa ba mwa Babilona, u li: “Mina kaufela ba ba shwile linyolwa, a mu te kwa mezi, ni ya si na mali! A mu te, mu itekele mi mu ce. A mu te, mu itekele veine ni mabisi, mu si na mali, ku si na tifo.” (Isaya 55:1) Manzwi a, a na ni swanisezo ye tuna. Ka mutala, mu nahane kupo ye li “A mu te kwa mezi.” Mezi h’a siyo, ni bupilo ha bu  koni ku ba teñi. Mezi a butokwa ao ha siyo, luna batu lu kona ku pila ibat’o ba viki fela. Kacwalo, kwa swanela kuli Jehova a itusise mezi kuli a swaniseze m’o manzwi a hae a ka tuseza Majuda ba bahapiwa. Lushango lwa hae lu ka ba katulusa, sina mezi a’ bata fa lizazi le li cisa. U ka felisa buzwafi bwa bona, ni ku kolwisa linyolwa la bona la ku bata niti ni ku luka. Mi lu ka ba fa sepo ya kuli ba ka lukululwa mwa butanga. Kono kuli ba tusehe, Majuda ba bahapiwa ba na ni ku utwa lushango lwa Mulimu, ku lu isa pilu, ni ku eza ze lu bulela.

6. Majuda ba ka tuseha cwañi ha ba ka itekela “veine ni mabisi”?

⁶ Jehova hape u fa “veine ni mabisi.” Mabisi a tiisanga mibili ya banana ni ku tusa banana ku hula. Ka ku swana, manzwi a Jehova a ka tiisa batu ba hae kwa moya ni ku ba konisa ku tiisa silikani sa bona ni yena. Veine  bo? Veine hañata i itusiswanga fa mikiti. Mo i itusiselizwe mwa Bibele, veine ki nto ye swaniseza kuli mutu u pila mwa mbombolelwa ni nyakalalo. (Samu 104:15) Jehova ha bulelela batu ba hae kuli ba “itekele veine,” u ba kolwisa kuli ha ba ka kutela ka pilu kaufela kwa bulapeli bwa niti, ba ka “wabelwa ku feleleza.”—Deuteronoma 16:15; Samu 19:8; Liproverbia 10:22.

7. Ki kabakalañi mufelañeke wa Jehova kwa bahapiwa ha u komokisa, mi u lu lutañi ka za hae?

⁷ Jehova kaniti u eza ka sishemo h’a katulusa cwalo kwa moya Majuda ba bahapiwa! Mufelañeke wa hae wa komokisa hahulu ha lu nahana buipanguli ni bukwenuheli bwa Majuda bo se ba ezize ka ku kuta-kutela. Ha ba swaneli shemubo ya Jehova. Niteñi, lilimo-limo kwamulaho k’o, walisamu Davida n’a ñozi kuli: “[Muñ’a] Bupilo u tezi makeke ni musa, h’a halifi kapili, u na ni sishemo se situna. H’a zekisi ka nako ni nako, mi h’a nyemeli mutu ku ya ku ile.” (Samu 103:8, 9) Ku fita ku feza silikani ni batu ba hae, Jehova u nga muhato wa pili wa ku kutisana ni bona. Kaniti, ki Mulimu ya “tabela ku shemuba.”—Mika 7:18.

Sepo Ye Sa Swaneli

8. Majuda ba bañata ba sepile bomañi, ku si na taba ni temuso mañi?

⁸ Ku t’o fita fa, buñata bwa Majuda ha ba si ka sepa ka ku tala kuli Jehova u ka ba pulusa. Ka mutala, pili Jerusalema i si ka wa kale, babusi ba yona ne ba kupa tuso kwa macaba a’ m’ata, ili ku eza buhule cwalo ka swanisezo ni Egepita ni Babilona. (Ezekiele 16:26-29; 23:14) Kona libaka Jeremia ha n’a lemusize kuli: “U kutilwe mutu ya isepisa ka mutu yo muñwi, ya eza kuli ya bupilwe ka nama u mu biza lizoho la hae, yo pilu ya hae i zwile ku [Muñ’a]  Bupilo.” (Jeremia 17:5) Niteñi, zeo ki zona luli ze ne ba ezize batu ba Mulimu!

9. Majuda ba bañata ba kana ba ‘sinyeza mali a bona ku z’e si buhobe’ ka mukwa ufi?

⁹ Cwale ba hapilwe ki se siñwi sa macaba e ne ba isepisize ka ona. Kana ba itutile se siñwi ku seo? Mwendi buñata ha ba si ka ituta se siñwi, kakuli Jehova u buza kuli: “Mu sinyezañi mali a mina ku z’e si buhobe? mi mu ikatalezañi ze sa kulisi?” (Isaya 55:2a) Haiba Majuda ba bahapiwa ba sepile yo muñwi kwanda’a Jehova, u zibe ba ‘sinyeza mali a bona ku z’e si buhobe.’ Kaniti ha ba na ku lukululwa mwa Babilona ye na ni mulao wa ku sa kutisa bahapiwa habo bona. Niti kikuli, Babilona, ye busa linaha ze ñwi, ili ya litekisano ni bulapeli bwa buhata, ha ku na ze i ka fa Majuda ba ba hapilwe.

10. (a) Jehova u ka fuyaula cwañi Majuda ba bahapiwa haiba ba mu teeleza? (b) Ki bufi bulikani bwa n’a itamile Jehova ni Davida?

¹⁰ Jehova u kupa ka t’ata batu ba hae kuli: “A mu ni teeleze, mi mu ka ca ze nde, moya wa mina u tabele ze nunile. Mu sikeke lizebe mi mu tahe ku Na! Mu teeleze, mi moya wa mina u ka pila; ni ka iswala ni mina bulikani bo bu si na ku fela, mane bwa Davida bwa ku mi tiisa ka makeke.” (Isaya 55:2b, 3) Sepo fela ya batu ba ba lapile kwa moya bao ki Jehova, ya bulela ni bona cwale ka bupolofita ka Isaya. Bupilo bwa bona bu itingile fa ku teeleza kwa lushango lwa Mulimu, kakuli u bulela kuli ka ku eza cwalo, “moya wa [bona] u ka pila.” Kono “bulikani bo bu si na ku fela” b’o Jehova a ka iswala ni ba ba ka mu teeleza kiñi? Bulikani b’o ki “bwa Davida bwa ku [ba] tiisa ka makeke.” Lilimo-limo kwamulaho k’o, Jehova n’a sepisize Davida kuli lubona lwa hae ne lu ka “tiya ku ya ku ile.” (2 Samuele 7:16) Kabakaleo, “bulikani bo bu si na ku fela” bo bu bulelwa fa bu ama za puso.

 Shwana wa Ku Ya ku Ile wa Mubuso wa Kamita

11. Ki kabakalañi bahapiwa ba mwa Babilona ha ba kana ba sa lumeli kuli sepiso ya Mulimu ku Davida i ka talelezwa?

¹¹ Kaniti, muhupulo wa puso ka lusika lwa Davida u kana u sa bonahali ku konahala kwa Majuda bao ba bahapiwa. Ba latehezwi ki naha ya bona mi mane ha ba na tukuluho! Kono zeo ki za ka nakonyana fela. Jehova ha si ka libala bulikani bwa n’a itamile ni Davida. Batu niha ba bona cwañi kuli ha ku konahali, mulelo wa Mulimu ka za Mubuso wa kamita ka lusika lwa Davida u ka tiya. Kono u ka tiya cwañi mi ki lili? Ka 537 B.C.E., Jehova u lukulula batu ba hae mwa buhapiwa bwa Babilona ni ku ba kutisa habo bona. Kana nto yeo i tisa kuli Mubuso wa ku ya ku ile u tomiwe? Batili, ba zwelapili ku busiwa ki mubuso o muñwi wa mahedeni, wa Mamede ni Maperesia. “Linako” za bamacaba za ku busa ha li si ka fela kale. (Luka 21:24) Ka ku ba kuli ha ku na mulena mwa Isilaele, ku ka fita lilimo ze ñata-ñata sepiso ya Jehova ku Davida i sa talelezwi.

12. Ki ufi muhato wa n’a ngile Jehova kuli a taleleze bulikani bwa hae bwa za Mubuso bwa n’a itamile ni Davida?

¹² Lilimo ze fitelela 500 ku zwa fo ne i lukululezwi Isilaele mwa buhapiwa bwa Babilona, Jehova n’a ngile muhato o mutuna ka za ku taleleza bulikani bwa Mubuso ha n’a shimbuluzi bupilo bwa Mwan’a hae wa mweli, yena wa pili ku ze bupilwe, ili ku bu zwisa kwa lihalimu ni ku bu kenya mwa mba ya Maria mwalyanjo wa Mujuda. (Makolose 1:15-17) Ha ne li zibisa za yona kezahalo yeo, lingeloi la Jehova ne li ize ku Maria: “Yena u ka ba yo mutuna, a bizwe mwana wa Muambakani-ya-Pahami, mi Mulena u ka mu fa situlo sa bulena sa Davida, ndat’ahe. U ka busa ba ndu ya Jakobo ku ya ku ile; mi bulena bwa hae ha bu na ku fela.” (Luka 1:32, 33) Kacwalo Jesu n’a pepezwi mwa lusika lwa bulena lwa Davida mi n’a  yolile tukelo ya bulena. Ha s’a yolisizwe, Jesu n’a ka busa “ku ya ku ile.” (Isaya 9:7; Daniele 7:14) Kacwalo, nzila ne i kwaluhile cwale ya ku taleleza sepiso ya Jehova ya kale ya ku fa Mulena Davida shwana wa ku ya ku ile.

“Muzamaisi wa Macaba”

13. Jesu n’a li cwañi “paki kwa macaba” mwa bukombwa bwa hae ni ha s’a kambamezi kwa lihalimu?

¹³ Mulena ya ka taha y’o u ka ezañi? Jehova u li: “A mu bone, ni mu beile kuli i be yena paki kwa macaba, i be yena toho ni muzamaisi wa macaba.” (Isaya 55:4) Jesu ha n’a hulile, ne li yena muyemeli wa Jehova fa lifasi-mubu, ili paki ya Mulimu kwa macaba. Mwahal’a bupilo bwa hae fa lifasi-mubu, n’a ezelize bukombwa bwa hae “lingu ze latehile za ndu ya Isilaele.” Nihakulicwalo, nakonyana pili a si ka kambamela kale kwa lihalimu, Jesu n’a bulelezi balateleli ba hae kuli: “Mu ye cwale, mu lute macaba kaufela . . . A mu bone, na, ni inzi ni mina ka mazazi kaufela, ku isa kwa mafelelezo a lifasi.” (Mateu 10:5, 6; 15:24; 28:19, 20) Kacwalo, hasamulaho, lushango lwa Mubuso ne lu isizwe ku ba ba si Majuda, mi ba bañwi ku bona ne ba abani mwa talelezo ya bulikani bo, bo ne bu ezizwe ni Davida. (Likezo 13:46) Ka nzila yeo, nihaiba hasamulaho wa lifu, zuho, ni ku kambamela kwa lihalimu, Jesu n’a zwezipili ku ba “paki kwa macaba.”

14, 15. (a) Jesu n’a pakile cwañi kuli ne li “toho ni muzamaisi”? (b) Ki ifi tibelelo ye ne ba bile ni yona balateleli ba Jesu ba mwa lilimo za mwanda wa pili?

¹⁴ Jesu hape n’a ka ba “toho ni muzamaisi.” Sina mo ne bu bulelezi bupolofita luli, ha n’a li fa lifasi-mubu, Jesu n’a amuhezi ka ku tala buikalabelo bwa butoho bwa hae  mi n’a etelezi mwa nto kaufela. N’a hohezi cwalo nyangela ku ili yena, ku ba luta manzwi a niti, ni ku bonisa lituso ze taha ku ba ba amuhela butoho bwa hae. (Mateu 4:24; 7:28, 29; 11:5) N’a lutile hande balutiwa ba hae, ili ku ba bakanyeza musebezi wa ku kutaza o n’o li kwapili. (Luka 10:1-12; Likezo 1:8; Makolose 1:23) Mwa lilimo fela ze talu ni licika, Jesu n’a s’a kalisize puteho ye swalisani, ya mwa lifasi kaufela ya batu b’a likiti-kiti ba mishobo-shobo! Ki “toho ni muzamaisi” wa niti fela ya n’a ka peta musebezi o cwalo o’ komokisa. *

¹⁵ Be ne ba kubukanyelizwe mwa puteho ya Sikreste ya mwa lilimo za mwanda wa pili ne ba tozizwe ka moya o kenile wa Mulimu, mi ne ba na ni tibelelo ya ku ba babusi hamoho ni Jesu mwa Mubuso wa hae wa kwa lihalimu. (Sinulo 14:1) Kono bupolofita bwa Isaya bu bulela za kwapili ku fita fela za mwa miteñi ya kwa makalelo ya Bukreste. Bupaki bu bonisa kuli Jesu Kreste n’a si ka kalisa ku ba Mulena wa Mubuso wa Mulimu ku fitela ka 1914. Nakonyana hamulaho wa f’o, ne ku bile ni muinelo mwahal’a Bakreste ba ba tozizwe ba fa lifasi-mubu o n’o swana ni ze ñata ze ne ezahezi kwa Majuda ba bahapiwa ba mwa lilimo za mwanda wa bu 6 B.C.E. Mane ze ne ezahezi kwa Bakreste bao ne li bile zona talelezo ye tuna ya bupolofita bwa Isaya.

Buhapiwa ni Tukuluho za mwa Miteñi Ye

16. Ki ifi ziyezi ye ne tile Jesu ha n’a beilwe fa bulena ka 1914?

¹⁶ Ku beiwa kwa Jesu fa bulena ka 1914 ne ku bonahezi  ka ziyezi fa lifasi ye si ka bonwa haisali. Kabakalañi? Kakuli Jesu ha s’a bile Mulena, n’a lunduzi kwa lihalimu Satani ni libupiwa ze ñwi za moya ze maswe. Fa lifasi-mubu fa n’a lundulezwi, Satani a kalisa ku lwanisa ba ba kenile ba ba siyezi, bona bomasiyaleti ba Bakreste ba ba tozizwe. (Sinulo 12:7-12, 17) Nto ye tuna ne i ezahezi ka 1918 muta musebezi wa ku kutaza fa nyangela ne u batil’o yemiswa mi baokameli ba Watch Tower Society ne ba tamilwe kabakala ku tamelezwa ku fetuhela mulonga. Ka nzila yeo, batanga ba Jehova ba cwale ne ba hapilwe kwa moya, ili nto ye swana ni buhapiwa luli bwa Majuda ba kwaikale. Ne ba utwile maswabi a matuna.

17. Muinelo wa batoziwa ne u cincize cwañi ka 1919, mi kacwalo ne ba tiisizwe cwañi?

¹⁷ Nihakulicwalo, buhapiwa bwa batanga ba Mulimu ba ba tozizwe ne bu si ka ina sibaka. La March 26, 1919, baokameli be ne ba tamilwe ba lukululwa, mi hasamulaho, milatu kaufela ye ne ba tamelelizwe ya feliswa. Jehova a sululela moya o kenile batu ba hae ba ba lukuluzwi, ili ku ba tiisa kuli ba t’o eza musebezi o n’o li kwapili. Ne ba amuhezi ka tabo memo ye li ba “nge fela kwa mezi a bupilo.” (Sinulo 22:17) Ne ba itekezi ‘veine ni mabisi niha ne ba si na mali’ mi kwa moya ba tiisezwa kekezeho ye tuna ye ne ka ba teñi, ili yeo bomasiyaleti ba ba tozizwe ne ba si ka nahana kuli neikaba teñi.

Buñata bo Butuna Bu Matela kwa Batoziwa ba Mulimu

18. Balutiwa ba Jesu Kreste ba mwa likwata lifi ze peli, mi ba mwa nto mañi kacenu?

¹⁸ Balutiwa ba Jesu ba na ni sepo i liñwi ku ze peli ze li teñi. Ya pili ki ya “mutapinyana” wa b’a 144,000 o kubukanyizwe kale—bao ki Bakreste ba ba tozizwe ba Majuda  ni Bamacaba ba ba li “Isilaele wa Mulimu” mi ba na ni sepo ya ku busa ni Jesu mwa Mubuso wa hae wa kwa lihalimu. (Luka 12:32; Magalata 6:16; Sinulo 14:1) Ya bubeli ki ya “buñata bo butuna” bwa “lingu ze ñwi” bo bu iponahalize mwa mazazi a, a maungulo. Bao ba na ni sepo ya ku pila ku ya ku ile mwa paradaisi fa lifasi-mubu. Pili ñalelwa ye tuna i si ka tumbuka kale, buñata bo butuna b’o, bo bu si ka zibelwa cimo fo bu ka kuma, bu sebelisana ni mutapinyana, mi likwata ze peli zeo li mwa “mutapi u li muñwi” o liswa ki “mulisana a li muñwi.”—Sinulo 7:9, 10; Joani 10:16.

19. “Sicaba” se ne si sa zibwi pili ki Isilaele wa Mulimu si utwile cwañi pizo ya sicaba seo sa kwa moya?

¹⁹ Ku kubukanywa kwa buñata bo butuna b’o ku kona ku bonwa mwa manzwi a tatama a bupolofita bwa Isaya, a’ li: “Bona, u ka ipizeza sicaba s’o sa zibi; mi macaba a’ sa ku zibi a ka matela ku wena, kabakala [Muñ’a] Bupilo Mulimu wa hao, ni la Ya-Kenile wa Isilaele; kakuli ki Yena ya [ku kabisize, NW].” (Isaya 55:5) Mwa lilimo za hamulaho wa ku lukululwa mwa buhapiwa bwa bona bwa kwa moya, bomasiyaleti ba ba tozizwe pili ne ba si ka utwisisa kuli pili Armagedoni i si ka taha kale, ne ba ka itusiswa hahulu mwa ku tisa “sicaba” se situna mwa bulapeli bwa Jehova. Kono nako ha ne i nze i ya, ba bañata ba lipilu ze sepahala be ne ba si na sepo ya ku ya kwa lihalimu ba kalisa ku swalisana ni batoziwa ni ku sebeleza Jehova ka tukufalelo ye swana ni ya batoziwa. Be ne ba sa zo taha bao ne ba lemuhile muinelo o munde wa batu ba Mulimu, mi ne ba boni kuli Jehova n’a inzi ni bona. (Zakaria 8:23) Mwa ma-1930, batoziwa ba fita fa ku ziba hande se ne ba li sona ba sikwata seo se ne si nze si hula mwahal’a bona. Ba lemuha kuli musebezi o mutuna wa ku kubukanya n’o sa li kwapili. Buñata bo butuna ne bu akufela ku  swalisana ni batu ba ba itamile bulikani ni Mulimu, mi ne li ka libaka le linde.

20. (a) Mwa miteñi ye, ki kabakalañi ha ku li kwa ka putako ku ‘bata Jehova,’ mi ku eziwa cwañi? (b) Jehova u ka eza cwañi ba ba mu bata?

²⁰ Mwa miteñi ya Isaya, ne ku ezizwe pizo ye li: “A mu bate [Muñ’a] Bupilo h’a sa fumanwa, mu mu lapele h’a sa li fakaufi.” (Isaya 55:6) Mwa miteñi ye, manzwi ao a swanela ku Isilaele wa Mulimu ni kwa buñata bo butuna bo bu sweli ku hula. Mbuyoti ya Jehova haki ye si na maciñekelo, mi hape memo ya hae haki ya ku ya ku ile. Ye cwale ki nako ya ku bata shemubo ya Mulimu. Nako ye tomilwe ya katulo ya Jehova ha i ka fita, ha ku na ku konahala ku bata shemubo yeo. Kabakaleo, Isaya u li: “Ya maswe a tuhele nzila ya hae, mi ya si na niti a tuhele mihupulo ya hae; a sikuluhele ku [Muñ’a] Bupilo mi u ka mu shemuba; a kutele ku Mulimu wa luna kakuli h’a katali ku swalela.”—Isaya 55:7.

21. Sicaba sa Isilaele si iponisize cwañi kuli ha si sepahali ku ze ne ba bulezi bokukululu ba sona?

²¹ Pulelo ya kuli “a sikuluhele ku [Muñ’a] Bupilo” i bonisa kuli ba ba tokwa ku baka ne ba kile ba ba mwa swalisano ni Mulimu. Pulelo yeo i lu hupulisa kuli likalulo ze ñata za bupolofita b’o bwa Isaya li talelezwa pili kwa Majuda ba bahapiwa mwa Babilona. Lilimo-limo pili ba si ka hapiwa kale, bokukululu ba bahapiwa bao ne ba bulezi tundamo ya bona ya ku utwa Jehova ha ne ba ize: “Taba ya kuli lu fulalele [Muñ’a] Bupilo, lu y’o sebeleza milimu isili ibe kwahule ni luna.” (Joshua 24:16) Ze ezahezi li bonisa kuli ‘taba ye kwahule’ yeo ne i ezahezi, mane ka ku kuta-kutela! Ku sa ba ni tumelo kwa batu ba Mulimu ki kona ko ku tisize kuli ba be bahapiwa mwa Babilona.

22. Jehova u bulelelañi kuli mihupulo ni linzila za hae ki ze pahami ku fita za batu?

 ²² Ku ka ezahalañi ha ba ka baka? Jehova ka Isaya, u sepisa kuli ha na ku ‘katala ku swalela.’ Mi u ekeza kuli: “Kakuli mihupulo ya ka, hasi yona mihupulo ya mina; ni linzila za mina, hasi zona linzila za ka, ku bulela [Muñ’a] Bupilo. Kono sina lihalimu ha li pahami fahalimu a lifasi, ni linzila za ka li pahami cwalo fahalimu a linzila za mina, ni mihupulo ya ka fahalimu a mihupulo ya mina.” (Isaya 55:8, 9) Jehova ki ya petehile, mi mihupulo ni linzila za hae ki ze pahami hahulu kuli ha li koni ku likanyezwa. Nihaiba makeke a hae ki a matuna hahulu mi ha bapanyehi ni hanyinyani ni a luna batu. Mu nahane ze: Ha lu swalela mutu yo muñwi, se si ezahala kikuli, muezalibi u swalela muezalibi yo muñwi. Lu lemuha kuli ni luna muta o muñwi lu ka tokwa kuli mutu yo muñwi a lu swalele. (Mateu 6:12) Kono Jehova, niha sa tokwi ku swalelwa, “h’a katali” ku swalela! Kaniti, ki Mulimu ya na ni sishemo se situna. Mi ka mufelañeke wa hae, Jehova u tibulula mahaulo a kwa lihalimu, ku neliseza limbuyoti za hae ku ba ba kutela ku yena ka lipilu za bona kaufela.—Malaki 3:10.

 Limbuyoti za Ba Ba Kutela ku Jehova

23. Jehova u swaniseza cwañi kuli linzwi la hae li ka talelezwa luli?

²³ Jehova u sepisa batu ba hae kuli: “Sina pula ni litwa ha li zwa kwa lihalimu, mi li sa kuteli kwateñi li si ka kolobisa lifasi, kuli li zwiseze mucali peu, ni muci buhobe, ki mo ku inezi ni kwa linzwi la ka, le li zwa mwa mulomo wa ka; ha li na ku kutela ku Na mukungulu, li si ka sebeza se si latwa ki Na, ni ku eza ze ni li lumezi.” (Isaya 55:10, 11) Z’a bulela Jehova kaufela li ka talelezwa luli. Sina pula ni litwa ze nelanga ku zwa kwa lihalimu ha li petanga mulelo wa zona wa ku kolobisa lifasi ni ku tisa siselo, ni linzwi la Jehova le li zwa mwa mulomo wa hae la sepeha ka ku tala. Z’a sepisa kaufela, u ka li taleleza—ku be cwañi kamba cwañi.—Numere 23:19.

24, 25. Ki lifi limbuyoti ze ka ba kwa Majuda ba bahapiwa ba ba utwa lushango lwa Jehova ka Isaya?

²⁴ Kabakaleo, Majuda ha ba utwa manzwi e ba bulelelwa ka bupolofita bwa Isaya, ku si na ku li cwañi ba ka amuhela puluso ya sepisize Jehova. Kacwalo, ba ka ba ni  tabo ye tuna. Jehova u li: “Mu ka zwa mu nze mu tabile, mu zamaiswe ka kozo. Malundu ni malundunyana a ka opela ka tabo fapil’a mina, mi likota kaufela za naha li ka kandelela. Bakeñisa mukakani, ku ka mela mulombe; bakeñisa mukona ku mele mutata; ilikuli Libizo la [Muñ’a] Bupilo li bubekwe, i be sisupo sa kamita, se si si na ku feliswa.”—Isaya 55:12, 13.

²⁵ Ka 537 B.C.E., bahapiwa ba Majuda kaniti ba funduka mwa Babilona ba nze ba tabile. (Samu 126:1, 2) Ha ba fita mwa Jerusalema, ba fumana naha i melile mikakani ni mikona—mu hupule kuli, naha i siilwe i li matota ka lilimo-limo. Kono batu ba Mulimu ba ba lukuluzwi cwale ba kona ku tusa ku tisa cinceho ye nde! Likota ze telele, ze cwale ka mulombe ni mutata, li yola mikakani ni mikona. Mbuyoti ya Jehova ya bonahala hande-nde batu ba hae ha ba nze ba mu sebeleza ba nze ba “opela ka tabo.” Ku swana inge kuli naha ka sibili ya nyakalala.

26. Ki ufi muinelo o tabisa o ba ikola batu ba Mulimu kacenu?

²⁶ Ka 1919, bomasiyaleti ba Bakreste ba ba tozizwe ne ba lukuluzwi mwa buhapiwa bwa bona bwa kwa moya. (Isaya 66:8) Hamoho ni buñata bo butuna bwa lingu ze ñwi, cwale ba sebeleza Mulimu ka tabo mwa paradaisi ya kwa moya. Ka kutokwa silafazo ifi kamba ifi ya Babilona, ba ikola muinelo o fuyauzwi, o tisize kuli Jehova a “bubekwe.” Mbombolelwa ya bona ya kwa moya i lumbekisa libizo la hae ni ku mu pahamisa kuli ki Mulimu wa bupolofita bwa niti. Z’a ba ezelize Jehova li bonisa Bumulimu bwa hae mi li paka busepahali bwa hae mwa ku taleleza z’a bulezi ni sishemo sa hae kwa batu ba ba bakile. Haike bote ba ba zwelapili ku ‘itekela veine ni mabisi, ku si na mali, ku si na tifo’ ba tabele ku mu sebeleza ku ya ku ile!

[Litaluso za kwatasi]

[Lipuzo za Tuto]

[Siswaniso se si fa likepe 234]

Majuda ba ba shwile linyolwa la kwa moya ba memiwa kuli ba “te kwa mezi” mi ba “itekele veine ni mabisi”

 [Siswaniso se si fa likepe 239]

Jesu n’a ipakile kuli ki yena “toho ni muzamaisi” wa macaba

[Maswaniso a fa likepe 244, 245]

“Ya maswe a tuhele nzila ya hae”