Buka ya Bibele ya Bu 64—3 Joani
Buka ya Bibele ya Bu 64—3 Joani
Muñoli: Muapositola Joani
Ko Ne I Ñolezwi: Efese, kamba bukaufi ni yona
Fo Ne I Felelizwe ku Ñolwa: c. 98 C.E.
1. Liñolo la 3 Joani ne liñolezwi mañi, mi ku zibwañi ka za hae?
LIÑOLO le liñolezwi Gayusi, Mukreste ya sepahala y’o Joani n’a lata hahulu. Libizo la Gayusi ne li atile mwa mazazi a puteho ya kwa makalelo. Li bulezwi hane mwa likalulo ze ñwi za Mañolo a Sigerike a Sikreste, ili ku talusa banna ba balalu kamba ku fitelela mi mwendi ba bane ba ba fitana-fitana. (Lik. 19:29; 20:4; Maro. 16:23; 1 Makor. 1:14) Ha ku na bupaki bo bu bonisa kuli Gayusi y’o Joani n’a ñolezi ne li yo muñwi wa ba bañwi bao. Lu ziba fela kuli Gayusi n’a li silama sa puteho ya Sikreste, kuli n’a li mulikani yo mutuna wa Joani, ni kuli liñolo le ne liñolezwi yena ka sibili, mi ki kabakaleo linzwi la “u” ha li itusisizwe.
2. Ki sifi se si zibahaza muñoli, nako, ni ko ne i ñolezwi 3 Joani?
2 Bakeñisa kuli makalelo ni mulaezo za swana ni za 2 Joani mi muñoli hape u itibahaza sina “yo Muhulu,” ha ku konwi ku hononwa kuli muapositola Joani hape n’a ñozi liñolo le. (2 Joa. 1) Ku swana kwa ze ñozwi ni muñolelo ni kona ku bonisa kuli, sina mañolo ani a mabeli, ni lona ne liñolezwi mwa Efese kamba bukaufi ni yona, ibat’o ba ka 98 C.E. Bakeñisa bukuswani bwa lona, ne li amiwa ka siwela ki bañoli ba kwa makalelo, kono hamoho ni 2 Joani, la fumaneha mwa miputo ya kwa makalelo ya Mañolo a buyelezwi. *
3. Joani u bulelañi mwa 3 Joani, mi lu boniswañi ka za sizwale se si tabisa sa Bakreste ba kwa makalelo?
3 Mwa liñolo la hae Joani u itebuha kamuhelo ya Gayusi kwa mizwale ba bazamai, mi u bulela za butata bo buñwi bo bu ama Diotrefi ya itundumuna. Ku bonahala kuli Demetriusi ya bulelwa ki yena ya n’a tiselize Gayusi liñolo le, kacwalo ku kana kwa ba kuli n’a lumilwe ki Joani mi n’a tokwa kamuhelo ya Gayusi mwa lieto la hae, seo liñolo li swanela ku mu kondiseza. Sina Gayusi, ha ku na se lu ziba ka za Diotrefi ni Demetriusi kwand’a ze lu bala fa. Niteñi, liñolo le li lu bonisa sizwale se si tabisa sa Bakreste ba kwa makalelo ba macaba kaufela. Ku ze ñwi, seo ne si kopanyeleza mukwa wa ku amuhela hande ba ba zamaya ‘kabakala libizo,’ nihaike kuli bao ne ba kana ba sa zibwi ki baamuheli ba bona.—3 Joa Tima. 7.
ZE MWA 3 JOANI
4. Joani u babalezañi Gayusi, u nyaza muzamao ufi wa bungulunde, mi u fa kelezo ifi ye nde?
4 Muapositola u eleza za ku amuhela baenyi ni misebezi ye minde (litima. 1-14). Joani u tabile hahulu ku utwa kuli Gayusi u sa ‘zamaya mwa niti.’ U mu babaza ka musebezi wa ka busepahali w’a eza, ili wa ku babalela ka lilato mizwale ba ba pota. Joani u li: “Lu swanezi ku amuhela ba ba cwalo, kuli lu sebelisane ni niti.” Joani a kile a ñolela puteho, kono Diotrefi ya itundumuna u shwaula sifi kamba sifi se si zwa ku Joani kamba ku ba bañwi ba ba na ni buikalabelo. Joani, haiba a taha, u ka mu tahiseza ku ikalabela ‘ku seba ka manzwi a’ lunya’ kwa hae. Gayusi ya latiwa u elezwa kuli ‘a si ke a likanyisa bumaswe, kono bunde.’ Demetriusi u bulelwa ku ba mutala o munde. Ku fita ku ñola ze ñata, Joani u sepa ku t’o bonana ni Gayusi.—Litima. 4, 8, 10, 11.
MABAKA HA I LI YE TUSA
5. (a) Joani n’a iponahalize cwañi sina muokameli ya li mutala o munde, mi ki moya ufi o butokwa o ne u lukelwa ku bukelezwa? (b) Ki kabakalañi Joani ha n’a kalimezi patalaza Diotrefi? (c) Lu swanela ku tukufalelwañi kacenu, ka ku ya ka sikuka sifi s’a bulezi Joani?
5 Muapositola Joani u iponahaza ku ba muokameli ya fa mutala o munde ka tukufalelo ya hae ya ku sileleza puteho kwa likukuezo ze silafaza. Moya Liprov. 6:16, 17) N’a tibela moya wa puteho ya Sikreste wa ku amuhela baenyi. Ki kabakaleo Joani ha n’a hanyelize patalaza bumaswe b’o ni ku yemela lilato la Sikreste la niti mwa puteho. Ni luna kacenu lu swanela ku tukufalelwa ku ba ni buikokobezo, ku zamaya mwa niti, ni ku bonisa lilato ni ku fana kwa silumeli, ka ku ya ka sikuka s’a bulezi Joani, kuli: “Ya eza hande ki wa Mulimu, mi ya eza maswe h’a si ka bona Mulimu.”—3 Joa. 11.
wa puteho wa lilato ni ku amuhela baenyi ne u babazeha, mi ka maniti ne ba tamehile ku bukeleza ze tabisa zeo, ilikuli mizwale ba fa sibaka ni “baenyi” (batu ba ne ba sa zibwi pili ki muamuheli wa bona wa Mukreste) ba ne ba ba potela ba “sebelisane ni niti.” (Litima. 5, 8) Niteñi, Diotrefi n’a na ni meto a talima ka buikuhumuso, ili nto y’a toile Jehova, mi n’a shwaula tamaiso ya teokratiki, mane n’a sawana muapositola Joani. ([Litaluso za kwatasi]
^ para. 2 Mu bone mukoloko wa “Miputo ya Kale ye Zwile Mubano ya Mañolo a Sigerike a Sikreste,” likepe 303.
[Lipuzo za Tuto]